Zawieszający się komputer
Nie mam pojęcia, dlaczego średnio kilka razy dziennie komp się zawiesza… W ogóle bardzo często chodzi twardy dysk, szczególnie przy pracy w Internecie, kiedy jest uruchomionych kilka IE, OE, ICQ, mIRC, Getright i 3 okienka z banerami typu Spedia. Mam Celerona 300A, dysk twardy 5 GB (sprawdzony Scandiskiem, Windoctorem, zdefragmentowany), 64 MB RAM, Riva TNT, 180 MB wolnego miejsca na twardym i 160 MB swapa. Używam Windows 98 PL z IE 5.0 PL. Czy to za słaba konfiguracja? A może jakieś programy lubią się “gryźć”? Czasem pracuję nawet godzinę i nagle stop – tylko reset, a czasem już po 2 minutach trzeba resetować i wszystko od nowa uruchamiać… Proszę o pomoc.
Arkadiusz Piotrowski
Spontaniczne resetowanie się komputera może mieć kilka źródeł: przegrzewanie się systemu, uszkodzenie pamięci RAM, zakurzone pamięci, usterka płyty głównej, defekt zasilacza lub usytuowanie komputera w pomieszczeniu o zbyt dużej wilgotności powietrza (patrz: CHIP 12/99, s. 270). W zestawie pracuje Celeron 300A, który świetnie nadaje się do przetaktowania. W liście nie ma wzmianki na ten temat, ale jeśli procesor nie pracuje przy nominalnych ustawieniach, to stanowić to może przyczynę problemów. Jeśli “serce” komputera jest w porządku, to najprawdopodobniej winę za resetowanie ponoszą pamięci RAM i one jako pierwsze powinny zostać poddane sprawdzeniu w innym komputerze. Drugim newralgicznym, acz niedocenianym elementem jest zasilacz. Tu wątpliwości mogą być wyjaśnione także tylko poprzez podłączenie go do innej płyty głównej. Nie można zgodzić się z sugestią, że kłopoty wynikają z niewłaściwej konfiguracji sprzętowej (chyba że dzieje się tak od momentu złożenia komputera z tych podzespołów) czy konfliktów między programami.
Problem z Celeronem FC-PGA
Mam problem z płytą główną Soltek 67EB (z chipsetem BX – Slot1) i postanowiłem zwrócić się do profesjonalistów. Kupiłem tę płytę, procesor Celeron FC-PGA 600 MHz i dodatkowo przelotkę Soltek SL-02A++ (obsługującą procesory PPGA, FC-PGA i Cyrix Joshua). Mój problem polega na tym, iż nie bardzo wiem, czy te podzespoły potrafią ze sobą współpracować: płyta główna Soltek 67EB obsługuje (wg instrukcji) Intel Celeron, Pentium II, Pentium III (Coppermine) – o częstotliwości 300-700 MHz lub wyżej. Natomiast częstotliwości magistrali od 66 do 150 MHz, mnożnik do 8. Celerony działają z częstotliwością 66 MHz i by uzyskać 600 MHz, wymaga to mnożnika 9x – moja płyta tego nie obsługuje. W takim razie, jeżeli procesor próbuje wymusić wyższy mnożnik, to zachodzi konflikt… Czy moje rozumowanie jest poprawne? […] Prawdopodobnie płyta główna jest uszkodzona, ponieważ nie dawała znaku życia zarówno z moim procesorem, jak i z Celeronem 300A przyniesionym od znajomego.
Łukasz Spaleniak
W podanej konfiguracji Celeron z zegarem 600 MHz najprawdopodobniej nie będzie działał poprawnie. Magistrala oczywiście jest taktowana właściwie, ale procesor ma zablokowany na stałe mnożnik i ignoruje w tym względzie ustawienia płyty głównej przy próbie zmiany. Blokada ta znakomicie utrudnia instalację szybszych procesorów w starszych płytach głównych.
W tym wypadku sytuacja jest nieco odmienna od tej najczęściej spotykanej, czyli próby przetaktowania procesora, w której to płyta nie ma wymaganego nominalnie mnożnika. Procesor może się wtedy uruchomić np. z częstotliwością o połowę mniejszą, choć może też nie uruchomić się wcale – jedynie sprawdzian praktyczny pozwoli stwierdzić, czy taka współpraca jest możliwa.
