Kręcenie BIOS-em

Overclockerzy to grupa użytkowników, która nie cofnie się przed niczym, aby tylko zapewnić komputerowi dodatkowy przyrost mocy. Sięgają oni nawet po ekstremalne metody, jak chłodzenie procesora wymyślnymi wentylatorami, stosowanie skomplikowanych i drogich układów chłodzenia wodnego czy nawet przeróbki ingerujące w elektronikę podkręcanego podzespołu. Wymieniłem tylko “zewnętrzne” metody podrasowywania komputera, ale pomysłowość użytkowników nie zna granic, uciekają się oni bowiem do jeszcze bardziej wymyślnych metod. W światku overclockerów powstała grupa osób, która zajmuje się przerabianiem oryginalnych BIOS-ów do płyt głównych. Cel mają taki sam: dokonać takich przeróbek, aby na danej płycie głównej można było jeszcze bardziej podkręcić procesor lub pamięć RAM bądź usprawnić pracę komponentów zainstalowanych wewnątrz komputera.

BIOS inny niż wszystkie

W obszarze zainteresowań użytkowników przerabiających BIOS-y są płyty główne cieszące się dużą popularnością oraz takie, które uznane zostały za bardzo dobre platformy do overclockingu. Ma to bardzo proste uzasadnienie – im więcej użytkowników danej płyty głównej, tym więcej potencjalnych betatesterów chętnych za darmo przetestować nietypowy BIOS. Autorzy BIOS-ów overclockerskich publikują swoje wersje firmware’ów najczęściej na forach poświęconych overclockingowi. Tam znajdują wiele osób, które wgrywają poprawione BIOS-y do swoich maszyn, zgłaszają autorowi błędy i sugerują, jakie poprawki powinny być jeszcze zrobione. W ten sposób powstają BIOS-y, które cały czas są rozwijane, a co więcej zyskują, funkcjonalność, której nigdy nie zapewni producent płyty głównej.

Nowe funkcje

Co takiego znajduje się w przerobionych BIOS-ach do płyt głównych? Po pierwsze, w zmodyfikowanych firmware’ach do niektórych urządzeń możemy znaleźć wartości częstotliwości magistrali FSB, których nie ma w fabrycznych BIOS-ach. Dobrym tego przykładem jest zmodyfikowany BIOS do płyty ECS K7S5A, do którego dodano obsługę magistrali FSB 166 MHz.

To nie jedyne modyfikacje, z jakimi możemy się spotkać. Bardzo często po wgraniu poprawionego BIOS-u płyta główna pracuje bardziej stabilnie, a szczególnie, gdy jest używana do overclockingu zainstalowanych na niej podzespołów. BIOS over-clockerski pozwala też np. bardziej podkręcić pamięci lub spowodować, że komputer będzie pracował poprawnie z wyższą częstotliwością FSB lub HTT. Typową czynnością przeprowadzaną przez modderów BIOS-ów jest również wgrywanie zaktualizowanego modułu programu do firmware’u odpowiedzialnego za obsługę karty sieciowej. Po zastosowaniu tego rodzaju triku bardzo często karty sieciowe osiągają większą prędkość transmisji danych podczas pracy.

To tylko jeden z kilku kierunków obranych podczas modyfikacji BIOS-ów. W Internecie krążą również BIOS-y, które przerobiono w zupełnie innym celu. Do wielu płyt głównych znajdziemy firmware’y, w których np. wymieniono BIOS kontrolera Serial ATA na nowszą wersję. W efekcie płyta główna bardziej efektywnie zarządza pracą dysków, przez co wzrasta prędkość transmisji danych, a tym samym komputer działa szybciej.

W przypadku starszych płyt głównych ze złączem Socket A spotkamy się również z wersjami BIOS-ów, które po wgraniu do urządzenia sprawiały, że mobilne procesory AMD Athlon XP-M były prawidłowo rozpoznawane przez płytę główną. Taka modyfikacja była konieczna tylko w nielicznych przypadkach, ponieważ w większości modeli wspomniany procesor pracował poprawnie, ale nie wyświetlała się jego nazwa podczas startu komputera.

Bardzo ciekawą przeróbką jest też ta, która pozwala na zmniejszenie poboru mocy przez chipset. Po zmianie BIOS-u na wersję zmodyfikowaną układy sterujące mniej się nagrzewały, dzięki czemu płyta główna pracowała bardziej stabilnie i można było osiągnąć lepsze rezultaty podczas overclockingu (patrz: na dole strony).

Szukajcie, a znajdziecie

Prezentowane w tabeli obok zmodyfikowane BIOS-y są kompatybilne ze starszymi modelami płyt głównych. Dla nowych płyt głównych (głównie z gniazdem Socket 775) takich BIOS-ów nie ma, ponieważ użytkownicy nie zdążyli się im jeszcze bliżej przyjrzeć i nie opracowali poprawek. Jedynym wyjątkiem są tu urządzenia dla procesorów AMD Athlon 64, a to ze względu na bardzo duży potencjał overclockerski, jaki tkwi w tych układach. To główna przyczyna, z powodu której zaawansowani użytkownicy zabierają się za poprawianie BIOS-ów. Cel został jasno określony: podkręcić jeszcze bardziej podzespoły przy jednoczesnym zachowaniu stabilności komputera.

