Joystick kontra klawiatura
Trzeba przyznać, że opanowanie systemu kontroli lotu w symulatorze za pomocą klawiatury jest bardzo trudne. Zapamiętanie funkcji dwudziestu lub więcej przycisków to nie lada sztuka. Wzrok co rusz wraca na klawiaturę w poszukiwaniu właściwego klawisza. Tymczasem chwila dekoncentracji wystarcza, aby wpakować się wprost pod ogień karabinów nieprzyjaciela. Między innymi z tego powodu zwolennicy symulatorów lotu szybko zaczynają myśleć o joystickach.
Nikomu chyba nie trzeba tłumaczyć, co to jest i jak wygląda joystick, ponieważ urządzenia tego typu pojawiły się wcześniej od pecetów i większości użytkowników komputerów są doskonale znane. Dużą popularnością cieszyły się już w dobie komputerów ZX Spectrum, Commodore i Atari. Były to wtedy proste urządzenia z dwoma lub trzema przyciskami, a położenie wolantu określało kolejne zwieranie czterech lub ośmiu sensorów kierunkowych. Psuły się one jednak często, a miedziane, niezbyt trwałe blaszki w stykach co rusz trzeba było przyginać, czyścić, a w przypadku złamania wymieniać.
Dostępne obecnie joysticki to niejednokrotnie prawdziwe cacka i majstersztyki wykorzystujące najnowsze technologie i materiały, choć na półkach sklepowych znaleźć można także nieskomplikowane modele tylko z dwoma lub czterema przyciskami bez dodatkowych elementów (stąd też duża rozpiętość cen urządzeń z tej kategorii w naszym teście – od 40 do 300 złotych). Jak zatem dokonać właściwego wyboru? Czym powinien charakteryzować się funkcjonalny joystick, aby sprawić, żeby wirtualny świat stał realny?
Trzeba mieć fantazję, dziadku!
Wbrew pozorom odpowiedź na powyższe pytania wcale nie jest trudna. Joysticki zostały zaprojektowane z myślą o symulatorach lotu, stąd też nie powinna dziwić obecność różnych elementów sterujących, zastępujących niektóre urządzenia służące do sterowania np. samolotem. Podstawowe wyposażenie dobrego joysticka, oprócz wolantu ustalającego kąt wznoszenia lub opadania oraz kierunek skrętu, stanowi przepustnica, za pomocą której można regulować siłę ciągu silnika. Inny przydatny dodatek to kapturek (hat-switch), pozwalający obserwować otoczenie wokół pilota. Ważna jest również liczba zamontowanych na joysticku przycisków – im więcej, tym lepiej. Obowiązkowo każde urządzenie musi mieć dwa przyciski do strzelania (fire), co zapewnia obsługę dwóch rodzajów broni pokładowej jednocześnie bez konieczności przełączania między nimi. Często przydatna jest też funkcja autofire, aczkolwiek można się bez niej obejść, ponieważ większość dostępnych obecnie gier rozpoznaje dłuższe przytrzymanie przycisku jako sygnał do utrzymania ciągłego ognia. Nie można też zapomnieć o pokrętłach (rudder), które służą do zmiany położenia steru kierunku umieszczonego na pionowej części ogona samolotu, wykorzystywanego do drobnych korekt kierunku lotu lub obracania statku powietrznego czy też okrętu podwodnego w płaszczyźnie poziomej. Bardzo często pokrętło to zastępuje się skrętną rączką wolantu, obracającą się wokół własnej osi. Jest to bardzo wygodne rozwiązanie i dobrze się sprawdza we wszelkich symulatorach lotu, ponieważ uwalnia nas od konieczności sięgania do dwóch klawiszy na klawiaturze. Oczywiście im więcej przycisków na joysticku, tym więcej funkcji będziemy mieli pod ręką i tym rzadziej będziemy musieli się nachylać nad klawiaturą, aby uruchomić potrzebną opcję.
