Internet dał rację bytu nowemu sposobowi zarabiania. Powstały aplikacje, które określamy mianem “adware” (z ang. “Advertisement Software”) – podczas wykonywania swoich zwyczajnych zadań wyświetlają one banery. Zwykle realizowane jest to w taki sposób, że do programu dodany jest moduł, który pobiera z internetowego serwera reklamy i wyświetla je na ekranie. Korzyści z takiego działania są dwojakie: twórcy aplikacji dostają pieniądze od reklamodawców, a użytkownik otrzymuje program za darmo.
Małą czcionką
Niektórzy doszli jednak do wniosku, że pieniądze z pokazywania reklam to za mało. Wymyślili więc spyware (z ang. “Spying Software” – oprogramowanie szpiegujące), bardziej radykalną formę adware. Aplikacje takie wyświetlają reklamy, ale także wysyłają informację zwrotną do autorów programu lub do firm trzecich. Na podstawie tych danych można utworzyć internetowy profil użytkownika – jakie strony często odwiedza, na które reklamy dłużej patrzył, jakie produkty mogłyby go zainteresować. Do kategorii spyware kwalifikowane są wszystkie programy, które bez wiedzy i zgody użytkownika wykorzystują jego połączenie internetowe do przesyłania jakichkolwiek informacji.
Jednak same aplikacje bardzo rzadko szpiegują. Dużo częściej można spotkać formę łączenia programu głównego z pakietem spyware’ów, które są razem z nim instalowane. Czy szpiedzy działają bez naszej wiedzy? I tak, i nie. Informacja o dołączonych modułach spyware (i pytanie o zgodę na zwrotne wysyłanie danych) jest z reguły zawarta w umowie licencyjnej programu. Najczęściej jednak jej nie czytamy, bardzo szybko naciskając przycisk “OK”.
Wiele darmowych aplikacji przed zainstalowaniem wymaga od nas wypełnienia ankiet z pytaniami o nasz rok urodzenia, płeć i inne szczegóły. Z reguły informacje takie używane są później w celu personalizacji reklam przez dołączony program spyware. Umowa licencyjna powinna zawierać wzmiankę, że podane dane zostaną użyte w celach reklamowych. Producenci oprogramowania nie są jednak zobowiązani do umieszczania o tym jakiejkolwiek informacji.
| Wybrane aplikacje zawierające moduły szpiegujące | ||
| Program | Przeznaczenie | Spyware/Adware |
| KaZaA, Grokster | Wymiana plików (głównie MP3) | SaveNow, CyDoor, New.Net |
| Imesh | Wymiana plików (głównie MP3) | CyDoor, VX2, TopText |
| AudioGalaxy | Wymiana plików (głównie MP3) | OnFlow, VX2 |
| Morpheus | Wymiana plików (głównie MP3) | Wurldmedia |
| BuddyPhone 2.0 | Telefonia internetowa | Radiate |
| Flash Get | Pobieranie plików | Radiate |
| GetRight | Pobieranie plików | Gator, OfferCompanion |
| NotePad+ | Edycja tekstu | Web3000 |
| Powerzip 2000 | Archiwizacja danych | Conducent/Timesink |
| Spam Buster | Ochrona przed spamem | Cydoor |
