Wyżymanie megaherców

Temat podkręcania procesorów stał się aktualny w momencie, kiedy na płytach głównych można było już zmieniać częstotliwość pracy magistrali FSB. Od tej chwili użytkownicy komputerów robią wszystko, aby przyśpieszyć działanie peceta. Nie boją się utraty gwarancji przetaktowanego CPU, którą straszą sprzedawcy w przypadku reklamacji uszkodzonego egzemplarza. Nie przerażają ich również krążące opinie, że rzekomo żywotność podkręconego procesora znacząco maleje.

Udany overclocking

Dość łatwa możliwość wykrzesania dodatkowych zasobów mocy z CPU zachęca coraz większą liczbę użytkowników do stosowania overclockingu. Zabawę w podkręcanie powinniśmy rozpocząć od poszukiwania procesora podatnego na przetaktowanie. Informacje o najlepiej podkręcających się CPU bez trudu znajdziemy w tym artykule lub w Internecie. Możemy się posłużyć zamieszczoną powyżej tabelką, w której znajduje się zestawienie wybranych, dobrze “kręcących” się procesorów, które są obecnie w sprzedaży.

Wśród dostępnych układów najlepiej podkręcają się Athlony XP z rdzeniem Thoroughbred B (oznaczenie kodu steppingu mają one zawsze zakończone literką “B”) o najniższych częstotliwościach pracy – 1700+ (1467 MHz) i 1800+ (1533 MHz), Intel Pentium 4 1,6A i 1,8A (Northwoody z FSB 400 MHz), Pentium 4 2,4C (Northwood z FSB 800 MHz) oraz Celeron 2,0 GHz.

Stabilna praca komputera z podkręconym procesorem nie jest zasługą samego CPU, choć ma on tutaj bardzo duże znaczenie. Do podkręcania będziemy potrzebować też płyty głównej spełniającej określone wymagania. Po pierwsze, powinna ona pozwalać na bezzworkowe płynne ustawianie częstotliwości magistrali FSB – najlepiej co 1 MHz.

Drugim ważnym elementem jest asynchroniczna praca magistrali FSB, PCI i złącza AGP, czyli taka, w której magistrala PCI i port AGP działają z nominalnymi częstotliwościami, niezależnymi od ustawionego zegara FSB. W wielu płytach głównych podniesienie częstotliwości szyny FSB pociąga za sobą proporcjonalny wzrost taktowania magistrali PCI i portu AGP, których nominalne częstotliwości pracy wynoszą odpowiednio 33 i 66 MHz. Mówimy wtedy o pracy synchronicznej. W efekcie tego PCI i AGP również zostają przetaktowane, co wpływa czasem niekorzystnie na stabilność pracy dysku twardego i karty graficznej.

Trzecim, równie istotnym elementem są opcje do zwięszania napięć zasilających rdzeń procesora (Vcore) i pamięć RAM. Zwiększenie napięć zasilających w wielu przypadkach poprawia stabilność pracy podkręconych CPU i RAM-u. Ważne także jest to, czy i o ile płyta główna pozwala zmieniać mnożnik częstotliwości. Ta opcja jest przydatna jedynie wtedy, gdy dysponujemy procesorem z odblokowanym mnożnikiem.

Nie bez znaczenia jest także jakość układów zasilających, montowanych na płytach głównych. Niektóre firmy zwracają na ten element dużą uwagę, wiedząc, że użytkownicy chętniej kupują sprawdzone modele płyt, zapewniające stabilne poziomy napięć zasilających procesor i pamięć RAM, nie tylko podczas overclockingu. Zamiast trójfazowych konwerterów napięcia kilku producentów stosuje czterofazowe (Abit, AOpen), a nawet sześciofazowe układy zasilające (Gigabyte). Wprowadzenie dodatkowych faz pozwala skrócić czas pracy tranzystorów, a tym samym obniżyć ciepło emitowane przez strukturę półprzewodnikową. Dzięki temu układy nie przegrzewają się tak szybko jak na płytach z trójfazowymi konwerterami. Jeżeli chcemy, aby nasz podkręcony procesor działał stabilnie, warto zainwestować w taką płytę główną.

Nie tylko procesor i płyta

Płyta główna nie jest jedynym komponentem, mającym wpływ na skuteczność over- clockingu. Duże znaczenie ma także pamięć systemowa, która nie powinna sprawiać kłopotów podczas pracy z podwyższoną częstotliwością magistrali FSB. Zatem myśląc o zakupie modułów RAM, trzeba wziąć pod uwagę, do jakich wartości przetaktowany zostanie CPU. Na przykład, gdy mamy zamiar kupić Athlona XP 1800+, pracującego z magistralą FSB 266 MHz w trybie DDR, a chcemy przetaktować ją do 400 MHz, to oczywiste jest, że zamiast modułów PC2700 (266 MHz) musimy kupić kości PC3200, których standardowa częstotliwość taktowania wynosi 400 MHz (efektywnie 200 MHz). Do stabilnej pracy komputera z przetaktowanym CPU z magistralą FSB działającą powyżej 400 MHz potrzebne będą markowe pamięci, które mogą pracować powyżej swoich nominalnych parametrów. W tej sytuacji mamy do wyboru dwa rozwiązania – albo kupimy pamięci PC3200, które można przetaktować ponad 400 MHz, albo wybierzemy moduły specjalnie przystosowane do pracy z wysokimi częstotliwościami (patrz: tabelka na

s. 28

) – PC3500 (433 MHz DDR), PC3700 (466 MHz) lub PC4000 (500 MHz). Szczegółowy test pamięci DDR z uwzględnieniem ich przydatności do overclockingu zamieścimy w jednym z następnych numerów CHIP-a.