Zwiększenie poczucia realizmu toczącej się akcji w grze zapewni sprzężenie zwrotne force feedback. W chwili wystąpienia w grze określonych zdarzeń (wystrzały z karabinów, kolizja samolotu, rozruch silnika) system wbudowanych siłowników trzęsie i wprawia w wibracje rączkę joysticka.
Dobrze jest również zwrócić uwagę na kształt wyprofilowania wolantu. Powinien on dobrze leżeć w ręce, a przyciski muszą się znajdować w zasięgu palców. Zamontowany u dołu wolantu wspornik pozwoli wygodnie oprzeć brzeg dłoni i odciążyć ramię. Wiadomo, że w sklepie nie jesteśmy w stanie sprawdzić, czy po kilkugodzinnej grze nie będzie nas bolała ręka, dlatego warto przynajmniej kierować się wymienionymi tu wskazówkami.
| Model | WingMan Cordless Gamepad | Dual Shock | Cordless Freedom 2.4 | Flight 2000 F-16 | MOMO Force | ThunderBird |
| gamepad | joystick | kierownica | ||||
| Producent | Logitech | Manta Multimedia | Logitech | Genius | Logitech | Tracer |
| Serwis WWW [http://] | www.logitech.com/ | www.manta.com.pl/ | www.logitech.com/ | www.genius-kye.com/ | www.logitech.com/ | www.tracer.com.pl/ |
| Dostawca | Veracomp | Manta Multimedia | Veracomp | JTT Computer | Veracomp | Megabajt |
| Gwarancja | 24 miesiące | 12 miesięcy | 24 miesiące | 12 miesięcy | 24 miesiące | 12 miesięcy |
| Cena | 295 zł | 50 zł | 300 zł | 30 zł | 820 zł | 190 zł |
| Wyniki | ||||||
| Ergonomia | 100 | 72,4 | 89,7 | 48,3 | 86,2 | 100 |
| Funkcjonalność | 100 | 88,3 | 85,9 | 73 | 87,6 | 88,2 |
| Wyposażenie | 81,3 | 81,3 | 81,3 | 83,1 | 85 | 41,9 |
| Współpraca z grami | 100 | 97,1 | 100 | 96,9 | 100 | 83,3 |
| POWER | 98,1 | 87,1 | 92 | 77,4 | 90,7 | 85,6 |
| ECONO | 24,2 | 100 | 16,8 | 100 | 27,5 | 100 |
| Dane techniczne | ||||||
| Złącze | USB | USB | USB | gameport | USB | USB |
| Ciężar | 380 g | 280 g | 580 g | 460 g | 2720 g | 1480 g |
| Technologia zwrotu siły | + | + | – | – | + | + |
| Liczba przycisków | 10 | 12 | 10 | 4 | 7 | 8 |
| Liczba pokręteł | 0 | 0 | 0 | 1 | 0 | 0 |
| Długość kabla/zasięg | bezprzewodowy | 200 cm | bezprzewodowy | 185 cm | 180 cm | 180 cm |
| Dodatkowe opcje | ||||||
| Przepustnica/hat-switch | 02-sty | 01-sty | 01-sty | 1/m | m/m | m/m |
| Wychylenie prawo-lewo | n.d./n.d. | n.d./n.d. | 30°/30° | 45°/45° | 135°/135° | 90°/90° |
| Wychylenie do przodu-do tyłu | n.d./n.d. | n.d./n.d. | 20°/20° | 45°/20° | n.d./n.d. | n.d./n.d. |
| Obrót w prawo/w lewo | n.d./n.d. | n.d./n.d. | 10°/10° | 0°/0° | n.d./n.d. | n.d./n.d. |
| Liczba stopni swobody | 6 | 5 | 5 | 2 | n.d. | n.d. |
| + – jest, – – nie ma, n.d. – nie dotyczy, * – ceny pochodzą z 10 października 2002 r. (z VAT-em) | ||||||
