Megahercowa ofensywa

Producenci zaczynają już wytwarzać kości DDR2-1000, musimy jednak na nie jeszcze trochę poczekać. Pamięci DDR2-1000 dostępne są za granicą, ale w Polsce nadal trudno je kupić. Z tego też powodu do naszego testu trafiły tylko kości DDR2-533, DDR2-667, DDR2-700, DDR2-750 i DDR2-800.

DDR a DDR2

Zanim zaczniemy analizować wyniki testów, warto przytoczyć kilka faktów o pamięciach DDR i DDR2, które pozwolą zrozumieć różnice między tymi dwoma standardami osobom zdecydowanym na przesiadkę na DDR2. Zacznijmy od tego, co widać gołym okiem. Po pierwsze, liczba styków wzrosła ze 184 (w przypadku DDR) do 240 (w modułach DDR2). Pola kontaktowe są mniejsze i znajdują się zdecydowanie bliżej siebie. Mimo że rozmiary banków na płytach głównych nie zmieniły się, to nie da się obsadzić ich niewłaściwymi pamięciami, ponieważ wycięcia w płytce pamięci DDR i DDR2 umieszczone są w różnych miejscach.

Kolejną różnicą, którą ma szansę zauważyć wnikliwy obserwator porównujący ze sobą moduły obydwu rodzajów, jest rodzaj obudowy. Kości DDR wykonywane są w postaci układów TSOP (Thin Small Outline Package) i FBGA (Fine-pitch Ball Grid Array), natomiast DDR2 tylko jako FBGA. Osoby przyzwyczajone do tradycyjnego wyglądu układów scalonych zdziwią się nieco brakiem nóżek na ich bokach. Styki w postaci niewielkich kulek (dzięki którym układy FBGA zawdzięczają swą nazwę) znajdują się na spodzie obudowy. Wbrew pozorom mniejsze wymiary FBGA nie oznaczają wcale niższej pojemności – wprost przeciwnie, chipy te mieszczą większą liczbę tranzystorów.

Pamięci DDR2 charakteryzują się również niższym napięciem zasilania – zadowalają się 1,8 V, podczas gdy kości DDR potrzebują aż 2,5 V. W nowym standardzie zdecydowano się na przeniesienie układów terminujących z płyty głównej do wnętrza pamięci. Technologii tej nadano nazwę ODT (On Die Termination), a jej głównym zadaniem jest zapobieganie powstawaniu błędów wskutek transmisji odbitych sygnałów.

Pamięci DDR i DDR2 mają też cechy wspólne – wykorzystują do przesyłania danych opadające i wznoszące zbocze sygnału zegarowego. DDR przesyła 2 bity w jednym takcie zegara, DDR2 w tym samym czasie potrafi natomiast przesłać aż 4 bity. Dzieje się tak za sprawą podwojenia częstotliwości taktowania układu wejścia/wyjścia (I/O) pamięci DDR2. Pozwoliło to na obniżenie zegara całego modułu z jednoczesnym zachowaniem wysokiej przepustowości.

Oznaczenia pamięci DDR2
Typ pamięci	Symbol	Częstotliwość	Przepustowość
DDR2-533	PC2-4200 lub PC2-4300	533 MHz	4,2 lub 4,3 Gb/s
DDR2-600	PC2-4800	600 MHz	4,8 Gb/s
DDR2-667	PC2-5200 lub PC2-5300	667 MHz	5,2 lub 5,3 Gb/s
DDR2-675	PC2-5400	675 MHz	5,4 Gb/s
DDR2-700	PC2-5600	700 MHz	5,6 Gb/s
DDR2-750	PC2-6000	750 MHz	6,0 Gb/s
DDR2-800	PC2-6400	800 MHz	6,4 Gb/s
DDR2-1000	PC2-8000	1000 MHz	8,0 Gb/s

Na zegarze 533 MHz

Największą grupę wśród zbadanych przez nas pamięci stanowiły układy DDR2-533. Mimo pojawienia się modułów o większej przepustowości wciąż stanowią one lwią część oferty sprzedawców i są bardzo chętnie kupowane przez użytkowników ze względu na atrakcyjną cenę.

