Zdaję sobie sprawę, drogi Czytelniku, że Ty już dawno przeszedłeś “pierwszy etap wtajemniczenia” i dbasz o swój system, tak jak mój sąsiad o swojego “malucha”. Zapewne jednak znajdziesz w swoim otoczeniu osobę, której pakiet narzędziowy jest wręcz niezbędny. Bardzo prawdopodobne, że to właśnie Ty staniesz przed koniecznością uświadomienia takiej osoby i polecenia jej odpowiednich narzędzi.
Wyniki naszej ankiety świadczą, że synonimem pakietu narzędziowego jest Norton Utilities Symanteca. Programy innych firm są właściwie nieobecne w naszej świadomości. Nie jest moim zamiarem dochodzenie przyczyn tego zjawiska, podobnie jak nie chcę wskazywać, który z pakietów narzędziowych jest moim zdaniem najlepszy. Za cel postawiłem sobie przedstawienie szczegółowej informacji o składnikach poszczególnych produktów oraz doradzenie, który przyda się różnym grupom użytkowników.
Powrót do przeszłości
Podstawowym programem obecnym w każdym zestawie narzędzi jest skaner dysków. Aplikacja ta ma między innymi na celu znalezienie i naprawę błędnych wpisów w tablicy alokacji plików (FAT), strukturze plików i folderów. Bardzo istotną funkcją skanerów dysków jest tzw. test powierzchni, wyszukujący uszkodzone sektory dysku. Powinien on być bezwzględnie przeprowadzony zaraz po złożeniu komputera, by się upewnić, że nie sprzedano nam wadliwego urządzenia.
Nie mniej ważną – choć zwykle niedocenianą – możliwością programów-narzędzi jest przywracanie skasowanych plików. A przecież każdemu zdarza się czasami za szybko usunąć jakiś bardzo ważny zbiór, a… następnie wyczyścić systemowy Kosz. W takich sytuacjach z pomocą przychodzą nam programy narzędziowe. O ile wszystkie pakiety oferują funkcję “undelete”, o tyle jedynie programy Symanteca i McAfee zwiększają możliwości odzyskania danych poprzez ochronę plików kasowanych w oknach MS-DOS czy poprzez aplikacje 16-bitowe. Ontrack natomiast dołącza do swych produktów ograniczoną wersję zaawansowanej aplikacji do odzyskiwania danych Easy Recovery Lite, pozwalającą na odzyskanie maksymalnie 50 plików.
Wspólną cechą wszystkich pakietów jest brak narzędzia do tworzenia obrazów partycji oraz ich późniejszego przywracania – takie programy musimy nabyć osobno (np. PowerQuest Data Image czy Norton Ghost). Każdy z pakietów oferuje jednak wykonanie “snapshota” partycji – czyli wykonanie kopii informacji potrzebnych do prawidłowej pracy dysku (np. tablica alokacji plików, boot record).
Czarodziejska miotła
Użytkowanie komputera wiąże się zawsze z operacjami na plikach. Tworzymy nowe dokumenty, instalujemy aplikacje czy pobieramy pliki z Internetu. Wszystkie te działania powodują zapełnianie się naszego dysku twardego, a także spowolnienie jego pracy w wyniku defragmentacji plików. W Windows nieodzowne są więc narzędzia, które dokonają optymalizacji w tym zakresie. O ile wszystkie pakiety zawierają defragmentatory, o tyle McAfee Utilities jako jedyny oferuje dodatkowo moduł Active Tune, pilnujący, by nie dochodziło do podziału plików na części.
W zakresie usuwania z dysku zbędnych plików widoczne są spore różnice pomiędzy poszczególnymi produktami. Najwięcej możliwości oferuje tu Norton System Works 2002, zawierający wyspecjalizowaną aplikację CleanSweep. Moduł ten może być wykorzystywany nie tylko do czyszczenia plików tymczasowych oraz internetowych śmieci. Służy również do odinstalowywania aplikacji i pozwala na częściowy backup oraz migrację programów i danych. Również pakiet System Suite 4.0 jest bogaty w tego typu narzędzia. Zawiera on kilka podprogramów służących do usuwania zbędnych plików oraz osobny zestaw narzędzi deinstalacyjnych i migracyjnych. W porównaniu z CleanSweepem ma on tę wadę, że instalując nowy program, musimy pamiętać o uruchomieniu modułu śledzenia instalacji.
Wszystkie pakiety oprócz Fix-It Utilities 4.0 zawierają moduły do permanentnego kasowania danych na dysku. Operacja ta polega zazwyczaj na wpisaniu w “pusty” obszar dysku wartości “0”, uniemożliwiając tym samym późniejsze odczytanie danych nawet przy użyciu zaawansowanych narzędzi do odzyskiwania danych.
