Oprócz miłośników gier komputerowych niewiele osób kupujących kartę graficzną zastanawia się nad jej wydajnością w grafice 3D. Ale co zrobić, gdy zakupiona okazyjnie gra działa przeraźliwie wolno?
Najłatwiejszym i jednocześnie najtańszym sposobem na zwiększenie wydajności komputera podczas generowania grafiki trójwymiarowej jest odpowiednia konfiguracja sterowników karty oraz – jeśli to oczywiście możliwe – podkręcenie częstotliwości zegara taktującego pamięć i układ graficzny. Proces ten, podobnie jak w przypadku procesorów, nazywa się podkręcaniem. Jednak w środowisku komputerowych graczy przyjęło się nazywać go zwyczajowo tweakingiem. Różnica pomiędzy oboma pojęciami polega na tym, że overclocking dotyczy zwiększania częstotliwości zegara, tweaking zaś jest pojęciem nieco szerszym. Obejmuje ono również przystosowanie ustawień akceleratora do uzyskania maksymalnej wydajności w konkretnej grze.
Spośród dostępnych obecnie na rynku modeli kart graficznych dominują produkty Nvidii. Pamiętać jednak trzeba, że koncern ten w przeciwieństwie do np. ATI (choć ostatnio pojawiły się klony wyrobów tej marki) czy Matroksa nie wytwarza kart graficznych, a dostarcza jedynie chipy innym producentom. Nie wszyscy z nich trzymają się dokładnie specyfikacji (np. częstotliwości taktowania). Wśród sprzedawanych egzemplarzy występują odchylenia zarówno w górę, jak i w dół. Dzieje się tak dlatego, że do markowych wyrobów wykorzystuje się zawsze najlepsze układy oraz komponenty pomocnicze (m.in. kondensatory, rezystory, rezonatory kwarcowe czy pamięci). Wówczas parametry takiego akceleratora są często “z wejścia” fabrycznie podkręcone.
Niestety, jak dowodzi praktyka, do najtańszych dostępnych na rynku kart graficznych (tzw. no name’ów) trafiają niepełnowartościowe komponenty, a niekiedy i procesory graficzne. Jakość tych wyrobów jest na bardzo niskim poziomie, dlatego też, aby całość działała stabilnie, zaniża się wszystkie parametry pracy karty graficznej. Oczywiście o jakimkolwiek ich podkręcaniu raczej nie może być mowy. Biorąc pod uwagę wszystkie te fakty, przyjrzyjmy się bliżej uogólnionym możliwościom podkręcenia wyrobów spod wspólnego sztandaru Nvidii.
Żywa legenda
Po serii sukcesów związanych z kartami Riva 128, ZX, TNT i TNT 2 firma Nvidia wprowadziła w 1999 roku do sprzedaży legendę wśród akceleratorów – układ GeForce 256. Był to pierwszy na świecie procesor graficzny przeznaczony do domowego użytku, który miał wbudowaną jednostkę T&L (Transform and Lighting) odpowiedzialną za obliczenia transformacji geometrycznych i kalkulacje oświetlenia. Kość ta pozwalała znacząco odciążyć główny procesor komputera, a więc przyczyniła się do znacznej poprawy wydajności peceta w grach 3D. Overclocking kart graficznych był znany wcześniej i powszechnie stosowany zarówno przez entuzjastów Rivy TNT2 oraz miłośników akceleratorów Voodoo, jak i same firmy (np. seria “fabrycznie podkręconych” układów Riva TNT2 Ultra Nvidii). Jednak dopiero GeForce 256 pokazał rezerwy mocy tkwiące w kartach graficznych.
GeForce 256 taktowany był standardowo 120-megahercowym zegarem i komunikował się za pomocą 128-bitowej magistrali z pamięcią SDRAM pracującą z częstotliwością 166 MHz. W jego konstrukcji bardzo łatwo można było zauważyć wąskie gardło – niewystarczającą szybkość pamięci. Wyraźnie odczuwalne braki w wydajności tego podsystemu szybko doprowadziły do pojawienia się kart z GeForce’em wykorzystujących pamięci typu DDR (Double Data Rate). Taktowanie rdzenia pozostało na nie zmienionym poziomie (120 MHz), ale 150-megahercowa szybkość pracy pamięci w trybie DDR, dająca efektywną wydajność 300 MHz, poprawiła wyniki w grach. W praktyce przy podkręcaniu uzyskać można stabilne działanie kart graficznych z GeForce’em przy częstotliwościach na poziomie 155/350 (rdzeń/pamięć), co umożliwia otrzymanie w grze Quake III (przy procesorze 600-800 MHz) nawet 60-65 klatek na sekundę (fps – frame per second) w 32-bitowym kolorze dla rozdzielczości 10245768 punktów i całkiem przyzwoitych 40 fpsów dla 128051024 piksele. W przypadku standardowych ustawień te przybliżone rezultaty są o około dziesięć ramek niższe.
—
| Info
Podkręcanie kart graficznych Na płycie CD w dziale Temat numeru: Tuning peceta | Podkręcanie kart graficznych znajduje się najnowsza wersja programu PowerStrip oraz szereg aplikacji pomocnych przy podkręcaniu kart graficznych różnych producentów. Na krążku umieściliśmy też wcześniejsze artykuły o podkręcaniu kart graficznych, publikowane na łamach CHIP-a. Wszystkie programy można również pobrać z sekcji Down- load serwisu CHIP Online. |
