Niestety, spora grupa użytkowników Okien idzie po linii najmniejszego oporu i korzysta z dostarczanego z systemem Outlook Expressa. Ponieważ program ten jest w tej chwili najbardziej narażony na ataki z Sieci, konieczne stają się ciągłe śledzenie informacji o wykrytych w nim lukach, bieżących uaktualnieniach oraz zmiana jego niektórych domyślnych ustawień. Zaznaczmy jednak wyraźnie – tandem składający się z “połatanego” Outlook Expressa oraz świadomego użytkownika “za sterami” może być całkiem bezpieczny. Istnieje jednak o wiele lepsze oprogramowanie do obsługi poczty – niepodatne na niektóre wirusy i na dodatek wygodniejsze w obsłudze.
Siła przyzwyczajenia
Skoro nie najpopularniejszy program pocztowy, to jaki? Bezpieczny czy łatwy w obsłudze? A może rozbudowany, wyposażony w zaawansowane opcje i filtry? Jaki powinien być idealny klient e-mailowy? Okazuje się, że według osób, które oddały głos w naszej ankiecie, najważniejsze w takiej aplikacji są łatwość obsługi oraz polskojęzyczne menu i słownik! Dopiero na dalszych pozycjach jako kryteria wyboru aplikacji znalazły się informacje o lukach i uaktualnieniach, poprawne kodowanie polskich znaków oraz opcje bezpieczeństwa przesyłanej poczty. Mówiąc wprost: ma być ładnie, na odpowiednim miejscu i po polsku.
Po części rozumiem takie wyniki ankiety. Do niedawna używałem Outlook Expressa, gdyż praktyczne było dla mnie połączenie klienta poczty i czytnika grup dyskusyjnych. Dla własnej wygody obie funkcje chciałem mieć zintegrowane w jednym programie. Kilka lat używania OE, a jeszcze wcześniej Pegasusa, wykształciły we mnie pewne przyzwyczajenia. I jak mówi przysłowie – okazały się one drugą naturą. Po przesiadce na Mozilla Thunderbirda, którego używam do dziś, miałem kłopot z przestawieniem się na odmienne umiejscowienie funkcji oraz używanie innych skrótów klawiaturowych. Przykładowo: zamiast zajrzeć do właściwości danego e-maila, kasowałem zaznaczoną wiadomość.
Idealny program
Wybierając program pocztowy, warto się zastanowić, jak wiele listów odbieramy i wysyłamy codziennie, jak duża jest baza przechowywanych wiadomości i czy często ją przeszukujemy. Przykładowo: przy dużej ilości korespondencji do szału mogłyby doprowadzić wszelkie animacje, dźwięki i ruchome stworki z IncrediMail Xe. Z kolei dla osób traktujących e-mail jak rozrywkę ta aplikacja będzie ciekawa. Do wysłania i odebrania kilku listów dziennie nie polecałbym tak zaawansowanych narzędzi, jak The Bat! czy PocoMail – zwłaszcza że za oba programy trzeba zapłacić.
Wyraźnie więc widać, że idealny program pocztowy powinien być dopasowany do indywidualnych potrzeb i umiejętności internauty. Dlatego spośród wielu klientów e-mail, jakie można znaleźć w Sieci, wybraliśmy dziesięć propozycji, których porównanie zamieściliśmy w tabeli poniżej.
Najsłabsze ogniwo
Dziwić może stosunkowo niewielka waga, jaką odwiedzający nasz serwis przykładają do zagadnień bezpieczeństwa. Jednak bardzo podobną ocenę rzeczywistości przedstawiła niedawno firma Sophos, produkująca aplikacje antywirusowe. W podsumowaniu wyników swoich badań dotyczących bezpieczeństwa w Sieci zamieściła ona listę siedmiu grzechów głównych, jakich dopuszczają się pracownicy ankietowanych firm, używający komputera. Aż trzy z nich dotyczyły niewłaściwego korzystania z poczty elektronicznej! Były to: klikanie odnośników umieszczonych w spamie, uruchamianie “wesołych” programów, otrzymywanych w listach od znajomych, oraz wysyłanie e-mailem poufnych informacji niepowołanym osobom.
