Na pierwszych stronach czasopism i witryn internetowych coraz częściej pojawiają się doniesienia o premierach nowych, szybszych procesorów. Niewiele jednak mówi się o modelach, których produkcja dobiega końca. Tymczasem właśnie najtańsze modele procesorów cieszą się ogromnym zainteresowaniem klientów, którym zależy na jak najniższych kosztach zakupu komputera. Do nich właśnie adresowane są układy AMD Athlon 700, Duron 600 i 750 oraz VIA Cyrix III 500 i 533.
Problem, z którym często borykała się firma Intel – groźba rywalizacji na rynku droższych procesorów Pentium III i znacznie tańszego Celerona – dotyczy także AMD. Zaprojektowany na rynek tanich komputerów Duron okazał się niemal równie wydajny jak Athlon. Dla uniknięcia bezpośredniej rywalizacji tych układów firma AMD stosuje prosty zabieg. W momencie rozpoczęcia sprzedaży szybszej wersji Durona modele Athlona o niż-szej częstotliwości taktowania są wycofywane z produkcji. Tylko dzięki zapasom magazynowym dystrybutorów możliwa stała się jednoczesna obecność Durona 750 i Athlona 700 w ofertach. Jak wykazały wyniki testów, oba układy charakteryzują się podobną wydajnością. Biorąc jednak pod uwagę niższą cenę i delikatną przewagę w szybkości pracy Durona, to raczej on wydaje się godny polecenia.
Dla użytkowników indywidualnych wydatek rzędu 800 złotych może się okazać zbyt dużym obciążeniem kieszeni klienta, w ofercie AMD znajduje się także Duron 600, którego można nabyć za mniej niż połowę tej kwoty. Warto zaznaczyć, iż znacznie tańszy procesor osiąga w testach wydajności wyniki gorsze zaledwie o ok. 15-20% w porównaniu z drogimi 700-megahercowymi układami.
Dla zupełnie innych klientów przeznaczone są procesory Cyrix III, które po przejęciu firmy przez VIA Technologies firmowane są znakiem tego znanego producenta chipsetów. Choć nazwa nasuwa przypuszczenie o pokrewieństwie nowych układów z wcześniejszymi modelami Cyriksa, to jednak jest inaczej. Kolejną inwestycją VIA po przejęciu Cyriksa było wykupienie IDT Centaur znanego dzięki procesorowi WinChip, i to właśnie zespół inżynierów Centaura opracował nowe wcielenie Cyriksa III. Kolejną istotną zmianą jest rezygnacja z podawania oznaczenia PR (Pentium Rating) na rzecz rzeczywistej prędkości zegara.
Podstawową cechą najnowszego produktu VIA jest zgodność wyprowadzeń układu z podstawką Socket 370, dzięki czemu może on być montowany w płytach głównych przeznaczonych dla Celerona i Pentium III. Obecnie w sprzedaży pojawiły się modele przystosowane do pracy z magistralą FSB o częstotliwości 100 lub 133 MHz. Wykonany w technologii 0,18 mikrona procesor pozbawiony jest, niestety, pamięci podręcznej drugiego poziomu (cache L2), co przywodzi na myśl pierwsze modele Celerona. Z drugiej strony wyposażono go w aż 128 KB pamięci cache L1, podobnie jak w układach Athlon i Duron produkcji AMD. Ciekawostkę stanowi fakt, iż Cyrix III jest jedynym procesorem pracującym na płytach głównych z chipsetem Intela, w którym oprócz technologii MMX zaimplementowano także obsługę rozkazów 3DNow!.
Wyniki przeprowadzonych testów wydajności jednoznacznie określają obszar zastosowań układów VIA Cyrix III. W zadaniach związanych z obróbką danych multimedialnych (gry, kodowanie i dekodowanie MPEG2) oraz w aplikacjach biurowych moc obliczeniowa obu modeli była średnio dwukrotnie niższa niż w przypadku taktowanych tą samą częstotliwością układów Pentium III i Celeron. Sprzedawany za około 350 złotych Cyrix to najtańszy procesor dostępny na rynku. Nadaje się głównie do zastosowania w niskobudżetowych komputerach biurowych. Może też zastąpić starsze modele Celerona i Pentium II.