Wszystkie prezentowane modele kości DDR2-533 oferowały domyślne opóźnienia 4-4-4-12. Pamięci DDR2 pracujące z takimi ustawieniami oferują nieznacznie lepszą wydajność niż moduły DDR400 z timingami 3-2-2-5. Ich obniżenie często skutkuje wzrostem wydajności modułów RAM. Osiągi zwykle są wtedy lepsze niż po zwiększeniu częstotliwości taktowania pamięci, pod warunkiem że uda nam się ustawić opóźnienia na odpowiednio niskim poziomie. Wydajność zwiększa się wtedy i w zależności od programu, w jakim pracujemy, wynosi od około 1% (Unreal Tournament 2003) do nawet 15% (WinRAR).

Optymalne warunki pracy testowanych pamięci o nominalnej częstotliwości taktowania 533 MHz zapewniają timingi 3-3-2-7. Aby jednak uzyskać stabilną pracę peceta, trzeba było czasami podnieść napięcie zasilania kości. Na wyróżnienie zasługuje atrakcyjny cenowo zestaw Infineon DDR2 1GB KIT PC4200 Dual Channel. Po pierwsze, po podkręceniu bez problemu pracował on z częstotliwością 900 MHz, a po zmianie podzielnika FSB:RAM osiągnął nawet 960 MHz, i to zasilany nominalnym napięciem 1,8 V. Niestety, mało prawdopodobne jest, by wszystkie kości z tej serii były w stanie uzyskać podobne wyniki. Z pewnością znajdą się wśród nich również słabsze egzemplarze, co pośrednio potwierdzają wyniki testów zestawu Infineon DDR2 512MB KIT PC4200 Dual Channel, który zaprezentował się już gorzej. W przypadku modułów firm GeIL, Kingston czy Patriot rozrzut maksymalnych parametrów pracy powinien być nieco mniejszy, ponieważ sortują one pamięci pod kątem wydajności, wybierając lepsze egzemplarze do sztandarowych serii.

A imię jego 667

Wśród przetestowanych pamięci znalazły się trzy zestawy DDR2-667. Mimo wyższej częstotliwości taktowania nie oferują one lepszej wydajności w porównaniu z modułami DDR2-533 o obniżonych timingach. Stosowanie DDR2-667 ma sens, jeżeli płyta główna i CPU obsługują magistralę FSB 1066 MHz, a z braku odpowiednich podzielników FSB:RAM nie zastosujemy innej częstotliwości taktowania pamięci. W przeciwnym przypadku należy sprawdzić, z jakimi wartościami opóźnień moduły będą pracowały w trybie DDR2-533. Tu również uzyskamy przyrost wydajności mieszczący się w przedziale od 1 do 15%.

Zestawy Apacer i Kingmax działały z timingami 3-3-3-8, przy czym te pierwsze wymagały podniesienia napięcia zasilania. Uzyskane dla tych kości wyniki były nieco lepsze niż te zmierzone na ustawieniach domyślnych. Podczas podkręcania lepiej sprawowały się moduły Apacera o mniejszej pojemności, osiągając częstotliwość 880 MHz. Dobrze przetaktowały się również Kingmaksy (860 MHz) zasilane napięciem 2,1 V.

