Pojemnością go!
Najbardziej eksponowanym przez producentów parametrem dysku twardego jest oczywiście jego pojemność, a używaną w tym przypadku jednostką miary – gigabajt. Jednak jak się w praktyce okazuje, gigabajt gigabajtowi nierówny. Wynika to ze sposobu liczenia rozmiaru mieszczącej się na dysku informacji.
W świecie komputerów obowiązuje arytmetyka binarna, w której, odpowiednio do samej nazwy, podstawową wartością jest cyfra dwa. Jeden kilobajt oznacza zatem dwójkę podniesioną do dziesiątej potęgi, czyli 1024 bajty – w odróżnieniu od systemu metrycznego (SI), gdzie przedrostek kilo wynosi 1000. Ponieważ przy określaniu pojemności dysków twardych operujemy mega- bajtami i gigabajtami, pogłębia się różnica pomiędzy “komputerowym” sposobem liczenia i systemem SI. Nie należy się więc dziwić, gdy po sformatowaniu nowego dysku, w którym fabryczna pojemność wyrażona została w systemie metrycznym, okazuje się, że bezpowrotnie znikło kilka lub kilkanaście megabajtów – jest to normalne.
Milisekundowy problem
Jednym z najistotniejszych parametrów dla każdego urządzenia przechowującego informacje jest średni czas dostępu do danych. W przypadku dysków twardych producenci w sprytny sposób uatrakcyjniają swój wyrób.
Podawany dla większości urządzeń parametr Average Seek Time (AST) traktowany jest zazwyczaj jako średni czas dostępu. Tymczasem wartość ta określa wyłącznie czas potrzebny na ustawienie głowicy nad odpowiednią ścieżką dysku. Dopiero połączenie współczynnika AST z tzw. czasem opóźnienia potrzebnym na pozycjonowanie głowicy (Averange Latency Time) daje poprawną informację, jak szybko dysk zacznie przesyłać dane.
Weźmy na przykład zwycięzcę testu – dysk WD Caviar WD1000JB. Parametr AST dla tego modelu wynosi odpowiednio dla odczytu oraz zapisu 8,9 i 10,9 milisekundy. Nominalny czas opóźnienia to z kolei dalsze 4,2 ms. Po zsumowaniu obu wartości okazuje się, że czas dostępu – który mylnie sugerował skrót ATS – w rzeczywistości wynosi ok. 15 milisekund. Podobnie wygląda to we wszystkich dostępnych na rynku dyskach.
Przepychanie rury
Szybkość działania dysku nie jest tylko i wyłącznie związana z czasem dostępu do danych. Śledząc drogę, jaką musi pokonać pakiet informacji odczytany z powierzchni talerza, łatwo znaleźć wąskie gardła. Dane, “wędrując” poprzez głowicę magnetorezystywną i odpowiednie układy elektroniczne, trafiają do bufora dysku. Na tym etapie praktycznie nigdy nie występują żadne opóźnienia, a jedynym problemem konstrukcyjnym jest dobór rozmiaru bufora do gęstości zapisu danych na nośniku.
Podczas wymiany informacji między elektroniką dysku a kontrolerem płyty głównej pojawiają się jednak “drobne poślizgi”. Bardzo istotny jest tutaj rodzaj zastosowanego interfejsu połączeniowego oraz średni stały transfer danych. Najnowsze dyski EIDE, podczas operacji w trybie burst, mogą przesyłać dane z prędkością dochodzącą do 50 MB/s. Dla takich napędów stosowane do niedawna powszechnie kontrolery UltraATA/33 są zdecydowanie za wolne. Dlatego opracowano kolejne generacje tego standardu – UltraATA/66, UltraATA/100 oraz najnowszy, wprowadzony pod koniec ubiegłego roku UltraATA/133.
Większość użytkowników, którzy kupili swój komputer mniej więcej rok temu, ma na płycie kontroler zgodny ze specyfikacją UltraATA/66 o maksymalnym transferze 66 MB/s – a więc pozostawiającym margines przepustowości nawet dla najszybszych “twardzieli”. Biorąc jednak pod uwagę to, że do jednego kanału IDE można jednocześnie podłączyć np. dwa dyski twarde, może się zdarzyć, że układy sterujące na płycie głównej po prostu się zatkają. Dlatego też, jeżeli do pojedynczego kanału zamierzamy podłączyć drugi napęd, warto zaopatrzyć się w dodatkowy kontroler UltraATA/100 lub nawet UltraATA/133.
Właściciele nowszych pecetów, którzy mają płyty główne z chipsetem obsługującym standard UltraATA/100 lub UltraATA/133 (maksymalny transfer 100 i 133 MB/s), jeszcze przez jakiś czas mogą spać spokojnie. W standardowych zastosowaniach i dającej się przewidzieć przyszłości jest mało prawdopodobne, aby pojawiły się konfiguracje, które w całości spożytkują udostępnione przez kontroler pasmo transmisji danych. Niemniej, jeśli system umożliwia utworzenie macierzy, to w maksymalnej konfiguracji nawet moc najnowszych układów może okazać się niewystarczająca – np. w konfiguracji RAID 0+1, w której jednocześnie pracują cztery dyski. Wówczas można skorzystać z bardziej zaawansowanego kontrolera, zgodnego ze specyfikacją PCI 66 MHz. W takiej sytuacji trzeba będzie kupić odpowiednią i, niestety, drogą płytę główną.
