Na układy nie da rady!
Do niedawna jeśli chcieliśmy kupić płytę główną dla procesorów AMD Athlon, mogliśmy wybierać spośród modeli zbudowanych na bazie chipsetów dwóch tajwańskich producentów: VIA oraz SiS. Przez krótki okres na rynku były dostępne również urządzenia zbudowane przy wykorzystaniu kości AMD, jednak już jakiś czas temu koncern zaprzestał ich produkcji, skupiając się wyłącznie na procesorach. Minęło około półtora roku od momentu, gdy do peletonu dołączył trzeci producent, znany potentat na rynku kart graficznych – nVidia. Obecnie wiele wskazuje na to, że jedna z ostatnich konstrukcji nVidii, oznaczona symbolem nForce2 400 Ultra, ugruntuje pozycję tej firmy również jako producenta solidnych układów sterujących dla płyt głównych.
Najnowsze wersje kości wszystkich trzech wymienionych producentów – VIA KT600, SiS 748 oraz wspomniana już nVidia nForce2 400 Ultra – zapewniają pełną kompatybilność i optymalną wydajność w połączeniu z najnowszymi procesorami Athlon XP 3200+ z rdzeniem Barton i współpracującymi z 400-megahercową (częstotliwość efektywna) magistralą systemową. Dlatego też, jeśli zamierzamy kupić Athlona XP 3200+, powinniśmy nasz wybór ograniczyć do tych właśnie trzech chipsetów. Unikajmy natomiast dostępnych w wielu sklepach płyt głównych zarządzanych przez układy ze starszej serii VIA KT400. Jej późniejsza odmiana – oznaczona symbolem KT400A – obsługuje co prawda magistralę 400 MHz, ale dotyczy to tylko pamięci. Mimo zapewnień dostawców żadna spośród pięciu dostarczonych do testu płyt na tym chipsecie nie pracowała stabilnie w połączeniu z procesorem o czterystumegahercowej szynie FSB.
Dane w pełni kontrolowane
Dla wielu użytkowników równie istotnym jak wydajność parametrem płyty głównej jest liczba wbudowanych w nią kontrolerów i złączy komunikacyjnych. Nic dziwnego, w końcu zasób dostępnych urządzeń peryferyjnych jest całkiem spory. Można śmiało stwierdzić, że w zasadzie najpowszechniej wykorzystują one magistralę USB (coraz częściej w trybie 2.0) oraz nieco rzadziej konkurencyjny standard FireWire. W przypadku pierwszego z wymienionych interfejsów na pewno unikniemy problemów z kompatybilnością – w mostki południowe wszystkich najnowszych chipsetów wbudowano sześcio- (nVidia), a nawet ośmioportowy kontroler USB 2.0 (VIA oraz SiS). Sytuacja może się nieco skomplikować, gdy zechcemy podłączyć np. kamerę cyfrowąwyposażoną wyłącznie w interfejs FireWire (IEEE-1394). Warto o tym pamiętać w momencie zakupu płyty i zdecydować się na model, który w taki kontroler wyposażono. W przeciwnym wypadku nie pozostanie nam nic innego, jak dokupić stosowny kontroler na dodatkowej karcie PCI.
Osobnego komentarza wymaga też kwestia wyposażenia płyt głównych w kontrolery pamięci masowych. Oprócz obowiązkowych dwóch kanałów UltraATA/133 modele zbudowane na bazie chipsetu VIA i mostka południowego VT8237 oraz SiS 748 w połączeniu z mostkiem SiS 964 udostępniają także parę złączy dla napędów zgodnych ze standardem Serial ATA. Na tym jednak nie koniec. W obu wspomnianych wypadkach uzyskujemy możliwość stworzenia macierzy RAID w trybach mirroring (0) oraz stripping (1). Szkoda tylko, że wspomniana funkcja ma zastosowanie wyłącznie w przypadku korzystania z dysków Serial ATA.
