Zanim zdecydujemy się na konkretną nagrywarkę, warto sprawdzić, jak radzi sobie ona z kopiowaniem zabezpieczonych płyt CD. Źródłem takich informacji może być nasz test 19 najnowszych napędów CD-RW, w którym oprócz ogólnej wydajności i funkcjonalności napędów CD-RW sprawdzaliśmy m.in. zdolność nagrywarek do kopiowania krążków zabezpieczonych systemami SafeDisc, SecuROM, StarForce i Key2Audio.
Osoby niewykonujące kopii bezpieczeństwa oryginalnych nośników powinny raczej zwrócić uwagę na to, z jakmi prędkościami pracuje napęd CD-RW, a szczególnie jak szybko nagrywa on płyty CD-R oraz nośniki wielokrotnego zapisu CD-RW. Możliwości nagrywarek sprawdziliśmy, skrupulatnie mierząc wydajność każdej z nich. Przedmiotem testu było także sprawdzenie jakości danych nagranych przez urządzenia na płytach CD.
Tryby i trybiki
Najbardziej skomplikowane zabezpieczenia płyt CD, bazujące na procedurach weryfikujących dane, w wielu przypadkach uniemożliwiają wykonanie za pomocą nagrywarki kopii oryginalnej płyty CD. Na takich nośnikach umieszczane są dodatkowe dane, które nie zawsze mogą być skopiowane przez napędy CD-RW. Obecnie stosowanych jest wiele zabezpieczeń, lecz najtrudniejsze do złamania są SafeDisc 2.9x, StarForce 3.0 oraz SecuROM 4.8x. W przypadku wcześniejszych wersji tego ostatniego nadmiarowe informacje zapisywane są w subkanałach, dlatego też chcąc wykonać kopię krążka zabezpieczonego
SecuROM-em, musimy dysponować napędem pracującym w trybie DAO-RAW 96 (Disc-At-Once), czyli takim, który potrafi odczytać informacje z subkanałów. Do pokonania zabezpieczenia SafeDisc potrzebna nam będzie nagrywarka z koderem EFM, poprawnie przeprowadzającym obliczenia na regularnych ciągach bitów. O zabezpieczeniach SecuROM i SafeDisc pisaliśmy już w artykule “Śladami Dolly”,
CHIP 2/2002, s. 148
.
Żaden z obecnie produkowanych napędów CD-RW i programów do kopiowania płyt CD nie potrafi zapisać sektorów i danych subkanałowych w tym samym miejscu na krążku CD-R, co w oryginalnym nośniku. Z tego też powodu wszystkie urządzenia dostarczone do testu nie skopiowały poprawnie krążków zabepieczonych SecuROM-em 4.8x lub StarForce’em 3.0, tak aby kopie mogły działać bez koniecznosci instalowania dodatkowego oprogramowania (np. Alcohola 120%).
Wykonanie kopii płyty zabezpieczonej SecuROM-em 4.8x, działającej we wszystkich komputerach bez względu na zainstalowane w nich oprogramowanie, jest możliwe, jednakże wymaga skorzystania z kilku dodatkowych aplikacji (
patrz: s. 51
, “Jak pokonać zabezpieczenie SecuROM 4.8x”).
Nieco inaczej jest w przypadku technologii SafeDisc 2.9. Skopiowanie płyty zabezpieczonej tym narzędziem nie powinno sprawić problemu nowym nagrywarkom. W trakcie testu okazało się jednak, że nagrywarki firm Plextor, MSI, Asus, Benq CRW-4816A oraz Teac CR-W522E nie potrafiły wykonać działającej kopii krążka chronionego SafeDiskiem 2.9. Duże kłopoty miał z tym także Plextor PlexWriter Premium. Dostarczony do testów napęd z firmware’em w wersji 1.00 nie potrafił skopiować gry zabepieczonej SafeDiskiem 2.9. Najprawdopodobniej dopiero wgranie do napędu najnowszej wersji oprogramowania, dostępnego zwykle na stronie WWW producenta, umożliwi złamanie wspomnianego zabezpieczenia.
