Wymienione zestawy układów sterujących stanowią bazę do budowy zupełnie nowej platformy sprzętowej, która oprócz wspomnianej szyny i modułów RAM wykorzystuje zupełnie inną podstawkę pod procesor – LGA775 (Land Grid Array). Jej konstrukcja pozwala przede wszystkim na bezproblemowe zwiększenie częstotliwości pracy jednostki centralnej nawet do 4 GHz.
Wszystkie te zmiany nie byłyby jednak możliwe, gdyby nie nowe chipsety. Popatrzmy zatem, co się zmieniło w architekturze najnowszych zestawów układów sterujących, gdyż to one wyznaczą standardy rozwoju komputerów wykorzystujących procesory z rodziny Pentium 4.
Czas na DDR2
Pierwszy z nowych chipsetów – Intel i925X – jest następcą układu i875P (Canterwood) i, podobnie jak poprzednik, stanowić ma bazę do produkcji najbardziej wydajnych płyt głównych. Kość i925X od swoich mniej “efektywnych” braci odróżnia się kilkoma drobnymi, aczkolwiek istotnymi szczegółami. Pierwszy z nich to obsługa wyłącznie procesorów z FSB 800 MHz, drugi zaś dotyczy pamięci. Otóż i925X współpracuje jedynie z modułami DDR2 działającymi z częstotliwością 400 lub 533 MHz. Pozostałe trzy nowe chipsety z serii i915 pracują zarówno z pamięcią DDR, jak i DDR2, choć oczywiście nie jest możliwe współdziałanie z oboma typami kości naraz.
Bardzo podobne możliwości ma wprowadzony ostatnio układ Intel 925XE Express. Podstawową zmianą w porównaniu z kością 925X jest obsługa magistrali FSB o częstotliwości 1066 MHz, z którą współpracuje na razie jedynie najnowszy procesor Pentium 4 Extreme Edition 3,46 GHz. Wbrew wcześniejszym przewidywaniom układ 925XE oficjalnie nie obsługuje pamięci DDR2 667 MHz. W najszybszej konfiguracji zarówno magistrala FSB, jak i pamięci DDR2 pracują synchronicznie z częstotliwością 266 MHz (pamięci 533 MHz w trybie DDR, a FSB 1066 MHz w trybie QPB). Obsługa modułów DDR2 667 MHz zaimplementowana zostanie zatem dopiero w kolejnej generacji chipsetów Lakeport i Glenwood.
Kolejną cechą dotyczącą RAM-u, a występującą jedynie w najsilniejszych chipsetach i925X oraz i925XE, jest optymalizacja przesyłu danych do i z pamięci. Działaniem przypomina ona technologię PAT (Performance Acceleration Technology) znaną z kości i875P i niektórych płyt z i865PE, która skraca drogę komunikacji z pamięcią operacyjną poprzez ominięcie części cykli sterujących RAM-em. Niemniej nowy system akceleracji pracy pamięci jest znacznie bardziej skomplikowany – niestety, Intel nie ujawnił szczegółów na temat jego działania. Przypuszczalnie trudniej będzie go też odblokować w kościach z serii Intel i915, tak jak czynili to niektórzy producenci w przypadku tańszych chipsetów poprzedniej generacji z rodziny i865.
Ostatnią ciekawą technologią dotyczącą
RAM-u, ale tym razem zaimplementowaną we wszystkich kościach z rodziny i9xx, jest sposób wykorzystania slotów pamięci, tak aby włożone w nie moduły pracowały niemal zawsze w szybszym trybie dwukanałowym. Dotychczas, aby włączył się tryb dwukanałowy, trzeba było stosować dwa takie same moduły pamięci, najlepiej pochodzące wręcz z tej samej serii produkcyjnej. Teraz warunki te nie są już konieczne. Co więcej, w nowej platformie z powodzeniem można “mieszać” moduły o różnych pojemnościach! Ważne jest tylko to, aby suma pojemności RAM-u dla obu kanałów była taka sama. Dla przykładu: w slotach jednego kanału wystarczy umieścić dwie kości pamięci po 256 MB, a w drugim jedną 512-megabajtową i nadal będą one działały w trybie Dual Channel. Warto też zaznaczyć, że wszystkie nowe chipsety Intela obsługują maksymalnie do 4 GB RAM-u, a przepustowość podsystemu pamięci wynosi 8,5 GB/s.
