Następcy Pentium

Układ Celeron ma być instalowany w tzw. pecetach podstawowych, i zastąpić tu “stare” Pentium. Tym mianem Intel określa urządzenia dostępne w cenie około 3500 złotych. Jednak zapowiedź zakończenia produkcji procesorów Pentium wywołała początkowo bardzo silne protesty. Bardziej skomplikowany i droższy układ Pentium II nie wydawał się bowiem odpowiednim produktem dla potężnego rynku masowego, który funkcjonuje w najniższym obszarze cenowym. W kręgach producentów sprzętu podniosły się liczne głosy zwolenników utrzymania w tańszych systemach procesorów Pentium wytwarzanych w dotychczasowej technologii (wykorzystujących tzw. gniazda typu 7). W najbliższej przyszłości procesory tego typu będą jednak dostarczać na rynek tylko producenci “klonów”: AMD i Cyrix.

Aby utrzymać się na ogromnym i nadal atrakcyjnym rynku low-end, Intel musiał szybko wykonać jakiś manewr. Tajną bronią firmy ma okazać się procesor Celeron (opracowywany pod roboczą nazwą Covington ), który właśnie pojawił się na rynku. Nowy układ jest w zasadzie uproszczoną wersją Pentium II, pozbawioną pamięci cache drugiego poziomu (L2-Cache). Zaledwie trzy miesiące później na rynku ma się ukazać bardziej zaawansowany układ, znany na razie pod nazwą Mendocino, który będzie ponownie wyposażony w pamięć cache drugiego poziomu.

Pierwsze zdjęcie Celerona wykonane podczas konferencji firmy Intel: układ ten nie ma ani podstawki Pentium, ani dużej obudowy Pentium II, a swoim wyglądem przypomina raczej prostą kartę rozszerzającą

Rezygnacja z dodatkowego układu cache umożliwiła znaczne uproszczenie architektury Celerona i w konsekwencji obniżenie jego ceny w stosunku do standardowego Pentium II. Z uwagi na fakt, że na karcie procesora pozostał tylko jeden element wytwarzający ciepło (sam CPU), można w tym przypadku zastosować znacznie prostszy mechanizm chłodzenia. Z tego względu projektanci Celerona zrezygnowali z czarnej obudowy, która jest bardzo pomocna przy odprowadzaniu ciepła z obu chipów procesora Pentium II.

Celeron jest więc umieszczony na samej karcie rozszerzającej i nie posiada żadnej dodatkowej obudowy. Wykorzystywany w tym przypadku mechanizm instalacji układu firma Intel określa mianem Single Edge Processor Package (SEPP). Do chłodzenia układu użyty został potężny radiator, połączony bezpośrednio z procesorem i pokrywający całą powierzchnię karty. Specjalne otwory w karcie zapewniają stabilne mocowanie tego elementu. Podobnie jak oryginalny Pentium II, także Celeron musi być instalowany w gnieździe typu Slot 1.

Nowy procesor można instalować na wszystkich płytach przeznaczonych dla Pentium II opartych na chipsetach 440LX, BX i EX. Należy jednak sprawdzić rozstaw otworów mocujących, gdyż jest on odmienny dla Celerona i Pentium II. Różnice te wynikają z konieczności zapewnienia większej stabilności całego zestawu Celeron, złożonego z procesora i radiatora. Obecnie prowadzone są prace zmierzające do ujednolicenia złącza dla obu tych procesorów, zaś większość nowych płyt głównych posiada po prostu dwa komplety otworów mocujących.

Dla Intela układ Covington ma stanowić początek nowej linii procesorów Celeron, wyposażonych w takie samo jądro (P6), jak cała rodzina układów Pentium II. Ta nowa linia jest projektowana z myślą o najmniej wymagających użytkownikach i z tego względu Intel określa ją również mianem Basic PC. Z uwagi na fakt, że w przypadku tanich płyt głównych – w przeciwieństwie do Pentium II – można było zrezygnować z kilku innych elementów, dla procesora Celeron zdefiniowano nowy typ płyty, microATX, która ma nieco mniejsze wymiary niż standardowy model ATX.

Mała i kwadratowa: Na płycie głównej microATX, przeznaczonej dla tanich pecetów z obudową Micro-Tower, znajdziemy tylko niezbędne komponenty.

Aby jednak nowe płyty mogły być instalowane w różnych obudowach, otwory mocujące pozostawiono w tych samych miejscach. Żadnym zmianom nie uległo także położenie poszczególnych złącz. W pobliżu procesora zespolonego z radiatorem znajduje się chipset i dwa sloty pamięci roboczej. Na płycie umieszczone są ponadto cztery gniazda rozszerzające. Wśród nich mogą znajdować się np. dwa sloty ISA oraz dwa PCI, z których jeden może być zastąpiony złączem AGP. Projektanci płyty proponują teź rezygnację ze standardu ISA; mechanizm plug and play jest natomiast bezwzględnie konieczny. Uproszczono równieź sam chipset dla komputerów Basic PC. Przy projektowaniu zestawu 440 EX przyjęto bowiem (zresztą całkiem słusznie), że w “pececie dla początkujących” nie będą wykorzystywane niektóre funkcje, oferowane przez aktualny model 440LX. “Odchudzony”, a więc tańszy chipset nie posiada możliwości współpracy z dwoma procesorami, nie może zarządzać obszarem RAM większym niż 256 MB. Zrezygnowano także z obsługi układów pamięci typu ECC oraz ograniczono liczbę slotów PCI do trzech. Dla komputerów Basic PC zaprojektowano nową obudowę Micro-Tower, która jest nieco mniejsza od najpopularniejszego obecnie modelu Mini-Tower.

Znawcy europejskiego rynku wątpią jednak w to, że taktowany częstotliwością 266 MHz Covington odegra na Starym Kontynencie istotną rolę. Handel komputerami osobistymi wygląda tu bowiem nieco inaczej niż w Stanach Zjednoczonych. W USA silny rozwój rynku tanich pecetów sprawił, że pojawiła się stosunkowo bogata oferta urządzeń po cenie około 800 dolarów, ale jednocześnie powstała spora luka pomiędzy tą grupą a kolejną kategorią komputerów (o cenach już znacznie przekraczających 1000 dolarów). Struktura największego w Europie rynku niemieckiego jest natomiast zupełnie inna: ceny pierwszych “prawdziwych” pecetów klasy Pentium II zaczynają się już w pobliżu górnej granicy cenowej urządzeń najniższej kategorii.

Info Dodatkowe materiały o procesorze Intel Celeron znajdują się na dołączonym CD-ROM-ie w dziale CHIP-offline|Hardware|Intel Celeron.

Bardziej interesująca sytuacja zaistnieje wówczas, gdy zostaną ukończone prace nad układem Mendocino (ma to nastąpić już jesienią tego roku). Procesor ten będzie posiadał wprawdzie taką samą architekturę jak Covington, ale zostanie dodatkowo “wzmocniony” pamięcią L2-Cache. Nowy układ ma być początkowo taktowany częstotliwością 300 MHz, a od początku 1999 roku – nawet 330 MHz. Aby przekonać potencjalnych klientów, że komputery Basic-PC należą do innej kategorii cenowej, Intel zrezygnował w tym przypadku z oznaczenia Pentium II i wprowadził jako nowy znak towarowy nazwę Celeron.