| Test nagrywarek CD-RW | ||||||||
| Produkt | LG GCE-8520B | Lite-On LTR-52246S | Plextor PX-W5232TA (Premium) | BTC BCE 5224IM | BenQ CRW-5224P | LG Electronics GCE-8481B | Teac CD-W522E | Samsung SW-252 |
| Cena (z VAT-em)* | 215 zł | 205 z | 650 zł | 195 zł | 220 zł | 220 zł | 225 zł | 205 zł |
| Ocena ogólna (POWER) | 94 | 93 | 93 | 89 | 89 | 88 | 88 | 85 |
| Wydajność _ zapis (50%) | 100 | 96 | 99 | 84 | 86 | 92 | 95 | 83 |
| Wydajność _ odczyt (25%) | 87 | 92 | 97 | 89 | 91 | 85 | 84 | 82 |
| Funkcjonalność (15%) | 93 | 97 | 83 | 100 | 90 | 91 | 86 | 97 |
| Jakość (10%) | 80 | 79 | 71 | 100 | 98 | 75 | 70 | 82 |
| Opłacalność (ECONO) | 95 | 100 | 31 | 100 | 89 | 88 | 86 | 90 |
| Podsumowanie | GCE-8520B w teście najszybciej nagrywała dane w trybie pakietowym. Napęd bardzo szybko wypala nośniki CD-R, o czym świadczą krótkie czasy zapisu oraz zdobycie maksymalnej liczby punktów w kategorii Wydajność _ zapis. Urządzenie obsługuje system Mount Rainier. GCE-8520B wyróżnia się też bardzo dobrym współczynnikiem możliwości do ceny. | Nagrywarka wyposażona w technologię Smart-Burn, która dostosowuje prędkość nagrywania do jakości nośnika. Urządzenie dobrze radzi sobie z “łamaniem” SafeDisca 2.9. Poprawne wykonanie obrazu krążka z tym zabezpieczeniem zajęło modelowi LTR-52246S niecałe osiem minut. Zaletą napędu jest także niska cena i krótki czas dostępu do danych. | Plextor Premium to jedenz pierwszych napędów obsługujących płyty wielokrotnego zapisu o indeksie prędkości 32x. Warto zwrócić uwagę na technologie GigaRec i SecuRec. Pierwsza z nich umożliwia zapisanie na zwykłej płycie CD-R 700 MB aż 1 GB danych! SecuRec to funkcja pozwalająca zabezpieczyć hasłem pliki nagrane na krążku CD. | Napęd BTC to wydajne i tanie urządzenie. Wyróżnia się jedną z najmniejszych liczbą błędów C1 wykrytych na trzech nagranych w teście nośnikach, za co otrzymała największą liczbę punktów w kategorii Jakość. Nagrywarka uzyskała też najwyższą ocenę w kategorii Funkcjonalność dzięki dobremu wyposażeniu oraz sprawnej obsłudze zabezpieczonych płyt CD. | Podobnie jak napęd BTC nagrywarka BenQ charakteryzuje się bardzo dobrą jakością nagrywanych płyt. Urządzenie bez problemu radzi sobie z kopiowaniem oryginalnych płyt zabezpieczonych SafeDiskiem. Jedyną wadą napędu jest mechanizm mocowania i prowadzenia tacki, który się chwieje i sprawia wrażenie niezbyt dopracowanego. | Największymi zaletami GCE-8481B są kompatybilność ze wszystkimi dostępnymi nośnikami CD oraz złamanie najnowszej wersji zabezpieczenia SafeDisc. Poza tym GCE-8481B nie wyróżnia się prędkościami zapisu ani odczytu płyt CD. Również pod względem jakości nagrywanych krążków napęd ten nie należy do ścisłej czołówki (umiarkowana liczba błędów C1). | Duża prędkość zapisu danych i bogate oprogramowanie to największe zalety nagrywarki CD-W522E. Użytkownik może sprawować kontrolę nad prędkością obrotową odczytywanej płyty wirującej w napędzie (spowalniając ją do krotności 10 bądź 40x) i w ten sposób obniżyć nieco poziom generowanego hałasu. Niestety, napęd nie poradził sobie ze złamaniem zabezpieczenia SafeDisc. | Zaletą nagrywarki Samsunga jest 8-megabajtowy bufor, zapewniający większą ochronę przed wystąpieniem błędów typu buffer underrun. Napęd charakteryzuje się przeciętnymi prędkościami zapisu i odczytu danych. Na plus SW-252 trzeba też zaliczyć jeden z najkrótszych czasów odczytu krążka CD zabezpieczonego SecuROM-em (nieco ponad 5 minut). |