Obowiązującym tendencjom postanowiła przeciwstawić się natomiast firma nVidia, która mostki południowe swoich chipsetów “uzbroiła” wyłącznie w kontroler UltraATA/133, zupełnie zapominając o posiadaczach napędów z interfejsem szeregowym. W chwili obecnej nie jest to jeszcze duży problem, ale taka polityka w okresie znacznej popularyzacji szeregowego standardu wydaje się co najmniej niezrozumiała. Dlatego też, jeżeli zależy nam, aby nasza platforma zbudowana na bazie chipsetu nForce2 zachowała kompatybilność z dyskami Serial ATA, musimy się zdecydować na jeden z droższych modeli wyposażonych w dodatkowy kontroler. Dobrym wyborem będą w takim wypadku dwie płyty główne firmy Gigabyte – GA-7NNXP oraz GA-7N400 Pro2. Na obu wymienionych płytach znajdziemy odpowiednie układy pozwalające podłączyć parę napędów szeregowych oraz dwa dodatkowe złącza UltraATA/133, mogące pracować w trybie RAID (0, 1 oraz 0+1). Jak łatwo obliczyć, do wspomnianych modeli możemy zatem podłączyć w sumie nawet dziesięć urządzeń, np. dysków twardych.
Bity na podsłuchu
Z całą pewnością minęły już czasy, gdy zintegrowany na płycie układ dźwiękowy z definicji wyłączało się w BIOS-ie na rzecz karty muzycznej montowanej w slocie PCI. Oczywiście umieszczane na płycie głównej kości odpowiedzialne za generowanie dźwięku nie mogą się równać z półprofesjonalnymi i profesjonalnymi kartami muzycznymi. Trzeba jednak przyznać, że w tej dziedzinie konstruktorzy poczynili znaczne postępy.
Niemal wszystkie płyty główne (z wyjątkiem modelu AOpen AK77-600GN) wyposażone zostały w kodeki pozwalające generować dźwięk sześciokanałowy. Szansę na rehabilitację za brak obsługi standardu Serial ATA wykorzystała firma nVidia, integrując w mostku południowym MCP-T swoich chipsetów układ pozwalający na kodowanie i dekodowanie sygnału wielokanałowego do strumienia Dolby Digital. Tak spreparowany sygnał może zostać następnie przesłany np. do zewnętrznego amplitunera bez dekodera.
Producenci płyt głównych zorientowali się także, że do przesyłania sygnału dźwiękowego znacznie lepsze są złącza cyfrowe, a nawet optyczne. W efekcie zdecydowana większość płyt głównych ma zestaw złączy S/PDIF albo ostatecznie gniazdo służące do podłączenia opcjonalnego “śledzia” z wyprowadzeniami dla sygnałów cyfrowych i/lub optycznych. Pozbawione jednych i drugich, w pełni “analogowe” są tylko modele AOpen AK77-600GN, Asrock K7S8XE+, Jetway N2PAP Ultra, Jetway V600DAP, Soltek SL-KT600-R oraz SL-NV400-L64.
Dane techniczne i wyniki testów – płyty główne dla procesorów AMD Athlon XP | |||||||||||||||||||||
