Mini kontratakuje

Z tęsknot tych zdają sobie sprawę projektanci, stąd w historii pecetów pojawił się szereg standardów miniaturowych płyt głównych: microATX, Mini-ATX i FlexATX. Warto wspomnieć, że zamieszanie, jakie wprowadziły one do konstrukcji obudów, nie ogranicza się wyłącznie do nazewnictwa – każdy z tych standardów przewiduje inne rozmiary płyty głównej i nieco inny rozstaw kołków mocujących ją w obudowie. To właśnie dlatego we współczesnych obudowach napotkać możemy grubo ponad dwadzieścia (rekordziści dobijają do czterdziestu) otworów montażowych, podczas gdy wystarczyłoby ich właściwie dziewięć…

Niezależnie od tych perturbacji najnowsza odmiana “maluchów” – FlexATX – pozwala na budowanie naprawdę miniaturowych pecetów. Dzisiejsze możliwości integracji rozmaitych podzespołów z płytą główną zapewniają im funkcjonalność pełnowymiarowych pobratymców, a czasem nawet wyższą.

Choć na rynku dostępne są miniaturowe obudowy przeznaczone do montażu płyt głównych standardu FlexATX, to ich wybór, podobnie jak samych płyt, jest skromny. Wiele osób obawia się również problemów przy próbie samodzielnego skompletowania i zmontowania takiego zestawu. Dlatego coraz większą popularnością cieszą się komplety obudowa/płyta główna, zwane “barebones”, u nas zaś znane pod bardziej swojskim określeniem “kadłubków”.

W kosteczkę

Już pierwszy rzut oka na konstrukcje, które trafiły do naszego laboratorium, ukazuje wyraźne podobieństwo ich koncepcji. Prostopadłościenne, eleganckie obudowy mają dokładnie takie wymiary, by pomieścić płytę główną, jeden lub dwa napędy optyczne, dysk twardy i zasilacz. Nawet miejsca na karty rozszerzeń są zawsze tylko dwa.

Wydawać by się mogło, że to bardzo niewiele, jednak tak naprawdę więcej nie trzeba. Większość potrzebnych kontrolerów zintegrowana została z płytą główną, co zresztą widać po “baterii” wyjść na obudowie. Jedynym wyjątkiem jest Shuttle XPC, do którego trzeba dokupić dodatkową kartę graficzną.

Tylko kwiatka brak

Prezentowane “kadłubki” wyposażone są, w porównaniu z typowym pecetem, nader hojnie. Na płycie czołowej zdublowano nie tylko gniazda USB i audio. Zazwyczaj towarzyszą im złącza FireWire oraz optyczne S-PDIF. Dwie konstrukcje, DigiDice Abita oraz Mega 651 Microstara, zaopatrzone zostały w uniwersalne czytniki kart pamięci flash, obsługujące praktycznie wszystkie spotykane rodzaje tych nośników.

Żadnych problemów nie powinna sprawiać komunikacja z otoczeniem – wszystkie platformy wyposażone są w zintegrowaną kartę sieciową. MSI Mega 651 zawiera dodatkowo modem, XPC Solteka oferuje zaś bezprzewodową łączność za pośrednictwem interfejsu Wi-Fi, podłączonego do płyty głównej poprzez złącze USB. Antena tego modułu wykorzystuje standardowe gniazdko, tak więc bez problemu podłączyć można model o większym zysku energetycznym lub kierunkowy.

Dołączone wyposażenie nie ogranicza się bynajmniej do tak przydatnych, jak wspomniane, elementów. Choć towarzysząca platformie DigiDice torba jest dość użyteczna (o ile chcemy peceta traktować jak przerośniętego notebooka), to zestaw zapachowy, montowany na radiatorze tegoż urządzenia, trudno traktować inaczej niż jak o przejaw skrajnego gadżeciarstwa.

Ciasno, niestety…

Z koncepcją miniaturowych “kadłubków” nieodłącznie związanych jest kilka wad – wynikających z samej idei miniaturyzacji. Pierwsza z nich, czyli niewielkie możliwości rozbudowy, związana jest ze specyfikacją standardu FlexATX. W strefie przeznaczonej na gniazda rozszerzeń mieszczą się jedynie dwa złącza i we wszystkich opisywanych konstrukcjach jest to jedno gniazdo PCI oraz złącze AGP. Biorąc pod uwagę, iż poza jednym wyjątkiem wszystkie płyty główne mają zintegrowaną kartę graficzną, spokojnie można by zamiast złącza AGP udostępnić drugie gniazdo PCI – i taki też był najczęstszy postulat osób, które oglądały testowane platformy.

