Zajrzyj za Okna

Dobry administrator to niekoniecznie taki, który może się pochwalić liczymi certyfikatami obsługi tego czy innego systemu, “klepiący” w klawiaturę z prędkością światła i używający niezrozumiałego dla (prawie) nikogo języka. Liczą się raczej znajomość mechanizmów ukrytych przed oczyma zwykłych użytkowników i umiejętność takiej konfiguracji środowiska pracy, aby działało ono stabilnie i bezpiecznie z jak najmniejszym udziałem “admina”. Do tego zaś potrzebna jest wiedza na temat podstaw funkcjonowania systemu operacyjnego oraz opanowanie obsługi kilku(nastu) pożytecznych narzędzi, dostarczanych zazwyczaj przez producenta OS-u.

I jednego, i drugiego można się samodzielnie nauczyć – wystarczy trochę samozaparcia i dociekliwości. Skromną pomocą w tym zakresie może być niniejszy artykuł. Zwraca on uwagę początkujących administratorów i użytkowników Okien na kilka aspektów zarządzania Windows XP, które nie rzucają się zazwyczaj w oczy. Mowa głównie o sposobach korzystania z narzędzi dołączanych na instalacyjnej płycie CD Okien, programów ukrytych w folderze systemowym oraz na wprowadzonych w Windows 2000 konsolach zarządzania systemem.

Łatwo się zorientować, że nie wszystkie omawiane narzędzia oferują graficzny interfejs użytkownika. Czarne okienko wiersza poleceń może odstraszać osoby, które nigdy nie miały kontaktu z DOS-em czy uniksowym shellem, warto jednak przezwyciężyć początkową niechęć. Okazuje się bowiem, że narzędzia “tekstowe” są wielokrotnie wydajniejsze i szybsze od graficznych. Część opisywanych programów działa również w Windows 2000. Niektóre trzeba w tym systemie doinstalować (np. pobierając je ze strony WWW Microsoftu), inne różnią się nieco od poprzednich wersji. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom osób korzystających z najnowszych wersji Okien, skupiamy sie na konfiguracji Windows XP. Jednak również dociekliwi użytkownicy Okienek 2000 skorzystają na lekturze tego artykułu.

I. Ukryte narzędzia diagnostyczne

Płyta instalacyjna Okien jest jak skrzynia pełna skarbów. Jak każdy czarodziejski kuferek, ma też drugie dno – kryją się pod nim klejnoty, które nie każdemu dane jest oglądać…

Kufrem ze skarbami płyty instalacyjnej XP jest umieszczony na niej katalog \Support\Tools, zawierający

Windows Support Tools

(Narzędzia obsługi systemu Windows), czyli zestaw programów pomagających w zarządzaniu systemem. Microsoft zaprojektował je z myślą o pracownikach pomocy technicznej, opiekunach stacji roboczych i serwerów Windows oraz – co nas w zasadzie interesuje najbardziej – zaawansowanych użytkownikach Okien.

Aplikacje te pomagają w diagnozowaniu i rozwiązywaniu wielu problemów przytrafiających się osobom korzystającym z Windows XP. Większość narzędzi zawartych w zestawie Support Tools służy do rozwiązywania kłopotów występujących podczas pracy w sieci lokalnej.

1. Ukryte klejnoty: odkrywamy Support Tools

Aby dotrzeć do ukrytych narzędzi diagnostycznych, najprościej jest włożyć do napędu krążek CD z używanym egzemplarzem Windows XP i zaczekać, aż uruchomi się instalator systemu. Następnie należy kliknąć opcje Wykonaj zadania dodatkowe i – w kolejnym okienku –

Przeglądaj ten dysk CD-ROM

. Spowoduje to otwarcie okna Eksploratora. Posługując się nim, przechodzimy do katalogu Support\Tools. Znajdziemy w nim archiwa z poszukiwanymi narzędziami oraz zbiór readme.htm zawierający anglojęzyczny opis zawartości katalogu i instalacji poszczególnych programów.

Plik readme.htm nie pomoże nam zbyt wiele. Aby dowiedzieć się czegoś więcej o poszczególnych aplikacjach, musimy je zainstalować i uruchomić w linii poleceń, korzystając zazwyczaj z parametru /?.

2. Kawaleria nadciąga: instalujemy dodatkowe narzędzia

Programy z grupy Support Tools wyposażono w wygodny instalator – aby go użyć, wystarczy dwukrotnie kliknąć plik suptools.msi umieszczony w katalogu \Support\Tools. Przebieg instalacji jest standardowy: musimy jedynie kliknąć kilkakrotnie przycisk Next, potwierdzając jednocześnie swoją zgodę na warunki licencji użytkowania kopiowanych na dysk programów, wpisując dane osobowe oraz określając tryb instalacji. Jeśli chodzi o ten ostatni, to możemy wybrać jedynie pomiędzy trybem

Typical

(rekomendowanym dla użytkowników stacji roboczych) oraz

Complete

(przeznaczonym dla administratorów serwerów sieciowych). Wystarczy jeszcze podać katalog instalacyjny i nacisnąć przycisk Install Now. Jeśli używamy programu antywirusowego, może on w trakcie instalacji Support Tools zgłosić uruchomienie niebezpiecznego skryptu – w tym przypadku powinniśmy pozwolić instalatorowi wykonać wszelkie wymagane przezeń akcje.

Setup jedynie kopiuje odpowiednie pliki do wskazanego katalogu (standardowo

C:\Program Files\Support Tools

). Ponadto po zainstalowaniu narzędzi w menu Start | Programy znajdziemy grupę Support Tools, a w niej… skróty do wiersza poleceń, uruchamianego z otwartym katalogiem instalacyjnym Support Tools, oraz do pliku Pomocy.

Użycie opisywanych programów może początkowo sprawiać drobne kłopoty – dokumentacja jest dostępna wyłącznie w języku angielskim, a narzędzia najszybciej uruchamia się z poziomu wiersza poleceń. Nie ma w tym jednak nic dziwnego, gdyż Support Tools powstały z myślą o administratorach systemów i sieci komputerowych. Warto jednak pokonać początkowe trudności. Korzyści wynikające z używania tych programów wynagrodzą nam pracę włożoną w naukę ich obsługi.

Więcej:bezcatnews