Metody podkręcania

Mając dobrą płytę główną, RAM i w miarę wydajny wentylator, możemy zabrać się za podkręcanie procesora. Częstotliwość pracy CPU zwiększa się za pomocą podniesienia częstotliwości pracy magistrali FSB lub zmiany mnożnika. Obecnie ten pierwszy sposób jest bardziej popularny – oprócz zwiększenia tempa pracy procesora osiąga się również wzrost wydajności innych komponentów zainstalowanych w komputerze. Podniesienie zegara FSB przyśpiesza także pracę pamięci RAM, dzięki czemu zwiększa się przepustowość danych pomiędzy CPU i RAM-em. Metodę polegającą na zmianie częstotliwości magistrali FSB można zastosować do overclockingu wszystkich procesorów – mniej lub bardziej podkręci się każdy egzemplarz.

Najlepiej podkręcające się procesory
ProduktNominalna częst.pracyNominalna częst.FSBNominane nap.zasilanial-Technologia wykonaniaSerie najlepiej podkręcające sięŚrednia częst.po podkręceniuO ile procent rośnie częst.pracyMaks. częstotliwość popodkręceniu*
Thoroughbred A
AMD Athlon XP 1700+1467 MHz133 MHz1,5 V0,13 mmAIUGA2010 MHz37%2320 MHz
AMD Athlon XP 1800+1533 MHz133 MHz1,5 V0,13 mmAIUGA2000 MHz31%2410 MHz
AMD Athlon XP 2000+1667 MHz133 MHz1,5 V0,13 mmRIRGA, AIRGA1920 MHz15%2400 MHz
AMD Athlon XP 2200+1800 MHz133 MHz1,6 V0,13 mmAIRGA, AIUGA2060 MHz14%2300 MHz
Thoroughbred B
AMD Athlon XP 1700+1467 MHz133 MHz1,65 V0,13 mmJIUHB, JIUCB2210 MHz51%3490 MHz
AMD Athlon XP 1800+1533 MHz133 MHz1,65 V0,13 mmJIUHB, JIUCB2180 MHz42%3000 MHz
AMD Athlon XP 2000+1667 MHz133 MHz1,65 V0,13 mmAIUHB2210 MHz33%2700 MHz
AMD Athlon XP 2100+1733 MHz133 MHz1,65 V0,13 mmAIUHB2350 MHz34%2960 MHz
AMD Athlon XP 2400+2000 MHz133 MHz1,65 V0,13 mmAIUHB, AIUCB2340 MHz17%2950 MHz
Barton
AMD Barton 2500+1833 MHz1600 MHz400 MHz1,5 V0,13 mmSL668/B0/Malezja, Kostaryka2440 MHz53%
Celeron
Intel Celeron 1,7 GHz1700 MHz400 MHz1,75 V0,18 mmSL69Z/E0/Malezja**2190 MHz29%2320 MHz
Intel Celeron 2,0 GHz2000 MHz400 MHz1,525 V0,13 mmSL6LC/C1/Malezja, Filipiny2970 MHz49%3520 MHz
P4 Northwood
Intel Pentium 4 1,6A1600 MHz400 MHz1,5 V0,13 mmSL668/B0/Malezja, Kostaryka2440 MHz53%3100 MHz
Intel Pentium 4 1,8A1800 MHz400 MHz1,5 V0,13 mmSL6LA/C1/Malezja, Kostaryka2600 MHz44%3710 MHz
Intel Pentium 4 2,0A2000 MHz2000 MHz1,525 V0,13 mmSL6GQ/C1/Malezja, Filipiny2740 MHz37%3300 MHz
Intel Pentium 4 2,2A2200 MHz2200 MHz1,475 V0,13 mmSL5YS/B0/Malezja2860 MHz30%3670 MHz
Intel Pentium 4 2,4A2400 MHz2400 MHz1,525 V0,13 mmSL6E9/C1/Malezja, Kostaryka2970 MHz24%3500 MHz
P4 Northwood B
Intel Pentium 4 2,26B2266 MHz533 MHz1,5 V0,13 mmSL683/B0/Malezja2900 MHz28%3400 MHz
Intel Pentium 4 2,4B2400 MHz533 MHz1,525 V0,13 mmSL6EF/C1/Kostaryka3070 MHz28%4040 MHz
Intel Pentium 4 2,53B2533 MHz533 MHz1,525 V0,13 mmSL6EG/C1/Malezja, Kostaryka3020 MHz19%3530 MHz
Intel Pentium 4 2,66B2666 MHz533 MHz1,525 V0,13 mmSL6EH/C1/Malezja, Kostaryka3160 MHz19%3600 MHz
Intel Pentium 4 2,8B2800 MHz533 MHz1,525 V0,13 mmSL6HL/C1/Malezja3360 MHz20%3890 MHz
P4 Northwood C
Intel Pentium 4 2,4C2400 MHz800 MHz1,525 V0,13 mmSL6WF/D1/Malezja3310 MHz38%3840 MHz
* – maksymalna częstotliwość, do jakiej udało się podkręcić procesor wg zestawienia ze strony http://www.overclockers.com/.Jeżeli maksymalny wynik różnił się znacząco od pozostałych, nie był brany pod uwagę, ** – kolejno – seria/core stepping/fabryka, w której wyprodukowano procesor
Więcej:bezcatnews