Po co skracać?
Wysłanie pocztą lub komunikatorem zbyt długiego adresu strony WWW spowoduje “złamanie” go po określonej liczbie znaków (przeważnie 150-200) i w konsekwencji odwołanie do innego czy też w ogóle nieistniejącego w Internecie dokumentu. Odbiorca zamiast ciekawego “niusa” zobaczy w przeglądarce komunikat: “404 Not Found”. Problematyczne będzie również zapamiętanie albo przekazanie SMS-em tasiemca typu: http://maps.yahoo.com/maps_result?addr=LAX&csz=Los+Angeles%2C+CA&state=CA&uzip=90012&ds=n&name=Los+Angeles+International+Airport&desc=&lat=33.945499&lon=-118.400101&mlt=33.945499&mln=-118.400101&zoomin=yes&BFKey=&resize=l&trf=0&mag=4.
Taki odsyłacz jest kompletnie nieczytelny i bezużyteczny. Nie prześlemy go prawidłowo, a na dodatek zajmuje on dużo miejsca (nie zmieści się np. w standardowej, 160-znakowej wiadomości SMS). Jak zatem bezproblemowo przekazać taki adres?
Użyteczne serwisy
Najbardziej elegancką metodą przesłania zbyt długiego odwołania do strony WWW jest przetworzenie go (przed wysłaniem) za pomocą jednego z internetowych serwisów, potocznie zwanych skracaczami URL-i. Zasada działania tych witryn jest niezwykle prosta: zapamiętują one podany odsyłacz w bazie danych i zamieniają go na o wiele krótszy odnośnik do własnego serwisu. Użytkownikowi, który wpisze w przeglądarce tak przygotowany adres, zostanie wyświetlony właściwy dokument źródłowy. Przykładowo: cytowany wcześniej “tasiemiec” skompresowaliśmy do postaci: http://42.pl/url/dYg. Taki odsyłacz nie tylko łatwiej zapamiętać czy przesłać e-mailem – bez problemu umieścimy go także w komentarzu do statusu na Gadu-Gadu oraz wyślemy SMS-em.
Wzór do naśladowania
Jednym z najstarszych i najpopularniejszych serwisów skracających adresy jest www.tinyurl.com. Oferuje on wiele udogodnień, między innymi automatyczne kopiowanie utworzonego skrótu do Schowka (tylko dla przeglądarki IE 4.0 lub nowszej). Autorzy witryny deklarują również bezterminowe utrzymywanie wpisów w bazie, a system przed dodaniem nowego odnośnika sprawdza, czy dokument docelowy nie został wcześniej “zarejestrowany”. Sporą zaletą serwisu jest “skryptozakładka”, pozwalająca jednym kliknięciem skrócić adres właśnie wyświetlanej witryny. Za pośrednictwem TinyURL.com odwołamy się także do podstron dowolnego serwisu. Wystarczy skrócić http://www.biskupin.wroc.pl/~jacao/chip/doc/ do http://tinyurl.com/c3zg5, by następnie poprzez ten URL odwołać się do głębiej umieszczonych plików w serwisie, np. http://tinyurl.com/c3zg5/test/test.html.
Skoncentrujmy się jednak na polskich skracaczach URL-i, których krótka charakterystyka znajduje się w tabeli poniżej. Co ciekawe, żaden przetestowany serwis nie sprawdza, czy podawany na wejściu adres naprawdę istnieje! Stwarza to pole do nadużyć i produkowania nadmiernej liczby “pustych” odnośników w bazie serwisu. Z kolei tylko cztery polskie witryny (42.pl, je.pl, skracaj.net i tiny.pl) zapamiętują raz skrócone adresy, co pozwala optymalizować wielkość bazy.
Własny skrót
Polskie serwisy skracające URL-e oferują podobne opcje jak TinyURL.com. Oprócz wymienionych wcześniej funkcji interesujące jest też sprawdzanie istniejących przekierowań (dostępne w systemach 42.pl, miniurl.pl oraz tiny.pl). Dzięki temu zobaczymy adres źródłowy dokumentu bez wpisywania otrzymanego odnośnika w Pasku adresu i unikniemy wizyty w spreparowanej przez spamera witrynie.