| Program | System Suite 4.0 | Fix-It Utilities 4.0 | System Works 2002 | Norton Utilities 2002 | McAfee Utilities 4.02 |
| Producent | Ontrack, USA | Ontrack, USA | Symantec, USA | Symantec, USA | McAfee, USA |
| http://www. | ontrack.com/ | ontrack.com/ | symantec.com/ | symantec.com/ | mcafeeathome.com/ |
| System | Windows 9x/Me/2000/XP | Windows 9x/Me/2000/XP | Windows 9x/Me/2000/XP | Windows 9x/Me/2000/XP | Windows 9x/Me |
| Cena (z VAT-em) [zł] | 285 | 169 | 346 | 173 | 160 |
| Naprawa i odzyskiwanie | |||||
| Skaner dysków | Disk Fixer | Disk Fixer | Disk Doctor | Disk Doctor | Disk Minder |
| Skaner Rejestru | Registry Fixer | Registry Fixer | WinDoctor | WinDoctor | Registry Wizard |
| Odzyskiwanie (skasowanych) danych | File Undeleter | File Undeleter | UnErase Wizard | UnErase Wizard | Undelete |
| Zaawansowane odzyskiwanie danych | Easy Recovery Lite | Easy Recovery Lite | – | – | – |
| Backup woluminów (snapshot) | Disk Snapshot | Disk Snapshot | Image1) | Image1) | McAfee Image |
| Tworzenie i przywracanie partycji z obrazu | – | – | – | – | – |
| Ochrona Kosza systemowego | – | – | Norton Protection | Norton Protection | Trash Guard |
| Optymalizacja i czyszczenie | |||||
| Defragmentacja dysków | Jet Defrag | Jet Defrag | Speed Disk | Speed Disk | Disk Tune |
| Defragmentacja dysków w czasie rzeczywistym | – | – | – | – | Active Tune |
| Defragmentacja Rejestru | Registry Defrag | Registry Defrag | WinDoctor | WinDoctor | Registry Wizard |
| Czyszczenie Rejestru | Registry Cleaner | Registry Cleaner | WinDoctor | WinDoctor | Registry Wizard |
| Synchronizacja czasu | Clock Sync | Clock Sync | – | – | – |
| Permanentne kasowanie danych z dysku | Data Eraser | – | Wipe Info | Wipe Info | McAfee Shredder |
| Czyszczenie plików internetowych | Cleanup | częściowo, Disk Cleaner | CleanSweep | – | częściowo, QuickClean Lite |
| Czyszczenie dysku z niepotrzebnych plików | Quick File Clean | Disk Cleaner | CleanSweep | – | QuickClean Lite |
| Diagnostyka i rozwiązywanie problemów | |||||
| Diagnostyka sprzętu | PC Diagnostic | PC Diagnostic | częściowo, System Doctor | częściowo, System Doctor | First Aid |
| Diagnostyka i naprawa Windows | – | – | WinDoctor | WinDoctor | First Aid |
| Ostrzeganie przed uszkodzeniem HDD | Smart Defender | Smart Defender | częściowo, System Doctor | częściowo, System Doctor | – |
| Śledzenie błędów Windows | Error Tracker | Error Tracker | – | – | – |
| Sprawdzanie poprawności nagranych plików | Disk Verifier | Disk Verifier | – | – | – |
| Porównywanie zawartości dwóch plików | – | – | File Compare1) | File Compare1) | – |
| Ochrona Windows przed błędami aplikacji | Crash Proof | Crash Proof | – | – | Crash Protector |
| Backup krytycznych plików Windows | System Saver | System Saver | – | – | – |
| Dyskietka ratunkowa | Rescue Disk | – | Rescue Disk1) | Rescue Disk1) | Rescue Disk |
| Zarządzanie systemem | |||||
| Menedżer przestrzeni dyskowej | Size Manager | – | – | – | – |
| Informacja o komputerze | System Explorer | System Explorer | System Information | System Information | Discover Pro |
| Monitoring systemu | System Monitors | System Monitors | System Doctor | System Doctor | WinGauge |
| Edytor Rejestru | Registry Editor | Registry Editor | Registry Editor1) | Registry Editor1) | Registry Pro |
| Śledzenie zmian w Rejestrze | – | – | Registry Tracker1) | Registry Tracker1) | – |
| Dostosowywanie środowiska pracy | – | – | – | – | EZ Setup |
| Zarządzanie zdarzeniami | – | – | – | – | Task Master |
| Dodatkowe aplikacje i inne funkcje | |||||
| Firewall | Net Defense | – | – | – | – |
| Monitor i skaner antywirusowy | Virus Scanner | Virus Scanner | Norton AntiVirus | – | – |
| Ochrona poczty przed wirusami | + | – | + | – | – |
| Deinstalator | Uninstall | – | CleanSweep | – | częściowo, Universal Undo |
| Archiwizer | ZIP Manager | – | – | – | ZIP Manager |
| Szyfrowanie danych | – | – | – | – | PGP 6.5.8 |
| Backup danych | częściowo, Uninstall | – | częściowo, CleanSweep | – | Safe & Sound |
| Planowanie zadań pakietu | System Scheduler | Fix-It Scheduler | częściowo, System Doctor | częściowo, System Doctor | – |
| Dziennik aplikacji | System Log | Fix-It Log | – | – | częściowo, First Aid |
| Odwracanie operacji pakietu | UndoIt | UndoIt | – | – | częściowo, Universal Undo |
| Uaktualnienia aplikacji | Easy Update | Easy Update | LiveUpdate | LiveUpdate | + |
| Centrum sterowania | + | + | + | + | + |
| Kompleksowe sprawdzanie i naprawa | One Stop Solution | Fix Wizards | Optimization Wizard1) | Optimization Wizard1) | First Aid |
| + – jest; – – nie ma; 1) – programy niedostępne w wersjach pakietów dla Windows 2000/XP | |||||
