Dzisiaj sytuacja wygląda zupełnie inaczej i coraz więcej osób zwraca uwagę na szybkość ładowania stron oraz pobierania plików. Bez wydajnego łącza trudno bowiem słuchać internetowych rozgłośni radiowych, oglądać relacje z domu Big Brothera czy choćby rozkoszować się sieciowymi grami. Niestety, im szybsze łącze, tym wyższa jest za nie opłata.
Szybkość chwilowa
Czasami mamy jednak wrażenie, że rzeczywiste parametry usługi są dużo gorsze od tych, za które zapłaciliśmy. Zdarza się, że istotnie wina leży po stronie dostawcy Internetu, ale bywa i tak, że źródłem wątpliwości jest niezrozumienie zawartej umowy bądź źle wykonany pomiar prędkości naszego łącza. Dodatkowo wiele osób mylnie uważa, że podawana przez operatora przepustowość jest wielkością gwarantowaną.
W większości ofert kierowanych do użytkowników domowych stykamy się z pojęciem przepustowości maksymalnej, jaką abonent może na danym łączu uzyskać (tzw. EIR – Excess Information Rate, chwilowa przepływność binarna). Oznacza to ni mniej, ni więcej, że niższe parametry usługi nie są wcale sprzeczne z zawartą umową! Oczywiście dobry dostawca powinien dbać o to, by użytkownik mógł wykorzystać pełne pasmo dostępu, nie zawsze jednak jest to normą. Trzeba też pamiętać, że w wielu wypadkach szybkość pobierania danego pliku nie zależy od przepustowości naszego łącza, lecz od przepustowości łącza serwera, z którego kopiujemy dane. Nie wolno również zapominać, że sprawny download wymaga pewnego pasma upload (od użytkownika), potrzebnego do weryfikacji każdego przesłanego pakietu. W mojej wieloletniej praktyce administratora sieci osiedlowej często spotykam się z sytuacją, w której narzekania na jakość usług wynikają z działających w tle programów P2P. Aplikacje tego typu potrafią w całości zajmować dostępne dla użytkownika pasmo upload i mocno spowolnić np. otwieranie się stron WWW.
Gwarancja jakości
Ponieważ Internet to sieć wielu sieci, trudno oczekiwać, by jakikolwiek operator zagwarantował pasma dostępu do każdego serwera na świecie. Można jednak oczekiwać, że zrobi to wewnątrz swojej struktury, np. w relacji między abonentem a swoim routerem brzegowym. W tym kontekście, najczęściej w ofertach dla firm, spotykamy się z pojęciem CIR (Committed Information Rate – przepływność gwarantowana). Zapewnienie minimalnych parametrów łącza kosztuje jednak słono. Przykładowo: dla łącza Frame Relay/ATM zapewnienie CIR-a na poziomie 128 kb/s (kilobitów!) kosztuje ok. 842 zł brutto. To ponad jedenaście razy drożej niż za niegwarantowaną Neostradę 128 o takim samym EIR.
Strona (nie)prawdę Ci powie
Bardzo popularnymi metodami określania przepustowości łącza (szczególnie wśród świeżo upieczonych internautów) są pomiary wykonywane na specjalnych stronach WWW (patrz: ramka “Więcej informacji”). Niestety, wyniki uzyskane w ten sposób można traktować jedynie jako pewną formę zabawy. Nie są one bowiem adekwatne do rzeczywistych parametrów łącza, zwłaszcza gdy wykonujemy serię pomiarów w krótkim czasie. Przede wszystkim dlatego, że wykorzystują one do testu te same pliki, które zostają w lokalnym cache’u przeglądarki lub na serwerze proxy (stąd kolejne pomiary dają coraz większe wartości). Dodatkowo należy też brać pod uwagę, że jedne strony mierzą wyłącznie transfer między swoim serwerem a użytkownikiem, inne zaś starają się określić prędkość pobierania zbiorów z wielu lokalizacji. Ostatecznie okazuje się, że ani jeden, ani drugi sposób nie odpowiada rzeczywistym parametrom łącza.
Wszystkie serwisy WWW określają wyłącznie prędkość transferu danych do komputera użytkownika. Za ich pomocą nie można zatem określić, jak szybki jest nasz upload, a to – jak wspomniałem wcześniej – może mieć także istotny wpływ na jakość połączenia.
