Twardym trza być…

Zakup nowego dysku twardego to nie lada łamigłówka. Patrząc na wyniki benchmarków, łatwo znajdziemy najwydajniejsze urządzenie. Nie oznacza to jednak, że tak wybrany model spełni wszystkie nasze oczekiwania. Zazwyczaj okaże się, że jest on za mało pojemny, zbyt głośny lub przede wszystkim za drogi. A przecież do domowych i biurowych zastosowań z powodzeniem można wybrać znacznie tańsze i trochę wolniejsze “twardziele”.

Pojemnością go!

Najbardziej eksponowanym przez producentów parametrem dysku twardego jest oczywiście jego pojemność, a używaną w tym przypadku jednostką miary – gigabajt. Jednak jak się w praktyce okazuje, gigabajt gigabajtowi nierówny. Wynika to ze sposobu liczenia rozmiaru mieszczącej się na dysku informacji.

W świecie komputerów obowiązuje arytmetyka binarna, w której, odpowiednio do samej nazwy, podstawową wartością jest cyfra dwa. Jeden kilobajt oznacza zatem dwójkę podniesioną do dziesiątej potęgi, czyli 1024 bajty – w odróżnieniu od systemu metrycznego (SI), gdzie przedrostek kilo wynosi 1000. Ponieważ przy określaniu pojemności dysków twardych operujemy mega- bajtami i gigabajtami, pogłębia się różnica pomiędzy “komputerowym” sposobem liczenia i systemem SI. Nie należy się więc dziwić, gdy po sformatowaniu nowego dysku, w którym fabryczna pojemność wyrażona została w systemie metrycznym, okazuje się, że bezpowrotnie znikło kilka lub kilkanaście megabajtów – jest to normalne.

Milisekundowy problem

Jednym z najistotniejszych parametrów dla każdego urządzenia przechowującego informacje jest średni czas dostępu do danych. W przypadku dysków twardych producenci w sprytny sposób uatrakcyjniają swój wyrób.

Podawany dla większości urządzeń parametr Average Seek Time (AST) traktowany jest zazwyczaj jako średni czas dostępu. Tymczasem wartość ta określa wyłącznie czas potrzebny na ustawienie głowicy nad odpowiednią ścieżką dysku. Dopiero połączenie współczynnika AST z tzw. czasem opóźnienia potrzebnym na pozycjonowanie głowicy (Averange Latency Time) daje poprawną informację, jak szybko dysk zacznie przesyłać dane.

Weźmy na przykład zwycięzcę testu – dysk WD Caviar WD1000JB. Parametr AST dla tego modelu wynosi odpowiednio dla odczytu oraz zapisu 8,9 i 10,9 milisekundy. Nominalny czas opóźnienia to z kolei dalsze 4,2 ms. Po zsumowaniu obu wartości okazuje się, że czas dostępu – który mylnie sugerował skrót ATS – w rzeczywistości wynosi ok. 15 milisekund. Podobnie wygląda to we wszystkich dostępnych na rynku dyskach.

Przepychanie rury

Szybkość działania dysku nie jest tylko i wyłącznie związana z czasem dostępu do danych. Śledząc drogę, jaką musi pokonać pakiet informacji odczytany z powierzchni talerza, łatwo znaleźć wąskie gardła. Dane, “wędrując” poprzez głowicę magnetorezystywną i odpowiednie układy elektroniczne, trafiają do bufora dysku. Na tym etapie praktycznie nigdy nie występują żadne opóźnienia, a jedynym problemem konstrukcyjnym jest dobór rozmiaru bufora do gęstości zapisu danych na nośniku.

Podczas wymiany informacji między elektroniką dysku a kontrolerem płyty głównej pojawiają się jednak “drobne poślizgi”. Bardzo istotny jest tutaj rodzaj zastosowanego interfejsu połączeniowego oraz średni stały transfer danych. Najnowsze dyski EIDE, podczas operacji w trybie burst, mogą przesyłać dane z prędkością dochodzącą do 50 MB/s. Dla takich napędów stosowane do niedawna powszechnie kontrolery UltraATA/33 są zdecydowanie za wolne. Dlatego opracowano kolejne generacje tego standardu – UltraATA/66, UltraATA/100 oraz najnowszy, wprowadzony pod koniec ubiegłego roku UltraATA/133.

Większość użytkowników, którzy kupili swój komputer mniej więcej rok temu, ma na płycie kontroler zgodny ze specyfikacją UltraATA/66 o maksymalnym transferze 66 MB/s – a więc pozostawiającym margines przepustowości nawet dla najszybszych “twardzieli”. Biorąc jednak pod uwagę to, że do jednego kanału IDE można jednocześnie podłączyć np. dwa dyski twarde, może się zdarzyć, że układy sterujące na płycie głównej po prostu się zatkają. Dlatego też, jeżeli do pojedynczego kanału zamierzamy podłączyć drugi napęd, warto zaopatrzyć się w dodatkowy kontroler UltraATA/100 lub nawet UltraATA/133.

