System operacyjny na jednej dyskietce? Czy taki maluch cokolwiek umie? Okazuje się, że całkiem sporo… – jeśli nazywa się QNX.
System QNX został opracowany przez założycieli kanadyjskiej firmy Quantum Software Systems Limited (QSSL): Gordona Bella oraz Dana Dodge’a na początku lat 80. Użyli oni jako platformy sprzętowej zaprojektowanych przez siebie płyt głównych wykorzystujących procesory Intela 6809 (Dodge) oraz 8088 (Bell).
W sierpniu 1981 roku firma IBM udostępniła swój pierwszy komputer typu PC, zbudowany na bazie procesora 8088. Oznaczało to dla programistów z Kanady możliwość znalezienia pierwszych klientów chcących wykorzystać ich system operacyjny. Początkowa nazwa produktu: QUNIX (połączenie słów Quick i Unix) nie utrzymała się zbyt długo, ponieważ właściciel praw do znaku towarowego Unix – firma AT&T – kilkanaście miesięcy później wymogła na pracownikach QSSL jej zmianę. Od tej pory do dziś system tworzony przez kanadyjską firmę nosi nazwę QNX.
Wczesne wersje beta systemu pracowały na komputerach IBM PC wyposażonych jedynie w 64 KB pamięci RAM oraz 180-kilobajtowy napęd dyskietek i nie były wielozadaniowe. QNX w wersji 1.0 umożliwiał już uruchamianie kilku procesów jednocześnie przy wciąż takich samych wymaganiach sprzętowych.
Duże znaczenie dla rozwoju początkowych wersji QNX-a miało zaangażowanie niewielkiej grupy jego użytkowników, która raportowała o istniejących błędach oraz proponowała różnego rodzaju usprawnienia.
Jak się później okazało, staranność przy projektowaniu systemu operacyjnego przyniosła nieocenione korzyści. Wraz z pojawieniem się kolejnej generacji komputerów – IBM PC AT – większość programów mogła pracować w dostępnym po raz pierwszy trybie chronionym, bez potrzeby ich powtórnej kompilacji. Aplikacje działające pod kontrolą QNX-a, dzięki wprowadzeniu komputerów IBM PC AT, stały się bardziej stabilne. Mniej więcej w tym samym czasie twórcy QNX-a zaimplementowali w swoim systemie obsługę sieci. Wykorzystano w tym celu standard Arcnet (Attached Resource Computer Network), o dużej szybkości działania. QSSL wspólnie z firmą Corman Technologies opracował nawet własny model karty sieciowej, której obsługę wbudowano w system operacyjny.
Po pojawieniu się na rynku komputerów wyposażonych w procesory Intel 386 QNX został przepisany właściwie od podstaw. Zaprojektowano wysoce zoptymalizowany system plików, który usuwał ograniczenia spotykane w QNX 2.0. System obsługi sieci współpracował ze znacznie większą liczbą kart sieciowych. Nowa wersja systemu była również zgodna z opracowanym przez IEEE (Institute of Electrical and Electronic Engineers) standardem Portable Operating System Interface. POSIX bezpośrednio dotyczy platformy Unix i do niej nawiązuje X w nazwie. Dzięki rodzinie standardów IEEE/ISO kody źródłowe oprogramowania tworzone na rozmaite systemy operacyjne są zgodne na poziomie kompilacji. Oznacza to, że nie trzeba dostosowywać programów do specyfiki platformy, wystarczy je od nowa skompilować. Po wprowadzeniu tego rozwiązania uzyskano możliwość przenoszenia na platformę QNX programów w standardzie POSIX, napisanych dla innych systemów operacyjnych.
Jednak QNX 4.0 zawierał wciąż sporo błędów. Podczas powstawania kolejnej, bardziej stabilnej edycji systemu (QNX 4.1) pojawiły się pierwsze pogłoski o opracowywanym przez firmę QSSL nowym, szybkim interfejsie graficznym – Photonie. Następne wersje systemu przyniosły kolejno możliwość obsługi aplikacji 32-bitowych oraz pracy w standardowo dołączanym, nowoczesnym środowisku graficznym.
Najnowszą, trzecią (po QNX 2.0, QNX 4.0) i na razie ostatnią generacją systemu jest produkt QNX/Neutrino.
| Info Grupy dyskusyjne Pytania i komentarze do artykułu: # Pytania techniczne: # Internet Strona producenta QNX/Neutrino http://www.qnx.com/ Quantum – polski dystrybutor QNX-a http://quantum.com.pl/ Wersja instalacyjna QNX/Neutrino http://get.qnx.com/ Wersja demonstracyjna http://www.quantum.com.pl/news/ Na CHIP-CD nr 12/2000 w dziale Aktualności | Software znajduje się pełna wersja systemu operacyjnego QNX. |