Model | Caviar WD1000JB | DeskStar 120GXP IC35L120AVVA07 | DiamondMaxPlus D740X MX6L040J2 | DiamondMaxPlus D740X MX6L020J1 | Cheetah X15-36LP ST336752LW | Al7LX MAM3184MP | AL7LE MAN3184MP | MAJ3091MP |
Producent | Western Digital | IBM | Maxtor | Maxtor | Seagate | Fujitsu | Fujitsu | Fujitsu |
Serwis WWW [http://] | www.westerndigital.com/ | www.ibm.com/ | www.maxtor.com/ | www.maxtor.com/ | www.seagate.com/ | www.fujitsu.com/ | www.fujitsu.com/ | www.fujitsu.com/ |
Dostawca | Komputronik | California Computer | AB SA | AB SA | Komputronik | Alstor | Alstor | Alstor |
Gwarancja | 36 miesięcy | 36 miesięcy | 36 miesięcy | 36 miesięcy | 60 miesięcy | 60 miesięcy | 60 miesięcy | 60 miesięcy |
Cena (z VAT-em)1 | 1100 zł | 1560 zł | 465 zł | 380 zł | 3220 zł | 1660 zł | 1095 zł | 840 zł |
Wyniki | ||||||||
Wydajność odczyt (55%) | 88,7 | 94,8 | 100,0 | 89,6 | 100,0 | 99,0 | 87,7 | 71,9 |
Wydajność zapis (30%) | 100,0 | 77,8 | 98,1 | 89,3 | 100,0 | 96,5 | 83,2 | 70,1 |
Pojemność (15%) | 81,0 | 100,0 | 32,4 | 16,6 | 20,2 | 10,1 | 10,1 | 5,0 |
Dane techniczne | ||||||||
Interfejs | UltraATA/100 | UltraATA/100 | UltraATA/133 | UltraATA/133 | Ultra160 SCSI | Ultra160 SCSI | Ultra160 SCSI | Ultra160 SCSI |
Pojemność wg producenta/zmierzona [MB] | 100 030/95 396 | 122 880/117 800 | 40 960/38 170 | 20 480/19 595 | 36 700/35 001 | 18 400/17 522 | 18 400/17 522 | 9100/8707 |
Prędkość obrotowa talerzy | 7200 obr./min | 7200 obr./min | 7200 obr./min | 7200 obr./min | 15 000 obr./min | 15 000 obr./min | 10 000 obr./min | 10 000 obr./min |
Bufor | 8192 KB | 2048 KB | 2048 KB | 2048 KB | 8192 KB | 8192 KB | 8 192 KB | 4 096 KB |
Maks. transfer wewnętrzny | 525 Mbit/s | 592 Mbit/s | b.d. | b.d. | 709 Mbit/s | b.d. | 672 Mbit/s | b.d. |
Średni czas dostępu (wg producenta) | 8,9 ms | 8,5 ms | b.d. | 8,5 ms | 3,6 ms (odczyt); 4,2 ms (zapis) | 4 ms | 4,5 ms | 4,7 ms (odczyt); 5,2 ms (zapis) |
Odporność na wstrząsy włączony/wyłączony | 65 G/200 G | 55 G/400 G | b.d./b.d. | 30 G/300 G | 15 G/250 G | 65 G/200 G | 65 G/200 G | b.d./b.d. |
Pomiary | ||||||||
Odczyt | 32,98 MB/s | 31,77 MB/s | 32,0 MB/s | 31,32 MB/s | 50,02 MB/s | 48,93 MB/s | 43,18 MB/s | 31,68 MB/s |
Zapis | 30,66 MB/s | 17,28 MB/s | 29,67 MB/s | 28,65 MB/s | 46,66 MB/s | 44,37 MB/s | 39,61 MB/s | 29,51 MB/s |
Czas dostępu | 13,87 ms | 12,71 ms | 12,75 ms | 12,50 ms | 4,87 ms | 4,76 ms | 6,14 ms | 6,39 ms |
Baza danych (Access) | 43,3 s | 46,0 s | 52,0 s | 55,3 s | 33,0 s | 34,3 s | 41,3 s | 44,0 s |
Obciążenie procesora | 7,8% | 6,5% | 7,5% | 7,4% | 10,1% | 9,7% | 8,0% | 4,7% |
HD Tach – tryb burst | 83,64 MB/s | 84,75 MB/s | 106,80 MB/s | 106,50 MB/s | 98,42 MB/s | 97,53 MB/s | 97,03 MB/s | 71,30 MB/s |
Koszt 1 MB | 1,2 gr | 1,3 gr | 1,2 gr | 1,9 gr | 9,2 gr | 9,5 gr | 6,2 gr | 9,6 gr |
b.d. – brak danych, 1 – ceny z 11 lutego 2002 r. (z VAT-em) |