Intel czy AMD – co wybrać?
Nie ma oczywiście jedynej słusznej odpowiedzi na postawione wyżej pytanie. W części testów lepiej spisują się układy AMD natomiast w innych dużo wydajniejsze okazują się być produkty Intela. Oprócz samej wydajności zdecydowana większość z Was spojrzy również na cenę, którą będzie trzeba za nasz wymarzony układ zapłacić – w końcu nie każdego stać na wydanie lekką ręką trzech tysięcy złotych na topowy produkt. Aspekt cenowy pozostawmy sobie jednak na później, a teraz spójrzmy chłodnym okiem na możliwości obecnych układów.
Jeżeli spojrzymy na tabelkę z umieszczonymi w niej procesorami to w pierwszej dziesiątce zauważymy pewną niepokojącą sytuację… dziewięć układów jest bowiem z logo Intela, a jeden należący do AMD znajduje się dopiero na ostatniej pozycji. W poprzednim zdaniu użyłem słowa “niepokojącą” nie bez powodu. Otóż wspomniany wcześniej procesor to sześciordzeniowy Phenom II X6 1090T Black Edition, który do sześciordzeniowych Inteli z którymi teoretycznie powinien konkurować traci aż jedenaście punktów POWER. Dla wielbicieli procentów podam iż różnica ta wynosi średnio około 15%. Pomiędzy pierwszym Intelem Core i7-980X Extreme Edition, a układem AMD o którym wyżej pisałem oprócz produktów bardzo wydajnych a także bardzo drogich procesorów dla złącza LGA1366 znalazły się również bardzo atrakcyjne cenowo układy Core i5-760 (685 zł; miejsce ósme), a także Core i7-875K (1194 zł; miejsce czwarte) pracujące na tańszej platformie LGA1156. Czy oznacza to że procesory AMD nie są w stanie prowadzić wyrównanej walki z konkurentem? I tak i nie…
Procesor do multimediów
Jeżeli rozważamy zakup procesora do komputera multimedialnego w przystępnej cenie to zdecydowanie większe pole manewru zapewniają nam układy właśnie od AMD. Optymalnym procesorem wartym naszej uwagi jest trzyrdzeniowy Athlon II X3 440 którego możemy kupić już za około 230 zł. Jego trzy wysoko taktowane rdzenie w tandemie ze zintegrowaną z chipsetem płyty głównej kartą graficzną w zupełności wystarczą do płynnego odtwarzania multimediów.
Jeżeli natomiast dysponujecie dodatkowymi 150 zł możecie nabyć Intelowskiego Core i3-530, który układ graficzny ma już wbudowany. Dodatkowym atutem jest również sprzętowa akceleracja materiału HD dokonywana przez Intel HD Graphics dzięki której nie będziemy potrzebowali szybkiego procesora. Niestety, aspekt ceny końcowej w tym przypadku jest zdecydowanie po stronie AMD. Wspomnianą wyżej różnicę w cenie możemy zainwestować w wydajniejszą płytę główną której układ graficzny pozwoli nam nawet pograć w gry w przyzwoitych warunkach.
Procesor do biura
Właściciele firm organizując przetargi na nowe komputery dla pracowników szeregowych częściej niż wydajnością kierują się ceną całych zestawów. W tym segmencie AMD ma im do zaoferowania naprawdę szeroki wachlarz produktów, których cena w połączeniu z pozostałymi podzespołami sprawia, że są w zasadzie bezkonkurencyjni. W naszym rankingu znalazły się dwa procesory skierowanie właśnie do tego typu odbiorców – Athlon II 170u oraz dwurdzeniowy Athlon II X2 250u. Cena pierwszego z nich to zaledwie 110 zł, natomiast dwurdzeniowy kosztuje w granicach 200 zł. Oba te układy oprócz atrakcyjnej ceny cechuje dodatkowo współczynnik TDP na poziomie 25W. Dzięki tak niskiej wartości układy te można w zasadzie chłodzić w pełni pasywnie.