| Dane techniczne (wg producenta) | ||||||||
| Tryb pracy interfesju EIDE | UltraATA/33 | UltraATA/33 | UltraATA/33 | UltraATA/33 | UltraATA/33 | UltraATA/33 | UltraATA/33 | UltraATA/33 |
| Odczyt CD | 52x | 52x | 52x | 52x | 52x | 48x | 52x | 52x |
| Zapis CD/CD-RW | 52x/24x | 52x/24x | 52x/32x | 52x/24x | 52x/24x | 48x/24x | 52x/24x | 52x/24x |
| Bufor | 2048 KB | 2048 KB | 8192 KB | 2048 KB | 2048 KB | 2048 KB | 2048 KB | 8192 KB |
| Czas dostępu | 100 ms | 80 ms | 65 ms | 100 ms | 100 ms | 100 ms | 100 ms | 110 ms |
| Technologia gwarantowanego zapisu | SuperLink | Smart-Burn | BURN-Proof | MTK SuperLink | Seamless Link III | SuperLink | WriteProof | JustLink |
| Wyjście dźwiękowe (analogowe/cyfrowe/słuchawkowe) | +/+/+ | +/+/+ | +/+/+ | +/+/+ | +/+/+ | +/+/+ | +/+/+ | +/+/+ |
| Oprogramowanie do zapisu | Nero Express 5.5.9.9 | Nero Burning ROM 5.5.9.13 | Nero Burning ROM 5.5.9.10 | Nero Burning ROM 5.5.9.16 | Nero Express 5.5.9.15D | Nero Burning ROM 5.5.9.9 | Nero Burning ROM 5.5.10.19 | Nero Burning ROM 5.5.9.24 |
| Oprogramowanie do zapisu pakietowego | InCD 3.39.0 | InCD 3.51.90 | InCD 3.28 | InCD 3.51.90 | InCD 3.39.0 | InCD 3.34.0 | InCD 3.51.90 | InCD 3.51.91 |
| Obsługiwane formaty odczytu CD | ||||||||
| odczyt CD-RW Ultra Speed (24x) | + | + | + | + | + | + | + | + |
| odczyt płyt 90 min/99 min | +/+ | +/+ | +/+ | +/+ | +/+ | +/+ | +/+ | +/+ |
| zapis płyt 90 min/99 min | +/+ | +/+ | +/+ | +/+ | +/- | +/+ | +/+ | +/+ |
| Wyniki pomiarów | ||||||||
| średnia prędkość odczytu | ||||||||
| tłoczona CD-ROM/CD-R | 40,0x/31,9x | 40,0x/40,0x | 32,1x/31,7x | 37,0x/40,1x | 35,4x/39,8x | 36,0x/31,9x | 39,7x/39,5x | 38,7x/28,9x |
| CD-RW High-Speed/CD-RW Ultra-Speed | 32,0x/31,9x | 32,0x/31,9x | 31,9x/32,0x | 24,5x/24,4x | 31,9x/31,8x | 32,0x/31,9x | 25,0x/24,8x | 31,7x/26,4x |
| średni czas dostępu | ||||||||
| tłoczona CD-ROM/CD-R | 91 ms/89 ms | 84 ms/85 ms | 63 ms/64 ms | 104 ms/69 ms | 83 ms/87 ms | 89 ms/88 ms | 116 ms/88 ms | 99 ms/91 ms |
| CD-RW High-Speed/CD-RW Ultra-Speed | 91 ms/89 ms | 89 ms/88 ms | 68 ms/70 ms | 71 ms/73 ms | 83 ms/84 ms | 91 ms/90 ms | 85 ms/90 ms | 94 ms/92 ms |
| średnia prędkość zapisu | ||||||||
| CD-R dane/CD-R audio | 26,9x/28,3x | 28,3x/31,0x | 27,6x/29,4x | 21,8x/30,8x | 27,1x/28,8x | 25,9x/27,7x | 28,1x/30,6x | 26,6x/28,6x |
| CD-RW High-Speed/zapis pakietowy | 10,0x/15,3x | 10,1x/9,9x | 8,5x/14,4x | 8,6x/7,8x | 10,0x/9,5x | 10,0x/9,8x | 10,0x/8,5x | 8,3x/6,6x |
| CD-RW Ultra-Speed/zapis pakietowy | 18,6x/18,8x | 20,6x/11,5x | 18,5x/20,4x | 19,4x/12,9x | 14,0x/11,3x | 18,4x/16,6x | 18,5x/18,5x | 14,7x/11,4x |
| Obsługa płyt zabepieczonych czas tworzenia obrazu płyty | ||||||||
| SafeDisc 2.9/czy nagrana kopia działa? | 983+ | 463+ | 326/- | 956/+ | 398+ | 978/+ | 295/- | 309/+ |
| SecuROM 4.8/czy nagrana kopia działa? | 473/- | 694/- | 742/- | 542/- | 527/- | 460/- | 3017/- | 980/- |
| StarForce 3.0/czy nagrana kopia działa? | 568/- | 689/- | 874/- | 780/- | 675- | 562/- | 3807/- | 1158/- |
| Key2Audio/czy nagrana kopia działa? | 310+ | 281/+ | 358/+ | 295/+ | 328/+ | 428/+ | 273/+ | 454/+ |
| Poziom hałasu podczas odczytu CD | przeciętny | przeciętny | cichy | cichy | przeciętny | przeciętny | cichy | przeciętny |
| Dostawca (WWW [http://]) | www.lge.pl/ | www.ab.pl/ | www.alstor.com.pl/ | www.ntt.pl/ | www.action.pl/ | www.lge.pl/ | www.a.pl/ | www.samsung.pl/ |
| + _ tak, – _ nie, * _ wszystkie ceny (z VAT-em) z 1 lipca 2003 r. | ||||||||