Potwierdza to beztroskie podejście do zagadnień bezpieczeństwa i brak świadomości realnych zagrożeń. Aby uniknąć tych błędów, wystarczy czasami kilka prostych zabiegów i zmian w ustawieniach programu lub skorzystanie z odpowiednich funkcji aplikacji.
Ściśle tajne
Podstawowym elementem bezpiecznej poczty, bagatelizowanym często przez użytkowników, jest hasło dostępu, konieczne do pobrania i coraz częściej również do wysłania wiadomości. Należy pamiętać, że znajomość tego ciągu znaków umożliwi osobie postronnej swobodny dostęp do naszej korespondencji, a także do podszywania się pod nas! Warto więc stworzyć odpowiednio skomplikowaną frazę (patrz: “$(LC144506:Nie do złamania?)$”) oraz zadbać o jej poufność. Przykładowo: w Mozilla Thunderbirdzie skorzystajmy z opcji przechowywania hasła na dysku w postaci zaszyfrowanej.
Każdy z ujętych w przeglądzie programów pozwala na szyfrowanie transmisji wiadomości (patrz: CHIP “$(LC141501:List żelazny)$”). Jednak wszystkie aplikacje domyślnie przesyłają zarówno hasła, jak i treść listów w postaci otwartego tekstu. Aby zabezpieczyć się przed podsłuchem korespondencji, powinniśmy więc w opcjach konta aktywować bezpieczne połączenia SSL dla POP3 i SMTP. Po zaznaczeniu tych opcji, we wszystkich aplikacjach poza Pegasusem oraz Mail Commanderem, numery portów zostaną automatycznie zmienione. W dwóch wspomnianych klientach powinniśmy samodzielnie wpisać wartości: 995 dla poczty przychodzącej oraz 465 dla poczty wychodzącej (ten ostatni trzeba także poprawić w Outlook Expressie).
| Tabela porównująca wybrane funkcje programów pocztowych | ||||||||||
| Nazwa programu | Becky! 2.22 | Eudora 6.2.5 | IncrediMail Xe | Mail Commander 7.5 | Opera 8.50 | Outlook Express 6 | Pegasus Mail 4.21c | PocoMail 3.4 | The Bat! Home 3.60 | Thunderbird 1.0.7 |
| Strona WWW [http://www.] | rimarts.co.jp/ | eudora.com/ | incredimail.com/ | internet-soft.com/ | opera.com/ | microsoft.com/windows/oe/ | pmail.com/ | pocomail.com/ | thebat.pl/ | thunderbird.pl/ |
| Cena (z VAT-em) | ok. 160 zł | adware | adware | ok. 200 zł | freeware | freeware4) | freeware | ok. 160 zł | ok. 180 zł | freeware |
| Polska wersja | n | n | n | n | t | t | n | n | t | t |
| Ocena CHIP-a3) | 4/5 | 4/5 | 3,5/5 | 2,5/5 | 4/5 | 4,5/5 | 4,5/5 | 5/5 | 5/5 | 5/5 |
| Funkcjonalność | ||||||||||
| Przygotowanie korespondencji | ||||||||||
| Możliwość zmiany ustawienia znaku cytowania | t | n | n | n | n | t | n | t | n | t |
| Definiowanie treści nagłówka wiadomości | t | t | n | t | t | n | t | t | t | n |
| Szablony/papeterie wiadomości | t/n | n/t | t/t | t/n | t/n | n/t | t/n | t/n | t/n | t/n |
| Emotikony/definiowanie wielu sygnatur (podpisów) | n/t | t/t | t/t | n/t | t/n | n/n | n/t | t/t | t/n | t/n |
| Sprawdzanie polskiej pisowni | n | n | n | t1) | t1) | t1) | n | t2) | t2) | t1) |
| Obsługa zewnętrznego słownika/edycja słownika | n/n | n/n | n/n | t/n | t/t | n/t | n/n | t/t | t/t | t/t |
| Automatyczne wycinanie stopki i delimitera przy odpowiadaniu | n | n | n | n | t | n | n | t | t | t |
| Kolorowanie tekstu wątków/samodzielne ustawianie kolorów | n/n | n/n | n/n | n/n | t/n | n/n | t/t | t/t | t/t | t/n |
| Automatyczne uzupełnianie adresów z historii/książki adresowej | n/t | t/t | t/t | n/n | n/t | n/t | t/t | n/t | t/t | t/t |
