Na pierwszy rzut oka modele Pentagrama wyglądają bardzo podobnie. Wydawać by się mogło, że poza zastosowanym wentylatorem i materiałem (miedź lub miedź+aluminium) różnice stanowi jedynie wyposażenie. Tak jednak nie jest. Poszczególne urządzenia różnią się przede wszystkim masą, proporcjami zastosowanych materiałów, i liczbą listków radiatora (co za tym idzie – również powierzchnią oddającą ciepło), co ma bezpośrednie przełożenie na uzyskiwaną wydajność. Pod względem wagi najmniej odbiegają od pierwowzoru modele w pełni miedziane: QC-80 waży tylko 160 gramów mniej, QC-92 – 170. Q-80 AlCu waży już jednak niemal dwa razy mniej. Wszystkie urządzenia w przeciwieństwie do CNPS 7000A mają mniejszą średnicę i pasują do większości płyt głównych.
Czy podobny do CNPS 7000A Cu wygląd oznacza równie dobre odprowadzanie ciepła? Sprawdziliśmy to na podkręconym Athlonie XP 1700+@3200+ (2200 MHz), który przy napięciu 1,675 V-1,7 V pobiera około 70-80 W mocy. Najbliżej wzorca uplasował się nie najdroższy i nie najcięższy, za to wyposażony w wydajniejszy wentylator (o średnicy 10 cm, 2700 obr./min) model QC-92 Cu. Zarówno przy maksymalnych, jak i minimalnych obrotach sprawował się on bardzo dobrze, przy pełnym obciążeniu (Prime 95) ustępując wspomnianemu Zalmanowi jedynie o 2°C. Przy maksymalnych obrotach (2700 obr./min) urządzenie nieco hałasuje, nie jest to jednak dźwięk nie do zniesienia.
Bardzo dobrze działa również miedziano-aluminiowy odpowiednik QC-92 Cu – Q-92 AlCu – z identycznym wiatraczkiem. Pozbawiony regulatora obrotów schłodził procesor do 50°C, czyli do temperatury tylko o 4 stopnie wyższej od uzyskanej przez produkt Zalmana. Wentylator jest trochę głośny, ale za 13 zł możemy kupić kontroler obrotów i zmieniać prędkość do woli.
W modelach z serii 80 umieszczono wiatrak, na wzór CNPS 7000A, pomiędzy listkami radiatora. Urządzenie to, ze względu na mniejsze rozmiary, chłodzi nieco słabiej. Osiągi QC-80 Cu przy maksymalnych obrotach tylko nieznacznie przewyższają możliwości QC-92 Cu pracującego przy minimalnych ustawieniach regulatora. Podobnie jest z QC-80 AlCu i Q-80 AlCu – uzyskiwane temperatury były wyższe niż u pozostałych modeli. QC-80 AlCu miał problemy z utrzymaniem stabilności systemu przy minimalnych obrotach, w przypadku Q-80 AlCu w celu ukończenia testu trzeba było natomiast obniżyć częstotliwość taktowania procesora o 100 MHz. Fiasko? Niekoniecznie. Te modele nadają się po prostu do mniej wydajnych procesorów i nie mogą służyć do wyciskania z nich ostatnich potów.
Reasumując: seria Freezeone to seria urządzeń o mocno zróżnicowanych predyspozycjach. Trzeba pamiętać, że mamy tutaj “maratończyków” gotowych sprostać dużym obciążeniom, jak i urządzenia przeznaczone wyłącznie do lżejszej pracy. Co najważniejsze jednak, już za połowę ceny kultowego (i drogiego) Zalmana można dostać narzędzie przydatne początkującym overclockerom.
I choć dystansują go obecnie wentylatory z gazowym systemem odprowadzania ciepła (heatpipe) to charakterystyczna budowa, miedź i przede wszystkim masa sprawiają, że wciąż stanowi on wzór godny naśladowania. Już w zeszłym miesiącu informowaliśmy o tańszych rozwiązaniach firmy Pentagram.
Dane techniczne i wyniki testu | ||||||
Zalman CPNS 7000A Cu | Pentagram QC-80 Cu | Pentagram QC-92 Cu | Pentagram QC-80 AlCu | Pentagram Q-92 AlCu | Pentagram Q-80 AlCu | |
Dostawca | www.angela.pl | www.mmv.pl | www.mmv.pl | www.mmv.pl | www.mmv.pl | www.mmv.pl |
Cena | 200 zł | 115 zł | 100 zł | 80 zł | 60 zł | 65 zł |
Materiał radiatora/styku z CPU | Cu/Cu | Cu/Cu | Cu/Cu | Cu-Al/Cu-Al | Cu-Al/Cu-Al | Cu-Al/Cu-Al |
Wymiary dł.xszer.xwys. | 110x106x62mm | 101x101x67mm | 102x102x69mm | 101x101x67mm | 102x102x69mm | 101x101x67mm |
Łożyska | kulkowe | podwójne kulkowe | podwójne kulkowe | podwójne kulkowe | kulkowo-ślizgowe | kulkowo-ślizgowe |
Minimalna prędkość obrotowa | 1350 obr./min | 1700 obr./min | 1700 obr./min | 1700 obr./min | 2800 obr./min | 2800 obr./min |
Maksymalna prędkość obrotowa | 2400 obr./min | 2800 obr./min | 2800 obr./min | 2800 obr./min | 2800 obr./min | 2800 obr./min |
Waga | 760g | 600g | 590g | 445g | 400g | 395g |
Pomiary (prędkość obr.) | min./ maks. | min./maks. | min./maks. | min./maks. | ||
Idle 15 min | 48°C/43°C | 53°C/48°C | 48°C/43°C | 55°C/49°C | 46°C | 50°C2) |
Prime 95 15 min | 53°C/46°C | 61°C/54°C | 54°C/48°C | 63°C1)/55°C | 50°C | 56°C2) |
5 min po obciążeniu | 48°C/43°C | 54°C/48°C | 49°C/43°C | 57°C/50°C | 46°C | 50°C2) |
1) – urządzenie nie ukończyło testu przy min. prędko_ci obrotów – wyniki po 5 minutach pracy; 2) – do poprawnej pracy konieczne było obniżenie częstotliwości taktowania o 100 MHz. | ||||||