Dobrze jest zrobić upgrade BIOS-u – na tej płycie mnożnik ustawia się zworkami, więc nowa wartość się nie pojawi, ale nowy BIOS być może poradzi sobie z obsługą szybkiego Celerona. Niestety, nie ma też przejściówek ze złącza Slot 1 na Socket 370, które byłyby w stanie zapewnić odpowiednie taktowanie dla tego procesora. Oprócz problemów z mnożnikiem Celerony zbudowane na jądrze Coppermine wymagają jeszcze odpowiedniego napięcia zasilającego (1,5 V dla 600 MHz). W tym wypadku przejściówka pozwala na regulację napięcia w odpowiednim zakresie.
Abit VT6X4 i nowy Celeron
Planuję kupno Celerona II 533 FC-PGA, 64 MB PC-133 i karty graficznej Elsa ErazorX GeForce. Czy warto kupić do tej konfiguracji płytę ABIT VT6X4 zamiast jakiegoś BX-a (zależy mi na AGPx4 i 2 złączach ISA, bo mam taką kartę dźwiękową i modem)? Poza tym chciałbym podkręcić procka na 800 MHz. Z czym można porównać jakość dźwięku oferowaną przez kartę dźwiękową zintegrowaną z tą płytą? Czy można wyłączyć tę kartę i włożyć np. SoundBlastera Live?
Pytanie z Internetu
Płyta Abit VT6X4 z chipsetem VIA Apollo Pro 133A, jest produktem, który oferuje funkcje niedostępne dla płyt z chipsetem BX: oficjalne wsparcie magistrali 133 MHz, port AGP 4×, obsługę UltraATA/66 i 1,5 GB pamięci RAM. Niestety, ma też jedną wadę: maksymalny dostępny mnożnik to 8, co nie przeszkadza w przypadku pracy z Pentium III, ale jest przeszkodą w instalacji nowych Celeronów (patrz: poprzedni list). W tym wypadku wspomniany procesor da się zainstalować, bo wystarcza mu mnożnik 8.
Z doświadczeń wynika, że Celerony 533 MHz FC-PGA do podkręcenia magistrali na 100 MHz wymagają podniesienia napięcia powyżej wartości 1,5 V. Ponieważ wewnętrznie są identyczne z Pentium III Coppermine (nie licząc mniejszej pamięci cache), które są nominalnie zasilane napięciem 1,65 V, to ustawienie takiej wartości dla Celerona jest jak najbardziej naturalne. W Internecie można znaleźć wręcz informacje, że możliwe jest ustawienie zasilania nawet na 1,8 V i nie spowoduje to uszkodzenia procesora.
Wbudowaną kartę dźwiękową można wyłączyć w BIOS-ie, ale z racji tego, że wbudowano układ SoundBlaster Pro, wydaje się, że warto skorzystać z tej propozycji (zamiast karty dźwiękowej na magistrali ISA), chociaż nic nie stoi na przeszkodzie, aby zamontować wspomnianego w liście SB Live’a.
Nowe komponenty i płyta główna Intel Seattle
[…] Chciałbym zmienić procesor na szybszy. Najprostszym rozwiązaniem jest PII 450. Bardziej interesuje mnie jednak PIII 550 lub nawet 600 przystosowane do pracy z magistralą 100 MHz. I tu problem. Konfiguracja, którą posiadam: Optimus z procesorem PII 350, 128 MB RAM, płyta Seattle z chipsetem BX. Przeglądałem testy w CHIP-ie i nie znalazłem nic na temat takiej płyty głównej. Ciekawe, czy przyjmie tak szybki procesor. Pewnie będzie trzeba aktualizować BIOS. […]. Czy da się zamontować na ww. płycie kartę graficzną z procesorem GeForce 2 GTS, skoro są one przystosowane do magistrali AGP 4×? […]. Zauważyłem też, że zamieszczacie na swoim CD-ROM-ie ciekawe strony internetowe. Czy możecie zamieścić jakiś program do przejmowania całych stron? […] Pod adresem www.terraserver.com są ciekawe zdjęcia satelitarne. Ale nie potrafię ich “zebrać” i nie rozumiem, dlaczego tak się dzieje. Może Wam się to uda?