POWER Miejsce | POWER Ocena | Model | ECONO Ocena | ECONO Miejsce | Chipset | Typ pamięci (rodzaj/liczba gniazd/tryb dwukanałowy) | Efektywna FSB min./maks. | Liczba złączy PCI/AGP | Liczba kanałów IDE/SATA | Obsługa RAID | Dźwięk – liczba kanałów/AC3 | Typ karty sieciowej pierwszej/drugiej | USB 2.0 (liczba gniazd)/FireWire | CHIP Benchmark32 – memory throughput | 3DMark2001 SE Results | Wydajność | Budowa i wyposażenie | Funkcjonalność | Cena* (z VAT-em) | Gwarancja | Dostawca |
1 | 98 | Gigabyte GA-7NNXP | 39 | 33 | nForce2 Ultra 400 | DDR400/4/+ | 200/600 MHz | 5/AGP Pro 8x | 4/2 | + | 6/+ | 1000/100 | 6/+ | 721 750 MB/s | 11 497 pkt | 98 | 100 | 98 | 820 zł | 24 miesiące | www.komputronik.pl |
2 | 97 | DFI LanParty NFII Ultra B | 47 | 31 | nForce2 Ultra 400 | DDR400/3/+ | 200/600 MHz | 5/AGP 8x | 2/4 | + | 6/+ | 1000/100 | 6/+ | 762 400 MB/s | 11 688 pkt | 100 | 86 | 96 | 670 zł | 24 miesiące | www.dfi.com.tw |
3 | 96 | Asus A7N8X Deluxe | 63 | 24 | nForce2 Ultra 400 | DDR400/3/+ | 200/600 MHz | 5/AGP Pro 8x | 2/2 | + | 6/+ | 100/100 | 6/+ | 748 550 MB/s | 11 640 pkt | 99 | 87 | 93 | 490 zł | 36 miesięcy | pl.asus.com |
4 | 96 | Gigabyte GA-7N400 Pro2 | 57 | 25 | nForce2 Ultra 400 | DDR400/4/+ | 200/600 MHz | 5/AGP 8x | 4/2 | + | 6/- | 1000/n.d. | 6/+ | 731 150 MB/s | 11 501 pkt | 98 | 93 | 89 | 540 zł | 24 miesiące | www.komputronik.pl |
5 | 96 | AOpen AK79D-400 Max | 48 | 30 | nForce2 Ultra 400 | DDR400/3/+ | 266/510 MHz | 5/AGP 8x | 3/2 | – | 6/+ | 100/n.d. | 6/+ | 744 900 MB/s | 11 599 pkt | 99 | 84 | 95 | 645 zł | 24 miesiące | www.interes.com.pl |
6 | 95 | Abit AN7 | 49 | 29 | nForce2 Ultra 400 | DDR400/3/+ | 200/600 MHz | 5/AGP 8x | 2/2 | + | 6/+ | 100/n.d. | 6/+ | 749 100 MB/s | 11 615 pkt | 99 | 74 | 100 | 615 zł | 24 miesiące | www.veracomp.pl |
7 | 94 | Epox EP-8RDA3+ | 70 | 20 | nForce2 Ultra 400 | DDR400/3/+ | 200/500 MHz | 5/AGP 8x | 2/2 | + | 6/- | 100/100 | 6/+ | 723 350 MB/s | 11 528 pkt | 98 | 79 | 93 | 420 zł | 24 miesiące | www.pronox.com |
8 | 94 | MSI KT6 Delta-FIS2R | 53 | 26 | VIA KT600 | DDR400/3/- | 200/560 MHz | 5/AGP 8x | 3/4 | + | 6/- | 1000/n.d. | 8/+ | 530 550 MB/s | 11 468 pkt | 96 | 89 | 88 | 560 zł | 24 miesiące | www.bestcom.com.pl |
9 | 94 | MSI K7N2 Delta-ILSR | 51 | 27 | nForce2 Ultra 400 | DDR400/3/+ | 200/466 MHz | 5/AGP 8x | 3/2 | + | 6/+ | 100/n.d. | 6/+ | 747 400 MB/s | 11 597 pkt | 99 | 80 | 87 | 580 zł | 24 miesiące | www.action.pl |
10 | 94 | Abit NF7-S | 51 | 28 | nForce2 Ultra 400 | DDR400/3/+ | 200/600 MHz | 5/AGP 8x | 2/2 | + | 6/+ | 100/n.d. | 6/+ | 744 450 MB/s | 11 547 pkt | 99 | 75 | 87 | 575 zł | 24 miesiące | www.veracomp.pl |
