Stary, ale jary
FTP (ang. File Transfer Protocol) określa sposób transferu plików pomiędzy klientem a serwerem, bez konieczności uzyskiwania pełnego dostępu do zasobów tego ostatniego. W ten sposób pobierzemy najnowsze sterowniki lub uaktualnienia BIOS-ów udostępnione przez producentów sprzętu. Serwery FTP wykorzystywane są także do dystrybucji innego oprogramowania – np. różnych odmian Linuksa, łatek do najnowszych gier itp. Gdy w zasobach Internetu znajdziemy np. sterownik do naszej karty graficznej, to najczęściej odsyłacz do zbioru na serwerze FTP znajdziemy w witrynie WWW producenta sprzętu. Jeśli chcemy pobrać taki plik, wystarczy wprawdzie przeglądarka WWW, lecz najlepiej użyć klienta FTP.
Ruch dwukierunkowy
Protokół FTP został skonstruowany w taki sposób, aby z jego pomocą można było przesyłać dane w dwie strony (a nie tylko pobierać, tak jak w wypadku HTTP). Dlatego wysłanie na komputer-serwer zmontowanego filmu z wakacyjnej wyprawy w formacie DivX to nie problem. Za przykład służyć może też proces uaktualniania z domu własnego serwisu WWW, znajdującego się na zdalnym serwerze, co najczęściej możliwe jest tylko za pomocą protokołu FTP. Dodatkową zaletą tego sposobu pracy jest kontrola uprawnień do zbiorów znajdujących się w zdalnym systemie. Jest to szczególnie istotne, gdy potrzebujemy umieścić na serwerze np. skrypty wykonywalne. Ponadto wiele serwerów FTP dopuszcza stosowanie rozszerzeń dla pierwotnego standardu, opisanego w dokumencie RFC2428. To, czy z nich skorzystamy, zależy jednak także od obsługi specyficznych właściwości przez klienta FTP.
Ograniczony wybór?
Na rynku dostępnych jest sporo różnych klientów FTP, zarówno produktów komercyjnych, jak i darmowych. Wydawać by się mogło, że ze względu na specyfikację FTP nie ma wielkich różnic pomiędzy poszczególnymi aplikacjami. Szczególnie łatwo ulec takiemu wrażeniu przy pierwszym kontakcie ze współczesnymi klientami FTP. Zazwyczaj dostrzeżemy w każdym programie panel z widokiem zasobów lokalnych i drugi, który wyświetla zdalny system plików. Poza tymi podstawowymi elementami interfejsu zauważymy w większości klientów FTP okno z tzw. kolejką plików do przesłania. Właśnie ta opcja pozwala nam na pobieranie nie tylko poszczególnych zbiorów, ale również katalogów z całą ich zawartością.
Podczas poszukiwania idealnego klienta miałem okazję zapoznać się z wieloma programami. Pomimo że sporo aplikacji tego rodzaju jest dość uniwersalnych, należy dostrzec, że niektóre z nich sprawdzają się lepiej w pewnych zastosowaniach. Nie sposób nie zauważyć, że obsługę protokołu FTP wbudowano również w wiele aplikacji, np. popularnego menedżera plików – Total Commandera. W moich poszukiwaniach zależało mi na odnalezieniu takiego klienta, który charakteryzowałby się zaawansowanymi funkcjami, np. szyfrowaniem transmisji.
Dla fanów konsoli?
Protokół FTP podczas komunikacji z serwerem przewiduje, że od strony klienta napływać będą polecenia w formie tekstowej. Dlatego nic nie stoi na przeszkodzie, aby korzystać ze standardowego tekstowego klienta FTP. Praca z linią komend ma swoich zwolenników, jednak nawet ci najbardziej zatwardziali rzadko korzystają w ten sposób z zasobów zdalnego komputera. Niewątpliwie jednak funkcja wydania bezpośredniej komendy tekstowej serwerowi FTP może być szczególnie przydatna dla administratorów.
