Mobilne 64 bity
O tym, jak trudno utrzymać się na rynku jednostek centralnych dla komputerów mobilnych, który zdominowany został niemal w całości przez Intela, przekonała się niedawno boleśnie firma Transmeta. Jej wyjątkowo energooszczędne i niezwykle ciekawe pod względem technologicznym procesory z serii Crusoe i Efficeon (patrz: $(LC14402:Crusoe TM3120, Crusoe TM5400: Pod znakiem oszczędności energii)$; $(LC88060:Mobilna moc)$) montowane były zaledwie w ułamkowej części procenta produkowanych na świecie notebooków – głównie w dostępnych tylko w Japonii maszynach z serii Sharp Muramasa. Koniec końców Transmeta stanęła na skraju bankructwa i zaprzestała w tym roku wytwarzania mobilnych procesorów. Również Antaur, będący notebookową odmianą kości VIA C3 (patrz: $(LC71451:Pod znakiem mobilności)$), nie przyjął się na rynku, przede wszystkim ze w zględu na swoją zbyt niską wydajność.
Jedynie firmie AMD udawało się sprzedawać w nieco większej liczbie niż korporacjom VIA i Transmeta swoje mobilne wersje Athlonów XP i Athlonów 64. Co prawda efekty tej pracy trudno uznać za zadowalające, niemniej w ofercie niemal wszystkich większych producentów notebooków znajdują się jeden lub dwa modele laptopów z logo AMD na obudowie. Ten stan rzeczy ma zmienić zaprezentowany po raz pierwszy na tegorocznym Cebicie układ o nazwie Turion 64, czyli najnowszy mobilny procesor AMD.
Athlonowe niuanse
Układ AMD Turion 64 to nic innego jak unowocześniona wersja dostępnego od września 2003 roku mobilnego 64-bitowego procesora Athlon 64-M. Obie kości pod względem swojej wewnętrznej budowy wywodzą się wprost z architektury stacjonarnych Athlonów 64 (patrz: $(LC21885:Papierowy młotek)$). Dodano w nich jednak technologię zarządzania energią PowerNow!, zmniejszającą częstotliwość pracy zegara w zależności od aktualnego obciążenia jednostki centralnej. Zabieg ten minimalizuje zużycie energii przez CPU notebooka podczas prac niewymagających zbyt dużej mocy obliczeniowej, np. przy edycji tekstów, czytaniu maili czy surfowaniu po Internecie. Drugą istotną przeróbką, wprowadzoną w układach mobilnych, jest dodanie do zintegrowanego z procesorem kontrolera pamięci obsługi modułów RAM typu SO-DIMM, które stosowane są zwykle w komputerach przenośnych.
W porównaniu z platformą Centrino oraz zastępującą ją obecnie Sonomą, która ze względów handlowych sprzedawana jest również pod nazwą Centrino, podstawową zaletą Athlona 64-M i Turiona 64 jest obsługa 64-bitowych instrukcji. Układy firmy AMD są zgodne z listą rozkazów AMD64 i EM64T, czego nie robią ani poprzedniej generacji procesory Pentium M (nazwa kodowa Banias), ani te najnowsze z rdzeniem Dothan (patrz: $(LC67654:Swoboda działania)$ oraz $(LC73548:Mobilny i wydajny)$). Co ciekawe, dwurdzeniowy procesor Intel Yonah, który zastąpi układy z platform Centrino i Sonoma, w dalszym ciągu będzie układem 32-bitowym. 64 bity są zatem największą zaletą mobilnych układów AMD – firma ta planuje dzięki nim zdobyć znacznie większą niż obecnie część rynku notebooków.
Powyższe założenia miały też sprawić, że będący na rynku od półtora roku Athlon 64-M zawojuje producentów i użytkowników laptopów. Tak się jednak nie stało, a to za sprawą zbyt dużego w stosunku do platformy Centrino zużycia energii. Błąd ten ma naprawić właśnie Turion 64.
Dostępne obecnie modele Turiona 64 | ||||||
Model procesora | Pobór mocy | Napięcie zasilające | Nazwa kodowa rdzenia | Częstotliwość pracy | Cache L2 | Cena hurtowa przy zakupie 1000 szt. |
AMD Turion 64 ML-37 | 35 W | 1,2 V | Lancaster SH8-E4 | 2,0 GHz | 1 MB | 354 USD |
AMD Turion 64 ML-34 | 35 W | 1,2 V | Lancaster SH8-E4 | 1,8 GHz | 1 MB | 263 USD |
AMD Turion 64 ML-32 | 35 W | 1,2 V | Lancaster SH8-E4 | 1,8 GHz | 512 KB | 220 USD |
AMD Turion 64 ML-30 | 35 W | 1,2 V | Lancaster SH8-E4 | 1,6 GHz | 1 MB | 184 USD |
AMD Turion 64 MT-34 | 25 W | 1,2 V | Lancaster SH8-E4 | 1,8 GHz | 1 MB | 268 USD |
AMD Turion 64 MT-32 | 25 W | 1,2 V | Lancaster SH8-E4 | 1,8 GHz | 512 KB | 225 USD |
AMD Turion 64 MT-30 | 25 W | 1,2 V | Lancaster SH8-E4 | 1,6 GHz | 1 MB | 189 USD |