Okazuje się, że nawet “serca” stareńkich maszyn można poddać swoistej kuracji odmładzającej. Na rynku istnieją bowiem firmy specjalizujące się w reanimacji “umarlaków”, oferując drugie życie dla każdego niemalże peceta, począwszy od modeli z procesorem i486. Niestety, w Polsce mogą wystąpić problemy w dotarciu do wszystkich urządzeń. Na pewno dostępne są konwertery PowerLeapa, które sprzedaje firma Rosperos. Inne części do upgrade’u trzeba raczej sprowadzać z zagranicy. Z bardziej znanych producentów zestawów do “reanimacji’ komputerowych staroci wymienić tu należy firmę Evergreen.
Ożywianie mumii…
Oczywiście im młodsza maszyna (z pewnymi wyjątkami), tym większe szanse na poważną modernizację, ale nawet takim staruszkom jak “czteryosiemszóstki” da się jeszcze wrócić parę latek. Ile? Niestety, już niewiele. Płytom głównym przeznaczonym dla układów typu i486 i pochodnych (ogólnie: Socket 1-3) zaaplikować można w zasadzie tylko procesory z serii AMD 486DX5 (5×86 133 MHz – PowerLeap PL-586/NB, bądź Evergreen 586), co podniesie ich wydajność o 80-150%, w zależności od częstotliwości pracy wymienianego procesora. W porównaniu z obecnymi maszynami nawet trzykrotne przyśpieszenie to jednak kropla w morzu: najszybszy dzisiaj procesor Intel Pentium 4 2,2 GHz jest ponadstukrotnie szybszy (w samych tylko operacjach stałoprzecinkowych) od sprzedawanych w 1993 roku kości 486DX33. Z tego też powodu o opisanym sposobie upgrade’u wspominamy jedynie dla formalności, wcale go nie polecając. Jedyną sensowną metodą wskrzeszania tak starych komputerów wydaje się zastosowanie karty Renaissance/370S PowerLeapa, wkładanej do gniazda magistrali ISA. Za około 500 zł dostaniemy niemal pełnowartościowy system ze zintegrowaną kartą graficzną i sieciową oraz kontrolerami pamięci, dysków, klawiatury i myszy. Trzeba go jedynie uzupełnić wybranym procesorem i pamięciami SDRAM.
Wszystkim zainteresowanym musimy jednak w tym momencie zwrócić uwagę na to, że koszt zakupu najtańszej nowej płyty głównej wraz z obudową typu ATX kształtuje się na podobnym poziomie, co wspomniane rozszerzenie PowerLeapa (ok. 300 zł za płytę plus 200 zł za obudowę).
Z młodszymi – o wiele łatwiej
W nieco lepszej sytuacji są właściciele komputerów z płytami głównymi dla Pentium z gniazdem Socket 5, Socket 7 oraz Pentium Pro – Socket 8. Oprócz uniwersalnej konstrukcji Reinassance mogą oni wykorzystać znacznie prostsze i tańsze konwertery, pozwalające na użycie procesorów, które dotychczas z różnych względów “nie pasowały” (brak odpowiedniego napięcia, mnożników, niezgodność sygnałów itp.).
Przykładowo: zastosowane w PL-K6-III PowerLeapa układy elektroniczne pozwalają nowym procesorom, przeznaczonym dla płyt głównych ze złączami Socket 7 i Super Socket 7, poprawnie pracować na starych “socketach” (5 i 7) bez przeciążenia obwodów starszych płyt. PL-K6-III rozszerza funkcjonalność płyty, dając jej między innymi nowy stabilizator do zasilania procesora, większy prąd i więcej mnożników częstotliwości (maksymalnie: FSB płytyx6). Stosując tę przejściówkę, zyskamy możliwość użycia procesorów AMD serii K6 II+ (550 MHz) i K6 III (450 MHz). Podobnie działają inne konwertery: PowerLeap PL-ProMMX, Kingston TurboChip 400 oraz Evergreen Spectra 400, również pozwalając na wykorzystanie procesorów AMD, ale tylko do serii K6-2.
Inne PRO-pozycje
Jeśli właścicielom maszyn z Pentium nie wystarcza moc K6-2/III lub odczuwają z jakichś powodów awersję do zmiany marki procesora – mogą skorzystać z innego rozwiązania. Firma Evergreen ma w swojej ofercie kartę PCI o nazwie AcceleraPCI, pozwalającą rozbudować konfigurację do poziomu Celerona II (maks. 1,1 GHz) bądź Pentium III (maks. 1,2 GHz). Idea jest podobna do zastosowanej w Reinessance PowerLeapa, ale mniej uniwersalna, gdyż wymaga złącza PCI i możliwości pracy w trybie bus master. Z drugiej strony nie musimy przepinać żadnych komponentów – karta wykorzystuje wszystkie części, “tak jak jest”, łącznie z istniejącym procesorem Pentium i pamięcią na płycie.
