Podaj napęd!

Dla niektórych to bułka z masłem, dla wielu jednak – ciężka szkoła przetrwania. Do czasu wprowadzenia nowych interfejsów (SerialATA) będziemy musieli walczyć z doborem i konfiguracją nowych pamięci masowych. Pytań dotyczących instalacji dysków, czytników i nagrywarek jest wiele. Zacznijmy od wyjaśnienia rzeczy podstawowych.

Pierwsza sprawa – na pozór prosta – ile napędów można podłączyć do standardowego kontrolera na płycie głównej? Na większości płyt głównych znajdują się wyprowadzenia dwóch kanałów kontrolera EIDE, a do każdego z nich można wpiąć dwa urządzenia. Jak by nie liczyć, razem daje to cztery sztuki.

I rzeczywiście – tyle możemy ich podpiąć maksymalnie. Jeśli mamy jeden dysk i np. czytnik CD-ROM, sprawa jest prosta – “twardziela” wpinamy do pierwszego kanału, natomiast CD-ROM do drugiego. Zapewni nam to optymalną konfigurację zarówno pod względem transferu, jak i kompatybilności. Niestety, kłopoty zaczynają się już przy więcej niż dwóch napędach. Co będzie, gdy zechcemy dołożyć dodatkowy dysk albo nagrywarkę lub też czytnik DVD? W większości przypadków wystarczy poprawnie skonfigurować urządzenia (patrz: tabelka poniżej), przyporządkować im odpowiednie tryby pracy (master lub slave) i wszystko powinno działać bez problemu. Zdarzają się jednak sytuacje, kiedy nowy dysk nie chce pracować ze starym na jednym kanale. Co wtedy? Czy czeka nas zakup dodatkowego kontrolera?

Czyżby nowy kontroler?

Niekoniecznie. Wcześniej powinniśmy podjąć próbę zmiany konfiguracji. Często pomaga przełączenie trybów pracy dysków na przeciwny (z master na slave i odwrotnie) bądź przepięcie napędu do drugiego kanału (wspólnie z czytnikiem lub nagrywarką). Zdarza się jednak, że urządzenia uparcie odmawiają współpracy. W takim przypadku dodatkowy kontroler może się okazać wybawieniem z opresji.

Nie tylko problemy z konfiguracją mogą nas zmobilizować do zakupu. Wbudowany kontroler, pracujący jedynie w trybie UltraATA/33 (i każdy inny wolniejszy od niego), może spowolnić pracę napędów IDE/ATAPI, szczególnie gdy w systemie pracować mają dwa dyski (lub więcej). W takim przypadku minimum to UltraATA/66, zalecamy jednak nabyć kartę UltraATA/100 lub UltraATA/133.

W chwili gdy w systemie będzie pracowało więcej dysków, warto się zastanowić nad zakupem kontrolera z obsługą trybu RAID i połączeniem napędów w macierz. W zależności od wybranej konfiguracji możemy albo przyśpieszyć ich pracę (tryb stripe), albo też zwiększyć bezpieczeństwo przechowywanych danych, dublując je (mirror). Proste karty RAID/ATAPI produkuje kilka firm – między innymi Promise, HighPoint czy Adaptec (więcej informacji – patrz: CHIP 10/2000, str. 116).

Poszukując maksymalnej wydajności: powinniśmy pomyśleć o kontrolerze i napędach SCSI, jednak w obecnych czasach jest to rozwiązanie drogie i przeznaczone przede wszystkim dla profesjonalistów.

Poprawna instalacja wielu napędów na jednym kontrolerze EIDE
UrządzeniaKanał kontroleraTryb pracy
Jeden dysk twardy, napęd CD-ROM, nagrywarka CD-R/CD-RW
Dysk twardy1master
Napęd CD-ROM2master lub slave 
Napęd CD-R/CD-RW2slave lub master
Dysk twardy, nagrywarka CD-R/CD-RW
Dysk twardy1master
Napęd CD-R/CD-RW2master lub slave
Dwa dyski twarde, nagrywarka CD-R/CD-RW
Dysk twardy z zainstalowanym systemem operacyjnym1master
Dodatkowy dysk twardy1slave
Napęd CD-R/CD-RW2master lub slave
Dwa dyski twarde, napęd CD-ROM, nagrywarka CD-R/CD-RW
Dysk twardy z zainstalowanym systemem operacyjnym1master
Dodatkowy dysk twardy1slave
Napęd CD-ROM2master lub slave
Napęd CD-R/CD-RW2slave lub master
Więcej:bezcatnews