Dane techniczne i wyniki testów pamięci DDR2

Miejsce POWER

Miejsce ECONO

Ocena POWER

Ocena ECONO

Model

Cena^*

Dane techniczne

Standard pamięci RAM

Całkowita pojemność modułów

Timingi fabryczne

Zakres znamionowych napięćzasilających

Wyniki testów

Pomiary przy FSB 200 MHz, RAM 533 MHz

Najkrótsze timingi przy 533 MHz

Napięcie zasilania pamięci, jakie było ustawione w czasie testu

Sandra 2005 Lite – Memory Benchmark Integer ALU

PCMark05 – Memory

UT2003 dm-inferno flyby 640×480

ScienceMark 2.0 – Memory

Overclocking

Częstotliwość taktowania pamięci

Częstotliwość FSB

Timingi

Napięcie zasilania pamięci, jakie było ustawione w czasie testu

Sandra 2005 Lite – Memory Benchmark Integer ALU

PCMark05 – Memory

UT2003 dm-inferno flyby 640×480

ScienceMark 2.0 – Memory

Składowe oceny POWER

Wydajność – najkrótsze timingi (45%)

Wydajność – overclocking (35%)

Wydajność – ustawienia domyślne (20%)

Inne

Gwarancja¹⁾

Dostawca

Corsair 1 GB DDR2 Twin2X 6400

810 zł

PC2-6400/800 MHz

2 x 512 MB

5-5-5-12

1,8-2,1 V

3-2-2-7

2,0 V

5101 MB/s

3862 pkt

259,7 fps

4506 KB/s

900 MHz

270 MHz

5-3-3-10

2,1 V

6930 MB/s

5089 pkt

348,8 fps

6038 KB/s

www.corsairmemory.com

Patriot Extreme DDR2-800 LLK Dual 1 GB

900 zł

PC2-6400/800 MHz

2 x 512 MB

4-4-4-12

1,8-2,1 V

3-2-2-7

1,95 V

5096 MB/s

3860 pkt

258,8 fps

4483 KB/s

900 MHz

270 MHz

5-4-4-12

2,15 V

6801 MB/s

5114 pkt

346,2 fps

6008 KB/s

100

www.extrememem.pl

Kingston HyperX 512 MB Memory Kit PC2-6000 CL4

785 zł

PC2-6000/750 MHz

2 x 512 MB

4-4-4-12

1,8-1,9 V

3-3-2-7

1,9 V

5104 MB/s

3855 pkt

260,3 fps

4478 KB/s

900 MHz

270 MHz

5-4-3-12

2,0 V

6846 MB/s

5117 pkt

347,1 fps

6012 KB/s

www.kingston.com

Patriot Extreme 1GB Kit XBLK DDR2-700

780 zł

PC2-5600/700 MHz

2 x 512 MB

4-3-3-12

1,8-2,0 V

3-2-2-7

1,8 V

5102 MB/s

3871 pkt

260,2 fps

4491 KB/s

900 MHz

270 MHz

5-4-4-12

2,0 V

6807 MB/s

5116 pkt

347,5 fps

6008 KB/s

www.extrememem.pl

Infineon DDR2 1GB KIT PC4200 Dual Channel

500 zł

PC2-4200/533 MHz

2 x 512 MB

4-4-4-12

1,8 V

3-3-2-7

1,8 V

5091 MB/s

3856 pkt

278,2 fps

4508 KB/s

900 MHz

270 MHz

4-5-4-12

1,8 V

6793 MB/s

5121 pkt

369,9 fps

6041 KB/s

www.wilk.com.pl

Apacer DDR2-667 CL5

460 zł

PC2-5300/667 MHz

2 x 512 MB

5-5-5-13

1,8 V

3-3-3-8

1,9 V

5054 MB/s

3834 pkt

257,0 fps

4461 KB/s

880 MHz

264 MHz

5-4-4-12

2,1 V

6649 MB/s

5002 pkt

338,9 fps

5867 KB/s

www.ab.pl

Apacer DDR2-667 1GB CL5

940 zł