Parametry techniczne wybranych chipsetów firmy Intel dla procesorów Pentium 4/Celeron | ||||||||
Intel 925XE | Intel 925X | Intel 915P | Intel 915G | Intel 915GV | Intel 875P | Intel 865PE | Intel 865PE | |
Nazwa kodowa | Alderwood | Alderwood | Grantsdale | Grantsdale | Grantsdale | Canterwood | Springdale-PE | Springdale-PE |
Gniazdo procesora | LGA775 | LGA775 | LGA775 | LGA775 | LGA775 | Socket 478 | Socket 478 | Socket 478 |
Obsługiwane procesory | Pentium 4 | Pentium 4 | Pentium 4/Celeron D | Pentium 4/Celeron D | Pentium 4/Celeron D | Pentium 4 | Pentium 4/Celeron/Celeron D | Pentium 4/Celeron/Celeron D |
FSB | 1066/800 MHz | 800 MHz | 800/533 MHz | 800/533 MHz | 800/533 MHz | 800/533 MHz | 800/533/400 MHz | 800/533/400 MHz |
Obsługa HT | + | + | + | + | + | + | + | + |
Szybszy dostęp do pamięci (PAT lub jego odpowiednik) | + | + | – | – | – | + | – | – |
Maks. rozmiar obsługiwanego RAM-u | 4 GB | 4 GB | 4 GB | 4 GB | 4 GB | 4 GB | 4 GB | 4 GB |
Typ pamięci | DDR2 400/533 | DDR2 400/533 | DDR2 400/500 MHz lub DDR333/400 | DDR2 400/500 MHz lub DDR333/400 | DDR2 400/500 MHz lub DDR333/400 | DDR266/333/400 | DDR266/333/400 | DDR266/333/400 |
Zintegrowany moduł graficzny | – | – | – | Graphics Media Accelerator 900 | Graphics Media Accelerator 900 | – | – | – |
Magistrala dla zewnętrznej karty graficznej | PCI Express x16 | PCI Express x16 | PCI Express x16 | PCI Express x16 | – | AGP 4x/8x | AGP 4x/8x | AGP 4x/8x |
Liczba złączy PCI Express x1 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | – | – | – |
Liczba złączy PCI | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 | 6 |
Liczba portów Serial ATA | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 2 | 2 | 2 |
Liczba kanałów UltraATA | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 2 |
Liczba portów USB 2.0 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 | 8 |
Moduł dźwiękowy | HD Audio 24-bit 192 kHz | HD Audio 24-bit 192 kHz | HD Audio 24-bit 192 kHz | HD Audio 24-bit 192 kHz | HD Audio 24-bit 192 kHz | AC ’97 2.3 | AC ’97 2.3 | AC ’97 2.3 |
Mostek MCH (typ) | NG9225XE | NG9225X | NG82915P | NG82915G | NG82915GV | 82875P | 82865PE | 82865PE |
Obsługiwany mostek ICH | ICH6, ICH6R, ICH6W, ICH6RW | ICH6, ICH6R, ICH6W, ICH6RW | ICH6, ICH6R, ICH6W, ICH6RW | ICH6, ICH6R, ICH6W, ICH6RW | ICH6, ICH6R, ICH6W, ICH6RW | ICH5, ICH5R | ICH5, ICH5R | ICH5, ICH5R |
+ – jest; – – nie ma | ||||||||