Krzysztof Kania
Płyta główna Intel Seattle jest identyfikowana przez producenta jako SE440BX. Według informacji pochodzących ze strony http://developer.intel.com/design/motherbd/se/ se_ds.htm ta płyta może obsłużyć procesor działający z częstotliwością nie większą niż 450 MHz, niezależnie od tego, czy jest to Pentium II (do prawidłowej pracy konieczny jest BIOS w wersji przynajmniej 4S4EB0X1.86A.0025.P09) czy Pentium III (BIOS P11 lub nowszy) – producent zamieścił ostrzeżenie, że użycie szybszej jednostki może spowodować uszkodzenie elementów. Tak więc procesor można wymienić na maksimum PIII 450 MHz.
Specyfikacja portu AGP określa, że karty przystosowane do pracy w którymś z wyższych trybów (2× i 4×) powinny obsługiwać transmisję także z mniejszą prędkością. Producenci kart graficznych podają zresztą informacje w takiej postaci: AGP 2×/4×. Nie powinno być więc problemu z użyciem karty z najnowszym procesorem Nvidii, choć Intel zastrzega się, że żadna karta graficzna AGP 4× nie była testowana z tą płyta główną.
Serwis TerraServer zajmuje się sprzedażą zdjęć lotniczych i satelitarnych różnych obszarów Ziemi (docelowo całego globu) w postaci elektronicznej lub drukowanej. Bez opłaty nie ma możliwości zapisu ich na dysk. Programy do ściągania serwisów WWW były zamieszczone na CHIP-CD w numerze 6/2000
Czułość kamer internetowych
Z wielką uwagą zapoznałem się z Waszym artykułem dotyczącym testu kamer internetowych. Niestety, nie znalazłem tam ani słowa o czułości. Czy ten parametr jest nieważny? Poszukuję kamery o dużej czułości do komputera, aby zapisywać obrazy przy słabym oświetleniu. Może wskażecie mi jakąś drogę do uzyskania takich informacji.
Pytanie z Internetu
Jedynym źródłem informacji na temat danych technicznych jest dokumentacja dostarczana przez producenta. Niestety, w znakomitej większości unikają oni podania wartości minimalnego oświetlenia. Poniżej zamieszczamy zestawienie tych kamer, w przypadku których producent podaje wspomniane informacje.
| Model | Czułość |
| Philips Vesta Pro PCVC680K | 1 luks |
| Welland USB PC Camera | 5 luksów |
| Samsung AnyCam MPC-C10, Creative Video Blaster WebCam3 Creative WebCam | 6 luksów |
| Camtel USB PCeye | 10 luksów |
| Plustek Opticam 300U Trust SpaceC@m | 20 luksów |
| Plustek Opticam 500U | 25 luksów |
Klawiatura z przyciskami uśpienia i budzenia komputera
Czy są gdzieś publikowane sterowniki do klawiatur? Moja klawiatura Hurricane KB-9810 ma trzy dodatkowe klawisze (uśpienie, pobudka i włączenie lub wyłączenie komputera – działa tylko w płytach ATX). Mam obudowę AT.
Pytanie z Internetu
Niektóre klawiatury wyposażone są w sterowniki, ale dotyczy to modeli, które mają zaimplementowane jakieś nietypowe funkcje. Dodatkowe trzy klawisze służą do usypiania, budzenia i włączania komputera, ale nie będą one działać, jeśli płyta główna jest w formacie AT. W standardzie ATX do płyty głównej cały czas dociera napięcie 5 V (zasilanie nie jest całkowicie odcięte), co stwarza możliwość programowego wyłączania komputera oraz włączania także innymi sposobami niż przez naciśnięcie wyłącznika: z klawiatury, poprzez sieć (Wake-On-LAN) lub modem (Wake-On-Ring).
Samoczynne zamykanie się systemu
Szukam pomocy u was, bo na razie nikt nie potrafi mi pomóc. Ostatnio zmieniłem sobie płytę (tylko płytę!) na Abita BE6 (Celeron 400 na przejściówce pracuje nominalnie) i od tego czasu komputer wyłącza się w zupełnie losowych momentach. Nie muszę chyba dodawać, że uniemożliwia to normalne użytkowanie komputera… Nie wydaje mi się, żeby było to związane z przegrzewaniem się, bo resety zdarzają się także wkrótce po starcie.
