Najważniejszy jest procesor
Planując zakup lub modernizację komputera, pierwszą decyzją, jaką musimy podjąć, jest wybór procesora, który będzie sercem naszego peceta. Wybór ten determinuje platformę systemową, a więc przede wszystkim płytę główną, na bazie której zbudowana zostanie nowa maszyna. Płyta musi zapewnić optymalne warunki pracy jednostce centralnej, a te ostatnie “domagają się” coraz większej przepustowości magistrali systemowej, wydajności pamięci RAM, szybkości działania dysków twardych oraz prędkości pracy podsystemu graficznego.
Już w zeszłym roku do historii zaczęła odchodzić linia procesorów Athlon XP. Ich miejsce zajmują jednostki 64-bitowe – Athlon 64 i Athlon 64 FX – oraz 32-bitowy niskobudżetowy Sempron. Athlony 64 pod względem swojej budowy bardzo przypominają Athlona XP. Jądro 64-bitowego CPU zawiera trzy równoważne potoki oraz dziewięć jednostek wykonawczych. Jednak w odróżnieniu od Athlona XP każdy moduł może pobierać dane i rozkazy nie tylko ze swojej kolejki, ale również z sąsiednich potoków. Skraca to czas potrzebny na wykonanie każdego rozkazu, a instrukcje nie wchodzą sobie wzajemnie w drogę. Widać to wyraźnie w 32-bitowych testach. Działający z tą samą częstotliwością zegara (nie chodzi tu o tzw. rating) Athlon 64 jest szybszy o ok. 20 procent od Athlona XP.
Z kontrolerem lub bez
Procesory Athlon 64 produkowane są w trzech wersjach – Socket 754, Socket 939 oraz Socket 940. Pierwsza z nich służyć ma do budowy komputerów biurowo-domowych, druga do konstruowania pecetów dla bardziej wymagających użytkowników (graczy), trzecia zaś przewidziana jest dla zaawansowanych stacji roboczych i serwerów. Podział ten wynika z wbudowanego w strukturę CPU kontrolera pamięci. Procesory zgodne z gniazdem Socket 754 współpracują z pamięciami DDR w trybie jednokanałowym. Układy kompatybilne z Socket 939 to kości mające wbudowany kontroler dwukanałowy. Trzeci zaś typ CPU pozwala na zastosowanie droższych pamięci typu registered DDR, wymaganych właśnie do zastosowań serwerowych. Co ważne, na płycie głównej ze złączem Socket 940 można zamontować procesor Socket 939, ograniczając nieco koszty budowy wydajnej stacji roboczej.
Zaletą wbudowanego w procesor kontrolera pamięci RAM jest zmniejszenie wpływu zwłaszcza źle zaprojektowanego chipsetu płyty głównej na wydajność komputera. Z drugiej zaś strony zmniejszona zostaje możliwość unowocześnienia peceta nowszymi typami RAM-u. Dla przykładu: w najnowszych płytach głównych dla procesorów Pentium 4 zaczęto wykorzystywać nowe moduły pamięci DDR2. Ich użycie w komputerach z Athlonami 64 będzie możliwe dopiero wówczas, gdy w którejś z nowych serii Athlonów 64 znajdzie się odpowiedni kontroler, a to zależy wyłącznie od polityki firmy AMD.
