Ciemnia i myszka

Fotograf w czasach aparatów analogowych musiał tylko zakupić film, wypstrykać go i zanieść do labu. Technologia cyfrowa daje mu nowe możliwości, ale też stawia przed zaskakującym często wyzwaniem: ma on samodzielnie przygotować zdjęcia do prezentacji, choćby tylko w gronie rodziny. Rzecz jasna potrzebne jest do tego odpowiednie oprogramowanie… Kolejny wydatek? Niekoniecznie. Cały proces przygotowania fotografii, od obejrzenia oryginalnego zdjęcia po plik gotowy do wydruku bądź wywołania, można przeprowadzić przy użyciu darmowych programów.

Co wyszło z aparatu

Zanim zdecydujemy, co zrobić ze świeżo wykonanymi zdjęciami, trzeba je najpierw zobaczyć. Popularna przeglądarka IrfanView szybko i sprawnie wyświetla pliki graficzne zapisane w kilkudziesięciu formatach, w tym pliki RAW różnych aparatów. Możemy oglądać pojedyncze obrazy, wyświetlane na całym ekranie, bądź też – w miniaturach – zawartość całego katalogu. IrfanView umożliwia także wykonywanie podstawowych poprawek, takich jak korekcja jasności, kontrastu i kolorów, wyostrzanie czy redukcja efektu czerwonych oczu. Dostępnych jest też kilka filtrów efektowych. Po zainstalowaniu (również darmowych) plug-inów otrzymujemy dodatkowe możliwości, na przykład bezstratne operacje na plikach JPEG. Program przyjmuje nie tylko własne wtyczki, ale też niektóre plug-iny Photoshopa (typu 8BF), co może wydatnie zwiększyć jego funkcjonalność. Istnieje również polskojęzyczna wersja omawianej aplikacji.

Jeśli ktoś wybiera w aparacie opcję zapisywania surowych danych RAW zamiast gotowych plików JPEG, to zapewne zamierza dzięki temu uzyskać najwyższą możliwą jakość zdjęcia. Potrzebuje więc programu, który nie tylko odczyta format RAW, ale pozwoli też na wszechstronną i precyzyjną modyfikację parametrów ujęcia. Do tak specjalistycznego zadania również znajdzie się bezpłatna aplikacja: RawShooter Essentials 2005. Umożliwia ona niezależną korekcję jasności oraz kontrastu w światłach i w cieniach fotografii, przez co osiągniemy bardzo dobre rezultaty nawet w przypadku scen o dużej rozpiętości tonalnej. Jest też oczywiście funkcja definiowania balansu bieli oraz nasycenia, a histogram pozwala łatwiej kontrolować rozkład tonów na gotowym zdjęciu. Oprócz tego można skorzystać z możliwości usunięcia szumów, podkreślenia detali i wyostrzenia fotografii. Efekt dokonywanych przez użytkownika zmian jest widoczny natychmiast, a konwersja “wywołanych” zdjęć do formatu JPEG lub TIFF odbywa się w trybie pojedynczym lub seryjnym.

Jak każda sztuka, fotografia wymaga doskonalenia warsztatu. Aby móc się uczyć na własnych błędach, dobrze jest wiedzieć, gdzie się je popełniło. Informacje o parametrach wykonywania zdjęcia są zapisywane w aparacie jako dane EXIF. Do ich odczytu, edycji, importu i eksportu służy niewielka aplikacja Exifer. Pozwala ona również na tworzenie i edycję danych IPTC oraz komentarzy umieszczonych w pliku JPEG. Oprócz tej podstawowej funkcji Exifer może w trybie przetwarzania wsadowego umieszczać na całych seriach zdjęć znaki wodne, zawierające dowolnie wybrane dane EXIF, IPTC lub komentarze. Użytkownik dowolnie definiuje położenie, wielkość, kolor i stopień przezroczystości znaków wodnych.

Darmowe narzędzia do obróbki zdjęć
NazwaPodstawowa funkcjaAdres WWWTyp licencji
IrfanView 3.95Przeglądanie zdjęćwww.irfanview.comfreeware do użytku niekomercyjnego
RawShooter 1.1.2Konwersja z formatu RAWwww.pixmantec.comwersja próbna*
Exifer 2.1.5Podgląd i edycja danych EXIFwww.exifer.friedemann.infopostcardware
JPEGCrops 0.6.6 betaBezstratne kadrowaniehttp://ekot.dk/JPEGCrops/freeware do użytku niekomercyjnego
Noiseware Community Edition 2.5Usuwanie szumów matrycy www.imagenomic.comfreeware do użytku niekomercyjnego
Picasa 2.0Katalogowaniewww.picasa.comfreeware do użytku niekomercyjnego
2 Pic 12.0.6Różne efekty specjalnewww.home.cs.utwente.nl/~moor/2pic/freeware
GIMP 2.2Kompleksowa obróbka obrazuwww.gimp.orgGNU
* bezpłatna i niewygasająca wersja próbna jest jedyną istniejącą
Więcej:bezcatnews