Ciekawą opcją serwisów miniurl.pl, skocz.pl, skracaj.net, szort.pl i tnij.org jest z kolei nadawanie własnego skrótu do długiego adresu. Pozwala ona tworzyć bardziej intuicyjne linki. Przytoczony na wstępie artykułu “tasiemiec” wskazuje na elektroniczną mapę Los Angeles. Za pomocą jednej z wymienionych witryn zamienilibyśmy go na http://miniurl.pl/la – odnośnik w tej postaci bardzo łatwo zapamiętać.
Niestety, autorzy polskich serwisów nie deklarują wzorem Tinyurl.com trwałości utworzonego skrótu. Niektórzy uzależniają utrzymywanie wpisu od popularności odsyłacza, inni w ogóle nie zajmują w tej kwestii oficjalnego stanowiska.
Tnij z głową
Skracanie długich adresów to nie tylko kwestia elegancji, ale często podstawowy warunek, by ktoś obejrzał polecaną przez nas stronę. Korzystanie z wymienionych serwisów jest również dobrze widziane wśród użytkowników Usenetu, ponieważ oszczędza miejsce na serwerach, a wiadomość z krótkim odsyłaczem ładuje się szybciej. Nie należy jednak przesadzać i zamieniać wszystkich przekazywanych adresów. Nawet te kilkudziesięcioznakowe odwołania zostawiajmy zatem w oryginale.
Wybrane cechy serwisów skracających URL-e | ||||||||||||
Serwis | Sprawdzanie, czy strona źródowa istnieje | Odwoływanie do podstron serwisu za pomocą skrótu | Zapamiętywanie skrótów w bazie serwisu | “Skryptozakładka” | Maskowanie adresu źródłowego | Zamiana skrótów na oryginalne adresy (sprawdzanie linków) | Automatyczne kopiowanie skrótudo Schowka | Nadawanie odnośnikom własnych skrótów | Reklamy na stronie głównej serwisu | Wyświetlanie najnowszych/najpopularniejszych skrótów | Losowy skrót | Przykład skrótu1) |
http://42.pl/u/ | n | n | t | c | n | t | n | n | n | n/n | t | http://42.pl/url/dUs |
http://csa.pl/ | n | n | n | n | n | n | t | n2) | t | t/t | n | http://csa.pl?2x |
http://glinki.pl/ | n | n | n | n | n | n | n3) | n | t | n/n | n | http://glinki.com/?l=tqefam |
http://je.pl/ | n | n | t | n | n | n | n3) | n | n | n/n | n | http://je.pl/8d3n |
http://miniurl.pl/ | n | n | n | t | n | t | n | t | n | n/n | n | http://miniurl.pl/1646 |
http://skocz.pl/ | n | t | n | n | n2) | n | t | t | t | t/n | n | http://skocz.pl/adsc |
http://skracaj.net/ | n | n | t | n | n | n | n | t | t | t/t | n | http://skracaj.net/nko |
http://szort.pl/ | n | c4) | n | t | t | n | n | t | n | t/t | n | http://szort.pl/jpzmd |
http://tiny.pl/ | n | n | t | t | n | t | t | n | n | n/n | n | http://tiny.pl/q14f |
http://tnij.org/ | n | n | n | t | n | n | n | t | n | t/t | n | http://tnij.org/5w8 |
http://url.ampartner.pl/ | n | n | n | t | n | n | t | n | n | n/n | n | http://ampartner.pl?10afm8 |
http://www.tinyurl.com/ | n | t | t | t | n | t | t | n | t | n/n | n | http://tinyurl.com/aocm2 |
t – jest; n – nie ma; c – realizacja częściowa; 1) – skracano adres: http://www.chip.pl/arts/archiwum/n/articlear_111788.html; 2) – opcja dostępna dla zarejestrowanych użytkowników; 3) – kopiowanie do Schowka po naciśnięciu przycisku na stronie; 4) – tylko dla maskowanych adresów |