| Książka adresowa | ||||||||||
| Możliwość tworzenia wielu książek adresowych | t | t | n | t | n | t | t | t | t | t |
| Import/eksport książki adresowej | t/t | t/n | t/t | t/t | t/t | t/t | n/n | t/t | t/t | t/t |
| Grupy użytkowników | t | t | t | n | t | t | t | t | t | n |
| Automatyczne dodawanie nadawcy do książki adresowej | n | n | n | t | t | t | n | n | t | t |
| Wysyłanie i odbieranie listów | ||||||||||
| Obsługa wielu kont pocztowych przez jednego użytkownika | t | t | t | t | t | t | t | t | t | t |
| Odbieranie nagłówków poczty bez pobierania zawartości listów | n | n | n | t | n | n | t | t | t | t |
| Opcja pozostawiania kopii wiadomości na serwerze | t | t | t | t | t | t | t | t | t | t |
| Obsługa wizytówek (vCard)/priorytetów wiadomości | t/t | n/t | n/t | n/t | n/t | t/t | n/t | t/t | t/t | t/t |
| Dzielenie dużej wiadomości na kilka mniejszych podczas wysyłania | t | n | n | n | n | t | n | n | t | n |
| Możliwość oflagowywania wybranych wiadomości | t | n | t | n | n | t | n | n | t | t |
| Opcja oddzielania załączników od treści listu | n | t | n | n | n | n | n | t | t | n |
| Zarządzanie e-mailami | ||||||||||
| Tworzenie filtrów na podstawie wiadomości/szablony reguł | t/t | n/n | n/n | n/n | n/n | t/t | t/t | t/t | t/t | t/t |
| Ochrona antyspamowa | n | t | n | t | t | n | t | t | t | t |
| Tworzenie/rejestrowanie makr | n/n | n/n | n/n | n/n | n/n | n/n | n/n | t/n | t/n | n/n |
| Wątkowanie wiadomości | t | n | n | n | t | n | t | t | t | t |
| Bezpieczeństwo | ||||||||||
| Backup wiadomości/książki adresowej | t/n | n/n | t/t | n/n | n/t | n/t | n/n | t/t | t/t | n/n |
| Szyfrowanie poczty/autoryzacja przy wysyłaniu poczty (SMTP) | t/t | n/t | n/t | n/t | n/t | t/t | t/t | n/t | t/t | n/t |
| Obsługa certyfikatów i podpisów cyfrowych | n | n | n | n | t | t | t | n | t | t |
| Blokowanie niebezpiecznych załączników | t | n | t | t | n | t | n | n | t | t |
| Funkcje ogólne | ||||||||||
| Eksport/import wiadomości do/z innych formatów (programów) | t/t | n/n | t/t | n/t | n/n | t/t | n/n | t/t | t/t | n/t |
| Dołączony notatnik lub terminarz | t | n | n | n | n | n | t | n | t | t |
| Obsługa grup dyskusyjnych/plug-inów | n/t | n/t | n/t | n/n | t/n | t/n | n/t | t/n | t/t | t/t |
| Tworzenie statystyk poczty | n | t | n | n | n | n | t | n | t | n |
| Ergonomia | ||||||||||
| Łatwość definicji i edycji ustawień kont pocztowych | dostateczna | dostateczna | bardzo dobra | dobra | dobra | dobra | dobra | bardzo dobra | dobra | dobra |
| Dostęp do aplikacji poprzez ikonę w Polu systemowym | t | n | t | n | t | n | t | t | t | n |
| Kreator ustawień konta pocztowego | n | t | t | t | n | t | t | n | t | t |
| Zmiana układu okien interfejsu programu: dowolna/predefiniowana | n/t | t/t | n/n | n/t | t/t | n/t | n/t | n/t | n/t | n/t |
| Pomoc aplikacji | dostateczna | bardzo dobra | dobra | dostateczna | dobra | dobra | dobra | bardzo dobra | bardzo dobra | dobra |
| t – jest; n – nie ma; 1) – przed wysłaniem wiadomości; 2) – podczas tworzenia wiadomości; 3) – subiektywna ocena CHIP-a, uwzględniająca funkcjonalność i ergonomię aplikacji; 4) – dostarczony razem z Windows | ||||||||||
