Czekając na Gordona

Z pierwszych prezentacji i zapowiedzi nowych gier Doom 3 i Half-Life 2 można wysnuć jeden dość istotny wniosek. Wydajność kart graficznych, stosowanych w większości naszych komputerów, zapewne nie wystarczy do płynnego wyświetlania stworzonego przez ich autorów wirtualnego świata. Być może uda się uzyskać wymagane 30 klatek na sekundę, ale w niskiej rozdzielczości i bez wyświetlania zbyt wielu detali. O komfortowej grze np. w trybie 1024×768 pikseli, ze szczegółową grafiką i np. antyaliasingiem, bez szybkiej karty graficznej i oczywiście procesora raczej nie ma co marzyć. Jeśli nawet nie możemy pozwolić sobie na nie dzisiaj, to wiadomo przecież, że prędzej czy później stanieją. Wbrew pozorom w kraju nad Wisłą, gdzie standardem ciągle pozostaje GeForce4, i to najczęściej w wersji MX, na rynku dostępna jest dość pokaźna liczba modeli z najwyższej półki. Wśród nich prym wiodą oczywiście karty graficzne z układami ATI Radeon 9800 i 9800 Pro oraz nVidia GeForce FX 5900 i FX 5900 Ultra.

Szybcy i wścieki

Z pozoru najprostszym elementem porównania prezentowanych dziesięciu kart jest ich wydajność. Przecież wszystkie bazują na najszybszych dostępnych obecnie układach graficznych. Faktycznie, sumaryczna ocena osiągów nie prowadzi nas do zbyt wielu zaskakujących wniosków. Różnice pomiędzy wydajnością najszybszych kart z układem Radeon 9800 Pro firm Powercolor i HiS oraz najwolniejszą, którą okazał się HiS Excalibur Radeon 9800, nie sięgają nawet pięciu procent. Są to zatem najszybsze karty na rynku i na tym w zasadzie można by zakończyć rozważania na temat ich wydajności, gdyby nie dwa drobne aspekty. Pierwszy dotyczy ceny, która wśród prezentowanych kart waha się od 1500 zł za najwolniejszy model do 2700 zł za akcelerator o zaledwie 3% szybszy. Jeśli dodamy do tego różną podatność testowanych egzemplarzy na podkręcanie, to okaże się, że ocena wydajności, a w szczególności stosunku wydajności do ceny, przestaje być taka oczywista. Tym bardziej że najwolniejszy HiS Excalibur Radeon 9800 po przetaktowaniu zarówno procesora graficznego, jak i pamięci jako jedyny poprawił swoją wydajność o kilkanaście procent.

Mimo iż w teście znalazły się dwie karty bazujące na układach nVidii o standardowo podwyższonych parametrach pracy, to jednak minimalną przewagę w testach wydajności zachowały modele z Radeonem 9800 Pro. Trzeba jednak zaznaczyć, że w rozdzielczościach wyższych niż 1024×768 pikseli po włączeniu wygładzania krawędzi i filtrowania anizotropowego GeForce FX 5900 Ultra ukazał się nieco szybszy. Doskonale było to widoczne w testach antalus-flyby w grze UT 2003, wykonanych na komputerze z procesorem Pentium 4 3,06 GHz. Dodanie do testu kilku botów (test antalus-bot) spowodowało spadek wydajności, ale tym razem to karty z chipem ATI okazywały się zawsze minimalnie szybsze. Podobnie ze znacznie słabszym procesorem Celeron 1,7 GHz lepiej radziły sobie Radeony, i to zarówno w testach z botami, jak i bez. Trudno na podstawie tych wyników jednoznacznie rozstrzygnąć, które karty graficzne są lepsze. Choć różnice są niewielkie, to jednak lepsza wydajność ze słabszym procesorem oraz w testach z botami przemawia nieznacznie na korzyść kart z układami ATI.

Nie tylko FPS

Wyniki testów wydajności dowodzą, że różnice osiągów najszybszych procesorów graficznych ATI i nVidii są niewielkie. Czym się zatem kierować przy zakupie karty? Proponuję zająć się przez chwilę ich wyposażeniem, gdyż szczególnie cztery z przetestowanych modeli prezentują się pod tym względem szczególnie okazale. Komplet kabli do wejść i wyjść wideo, przejściówki z cyfrowego złącza DVI na D-Sub czy płyty CD z dodatkowym oprogramowaniem i grami można znaleźć w pudełku większości, szczególnie tych droższych kart. Dobrym tego przykładem jest Leadtek WinFast A350 Ultra TDH MyVIVO, którego producent oprócz wymienionych elementów wyposażył w nadzwyczaj bogaty zestaw aplikacji do przechwytywania i edycji wideo oraz tworzenia gotowych płyt DVD i Video-CD. Firma MSI w efektownie wyglądającym czarnym etui karty z serii nBox zamieściła zgrabną optyczną myszkę o metalicznej obudowie. Urządzenie wykorzystuje złącze USB i dysponuje układem optycznym o rozdzielczości 800 dpi, co – pomijając nieco małe wymiary – z pewnością docenią szczególnie fani „strzelanek” typu FPP. Gainward z kolei serwuje nam dwie różne koncepcje. W prostszej z kartą na układzie GeForce FX 5900 otrzymujemy kontroler FireWire na karcie PCI. W bardziej rozbudowanym zestawie znajdziemy jeszcze kartę dźwiękową 5.1 z kompletem wejść i wyjść zarówno analogowych, jak i cyfrowych (w tym optycznych) oraz słuchawki. Takiego wyposażenia multimedialnego nie powstydziłby się zapewne niejeden producent płyt głównych.