Okazuje się, że nawet mało popularne komputery z procesorami Pentium Pro (150-200 MHz) mają swoją szansę na modernizację. Po pierwsze, możemy próbować odnaleźć w sklepach lub komisach procesor Pentium II OverDrive-333 MMX, który jest jedynym oficjalnym rozszerzeniem Intela dla płyt głównych pod Pentium Pro. Jeśli to za mało, pozostają konwertery. Wstawiając przejściówkę PL-Pro/II PowerLeapa albo PerformaPRO 533 Evergreena, zyskamy możliwość zainstalowania Celerona od 300 MHz do 533 MHz PPGA (rdzeń Mendocino). PerformaPRO 533 powinna nawet zadziałać w konfiguracjach dwuprocesorowych. Więcej mocy pojedynczego CPU osiągniemy, stosując PerformaPRO 766, co pozwoli nam skorzystać nawet z Celerona II (jądro Coppermine) lub Pentium III.
Wady i zalety różnych metod rozbudowy komputera |
Wymiana płyty głównej i procesora + nowoczesna konfiguracja + duży przyrost wydajności + brak ograniczeń w doborze komponentów + możliwość wymiany procesora na szybszy – dość wysoka cena – konieczność wymiany starych elementów Konwerter lub karta rozszerzająca + łatwa instalacja + wykorzystanie większości starych komponentów + z reguły niska cena – brak możliwości rozbudowy – ograniczony przyrost wydajności |
Kiedy warto inwestować w nowy system | ||||||||||||
plaftorma, na jaką zmieniamy | Celeron 1,3 GHz (Tualatin) | Pentium III 1,13 GHz (Copper-mine) | Duron 1300 | Pentium 4 1,4 GHz | Athlon 1400 | Pentium 4 1,8 GHz (North-wood) | Pentium 4 2,2 GHz (North-wood) | Athlon XP 1500+ | Athlon XP 2000+ | |||
obecnie używana platforma | zegar | FSB | złącze |
Czy warto zmieniać platformę ze względu na wydajność/przyrost wydajności | ||||||||
Am486, 5×86, K5, K6, K6-2, i386, i486, Pentium, Pentium II | różne | 66-100 | różne | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. |
Celeron | 300 | 66 | Slot 1 | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. |
Celeron | 500 | 66 | PPGA | +/d. | +/d. | +/d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. |
Celeron II | 1000 | 66 | FCPGA | -/z. | -/b. | -/z. | +/ś. | +/d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. |
Celeron II Tualatin | 1300 | 100 | FCPGA-2 | n.d. | -/b. | -/b. | -/z. | -/z. | +/ś. | +/d. | +/ś. | +/d. |
Duron (Spitfire) | 600 | 100/200 | Socket A | +/ś. | +/ś. | +/d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. |
Duron (Spitfire) | 950 | 100/200 | Socket A | -/z. | -/z. | +/ś. | +/d. | +/d. | +/d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. |
Duron (Morgan) | 1000 | 100/200 | Socket A | -/b. | -/b. | -/z. | -/ś. | -/ś. | +/d. | +/b.d. | +/d. | +/b.d. |
Duron (Morgan) | 1300 | 100/200 | Socket A | -/b. | -/b. | n.d. | -/b. | -/z. | -/ś. | +/d. | +/d. | +/d. |
Pentium II | 300 | 100 | Slot 1 | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. |
Pentium III | 500 | 100 | Slot 1 | +/d. | +/d. | +/d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. |
Pentium III | 1133 | 133 | FCPGA | -/z. | n.d. | -/z. | -/ś. | +/ś. | +/d. | +/b.d. | +/d. | +/b.d. |
Pentium 4 | 1400 | 133 | Socket 423 | -/b. | -/b. | -/b. | n.d. | -/z. | -/z. | +/d. | -/z. | +/d. |
Athlon | 550 | 100/200 | Slot A | +/ś. | +/ś. | +/d. | +/d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. | +/b.d. |
Athlon | 1000 | 100/200 | Slot A | -/z. | -/z. | +/ś. | +/ś. | +/ś. | +/d. | +/b.d. | +/d. | +/b.d. |
Athlon (Thunderbird) | 1000 | 133/266 | Socket A | -/b. | -/z. | -/ś. | -/z. | -/ś. | -/ś. | +/b.d. | +/d. | +/b.d. |
Athlon (Thunderbird) | 1400 | 133/266 | Socket A | -/b. | -/b. | -/b. | -/b. | n.d. | -/ś. | +/d. | -/z. | +/d. |
Athlon XP | 1500+ | 133/266 | Socket A | -/b. | -/b. | -/b. | -/b. | -/b. | -/z. | -/ś. | n.d. | -/ś. |