PC2-5300/667 MHz

2 x 1024 MB

5-5-5-13

1,8 V

3-3-3-8

1,95 V

5106 MB/s

3845 pkt

260,0 fps

4553 KB/s

820 MHz

246 MHz

5-4-4-12

2,0 V

6257 MB/s

4667 pkt

315,8 fps

5566 KB/s

www.ab.pl

100

GoodRAM DDR2 512 KIT PC4200 Dual Channel BGA

190 zł

PC2-4200/533 MHz

2 x 256 MB

4-4-4-12

1,8 V

3-3-2-7

1,8 V

5094 MB/s

3857 pkt

278,5 fps

4518 KB/s

820 MHz

246 MHz

5-5-5-18

2,0 V

6066 MB/s

4653 pkt

335,6 fps

5455 KB/s

www.wilk.com.pl

Kingmax DDR2-667 512 MB

540 zł

PC2-5300/667 MHz

2 x 512 MB

5-5-5-13

1,8-1,9 V

3-3-3-8

1,9 V

5058 MB/s

3839 pkt

258,0 fps

4468 KB/s

867 MHz

260 MHz

5-4-4-18

2,1 V

6367 MB/s

4869 pkt

330,1 fps

5685 KB/s

www.action.pl

GeIL 512 MB Dual Channel Kit DDR2-533

235 zł

PC2-4300/533 MHz

2 x 256 MB

4-4-4-12

1,8 V

4-3-3-10

1,9 V

5038 MB/s

3784 pkt

258,2 fps

4444 KB/s

850 MHz

255 MHz

5-5-5-13

2,0 V

6401 MB/s

4814 pkt

326,5 fps

5632 KB/s

www.yamo.pl

GeIL 1 GB Dual Channel Kit DDR2-533

430 zł

PC2-4200/533 MHz

2 x 512 MB

4-4-4-12

1,8 V

3-3-2-7

2,1 V

5095 MB/s

3839 pkt

259,7 fps

4493 KB/s

780 MHz

234 MHz

4-4-4-12

2,1 V

5897 MB/s

4457 pkt

300,4 fps

5212 KB/s

www.extrememem.pl

Patriot Signature 1GB Kit CL4 DDR2-533

400 zł

PC2-4200/533 MHz

2 x 512 MB

4-4-4-12

1,8-1,9 V

3-3-2-7

1,8 V

5089 MB/s

3839 pkt

259,5 fps

4470 KB/s

760 MHz

228 MHz

5-5-5-18

2,1 V

5621 MB/s

4296 pkt

289,8 fps

5077 KB/s

www.extrememem.pl

Infineon DDR2 512MB KIT PC4200 Dual Channel

245 zł

PC2-4200/533 MHz

2 x 256 MB

4-4-4-12

1,8 V

3-4-3-10

1,8 V

5022 MB/s

3815 pkt

256,3 fps

4449 KB/s

760 MHz

228 MHz

4-5-4-12

2,0 V

5736 MB/s

4315 pkt

292,5 fps

5058 KB/s

www.wilk.com.pl

GoodRAM DDR2 1GB KIT PC4200 Dual Channel BGA

370 zł

PC2-4200/533 MHz

2 x 512 MB

4-4-4-12

1,8 V

3-3-2-7

1,9 V

5082 MB/s

3844 pkt

258,2 fps

4476 KB/s

720 MHz

216 MHz

5-4-3-12

2,0 V

5454 MB/s

4112 pkt

276,6 fps

4825 KB/s

www.wilk.com.pl

PQI DDR2-533 1GB x2

800 zł

PC2-4300/533 MHz

2 x 1024 MB

4-4-4-12

1,8-1,9 V

4-3-3-9

1,95 V

5094 MB/s

3822 pkt

257,6 fps

4509 KB/s

710 MHz

213 MHz

5-5-5-18

1,9 V

5361 MB/s

4041 pkt

272,4 fps

4807 KB/s

www.fen.pl

Kingmax DDR2-533 512 MB

400 zł

PC2-4200/533 MHz

2 x 512 MB

4-4-4-12

1,8-1,9 V

4-3-3-9

1,8 V

5034 MB/s

3814 pkt

256,9 fps

4434 KB/s

720 MHz

216 MHz

5-5-5-18

1,9 V

5332 MB/s

4083 pkt

275,9 fps

4778 KB/s

www.action.pl

1) w. – gwarancja wieczysta; 2) – wszystkie ceny z 19 września 2005 r.