Procesor dla gracza
Przy składaniu komputerów dla graczy mało kto ma ograniczony budżet do tego stopnia aby nie pozwolić sobie na zakup wydajnego procesora nawet za 1500 zł. W tym przedziale PR Intela krzyknąłby ze jedynym słusznym wyborem jest procesor z serii Core i7-900 i nie mylą się oni. W połączeniu z trzykanałowym kontrolerem pamięci oraz dobra płyta jest to bardzo dobra platforma zarówno do gier jak i do podkręcania. Niestety – łączny koszt jest bardzo wysoki… dlatego tez pozwoliłem sobie rozdzielić tą grupę odbiorców na dwie podgrupy. Dla pierwszej z nich wystarczy aby sprzęt był szybki oraz stosunkowo wydajny, a procesor nie stanowił wąskiego gardła dla szybkich kart graficznych. Dla nich zdecydowanie lepszym od wspomnianych wyżej układów Core i7-900 będzie tańszy Core i7-875K. Bazujący na platformie LGA1156 procesor oprócz wysokiego taktowania, technologii Turbo Boost oraz Intel HT jest zdecydowanie tańszy od Core i7 przeznaczonych dla LGA1366. Tańszy nie znaczy ze gorszy. Jak pokazały nasze testy układ sumarycznie znalazł się bardzo wysoko zajmując czwarte miejsce naszego zestawienia. Droższe oraz wydajniejsze od niego okazały się tylko procesory których ceny są trzykrotnie wyższe. Ciekawostką w oznaczeniu tego układu jest litera “K”. Oznacza ona iż ten układ ma odblokowany mnożnik co dotychczas zdarzało się w bardzo drogich układach z serii Extreme Edition.
Druga grupa odbiorców w skład których wchodzą bogaci gracze, wytrawni overclockerzy oraz projektanci może pozwolić sobie na wybranie najwydajniejszego zestawienia które rynek jest im w stanie zaoferować. W tym przypadku reprezentantem wśród procesorów będzie kosztujący 3800 zł Intel Core i7-980X. Jego wysokie taktowanie, dwanaście wątków oraz technologia Turbo Boost sprawiają że zdecydowanie zasługuje na pierwsze miejsce tego zestawienia. W połączeniu z trzykanałowym zestawem pamięci DDR3 zapewni on bardzo wydajną platformę dla każdego z odbiorców.
Ile rdzeni mi potrzeba?
Czasy, gdy w naszych blaszakach królowały wysoko taktowane układy Pentiumy 4 na rdzeniach Prescott odeszły na dobre. Obecnie nie tyle sama częstotliwość pracy, ale również liczba rdzeni fizycznych i wirtualnych ma duże znaczenie. Standardem w chwili obecnej są już cztery rdzenie. To właśnie dla takiej ilości optymalizowane są wszystkie liczące się programy. Podobnie do oprogramowania użytkowego zachowują się gry. Ponad 90% wydanych w tym roku tytułów optymalnie czuje się właśnie we współpracy z czterema rdzeniami.
W momencie tworzenia naszej procedury testowej za główny cel postawiliśmy sobie dobór programów pod kątem optymalnego wykorzystania wszystkich dostępnych rdzeni zarówno tych fizycznych jak i wirtualnych. Jeżeli przeanalizujemy pod tym kątem ranking to zauważymy, iż możliwości naszej procedury zaczynają się kurczyć od czasu wprowadzenia przez Intela dwunastowątkowych procesorów Core i7-980X oraz słabszej jego wersji – Core i7-970. Różnica w wydajności miedzy nimi a ośmiowątkowym Core i7-975EE wykosi bowiem około 5%.