Sławomir Chłodowski
Taka niestabilna praca może być spowodowana usterką płyty głównej, niekompatybilnością pamięci RAM i płyty lub konfliktowymi ustawieniami zarządzania energią (bardzo mało prawdopodobne). Ten ostatni przypadek można wykluczyć, wyłączając w BIOS-ie całkowicie obsługę APM i ACPI. Warto dokonać też sprawdzenia systemu programem monitorującym pracę systemu – Abit do swoich produktów dołącza CD-ROM, który zawiera m.in. program HW Doctor. Jeśli wszystkie parametry pracy są właściwe i ich wahania nie są zbyt duże, to należy zająć się sprzętem. Gdy wymiana modułu DIMM (na pochodzący od innego producenta) nie da rezultatów, to trzeba płytę zanieść do serwisu. Uszkodzenie innych komponentów można chyba wykluczyć, jako że wcześniej pracowały poprawnie – podejrzany jest jedynie zasilacz. Wątpliwości wyjaśni podpięcie zasilania z innej obudowy.
Kłopot z grafiką 3D
Jestem posiadaczem zestawu komputerowego o następującej konfiguracji: Celeron 333, płyta główna Winmax PT-6IBT (BX, slot 1, AT), 128 MB RAM, Riva TNT 16 MB, Aureal Vortex 1, Zoltrix Spirit, 2 dyski, CD-ROM. Od pewnego czasu, bez wyraźnej przyczyny, nie jestem w stanie pracować z programami korzystającymi z trójwymiarowych funkcji standardów zarówno Open GL, jak i Direct X. Każdorazowa próba uruchomienia takiego programu (gry lub dema) kończy się po kilku lub kilkunastu sekundach zawieszeniem komputera. Ponadto przed zawieszeniem obraz na ekranie monitora wyraźnie drży (lekko faluje), co wcześniej nie miało miejsca. Oto lista czynności, które kolejno wykonałem w celu wyeliminowania niektórych przyczyn powstałej usterki: reinstalacja sterowników (korzystam z Fachmana 1.2 – Detonator 2.40, próbowałem też nowszych), reinstalacja systemu Windows 98, wymiana karty graficznej na inną Rivę TNT (Diamond Viper 550). Wymienione operacje nie dały żadnego efektu. Pożyczona karta “wieszała się” tak samo jak moja, natomiast moja Riva u znajomego działała bez zarzutu. Stąd wnioskuję, że przyczyna usterki nie tkwi w oprogramowaniu lub karcie graficznej. Jednocześnie przetestowałem chyba wszystkie opcje w BIOS-ie, które mogłyby mieć wpływ na grafikę (niestety, brak jest opcji zmiany trybu AGP z 2× na 1×). Przypominam, że nie było żadnych konkretnych przyczyn awarii – pewnego dnia grafika 3D po prostu odmówiła posłuszeństwa. Na drodze eksperymentów zauważyłem, że komputer “wiesza się” najpóźniej, gdy Riva taktowana jest poniżej swoich nominalnych możliwości (np. 80/100 zamiast 90/110 MHz). Osobiście podejrzewam, że została uszkodzona płyta główna, a konkretnie magistrala AGP lub jej zasilanie (niewystarczająca wydajność prądowa). Jest to tym bardziej prawdopodobne, że komputer pracował przez dłuższy czas z częstotliwością FSB = 75 MHz zamiast 66 MHz. Mimo to do niedawna nie było żadnych problemów ze stabilnością. Byłbym wdzięczny za Wasze sugestie wyjaśniające przyczyny usterki.
Pytanie z Internetu
Wszystkie przedstawione fakty (prawidłowe działanie karty graficznej w innym komputerze, kłopoty z inną kartą AGP i względna poprawa, gdy taktowanie rdzenia i pamięci jest obniżone) przemawiają za tym, że w jakiś sposób uszkodzony jest port AGP na płycie głównej. Z racji tego, że magistrala płyty głównej była przetaktowana na 75 MHz, karta AGP też pracowała z taką szybkością. Nie można w takim wypadku wykluczyć, że na skutek długotrwałego przepływu prądu o większym niż nominalne natężeniu jakiś element uległ uszkodzeniu. W tej sytuacji, jeśli port AGP ma być używany, konieczna jest wymiana płyty głównej.
Do zmiany trybu pracy magistrali z AGP 2× na 1× nie jest konieczna opcja w BIOS-ie, bo do tego może służyć program Powerstrip (
Zaawansowane opcje | Informacje o systemie graficznym
, przycisk Details na zakładce
Windows
).