11 | 94 | Chaintech Zenith 7NJS Ultra | 36 | 34 | nForce2 Ultra 400 | DDR400/3/+ | 200/500 MHz | 5/AGP 8x | 3/2 | + | 6/+ | 100/n.d. | 6/+ | 723 900 MB/s | 11 439 pkt | 98 | 88 | 82 | 830 zł | 24 miesiące | www.jamicon.pl |
12 | 93 | Albatron KX18D Pro II | 68 | 21 | nForce2 Ultra 400 | DDR400/3/+ | 200/600 MHz | 6/AGP 8x | 2/2 | + | 6/+ | 100/n.d. | 6/+ | 725 150 MB/s | 11 657 pkt | 99 | 77 | 82 | 425 zł | 24 miesiące | www.sklep.logos.pl |
13 | 92 | Gigabyte GA-7N400-L | 78 | 13 | nForce2 Ultra 400 | DDR400/4/+ | 200/600 MHz | 5/AGP 8x | 2/0 | – | 6/- | 100/n.d. | 6/- | 731 350 MB/s | 11 522 pkt | 98 | 68 | 88 | 360 zł | 24 miesiące | www.komputronik.pl |
14 | 92 | Epox EP-8KRA2+ | 72 | 17 | VIA KT600 | DDR400/3/- | 200/500 MHz | 6/AGP 8x | 4/2 | + | 6/- | 100/n.d. | 8/+ | 521 850 MB/s | 11 396 pkt | 96 | 89 | 75 | 395 zł | 24 miesiące | www.komputronik.pl |
15 | 92 | Soltek SL-75FRN2-RL | 65 | 23 | nForce2 Ultra 400 | DDR400/3/+ | 200/500 MHz | 5/AGP 8x | 3/2 | + | 6/- | 100/n.d. | 6/- | 749 200 MB/s | 11 601 pkt | 98 | 81 | 73 | 435 zł | 24 miesiące | www.sklep.logos.pl |
16 | 92 | AOpen AK77-600 Max | 47 | 32 | VIA KT600 | DDR400/3/- | 200/496 MHz | 6/AGP 8x | 3/4 | + | 6/- | 1000/n.d. | 8/+ | 508 088 MB/s | 10 986 pkt | 93 | 99 | 80 | 605 zł | 24 miesiące | www.interes.com.pl |
17 | 91 | Gigabyte GA-7N400E-L | 86 | 5 | nForce2 400 | DDR400/4/- | 200/600 MHz | 5/AGP 8x | 2/0 | – | 6/- | 100/n.d. | 6/- | 626 500 MB/s | 11 388 pkt | 97 | 67 | 88 | 320 zł | 24 miesiące | www.komputronik.pl |
18 | 91 | MSI KT6 Delta-SR | 79 | 11 | VIA KT600 | DDR400/3/- | 200/560 MHz | 5/AGP 8x | 2/2 | + | 6/- | n.d./n.d. | 8/- | 530 550 MB/s | 11 468 pkt | 96 | 69 | 89 | 350 zł | 24 miesiące | www.komputronik.pl |
19 | 91 | MSI K7N2 Delta-L | 77 | 14 | nForce2 Ultra 400 | DDR400/3/+ | 200/466 MHz | 5/AGP 8x | 2/0 | – | 6/- | 100/n.d. | 6/- | 747 600 MB/s | 11 642 pkt | 99 | 59 | 88 | 360 zł | 24 miesiące | www.proline.pl |
20 | 90 | Soltek SL-75FRN2-L | 85 | 7 | nForce2 Ultra 400 | DDR400/3/+ | 200/500 MHz | 5/AGP 8x | 2/0 | – | 6/- | 100/n.d. | 6/- | 749 200 MB/s | 11 601 pkt | 98 | 68 | 74 | 320 zł | 24 miesiące | www.proline.pl |
21 | 90 | Soltek SL-KT600-R | 82 | 8 | VIA KT600 | DDR400/3/- | 200/466 MHz | 6/AGP 8x | 2/2 | + | 6/- | n.d./n.d. | 8/- | 518 350 MB/s | 11 303 pkt | 96 | 80 | 72 | 330 zł | 24 miesiące | www.proline.pl |
22 | 90 | Asus A7V600 | 73 | 16 | VIA KT600 | DDR400/3/- | 200/500 MHz | 6/AGP 8x | 2/2 | + | 6/- | 1000/n.d. | 8/- | 504 200 MB/s | 11 064 pkt | 95 | 75 | 81 | 370 zł | 24 miesiące | www.proline.pl |