W tym roku mięliśmy tez możliwość przetestowania pierwszego sześciordzeniowego procesora AMD z serii Phenom II X6. Jego wprowadzenia budziło dodatkowo dużo emocji w związku z wykorzystaniem w nim technologii Turbo Core która miała podnosić taktowanie wykorzystywanych rdzeni oraz obniżać tych w spoczynku. Niestety najwydajniejszy z tych układów plasuje się dopiero na dziesiątym miejscu naszego zestawienia i wyprzedzany jest nawet przez czterordzeniowego Core i5-760.
Zintegrowana grafika
Zanim jeszcze na dobre do sprzedaży trafią procesory Intel Sandy Bridge oraz nowe platformy AMD spójrzmy na produkty które posiadają zintegrowane układy graficzne. W chwili obecnej w naszym rankingu jedynie układy Intela z serii Core i5-600 oraz Core i3-500 wyposażone zostały w zintegrowane grafiki Intel HD Graphics. Ich wydajność porównywana jest do tej reprezentowanej przez chipsety AMD z układem graficznym, natomiast przewagą tej Intelowskiej jest sprzętowe wspieranie dekodowania materiału HD. Dzięki temu układy te idealnie sprawdzą się w multimedialnych komputerach media center gdzie bez problemu poradzą sobie z filmami 1080p.
Dużym plusem zintegrowanego z procesorem układu graficznego jest możliwość szybkiego i łatwego upgradu w najtańszych maszynach. Otóż wymieniając procesor na szybszy model z nowszą i wydajniejsza kartą graficzną niewielkim kosztem możemy zwiększyć wydajność całej platformy. Do tej pory zwiększenie wydajności graficznej w maszynach ze zintegrowanym akceleratorem 3D znajdującym się w chipsecie płyty głównej, nie było możliwe bez kosztownej wymiany płyty bądź dokupienia zewnętrznej grafiki.
Do jakiej podstawki
Decyzja dotycząca wyboru procesora jest najważniejszą jaką musimy podjąć składając nowy komputer. To właśnie od niej zależeć będzie całkowity koszt budowy naszej przyszłej maszyny. W chwili obecnej na rynku dostępne są układy Intela z dwoma różnymi rodzajami podstawek – LGA1366 oraz LGA1156. Wśród AMD sytuacja jest zdecydowanie bardziej unormowana gdyż dostępne są już jedynie układy ze złączem AM3. Przyjrzyjmy się teraz bliżej poszczególnym złączom…
LGA1366 dla entuzjasty
Wraz z pierwszymi procesorami z serii Core i7 światło dzienne ujrzało złącze LGA1366. W czasie jego prezentacji Intel zapowiedział, że płyty główne wyposażone w chipset X58 oraz tą właśnie podstawkę będą stanowiły topowe rozwiązanie dla graczy oraz overclockerów i tak się też stało. Cena którą producenci płyt muszą zapłacić za chipset sprawiły że najtańsza z dostępnych obecnie płyt z tym złączem kosztuje około 700 zł. Za topowe modele trzeba zapłacić nawet dwukrotnie więcej a ceny najdroższych kończą się na 2 tysiącach… Jeżeli doliczymy do tego cenę samego procesora nie schodzącą poniżej tysiąca złotych oraz koszt trzykanałowego zestawu pamięci to w najlepszym wypadku za najsłabszą konfigurację przyjdzie nam zapłacić około 2200 zł. Na szczęście dla użytkowników Intel nie zapomniał o przeciętnych zjadaczach chleba i dla złącza LGA1366 przeznaczył jedynie czterordzeniowe, ośmiowątkowe układy Core i7-900 oraz prezentowane niedawno sześciordzeniowe, dwunastowątkowe Core i7-980 oraz Core i7-970. Układy te w pierwszej dziesiątce naszego rankingu zajmują aż sześć pozycji.
LGA1156 dla każdego
Zdecydowanie tańsze w produkcji okazały się płyty dla złącza LGA1156. Mimo iż stanowić one miały uzupełnienie oferty w segmencie średnim oraz topowe modele wyposażone w chipset P55 wraz z procesorami Core i7 z serii 800 są w stanie śmiało konkurować z dużo droższymi zestawami LGA1366.
