ATI nie ustępuje

Po udanej premierze i pierwszych testach układów nVidia GeForce FX 5900 i FX 5900 Ultra, które udanie rywalizują z Radeonem 9800 Pro kanadyjski potentat pokazał odmianę modelu 9800 Pro taktowaną szybszym zegarem a dodatkowo uzbrojoną w 256 MB pamięci DDRII. Ciekawostką jest, że podczas gdy po niezbyt udanym modelu FX 5800 nVidia zrezygnowała chwilowo z pamięci DDRII, jej największy rywal wprowadza je w swoim nowym najszybszym modelu. No cóż – prędzej czy później przepustowość “wysłużonych” układów DDR SDRAM musi się skończyć. Wszak w przyszłym roku także producenci chipsetów dla płyt głównych zapowiadają początek ery modułów DDRII. Ponieważ zarówno nVidia, jak i ostatnio ATI aktywnie działają na rynku chipsetów, nowe karty graficzne stały się swego rodzaju poligonem doświadczalnym dla nowych technologii. O ile jednak nVidia nie może być raczej zadowolona ze swojej przygody z DDRII, o tyle firmie ATI sztuka ta się udała. Nowy Radeon 9800 Pro z 256-bitowym interfejsem pamięci co najmniej dorównuje wydajnością układowi GeForce FX 5900 Ultra a słabszego FX 5900 wyraźnie prześciga. Jak to ostatnio często się zdarzało w zależności od środowiska graficznego (OpenGL czy Direct3D), użytego benchmarku oraz oczywiście parametrów obrazu, szala zwycięstwa przechyla się to na jedną, to na drugą stronę. Tych z Was, których interesują szczegóły zapraszam do lektury testu, w którym porównamy Radeona 9800 Pro z pamięcią 256 i 128 MB z układami GeForce FX5900 i FX 5900 Ultra.

Rys. 2.

Standardowa konfiguracja: złącze analogowe D-Sub, cyforwe DVI-I oraz zintegrowane wyjście TV do podłączenia przewodów z wtyczkami S-Video i Composite.

Zegar tyka

Nowocześniejsza i większa pamięć Radeona 9800 Pro jest także nieco szybciej taktowana. Modele ze 128 MB DDR SDRAM odwoływały się do niej w takt zegara o częstotliwości 340 MHz (680 w trybie DDR). Moduły DDRII rozpędzono natomiast do 350 MHz (700 MHz). Nic w tym dziwnego – przecież nowy typ pamięci opracowano między innymi właśnie po to by możliwe było ich szybsze taktowanie. Jak widać jednak na przykładzie kart nVidii moduły DDR SDRAM bez problemów znoszą znacznie wyższe taktowanie. W układach FX 5900 i FX 5900 Ultra wynosi ono 425(850) MHz. W wykorzystującym DDRII układzie GeForce FX 5800 wynosi ono nawet 500 (1000) MHz! Trzeba jednak pamiętać, że moduły DDRII charakteryzują się nieco wydłużonym czasem dostępu w porównaniu z DDR SDRAM. Wgląda na to, że przyśpieszenie pamięci o 10 MHz w Radeonie z 256 MB DDRII miało za zadanie co najmniej zniwelować straty spowodowane większymi opóźnieniami. Ponadto zastosowano moduły o czasie dostępu 2,2 ns co w porównaniu z 2,9 ns w poprzedniej wersji Radeona 9800 Pro może oznaczać znacznie lepszą podatność na podkręcanie.

Rys. 3.

Radiator Radeona 9800 Pro na tle monstrualnych układów chłodzenia kart z GeForce’m FX 5900 wygląda dość niewinnie. Wszystkie moduły pamięci zostały dodatkowo zaopatrzone w radiatory. W przeciwieństwie do kart nVidii nie są one jednak dodatkowo schładzane.

W rolach głównych

Karty graficzne, które zaprezentujemy w tym porównaniu to odpowiednio:

  • Gigabyte Radeon 9800Pro 256 MB (ATI Radeon 9800 Pro, 256 MB DDRII)
  • ATI Radeon 9800 Pro (model referencyjny ATI, 128 MB DDR SDRAM)
  • nVidia GeForce FX 5900 Ultra (model referencyjny nVidii, 256 MB DDR SDRAM)
  • MSI FX 5900 TD128 (nVidia GeForce FX 5900, 128 MB DDR SDRAM)

Dla porównania dodaliśmy inną kartę graficzną wykorzystującą pamięci DDRII:

  • MSI FX5800 Ultra (nVidia GeForce FX 5800 Ultra, 128 MB DDRII)
Rys. 4.

Nowy Radeon podobnie jak większość najwydajniejszych kart graficznych wymaga dodatkowego zasilania.

Konfiguracja testowa:

Procesory:

Intel Pentium 4 3,06 MHz (HT)

,

Celeron 1,7 GHz

Płyta główna:

Asus P4G8X (Intel E7205)

Pamięć:

2 x 256 MB DDR SDRAM

Sterowniki:

Detonator FX 44.03

(nVidia GeForce FX 5900 i 5900 Ultra),

Detonator 43.45

(nVidia GeForce FX 5800 Ultra),

Catalyst 3.5

(ATI Radeon 9800 Pro 256 MB),

Catalyst 3.4

(ATI Radeon 9800 Pro 128 MB)

3DMark 2001SE

W tym popularnym teście we wszystkich trzech próbach zwycięzcą okazał się nowy Radeon 9800 Pro z 256 MB pamięci. W trybie 1024×768 jako jedyny zdołał on przekroczyć barierę 17000 punktów. Wraz ze wzrostem rozdzielczości różnice maleją. Jeszcze szybciej maleje przewaga układów GeForce FX 5900 i FX 5900 Ultra nad Radeonem 9800 Pro ze 128 MB DDR. Ostatecznie w rozdzielczości 1600×1200 oba Radeony wychodzą na prowadzenie.

