Dwuczęściowe – w sumie czterokrążkowe – Dzieje cywilizacji budzą mieszane uczucia. Stanowią efekt mariażu “analogowej” 20-tomowej encyklopedii Gallimarda-Larousse’a z cyfrową prezentacją multimedialną. Po dłuższym obcowaniu z aplikacją można odnieść wrażenie, że małżeństwo to okazało się lekkim mezaliansem.
Zaraz po uruchomieniu programu oczom użytkownika ukazuje się nietypowy interfejs, do obsługi którego trzeba się po prostu przyuczyć (szczególnie jeśli ktoś już zdążył przywyknąć do innych programów producenta pakietu – Optimusa Pascala). Zakładając jednak, że odbiorcami aplikacji są dzieci i młodzież, teza o niewygodnym interfejsie niekoniecznie musi być prawdziwa – latorośle bowiem niezwykle szybko się uczą i opanowanie mniej lub bardziej skomplikowanej “klikologii” nie sprawia im na ogół większych kłopotów.
| Dość nietypowy interfejs programu nie zawsze jest wygodny w obsłudze – trzeba się doń przyzwyczaić |  |
Abstrahując od niedogodności w obsłudze i nierozstrzygalnej kwestii formy (zależnej od gustu), program dysponuje niebagatelną liczbą ilustracji, zdjęć i wszystkim tym, co można nazwać multimediami – z wyjątkiem filmów, których funkcję częściowo spełniają ruchome, interakcyjne animacje. Ale wielkie zdziwienie budzi konstatacja, że w takim dziele nie zaimplementowano systemu odnośników hipertekstowych! Jednak, jak się wydaje, Optimusowe wydawnictwo jest dzieckiem kompromisu pomiędzy wymogami nowoczesnych aplikacji multimedialnych a “oporem” nośnika, czyli “konwencjonalnej” płyty CD-ROM o niewielkiej – jak się okazuje – pojemności. Wprowadzenie mechanizmu odsyłaczy mogłoby bowiem doprowadzić korzystanie z programu do absurdu, czyli ciągłego zmieniania krążków. Tak więc obecna forma publikacji, w której to jej twórcy prowadzą nas “za rączkę”, wydaje się rozsądna i ma większe walory edukacyjne. Jej alternatywą byłoby przeniesienie programu na płytę DVD.
Warta zauważenia jest możliwość zapisywania i drukowania każdej ilustracji zamieszczonej w programie – wystarczy w tym celu kliknąć ją prawym przyciskiem myszy i z pojawiającego się menu kontekstowego wybrać odpowiednie polecenie.
Czym jednak są Dzieje cywilizacji i kto powinien być odbiorcą tego programu? To multimedialna encyklopedia historyczna dla dzieci i młodzieży (zalecana przez Ministerstwo Edukacji Narodowej jako środek dydaktyczny dla szkół podstawowych i średnich). Część pierwsza zawiera opis wydarzeń od powstania Ziemi do końca XVIII wieku. Druga – obejmuje fakty od Rewolucji Francuskiej aż po współczesność oraz opracowania m.in. takich tematów, jak sztuka, ubiór, praca, religia czy sposoby porozumiewania się.
 | Doskonale opracowany Indeks ułatwia znalezienie interesujących nas tematów, ilustracji bądź zdjęć |
Autorom udało się odejść od stereotypu podręcznika historii przedstawiającego głównie fakty polityczne. Dzieje cywilizacji mają formę multimedialnego przewodnika, oprowadzającego nas po różnych dziedzinach aktywności człowieka i pokazującego, jak zmieniały się one w czasie.
W taki sposób pomyślane wydawnictwo obarczone jest jednak pewną – wynikającą z samej jego istoty – słabością. Jak na to wskazuje grecki źródłosłów, encyklopedia daje wiedzę “ogólną”. Tak więc za jej pomocą uzyskamy – bardzo skądinąd istotne – podstawy do zrozumienia, jak kształtowała się ziemska cywilizacja, jednak odbędzie się to kosztem pewnych uproszczeń. Zaproponowana powyżej “kosmiczna” wprost skala wydaje się dość trafna, gdyż można wręcz czasami odnieść wrażenie, że opisywany pakiet jest idealną ściągawką dla przybyszów z innych planet. Dowiedzą się oni, jak ludzkość osiągnęła obecny stopień rozwoju, będą jednak musieli poświęcić jeszcze wiele pracy, by uzyskać pełen obraz ludzkich dokonań.
Niemniej jednak szkoda, że obok uproszczeń zdarzają się w Dziejach… pewne nieścisłości. Wspomnijmy jeden tylko przykład: amerykański bombowiec B-29 nie był największym samolotem śmigłowym w historii (uważa się, że palmę pierwszeństwa w tej dziedzinie dzierży łódź latająca Hughes Herkules). Czasami można zauważyć także (np. w doborze ilustracji) wyraźne piętno kraju powstania pierwowzoru, czyli Francji… Z drugiej jednak strony na pochwałę zasługuje wyważone i aktualne (do marca 1999) nasycenie publikacji problematyką polską.
| w skrócie | |
  Dzieje cywilizacji | |
| Liczba CD: 2 (każda część) | |
| Język: polski | |
| Wymagania: PC Pentium 120, 16 MB RAM, napęd CD-ROM 4x, Windows 9x, ok. 90 MB na dysku | |
 | zaawansowana interdyscyplinarność |
| doskonały indeks |
 | niestandardowy interfejs |
| brak odsyłaczy hipertekstowych |
| Producent: Optimus Pascal Multimedia, Bielsko-Biała tel.: (0-33) 811 91 80, faks: 812 31 41, e-mail: [email protected], http://www.opm.pl/ | |
| Cena: 169 zł (za jedną część) | |
Pozostaje zatem mieć nadzieję, że cena obu części Dziejów cywilizacji nie okaże się zbyt wysoka dla (przede wszystkim) szkolnych budżetów.