Najlepszym przykładem tego są dwa procesory, które swoje miejsce znalazły w pierwszej dziesiątce rankingu. Na czwartym miejscu uplasował się Core i7-875K, który dzięki bardzo atrakcyjnej cenie, odblokowanemu mnożnikowi oraz wysokiemu taktowaniu bazowemu wyprzedził prawie dwukrotnie droższego Core i7-960. Czarnym koniem rankingu okazał się natomiast Core i5-760 który dzięki swoim jedynie czterem rdzeniom (bez technologii Intel HT) dostał się na ósme miejsce rankingu.
Jeżeli zdecydujemy się na płytę główna dla procesorów Core i3, Core i5 bądź Core i7 (seria 800) to do dyspozycji dostaniemy chipsety H55/57, a także wspomniane wyżej P55. Ich ceny w zależności od technologii użytych zaczynają się od około 400 zł i sięgają średnio do 700 zł. za topowe P55 połączone najczęściej z układem nVidia NF200 przyjdzie nam zapłacić nawet 1200 zł. W przypadku tej grupy procesorów wystarczą nam pamięci dwukanałowe, gdyż kontroler w nich umieszczony tylko takie zestawy jest w stanie obsłużyć.
AM3 dla oszczędnych
Najliczniejszą grupę naszego zestawienia stanowią procesory AMD ze złączem AM3. W pierwszej dziesiątce rankingu są one reprezentowane przez najwydajniejszy obecnie procesor Phenom II X6 1090T należący do serii Black Edition. Mimo sześciu fizycznych rdzeni oraz technologii Turbo Core zajmuje on dopiero dziesiąte miejsce. Jego mocnym punktem jest cena na poziomie około 1050 złotych oraz pełną kompatybilność dzięki kontrolerowi pamięci DDR2 ze starszymi płytami AM2+. Dzięki takiemu posunięciu możliwe będzie zainstalowanie nowego procesora na starszej płycie głównej bez konieczności ponoszenia dodatkowych kosztów. Warunkiem powodzenia takiej operacji jest jedynie konieczność aktualizacji BIOSu do wersji zgodnej z procesorem. Podobnie jak w przypadku złącza LGA1156, tak i w AM3 do dyspozycji dostajemy bardzo szeroki wachlarz chipsetów, wśród których niepodzielnie rządzi układ AMD 890FX. Najwydajniejsza w chwili obecnej w naszym rankingu płyta MSI 890FXA-GD70 kosztuje około 580 zł. Procesory AMD wyposażone zostały w dwukanałowe kontrolery pamięci.
Wydajność a cena
Wydajność jest podstawowym współczynnikiem, którego używamy w momencie planowania zakupów nowych podzespołów. W przypadku procesorów sytuacja ta jest od dłuższego czasu bardzo stabilna i rzec śmiało można, że w najbliższym czasie pozycja Intela, jako dostawcy najwydajniejszych procesorów do komputerów domowych jest niezagrożona. Oczywiście w tym miejscu należy również wspomnieć, iż bardzo wysoka wydajność oferowana przez topowe układy tego producenta idzie w parze z równie wysoką ich ceną… Za najwydajniejszego w naszym zestawieniu w chwili obecnej sześciordzeniowego Core i7-980X trzeba zapłacić bowiem około 3800 zł. Sami przyznacie, że to cena mało rozsądna dla przeciętnego Polskiego odbiorcy. Na szczęście oprócz drogich procesorów dla topowej podstawki LGA1366, którą opisywaliśmy dokładniej w innym punkcie tego artykułu, Intel zdecydował się na wypuszczenie bardzo wydajnych układów dla atrakcyjniejszej cenowo LGA1156. Wśród układów dla niej przeznaczonych uwagę zwraca znajdujący się obecnie na czwartym miejscu procesor Core i7-875K. Dzięki swojemu wysokiemu taktowaniu bazowemu (2,93 GHz), technologii Turbo Boost zwiększającej dodatkowo jego częstotliwość, a także czterem rdzeniom wyposażonym w Hyper-Threading jest on układem zdecydowanie godnym polecenia. Również cena na poziomie około 1200 zł sprawia, że konkuruje on również z sześciordzeniowymi procesorami AMD Phenom II X6 z modelem 1090T na czele.