UT2003, P4 3,06 GHz, bez FSAA i filtrowania anisotropowego

Nowy Radeon dzielnie trzymał się tylko w najniższych rozdzielczościach 800×600 i 1024×768. W wyższych układy ATI musiałby uznać wyższość nie tylko FX-ów 5900 i 5900 Ultra ale nawet starszemu chipowi FX 5800 Ultra. Bez antyaliasingu i filtrowania anisotropowego większy wpływ na wydajność miała przepustowość szybciej taktowanych pamięci w kartach nVidii.

UT2003, P4 3,06 GHz, z FSAA 4x ale bez filtrowania anisotropowego

Po włączeniu pełnoekranowego wygładzania Radeony 9800 Pro zdołały utrzymać prowadzenie tylko w najniższej rozdzielczości. Wyżej do głosu dochodzą już układy GeForce FX 5900 i FX 5900 Ultra. GeForce FX 5800 Ultra wyraźnie pozostaje w tyle także w stosunku do układów ATI.

UT2003, P4 3,06 GHz, bez FSAA ale z filtrowaniem anisotropowym 8x

Po “zastąpieniu” pełnoekranowego wygładzania krawędzi filtrowaniem anisotropowym Radeon 9800 Pro z 256 MB wyraźnie góruje nad pozostałymi kartami, które oprócz słabszego GeForce FX 5800 Ultra w trybie 800×600 osiągają niemal identyczny wynik. W rozdzielczości 1024×768 oba układy ATI wyraźnie zwalniają podczas, gdy karty z FX 5900 a zwłaszcza FX 5900 Ultra trzymają się granicy 180 fps-ów. Nadal jednak minimalnie lepszy jest Radeon 9800 Pro z 256 MB pamięci.

UT2003, P4 3,06 GHz, z FSAA 4x oraz filtrowaniem anisotropowym 8x

Włączenie jednocześnie pełnoekranowego wygładzania jak i filtrowania anistropowego daje wyniki podobne jak z samym wygładzanie. Ponieważ samo filtrowanie anisotropowe nie robi wrażenia na układna FX 5900 i 5900 Ultra nVidii więc zachowują się bardziej stabilnie od procesorów ATI. W efekcie Radeony 9800 Pro choć wygrywają konkurencję w trybie 800×600 to powyżej już wyraźnie tracą impet a ich wydajność spada o 18-23%. Dla porównania oba układy FX 5900 tracą średnio jedynie 4-8%. Słabszy FX 5900 i silniejszy Radeon 9800 Pro zrównują pod względem wydajności.

UT2003, Celeron 1,7 GHz, bez FSAA i filtrowania anisotropowego

Wymiana Pentium 4 3,06 GHz na znacznie słabszego Celerona 1,7 GHz dowiodła po raz kolejny że wydajna karta graficzna do pokazania pełni swych możliwości wymaga równie wydajnego procesora. Trudno jednak nie zwrócić uwagi na Radeona 9800 Pro z 256 MB pamięci, który wyraźnie lepiej radzi sobie bez mocnego Pentium 4. Wątpliwe jednak by właściciela Celerona 1,7 przekonało to do zakupu dziewięciokrotnie droższej (sic!) karty graficznej.

Quake III Arena

Właściwie bez względu na ustawienia rozdzielczości i jakości obrazu gra Quake III pracująca w trybie OpenGL zawsze lepiej działa na układach GeForce FX 5900 i FX 5900 Ultra. Nawet zwykle pozostający w cieniu GeForce FX 5800 Ultra w rozdzielczości 800×600 okazał się szybszy od Radeona 9800 Pro 128 MB DDR. Nigdy jednak nie przegania Radeona wyposażonego w większą pamięć, a w wyższej rozdzielczości z pełnoekranowym wygładzaniem krawędzi spada na ostatnie miejsce.

Dla kogo 256 MB?

Nowy Radeon 9800 Pro wyposażony w 256 MB pamięci to z pewnością karta o budzących respekt możliwościach. Pozwoliła firmie ATI po raz kolejny odzyskać psychologiczną przewagę nad największym rywalem – nVidią. Choć zwycięstwo nie jest miażdżące to cieszy fakt, że na rynku dostępne są produkty nie jednego, a dwóch skutecznie rywalizujących między sobą producentów. Choć niewielu z nas decyduje się na zakup karty z najwyższej półki to równowaga jaką produkty obu marek zachowują w segmencie najdroższych modeli pozwala ze spokojem patrzeć w przynajmniej najbliższą przyszłość. Monopol nam tu raczej nie grozi.

Na koniec dość smutna wiadomość dla niestety większości polskich użytkowników. Cena najtańszej z opisywanych tu kart to bagatela 2000 zł. Na szczęście o połowę tańsze modele z układami ATI Radeon 9500/9600 Pro i GeForce FX 5600 doskonale radzą sobie z dzisiejszymi grami. Jeśli tylko wytrzymają konfrontację z nadchodzącymi grami Doom III czy Half-Life 2 to możemy spokojnie czekać aż wydajniejsze karty stanieją do rozsądnego poziomu.

Więcej:bezcatnews