23 | 90 | Abit KV7 | 67 | 22 | VIA KT600 | DDR400/3/- | 200/500 MHz | 5/AGP 8x | 2/2 | + | 6/- | 100/n.d. | 8/- | 515 350 MB/s | 11 221 pkt | 95 | 73 | 83 | 405 zł | 24 miesiące | www.veracomp.pl |
24 | 89 | Soltek SL-NV400-L64 | 87 | 4 | nForce2 400 | DDR400/2/- | 200/500 MHz | 5/AGP 8x | 2/0 | – | 6/- | 100/n.d. | 6/- | 636 100 MB/s | 11 547 pkt | 98 | 64 | 74 | 305 zł | 24 miesiące | www.california.pl |
25 | 89 | Shuttle AN35N Ultra | 80 | 10 | nForce2 Ultra 400 | DDR400/3/+ | 200/500 MHz | 5/AGP 8x | 2/0 | – | 6/- | 100/n.d. | 6/- | 723 950 MB/s | 11 498 pkt | 98 | 60 | 75 | 330 zł | 24 miesiące | www.action.pl |
26 | 88 | Jetway N2PAP Ultra | 91 | 3 | nForce2 Ultra 400 | DDR400/3/+ | 200/500 MHz | 5/AGP 8x | 2/0 | – | 6/- | 100/n.d. | 6/- | 701 548 MB/s | 11 222 pkt | 96 | 56 | 80 | 285 zł | 24 miesiące | www.interes.com.pl |
27 | 88 | Jetway V600DAP | 86 | 6 | VIA KT600 | DDR400/3/- | 200/510 MHz | 5/AGP 8x | 2/2 | + | 6/- | 100/n.d. | 8/- | 515 600 MB/s | 11 040 pkt | 94 | 69 | 76 | 300 zł | 24 miesiące | www.infoglob.pl |
28 | 87 | MSI K7N2-V | 79 | 12 | nForce2 400 | DDR400/3/- | 200/466 MHz | 5/AGP 8x | 2/0 | – | 6/- | 100/n.d. | 6/- | 622 950 MB/s | 11 397 pkt | 97 | 52 | 78 | 320 zł | 24 miesiące | www.proline.pl |
29 | 85 | Albatron KX600 Pro | 82 | 9 | VIA KT600 | DDR400/3/- | 200/496 MHz | 5/AGP 8x | 2/0 | – | 6/- | 100/n.d. | 6/- | 504 443 MB/s | 11 172 pkt | 94 | 58 | 73 | 295 zł | 24 miesiące | www.sklep.logos.pl |
30 | 84 | AOpen AK77-600GN | 72 | 18 | VIA KT600 | DDR400/3/- | 200/496 MHz | 5/AGP 8x | 2/2 | + | 2/- | 100/n.d. | 8/- | 511 128 MB/s | 11 046 pkt | 93 | 71 | 55 | 325 zł | 24 miesiące | www.interes.com.pl |
31 | 83 | ECS KT600-A | 100 | 1 | VIA KT600 | DDR400/3/- | 200/464 MHz | 4/AGP 8x | 2/2 | + | 6/- | 100/n.d. | 8/- | 515 200 MB/s | 11 120 pkt | 95 | 68 | 44 | 230 zł | 22 miesiące | www.proline.pl |
32 | 82 | QDI KuDoz 7X/600-6A | 72 | 19 | VIA KT600 | DDR400/3/- | 200/400 MHz | 6/AGP 8x | 2/0 | – | 6/- | n.d./n.d. | 6/- | 508 483 MB/s | 11 042 pkt | 94 | 67 | 38 | 310 zł | 36 miesięcy | www.ropla-computers.pl |
33 | 81 | Acorp KT600 | 95 | 2 | VIA KT600 | DDR400/3/- | 200/466 MHz | 5/AGP 8x | 2/0 | – | 6/- | n.d./n.d. | 6/- | 509 531 MB/s | 11 054 pkt | 94 | 57 | 45 | 230 zł | 36 miesiecy | www.acorp.com.tw |
34 | 80 | Asrock K7S8XE+ | 76 | 15 | SiS 748 | DDR400/3/- | 100/496 MHz | 5/AGP 8x | 2/2 | + | 6/- | 100/n.d. | 8/- | 462 250 MB/s | 9880 pkt | 88 | 70 | 55 | 280 zł | 24 miesiące | www.action.pl |
+ – jest, – – nie ma, n.d. – nie dotyczy, * – wszystkie ceny (z VAT-em) z 9 stycznia 2004 r. | |||||||||||||||||||||