Pisząc o cenie warto też przeanalizować nasz ranking po wartości Econo obrazującej stosunek wydajności procesora do jego ceny. Jeżeli zrobimy z tego swoisty top10 to pierwsze dziewięć miejsc będzie należało do układów AMD. Optymalnym wyborem okazał się trzyrdzeniowy Athlon II X3 440, który przy cenie na poziomie 250 zł zajął 38 miejsce. Na czwartym miejscu uplasował się jego wydajniejszy brat – Athlon II X4 635, którego można nabyć za około 330 zł, a który zajął pod względem oceny Power 28 miejsce. Stawkę zamyka układ Intela Core i3-530 oferujący wydajność na poziomie trzydziestego pierwszego miejsca oraz w cenie 370 zł.
Hyper-Threading – pożyteczna schizofrenia
Trzymając się technicznego języka jest to implementacja wielowątkowości współbieżnej pozwalającej na znaczne podniesienie wydajności procesora poprzez prowadzenie wielu obliczeń jednoczenie. Oznacza to tyle, że każdy jeden rdzeń wyposażony w technologię HT będzie w systemie operacyjnym widoczny jako dwuprocesorowy układ. Jeden z nich będzie rdzeniem fizycznym, natomiast drugi wirtualnym.
Technologia HT została po raz pierwszy użyta w procesorze Pentium 4 z jądrem Northwood parującym w częstotliwością 3.06 GHz. Już wtedy zauważono, że dzięki jej zaimplementowaniu wydajność tego układu okazała się być wyższa w niektórych aplikacjach nawet o 30% od procesora pracującego z tą samą częstotliwością bez technologii HT. Niestety w tamtych czasach technologia Hyper-Threading nie zadomowiła się głównie ze względu na brak optymalizacji w ówczesnych programach. O Intel HT świat usłyszał znów w roku 2008, kiedy to na rynek zostały wprowadzone pierwsze układy Core i7. Następnie czas przyszedł na procesory Core i5, Core i3 a także mobilne Atomy. Najwydajniejszym obecnie układem wyposażonym w Hyper-Threading jest znajdujący się na pierwszym miejscu naszego zestawienia Core i7-980X Extreme Edition, który oferuje użytkownikowi aż dwanaście wątków.
Intel Turbo Boost
Turbo Boost jest technologią zaimplementowaną w procesorach Core i7 zarówno dla złącza LGA1366 jak i LGA1156, oraz niektórych układów Core i5. Jej zadaniem jest zwiększanie częstotliwości pracy jednego bądź też wszystkich rdzeni w zależności od obecnego współczynnika TDP, oraz ilości wątków aktualnie wykorzystywanych.
Jeżeli za przykład użyjemy procesora Core i7-870K (2,93 GHz) to przy obciążonym jednym rdzeniu będzie on miał taktowanie na poziomie 3,6 GHz. W momencie, gdy układ zacznie wykorzystywać drugi ze swoich rdzeni wartość ta spadnie do 3,4 GHz dla każdego z nich. Po włączeniu się do pracy kolejnych dwóch wszystkie cztery będą pracowały z częstotliwością 3200 MHz.