Owszem, zintegrowane karty graficzne nie są zazwyczaj najwyższych lotów, jednak w złącze AGP nie włożymy nic znacząco lepszego. Po pierwsze – brak jest miejsca. Bliskość zasilacza i/lub elementów obudowy wyklucza instalację najwydajniejszych akceleratorów graficznych. Wyjątek stanowi tu Abit, który przystosował DigiDice do zamontowania kart zajmujących dwa “śledzie”. Po drugie – zasilacze montowane w “kadłubkach” mają jedynie 200 W. Wystarczy to na zaopatrzenie w energię nawet dość wydajnego procesora, jednak dla najnowszego akceleratora może już jej zabraknąć.

Brak miejsca to w ogóle zasadnicza bolączka wszystkich małych konstrukcji. Najgorzej pod tym względem prezentuje się MSI Mega 651 – z jednej strony wymiary całego urządzenia są wyjątkowo niewielkie, nawet jak na “malucha”, a sporo miejsca wewnątrz zajmuje duży zasilacz. Z drugiej – demontaż koszy napędów jest dość skomplikowany. Zdecydowanie nie jest to konstrukcja stworzona do częstego dłubania “pod maską”. Lepiej pod tym względem prezentują się pozostałe platformy, zwłaszcza te, w których kosz napędów można w prosty sposób odkręcić i wyjąć razem z zawartością – zapewnia to łatwy dostęp do gniazd na płycie głównej.

Jedynie Acorp Access ma kosz przymocowany do obudowy na stałe, ale zastosowanie poprzecznie umieszczonego zasilacza pozwala na dostęp do płyty głównej z obu stron.

ProduktShuttle XPC SB65G2Soltek Qbic EQ3000Acorp AccessMSI Mega 651Abit DigiDiCe
Wymiary (dł.×szer.×wys.)300×200×185 mm295×215×230 mm330×225×200 mm320×202×150 mm255×307×215 mm
Liczba zatok 5,25″/3,5″1/22/22/11/12/2
Liczba miejsc na karty rozszerzeń22222
Maks. moc zasilacza/PFC220 W/tak200 W/tak200 W/tak200 W/tak200 W/tak
System chłodzenia procesorachłodnica/termoobiegwentylator obudowywentylator obudowywentylatorchłodnica/termoobieg
Czytnik kart CF/SM/SD/Memorysticknie/nie/nie/nienie/nie/nie/nienie/nie/nie/nietak/tak/tak/taktak/tak/tak/tak
Tuner FM/TV/pilotnie/nie/nienie/nie/nienie/nie/nietak/opcja/taknie/nie/tak
chipset/karta graficznai865PE/niei845GE/takSiS 661/963/takSiS 651/962/taki865G/tak
karta sieciowa/modem/WiFitak/nie/taktak/nie/nietak/nie/nietak/tak/nietak/nie/nie
Liczba złaczy PCI/typ AGP1/8x1/4x1/8x1/4x1/8x
Serial ATAtaknienienietak
Karta dźwiękowa (liczba kanałów)tak/6tak/6tak/6tak/6tak/6
USB/FireWire (przód)2/1/brak2/3/22/1/brak2/2/12/1/brak
mic/line-out/line-in/słuchawki (przód)tak/nie/tak/taktak/nie/tak/taktak/nie/nie/taktak/nie/nie/taktak/nie/nie/tak
USB/FireWire/SPDIF (tył)4/1/24/brak/brak3/1/brak2/brak/brak2/1/1
mic/line-out/line-in/słuchawki (tył)nie/tak/nie/taknie/tak/tak/nietak/tak/tak/nietak/tak/tak/nietak/tak/tak/tak
COM1/COM2/LPTtak/nie/nietak/tak/opcjatak/nie/taktak/nie/taknie/nie/nie
Cena (z VAT-em)2 080 zł1 230 zł980 zł1300 złok. 1430 zł
Dostawcawww.action.plwww.rubikon.com.plwww.acorp.com.twwww.msi-polska.plwww.abit-poland.com
Więcej:bezcatnews