Przezroczyste rury
W firmowych lub osiedlowych sieciach lokalnych bardzo często używane są różne mechanizmy mające usprawnić dostęp do Internetu. Jednym z częściej stosowanych są serwery w3cache. Jeśli zatem do pomiaru szybkości łącza wykorzystujemy protokół HTTP, warto sprawdzić, czy nasza przeglądarka korzysta z najefektywniejszego dla nas serwera proxy. Trzeba też pamiętać, że niekiedy administratorzy takich sieci uruchamiają tzw. transparentne proxy, które bez wiedzy użytkownika przekierowuje ruch WWW na wskazany serwer w3cache. Trudno jednoznacznie określić, czy ten ostatni mechanizm jest dobry. Teoretycznie powinien przyspieszyć wyświetlanie witryn, bywa jednak przyczyną pewnych kłopotów (np. niektóre serwisy ograniczają liczbę połączeń z jednego adresu IP).
Duże sieci komputerowe często dysponują kilkoma łączami internetowymi. Może to powodować pewne trudności w jednoznacznym pomiarze prędkości dostępu do Sieci. Wynika to stąd, że czasami zupełnie inną “rurą” kierowany jest ruch lokalnego serwera proxy, inną serwer pocztowy, a jeszcze inną pozostałe usługi. Możliwa jest także sytuacja, w której ruch sieciowy jest balansowany automatycznie w zależności od obciążenia poszczególnych łączy. Przed wykonywaniem własnych pomiarów należy więc dokładnie “rozpoznać teren” i optymalnie skonfigurować swój komputer. Najlepiej o takie ustawienia zapytać bezpośrednio administratora swojej sieci lokalnej.
| Programy do monitorowania szybkości połączenia internetowego | ||||||
| Program | Bandwidth Meter 5.03 | Bandwidth Monitor Pro 1.30 | BWMeter 2.3.0 | DU Meter 3.07 | Netmeter 0.9.9.9 | NetStat Live 2.11 |
| http:// | www.wizard-soft.com/meter/ | www.bandwidthmonitorpro.com/ | www.desksoft.com/ | www.dumeter.com/ | www.readerror.gmxhome.de/ | www.analogx.com/ |
| Cena | ok. 40 USD | ok. 20 USD | ok. 30 USD | ok. 20 USD | freeware | freeware |
| Polska wersja | – | – | – | – | – | – |
| Wybrane funkcje | ||||||
| Licznik bieżącej szybkości pobierania/wysyłania danych | +/+ | +/+ | +/+ | +/+ | +/+ | +/+ |
| Licznik średniej szybkości pobierania/wysyłania danych | +/-1)/ +/-1) | +/+ | -/- | +/-1)/ +/-1) | -/- | +/+ |
| Licznik ilości pobranych/wysłanych danych | –2)/-2) | +/+ | –2)/-2) | –2)/-2) | –2)/-2) | +/+ |
| Licznik ilości pobranych danych: bieżący/dzienny/tyg./mies. | +/+/+/+ | +/-2)/-2)/-2) | +/+/+/+ | +/+/+/+ | +/+/+/+ | +/-/-/+ |
| Szybki reset liczników i wskaźników | +/- | +/- | + | +/- | +/- | + |
| “Stoper” do pomiaru szybkości łącza | – | – | + | + | – | – |
| Zmiana jednostek (bity/bajty) | + | + | + | + | + | + |
| Wykres bieżącej szybkości pobierania/wysyłania danych | +/+ | +/+ | +/+ | +/+ | +/+ | +/+ |
| Skalowanie wykresu: automatyczne/samodzielne | +/+ | +/+ | +/+ | +/+ | +/+ | +/- |
| Możliwość zmiany kolorów wykresu | + | + | + | + | + | – |
| Monitorowanie transferu dla różnych protokołów/interfejsów | -/+ | -/+ | +/+ | -/+ | -/+ | -/+ |
| Statystyki transferu | + | + | + | + | + | – |
| Alert o przekroczeniu limitu | + | + | + | + | + | – |
| Dodatkowe alerty | + | + | + | + | – | – |
| Eksport danych do pliku | + | – | + | + | + | – |
| Obsługa przezroczystości | + | + | + | + | + | – |
| Opcja “zawsze na wierzchu” | + | + | + | + | + | + |
| Automatyczny start z Windows | +/-td> | + | + | + | + | + |
| Praca w trybie klient-serwer | – | – | + | – | – | – |
| + – jest; – – nie ma; +/- – realizacja częściowa; 1) – wartości średnie mogą być wyświetlane zamiast bieżących; 2) – dane dostępne w statystykach | ||||||
