Jedną z podstawowych zalet “satelitarnego Internetu” jest jego dostępność niezależnie od położenia geograficznego użytkownika. Dzięki satelicie z łącza szerokopasmowego można korzystać także tam, gdzie np. DSL czy CATV nie są i pewnie nieprędko będą osiągalne. Oprócz klasycznych usług, jak przeglądanie stron internetowych, korzystanie z poczty elektronicznej, dyskusji online czy FTP, operatorzy satelitarni oferują dodatkowo usługi multimedialne, np. filmy, streaming audio i wideo.
Przed inwestycją w często dosyć drogi sprzęt należy się jednak zastanowić, do czego chcemy wykorzystywać łącze satelitarne. Ma ono bowiem wiele wad, które ograniczają możliwości jego współpracy z niektórymi aplikacjami.
Największym mankamentem, zwłaszcza łączy dwukierunkowych, jest duże opóźnienie sygnału (ang. latency), które w praktyce może osiągać nawet kilka sekund. Jest ono spowodowane dużą liczbą urządzeń pośrednich i odległością, jaką sygnał ma do pokonania od komputera użytkownika do operatora i z powrotem poprzez satelitę (do 150 tys. km). Dlatego też Internet satelitarny nie jest najlepszym rozwiązaniem dla miłośników interaktywnych gier sieciowych, wymagających szybkiej reakcji gracza. Trzeba również pamiętać, że na jakość sygnału mogą wpływać warunki atmosferyczne. Przy silnym wietrze czy obfitych opadach połączenie bywa przerywane.
Tam i z powrotem
Nasz przegląd zaczniemy od łączy dwukierunkowych. Umożliwiają one asynchroniczną komunikację z siecią operatora satelitarnego w całości za pośrednictwem satelity – zarówno w kierunku “od” (uplink), jak i “do” użytkownika (downlink). Odpowiedzialny jest za to terminal podłączany do PC użytkownika. Z niego sygnał przesyłany jest za pomocą anteny (zwyczajnej, ale ze specjalnym nadajnikiem) do satelity, który przekazuje go do centrum operatora. Ten pobiera zamówione dane z Sieci i przesyła je tą samą drogą do użytkownika.
Mimo iż w ostatnich latach ceny dwukierunkowych łączy satelitarnych wyraźnie spadły, dla przeciętnego Kowalskiego jest to wciąż spory wydatek. Zniechęca przede wszystkim cena sprzętu oraz opłat instalacyjnych. Koszt urządzeń to co najmniej 6500 zł. Do tego trzeba doliczyć opłatę instalacyjną od kilkuset do kilku tysięcy złotych. Niektórzy operatorzy oferują też dzierżawę hardware’u od 350 zł miesięcznie. Abonament zależy nie tylko od prędkości łącza, ale również od liczby użytkowników, dla których pakiet jest przeznaczony.
Przykładowo: abonament za usługę LINIA SAT-Biuro 512 w Netii to 1050 zł miesięcznie. Klient otrzymuje do dyspozycji linię z maksymalną prędkością odbioru danych 400 kb/s i 40 kb/s przy wysyłaniu. Do terminalu może podłączyć tylko jeden komputer, przy czym największa dozwolona liczba otwartych sesji IP to 22. Co więcej, klienta obowiązuje dobowy limit pobieranych danych – 1 GB. Ograniczeń wynikających z tzw. polityki sprawiedliwego dostępu (Fair Use Policy – FUP) nie ma natomiast przy usługach z oznaczeniem “biznes”. Tu jednak najtańsza linia 750/40 kb/s kosztuje 1700 zł miesięcznie. Usługi tego typu są tańsze w krajach sąsiednich. W Niemczech Tiscali oferuje dwukierunkowy dostęp z prędkością 400/130 kb/s w cenie już od 92 euro miesięcznie. Firma deklaruje, że do końca roku rozszerzy swą ofertę na całą UE.
Łącze dwukierunkowe chyba najlepiej sprawdzi się w sieci lokalnej. Dzięki temu koszty instalacji i sprzętu oraz miesięcznego abonamentu rozłożą się na większą liczbę użytkowników. Prędkość co prawda także spadnie, ale i tak będzie znacznie większa od oferowanej przez dial-up. Co więcej – użytkownicy zyskają w ten sposób szybkie łącze ze stałym miesięcznym abonamentem.
Dobrym przykładem wykorzystania satelity w sieciach lokalnych jest realizowany we współpracy z Komisją Europejską (KE) i brytyjskim operatorem Aramiska projekt Twister (Terrestrial Wireless Infrastructure integrated with Satellite Telecommunications for E-Rural). Jego celem jest założenie 100 wzorcowych lokalnych sieci szerokopasmowych na prowincji w różnych miejscach Europy, w tym także w Polsce.