Właściciele nowszych pecetów, którzy mają płyty główne z chipsetem obsługującym standard UltraATA/100 lub UltraATA/133 (maksymalny transfer 100 i 133 MB/s), jeszcze przez jakiś czas mogą spać spokojnie. W standardowych zastosowaniach i dającej się przewidzieć przyszłości jest mało prawdopodobne, aby pojawiły się konfiguracje, które w całości spożytkują udostępnione przez kontroler pasmo transmisji danych. Niemniej, jeśli system umożliwia utworzenie macierzy, to w maksymalnej konfiguracji nawet moc najnowszych układów może okazać się niewystarczająca – np. w konfiguracji RAID 0+1, w której jednocześnie pracują cztery dyski. Wówczas można skorzystać z bardziej zaawansowanego kontrolera, zgodnego ze specyfikacją PCI 66 MHz. W takiej sytuacji trzeba będzie kupić odpowiednią i, niestety, drogą płytę główną.

ModelCaviar WD1000JBDeskStar 120GXP IC35L120AVVA07DiamondMaxPlus D740X MX6L040J2DiamondMaxPlus D740X MX6L020J1Cheetah X15-36LP ST336752LWAl7LX MAM3184MPAL7LE MAN3184MPMAJ3091MP
ProducentWestern DigitalIBMMaxtorMaxtorSeagateFujitsuFujitsuFujitsu
Serwis WWW [http://]www.westerndigital.com/www.ibm.com/www.maxtor.com/www.maxtor.com/www.seagate.com/www.fujitsu.com/www.fujitsu.com/www.fujitsu.com/
DostawcaKomputronikCalifornia ComputerAB SAAB SAKomputronikAlstorAlstorAlstor
Gwarancja36 miesięcy36 miesięcy36 miesięcy36 miesięcy60 miesięcy60 miesięcy60 miesięcy60 miesięcy
Cena (z VAT-em)11100 zł1560 zł465 zł380 zł3220 zł1660 zł1095 zł840 zł
Wyniki
Wydajność odczyt (55%) 88,7 94,8 100,089,6 100,0 99,0 87,7 71,9
Wydajność zapis (30%) 100,0 77,8 98,189,3 100,0 96,5 83,2 70,1
Pojemność (15%) 81,0 100,0 32,416,6 20,2 10,1 10,1 5,0
Dane techniczne
InterfejsUltraATA/100UltraATA/100UltraATA/133UltraATA/133Ultra160 SCSIUltra160 SCSIUltra160 SCSIUltra160 SCSI
Pojemność wg producenta/zmierzona [MB]100 030/95 396122 880/117 800 40 960/38 170 20 480/19 595 36 700/35 001 18 400/17 52218 400/17 522 9100/8707
Prędkość obrotowa talerzy7200 obr./min7200 obr./min7200 obr./min7200 obr./min15 000 obr./min15 000 obr./min10 000 obr./min10 000 obr./min
Bufor8192 KB2048 KB2048 KB2048 KB8192 KB8192 KB8 192 KB4 096 KB
Maks. transfer wewnętrzny525 Mbit/s592 Mbit/sb.d.b.d.709 Mbit/sb.d.672 Mbit/sb.d.
Średni czas dostępu (wg producenta)8,9 ms8,5 msb.d.8,5 ms3,6 ms (odczyt);
4,2 ms (zapis)
4 ms4,5 ms4,7 ms (odczyt);
5,2 ms (zapis)
Odporność na wstrząsy włączony/wyłączony65 G/200 G55 G/400 Gb.d./b.d.30 G/300 G15 G/250 G65 G/200 G65 G/200 Gb.d./b.d.
Pomiary
Odczyt32,98 MB/s31,77 MB/s32,0 MB/s31,32 MB/s50,02 MB/s48,93 MB/s43,18 MB/s31,68 MB/s
Zapis30,66 MB/s17,28 MB/s29,67 MB/s28,65 MB/s46,66 MB/s44,37 MB/s39,61 MB/s29,51 MB/s
Czas dostępu13,87 ms12,71 ms12,75 ms12,50 ms4,87 ms4,76 ms6,14 ms6,39 ms
Baza danych (Access)43,3 s46,0 s52,0 s55,3 s33,0 s34,3 s41,3 s44,0 s
Obciążenie procesora7,8%6,5%7,5%7,4%10,1%9,7%8,0%4,7%
HD Tach – tryb burst83,64 MB/s84,75 MB/s106,80 MB/s106,50 MB/s98,42 MB/s97,53 MB/s97,03 MB/s71,30 MB/s
Koszt 1 MB1,2 gr1,3 gr1,2 gr1,9 gr9,2 gr9,5 gr6,2 gr9,6 gr
b.d. – brak danych, 1 – ceny z 11 lutego 2002 r. (z VAT-em)
Więcej:bezcatnews