Wszystko jednak wygląda troszkę inaczej w momencie, gdy do gry zaczynają wchodzić układy sześciordzeniowe. Zajmujący pierwsze miejsce w naszym rankingu procesor Core i7-980X ma bazowe taktowanie na poziomie 3,33 GHz. Po włączeniu technologii Turbo Boost wartość ta może zostać zwiększona w dwojaki sposób. Jeżeli układ będzie wykorzystywał zaledwie jeden rdzeń w czasie pracy Turbo podbije nam taktowanie maksymalnie o 266 MHz, czyli do wartości 3,6 GHz. W momencie dużego obciążenia procesora i aktywnych jednocześnie sześciu rdzeni każdy z nich zyska dodatkowo maksymalnie 133 MHz pozwalając Core i7-980X na prace z częstotliwością 3,46 GHz.
AMD Turbo Core
Turbo Core jest technologią, która pierwszy raz zaprezentowana została wraz z sześciordzeniowymi układami AMD Phenom II. Jest to bezpośrednia odpowiedź tego producenta na konkurencyjnego Turbo Boosta, o którym pisaliśmy wcześniej, natomiast zasada jej działania jest zdecydowanie inna. AMD Turbo Core automatycznie zmienia taktowanie procesora, co przekłada się bezpośrednio na zwiększenie wydajności w programach wykorzystujących mniej wątków. W przypadku układów Phenomy II X6, Turbo Core uruchomi się, gdy w intensywnym użyciu znajdą się trzy lub mniej rdzeni. Wówczas wykorzystywane rdzenie zwiększą częstotliwość o maksymalnie 500 MHz, podczas gdy te nieużywane będą pracowały z zegarem zaniżonym. Warto jednak zwrócić uwagę na jedne aspekt Turbo Core – w przypadku procesorów Intela rdzenie nieaktywne wyłączane są całkowicie, podczas gdy w układach AMD zmniejszany jest jedynie ich zegar.
Co nas czeka w najbliższej przyszłości?
W czasie tegorocznego Intel Developer Forum zademonstrowany został działający komputer klasy PC wyposażony w procesor o kodowej nazwie Sandy Bridge. Są to kolejne układy 32-nanometrowej architektury które maja trafić do sklepów w pierwszym kwartale przyszłego roku. Cechą charakterystyczną nowych układów będzie ich pierścieniowa budowa dzięki której wbudowany w procesor rdzeń graficzny będzie mógł współdzielić pamięć cache z rdzeniami procesora. W trakcie konferencji inżynierowie Intela zwrócili nasza uwagę na oszczędność energii nowych procesorów. Oprócz wspomnianego wyżej współdzielenia pamięci podręcznej rdzeń graficzny będzie wykorzystywał również technologię Turbo Boost dzięki której w miarę potrzeby może zyskać więcej mocy kosztem rdzeni CPU.
W przypadku firmy AMD czekamy z niecierpliwością do pierwszego kwartału 2011 roku kiedy to światło dzienne ujrzy platforma Bulldozer. Ma ona konkurować z topowymi modelami od Intela w komputerach klasy PC. Jego architektura została zaprojektowana w sposób modułowy. Każdy moduł będzie rozpoznawany jako dwa rdzenie CPU, jednostka Float Point Scheduler, dwa 128-bitowe FMAC, a także współdzieloną pamięć podręczną drugiego poziomu. Według AMD to właśnie takie rozwiązanie jest w stanie zwiększyć wydajność w aplikacjach wielowątkowych oraz doprowadzić do wyrównanej walki z Intelem. Jak przystało na platformę hi-end procesor nie będzie wyposażony w zintegrowany układ graficzny. Również w Q1 zaprezentowane zostaną nowe szczegóły dotyczące procesorów wchodzących w skład platformy Sabine (notebooki) oraz Lynx (mainstream desktop). W chwili obecnej wiemy jedynie iż układy graficzne w nich zawarte będą odpowiadały wydajnościowo średniowydajnym układom z serii HD 5000. Dla obu tych platformom wróżymy bardzo dobre osiągi w aplikacjach graficznych głównie dzięki doświadczeniom uzyskiwanym w trakcie projektowania Radeonów HD.