Parametry wybranych chipsetów dla procesorów Athlon XP | |||||||||||
Chipset | Mostek północny | Mostek południowy | FSB 266/ 333/400 MHz | Złącze graficzne | Maksymalna wielkość pamięci RAM | Typ najszybszej pamięci | Kontroler pamięci | Wbudowany kontroler IDE | Serial ATA | USB 2.0 | |
nVidia nForce2 Ultra 400 | SPP | MCP/MCP-T | +/+/+ | AGP 8x | 3 GB | DDR400 | dwukanałowy | ATA/133 | – | + | |
nVidia nForce2 400 | nForce2 400 | MCP | +/+/+ | AGP 8x | 3 GB | DDR400 | jednokanałowy | ATA/133 | – | + | |
VIA KT880 | KT880 | VT8237 | +/+/+ | AGP 8x | 4 GB | DDR400 | dwukanałowy | ATA/133 | + | + | |
VIA KT600 | KT600 | VT8237 | +/+/+ | AGP 8x | 4 GB | DDR400 | jednokanałowy | ATA/133 | + | + | |
SiS 748 | SiS 748 | SiS 964 | +/+/+ | AGP 8x | 3 GB | DDR400 | jednokanałowy | ATA/133 | + | + | |
VIA KT400 | VT8377 | VT8235 | +/+/- | AGP 8x | 4 GB | DDR333* | jednokanałowy | ATA/133 | – | + | |
VIA KT400A | VT8377A | VT8237 | +/+/- | AGP 8x | 4 GB | DDR400 | jednokanałowy | ATA/133 | + | + | |
Porównanie wybranych chipsetów obsługujących procesory Athlon 64 | |||||||||||
Chipset | VIA | nVidia | ATI | SiS | |||||||
Mostek północny | K8T800 | K8T800 Pro | K8T890 | nForce3 150 | nForce 250 | nForce4 | nForce4 Ultra | nForce4 SLI | Radeon Xpress 200P (RX480) | SiS 755 | SiS 756 |
Mostek południowy | VT8237 | VT8237 | VT8251 | – | – | – | – | – | SB400 | SiS 964 | SiS 965 |
HyperTransport up/down link | 800/ 800 MHz | 1000/1000 MHz | 1000/1000 MHz | 600/800 MHz | 800/800 MHz | 1000/1000 MHz | 1000/1000 MHz | 1000/1000 MHz | 1000/1000 MHz | 800/800 MHz | 1000/1000 MHz |
Złącze graficzne | AGP 8x | AGP 8x | PCI Express | AGP 8x | AGP 8x | PCI Express x16 | PCI Express x16 | PCI Express x16 | PCI Express x16 | AGP 8x | PCI Express x16 |
Liczba kanałów PATA | 2 x UltraATA 133 | 2 x UltraATA 133 | 2 x UltraATA 133 | 2 x UltraATA 133 | 2 x UltraATA 133 | 2 x UltraATA 133 | 2 x UltraATA 133 | 2 x UltraATA 133 | 2 x UltraATA 133 | 2 x UltraATA 133 | 2 x UltraATA 133 |
Liczba kanałów SATA | 4 x Serial ATA | 4 x Serial ATA | 4 x Serial ATA | brak | 4 x Serial ATA | 4 x Serial ATA | 4 x Serial ATA | 4 x Serial ATA | 4 x Serial ATA | 2 x Serial ATA | 4 x Serial ATA |
Kontroler RAID/typ | RAID 0, 1 (SATA) | RAID 0, 1 (SATA) | RAID 0, 1, 0+1 (SATA) | brak | RAID 0, 1, 0+1 | RAID 0, 1, 0+1 | RAID 0, 1, 0+1 | RAID 0, 1, 0+1 | RAID 0, 1 | RAID 0, 1 | RAID 0, 1, 0+1 |
Liczba złączy PCI/typ | 6 x PCI 2.3, 2 x PCI-X | 6 x PCI 2.3, 2 x PCI-X | 6 x PCI 2.3, 2 x PCI-X | 6 x PCI 2.3 | 6 x PCI 2.3 | 6 x PCI 2.3 | 6 x PCI 2.3 | 6 x PCI 2.3 | 6 x PCI 2.3 | 6 x PCI 2.3 | 6 x PCI 2.3 |
Liczba złączy PCI Express x1/x4 | – | – | 4/0 | – | – | 4/0 | 4/0 | 4/1 | 4/0 | – | 2/0 |
USB: typ/liczba | USB 2.0/8 | USB 2.0/8 | USB 2.0/8 | USB 2.0/6 | USB 2.0/6 | USB 2.0/10 | USB 2.0/10 | USB 2.0/10 | USB 2.0/8 | USB 2.0/8 | USB 2.0/8 |
+ – jest; – – nie ma; * – układ nieoficjalnie obsługuje pamięci DDR400 | |||||||||||