Gdy zdecydujemy się na wgranie zmoddowanego BIOS-u do płyty głównej, wcześniej zróbmy kopię BIOS-u, który obecnie mamy wgrany do urządzenia. W razie jakichkolwiek komplikacji podczas pracy płyty głównej z przerobionym firmware’em będziemy mogli wgrać do pamięci FlashROM jego poprzednią wersję. Na pytanie, jak zreanimować BIOS w przypadku awarii komputera, odpowiadamy również w artykule “$(LC167130:BIOS od kuchni)$”.

Na koniec chcę wszystkich zachęcić do skorzystania z wyszukiwarki i sprawdzenia, czy przypadkiem do posiadanej płyty głównej nie pojawiły się w Sieci zmodyfikowane wersje BIOS-u. W tabeli obok przedstawiłem przeróbki BIOS-ów tylko do najbardziej popularnych płyt głównych. Nawet jeśli nie napisałem w artykule o zmodyfikowanym BIOS-ie do konkretnego modelu płyty głównej, może się on znajdować w Sieci. Zachęcam również do szukania firmware’ów użytkowników, którzy niedawno kupili nowe urządzenia. Może ktoś gdzieś już przerobił BIOS do płyty głównej i umieścił go na swojej internetowej stronie WWW lub na grupie dyskusyjnej?

Alternatywne BIOS-y do wybranych płyt głównych
Model płyty głównejTypNazwa BIOS-u po przeróbkachNajważniejsze przeróbkiAdres WWW
Abit AN7Socket ABIOS Modzmieniono ustawienia w funkcjach Optimal i Aggressive CPU, poprawiające stabilność przy częstotliwości FSB powyżej 200 MHz, optymalizacje ustawień dla pamięci RAMhttp://an7.republika.pl/biosmod.html
Abit NF7-(S) rev. 2.0Socket AManta Rays XT modded BIOSpoprawiona stabilność pracy płyty głównej działającej z wysoką częstotliwością FSB w aplikacjach 3D, prawidłowe rozpoznawanie procesorów Athlon XP-M, nowe logo startowe, nowy BIOS kontrolera SATA i innehttp://xpmteam.xp.funpic.de/phpkit/include.php?path=content/overview.php&letter=&catid=3&themeid=&type=4&order=&entries=20
ASRock K7S8XE+, K7S8XE, K7S8X, K7S41, K7S41GXSocket ACool!BIOSzmieniono moduł obsługi karty sieciowej na lepszy, zapewniający szybszą pracę interfejsu sieciowego, możliwość zmiany timingów pamięci, wprowadzono poprawki, które spowodowały spadek poboru mocy przez płytę i mniejsze nagrzewanie się chipsetuhttp://www.geocities.com/honeymoon36/bios.html
Asus A7N8X-E Deluxe, A7N8XSocket ATrats Mod-BIOSdodanie częstotliwości magistrali FSB 200 MHz, poprawne rozpoznawanie mobilnych procesorów Athlon XP-M, odblokowanie ukrytych funkcji BIOS-uhttp://xpmteam.xp.funpic.de/phpkit/include.php?path=content/overview.php&catid=3&type=4
Abit IS-7Socket 478TicTac BIOSodblokowano ukryte funkcje, rozszerzono zakres regulacji napięcia pamięci DDR, dodano dodatkowy podzielnik częstotliwości dla pamięci DDRhttp://www.forumdeluxx.de/forum/showthread.php?t=69068
DFI LanParty NF4 SLI-DR/Ultra-D/SLI-DSocket 939BigToe Modpoprawa stabilności pracy, wgrana nowa wersja Memtest86+, zmiana nazw kilku funkcji w celu łatwiejszego zrozumienia ich znaczeniahttp://www.techpowerup.com/articles/other/114/3
ECS K7S5A rev. 5.x, 3.x, 1.xSocket ACheepoman Overclocking BIOSdodane nowe tryby pracy magistrali FSB i ustawienia timingów dla pamięci RAM, możliwość wyłączenia pełnoekranowego logo w BIOS-iehttp://www.ocworkbench.com/2002/ecs/k7s5abios/cheepobios.htm
http://www.lejabeach.com/Pro/k7s5aProBIOS.html
MSI K8N Neo2 PlatinumSocket 939Mod Ballistix Editionoptymalizacja ustawień BIOS-u, nowe podzielniki częstotliwości magistrali systemowej, aktywacja ukrytych funkcjihttp://www.hwtweakers.net/postp59354.html
ASRock 939Dual-SATA2Socket 939OCWBeta4dodano obsługę nowych procesorów, poprawiono współpracę płyty głównej z pamięciami RAM, większe możliwości podczas overclockinguhttp://www.ocworkbench.com/2005/asrock/bios/betabios.htm
Więcej:bezcatnews