W takim wypadku bardzo dobrze sprawdzi się WS_FTP Professional 2006. Program ten prezentuje się dość typowo, jeśli chodzi o obecność podstawowych elementów interfejsu, i jest bardzo intuicyjny. Na pewno z jego obsługą poradzi sobie nawet początkujący użytkownik. Ten bardziej zaawansowany doceni natomiast dostęp do linii komend – niezbędnej czasem podczas wydania zdalnych poleceń serwerowi FTP. Najbardzi interesujący jest fakt, że WS_FTP Pro pozwala wpisywać nie tylko pojedyncze komendy, ale również tworzyć rozbudowane skrypty. Aplikacja może też rejestrować wyniki działania sesji FTP z serwerem w formie pliku dziennika (tworzyć tzw. log). Dzięki temu klient ten jest idealny do zautomatyzowania niektórych działań, np. tworzenia o zadanej porze kopii zapasowych pewnych plików. Dość interesującą funkcją jest także powiadamianie dźwiękami o powodzeniu lub nie przeprowadzanych operacji.
| Zalety FTP |
|
|
Furtka do WWW
Kopiowanie plików z serwera WWW odbywa się na innej zasadzie niż w przypadku FTP. Przede wszystkim protokół HTTP zazwyczaj nie dokonuje autoryzacji użytkownika; również przesyłanie zbiorów zwykle możliwe jest tylko w jednym kierunku, czyli od serwera do klienta. Protokół ten nie został stworzony z myślą o przeglądaniu katalogów i plików na serwerze ani kopiowaniu katalogów wraz z całą zawartością. Dlatego aby umieścić naszą witrynę w Internecie, musimy skorzystać z pomocy klienta FTP.
Zazwyczaj na tej samej maszynie, na której działa serwer WWW, uruchomiona jest także usługa FTP. Wystarczy więc, używając klienta tego protokołu, przegrać wszystkie nasze pliki. Niestety, nawet niezbyt skomplikowana witryna składa się często z wielu różnych zbiorów: HTML, PHP czy też GIF i JPEG. W wypadku bardziej rozbudowanej strony WWW plików, które należy przesłać, może być nawet kilkaset. Do wygodnego ich przesyłania polecam FTP Voyagera. Aplikacja ta wyróżnia się przede wszystkim zaawansowaną opcją synchronizacji folderów. Nie jest to funkcja unikatowa, gdyż podobne możliwości znajdziemy choćby w CuteFTP czy wspomnianym WS_FTP. W praktyce jednak FTP Voyager doskonale sprawdza się pod tym względem, szczególnie gdy mamy pod opieką wiele witryn WWW.
| Podstawe funkcje wybranych klientów FTP | ||||||
| Nazwa | FileZilla 2.2.17 | CoreFTP LE 1.3c | FTP Voyager 12.3 | WS_FTP Professional 2006 | CuteFTP 7.1 Home | SmartFTP 1.5 |
| Producent [http://] | filezilla.sf.net/ | www.coreftp.com/ | www.ftpvoyager.com/ | www.ipswitch.com/ | www.cuteftp.com/ | www.smartftp.com/ |
| Licencja/cena | GPL | freeware | 39,95 USD | 54,95 USD | 39,99 USD | 36,95 USD |
| Wznawianie transferu | t | t | t | t | t | t |
| Definiowanie poleceń FTP | t | t | t | t | t | t |
| Menedżer połączeń | t | t | t | t | t | t |
| Podtrzymywanie połączenia | t | t | t | t | t | t |
| Obsługa firewalla/proxy | t/t | t/t | t/t | t/t | t/t | t/t |
| Połączenie przez SSL/TLS/SFTP | t | t | t | t | t | t |
| Kolejka pobierania/wysyłania | t | t | t | t | t | t |
| Transfery FXP (serwer-serwer) | n | t | t | t | n | t |
| Weryfikacja integralności danych | n | n | n | n | n | t |
| Synchronizacja folderów | n | n | t | t | t | t |
| t – tak; n – nie | ||||||