Budżet projektu wynosi 9 mln EUR, z czego 5 mln euro pochodzi z funduszu KE. Lokalne sieci są tworzone na bazie technologii bezprzewodowej Wi-Fi, a łączność z Internetem zapewnia oparty na standardzie DVB-RCS nadawczo-odbiorczy terminal satelitarny dostarczany przez Aramiska. Projekt Twister ma ułatwić dostęp do Internetu szkołom, instytucjom publicznym, małym firmom i gospodarstwom domowym z prowincji.
| Łącze dwukierunkowe |
| Dwukierunkowe systemy satelitarne bazują na technologii VSAT (z ang. Very Small Aparature Terminal) opracowanej w latach 80. w Stanach Zjednoczonych. Najczęściej wykorzystują standard DVB-RCS (Digital Video Broadcasting – Return Channel System), pozwalający łączyć przekaz sygnału telewizyjnego opartego na systemie DVB z transmisją danych w technologii VSAT. Standard DVB-RCS umożliwia nadawanie sygnału za pośrednictwem satelity wraz z cyfrowym sygnałem telewizyjnym przez jedną naziemną stację przekaźnikową nawet kilkuset tysiącom użytkowników. Dzięki temu koszty przekazu są mniejsze. W dwukierunkowych systemach satelitarnych najczęściej używany jest protokół opracowany przez amerykańską firmę Hughes Network Systems – IPoS (Internet Protocol Over Satellite). Umożliwia on optymalne wykorzystanie łączy satelitarnych zarówno w tradycyjnych zastosowaniach, takich jak przeglądanie stron internetowych oraz korzystanie z poczty elektronicznej, jak i w bardziej zaawansowanych zastosowaniach typu VoIP czy wideokonferencyjne. |
| Oferta usług jednokierunkowego dostępu do internetu przez satelitę | |||||
| Operator adres WWW [http://] | Usługa | Abonament miesięczny | Maks. transfer | Miesięczny limit danych | Uwagi |
| Onet # | OnetKonekt Satelita | 74 zł 130 zł 186 zł | 200 kb/s 400 kb/s 600 kb/s | brak (FUP) | FUP – Fair Use Policy (Polityka sprawiedliwego dostępu) – polega na tym, że operator, mimo iż nie stosuje limitów danych, to ogranicza przepustowość u tych użytkowników (“heavy users”), którzy kosztem innych nadmiernie przeciążają łącza. |
| Europe online (EOL) www.europeonline.com/ | E-DSL (EOL FastSurf) E-DSL (TurboDownload) | 15 euro 15 euro | 768 kb/s 2048 kb/s | 0,5 GB 1 GB | Prędkości dla EOL Fast Surf i TurboDownload są gwarantowane odpowiednio tylko dla pierwszych 500 MB dla FastSurf i 1 GB TurboDownload. Po wyczerpaniu limitów łącze jest nadal aktywne, ale szybkość pobierania zależy od obciążenia serwerów operatora. Abonent może sobie dokupić dodatkowy miesięczny pakiet danych: 2 GB dla FastSurf za 30 euro albo 5 GB dla TurboDownload za 50 euro. |
| Satspeed+ www.satspeed.net/ | SatspeedFlat Satspeed 500 Satspeed 1000 Satspeed 2000 Satspeed 3000 | 19 euro 30 euro 44 euro 25 euro 56 euro 99 euro 150 euro 194 euro | 256 kb/s 400 kb/s 1024 kb/s 1024 kb/s 1024 kb/s 1024 kb/s 2048 kb/s 2048 kb/s | brak 0,5 GB 1 GB 2 GB 3 GB 4 GB | Prędkości SatspeedFlat gwarantowane są tylko dla pierwszych 500 MB danych ściągniętych w miesiącu. Po przekroczeniu tego pułapu prędkość zależy od obciążenia serwerów. W przypadku przedpłatowej wersji usługi (Satspeed 500/1000 itd.) po przekroczeiu limitu abonent płaci 0,054 euro za każdy kolejny pobrany 1 MB. |
| Netsystem www.netsystem.com/ | Satspeed 4000 Sat ADSL | 17 euro 30 euro | 300 kb/s 300 kb/s | 1,5 GB 6 GB | Po wyczerpaniu limitu danych przysługujących w miesiącu konto zostaje czasowo zablokowane. |
| PlanetSky www.planetsky.com/ | Sat ADSL Plus SkyHome SkyBiznes | 29 euro 146 euro 256 euro | 512 kb/s 768 kb/s 768 (1024) | 1 GB 5 GB 10 GB | Program SkyCafe PlanetSky jest dostępny także z prędkością pobierania 1024 kb/s i limitami danych 20, 30 i 50 GB miesięcznie w cenie odpowiednio 276/519/1136 euro. |
| OpenSky www.broadsat.com/opensky/ | SkyCafe SatSurf Basic SatSurf Club | 24 euro 48 euro 120 euro | 2048 kb/s 2048 kb/s 2048 kb/s | 0,3 GB 0,8 GB 2 GB | Dla pierwszej połowy limitu minimalna prędkość to 400 kb/s, dla reszty – 200 kb/s. Później łącze jest nadal aktywne, jego szybkość zależy jednak od obciążenia serwerów. |
| Satnode www.satnode.com/ | SatSurf Professional Advanced Master Pro | 60 euro 90 euro 150 euro | 350 kb/s 640 kb/s 640 kb/s | brak (FUP) | FUP- Fair Use Policy (Polityka sprawiedliwego dostępu). |
| SkyDSL www.teus.de/ | Master 640 SkyDSL Standard Sky Office | od 16 euro od 300 euro | 16 000 kb/s 16 000 kb/s | brak | Usługa SkyDSL zarówno w wersji Standard, jak i Office ma warianty z 6 priorytetami prędkości. Priorytet 1 umożliwia nielimitowane (FUP) korzystanie z łącza za stałą miesięczną oplatę z prędkością do 4000 kb/s. Żadna minimalna prędkość nie jest jednak gwarantowana. Pozostałe priorytety mają gwarantowane minimalne prędkości, oprócz stałego abonamentu płaci się jednak także za objętość danych ściągniętych w danym priorytecie. |
