Popularność serwerów wiąże się również z coraz większym uzależnieniem firm od systemów informatycznych ułatwiających sprawne zarządzanie przedsiębiorstwem. Firmy wykorzystujące systemy e-biznesowe muszą zapewnić stały wgląd do swoich zasobów nie tylko pracownikom, ale również kooperantom i potencjalnym klientom. W takim przypadku nie ma mowy o jakimkolwiek przestoju. Każda chwila, w której niedostępna jest na przykład firmowa witryna WWW, może skutkować stratą klienta, a co za tym idzie – zmniejszeniem obrotów. Dlatego przy zakupie serwera nie należy się kierować tylko wydajnością urządzenia, ale również szeregiem aspektów dotyczących ochrony i bezpieczeństwa danych oraz zapleczem technicznym gwarantowanym przez dostawcę lub producenta. Takie urządzenia nie należą jednak do tanich. Z tego powodu większość małych firm najczęściej korzysta z urządzeń będących kompromisem pomiędzy wydajnością, bezpieczeństwem a ceną.
W domowym zaciszu
W związku z tym, że serwery nie są zwykłymi pecetami, mają niestandardową konstrukcję. Pecety cechują modularna budowa i możliwość dość swobodnej rozbudowy ich konfiguracji. Podobnie jest w serwerach, z tą różnicą, że w wypadku komponentów przeznaczonych do ich budowy dąży się do jak największej integracji kilku niezbędnych podzespołów z płytą główną. Za umieszczeniem karty graficznej, sieciowej i kontrolera SCSI bezpośrednio na płycie przemawiają dwa argumenty. Po pierwsze, są to elementy w zasadzie rzadko podlegające wymianie podczas eksploatacji, a niezbędne do funkcjonowania serwera. Po drugie, zwiększa się liczba dostępnych gniazd na karty rozszerzeń, umożliwiając w ten sposób rozbudowę konfiguracji serwera o kolejne komponenty, np. kontroler RAID, modem lub dodatkową kartę sieciową.
Z kolei najprostszym sposobem zwielokrotnienia wydajności maszyny jest dołożenie kolejnej jednostki obliczeniowej – procesora. Większość serwerów przeznaczonych dla niewielkich firm pracuje pod kontrolą jednego CPU. Z reguły jest to któryś z pecetowych modeli Intela lub AMD. W większości zastosowań w małych grupach roboczych jeden procesor w zupełności wystarczy. Często płyta główna umożliwia montaż drugiego i kolejnych jednostek centralnych. Jeśli się okaże, że nasz serwer jest już “za słaby”, wówczas wystarczy dołożyć kolejny procesor i problem mamy (przynajmniej na jakiś czas) rozwiązany. Skalowalność jednostek obliczeniowych jest jednym z czynników, który odróżnia nasze domowe pecety od serwerów. To jednak nie wszystko.
Przezorny zawsze ubezpieczony
Jednym z podstawowych zadań serwera jest przechowywanie i udostępnianie użytkownikom różnych baz danych i plików. Aby było to możliwe, każdy serwer musi być wyposażony w jeden lub kilka dysków twardych. Kluczową sprawą jest integralność i bezpieczeństwo przechowywanych danych. W niektórych serwerach zasada ta realizowana jest za pomocą kontrolera RAID (Redundant Array of Independent Disks) oraz macierzy umożliwiającej wymianę dysków “na gorąco”. Dzięki temu można łączyć dyski twarde w większe zespoły (macierze) dla zwiększenia wydajności lub pojemności systemu pamięci dyskowej bądź uodpornienia go na ewentualne awarie jednego lub kilku dysków. Stosując niektóre warianty RAID, można spełnić oba te założenia.
Mogłoby się wydawać, że w większości serwerów montowane są dyski SCSI. Tymczasem w przypadku tanich serwerów przeznaczonych dla małych firm najczęściej instalowane są dyski Serial ATA. Ma to swoje uzasadnienie przede wszystkim w cenie tego typu maszyn. Dyski Serial ATA wciąż są dużo tańsze niż konkurencja z interfejsem SCSI. Niestety, w serwerach, w których kluczową rolę odgrywa podsystem dyskowy, nadal królują kontrolery SCSI, i to z szybkim interfejsem Ultra 320 SCSI, charakteryzującym się możliwością przesyłania danych z prędkością dochodzącą do 320 MB/s. Kolejną zaletą interfejsu SCSI jest możliwość obsługi aż 32 urządzeń (np. dysków twardych).
Szara eminencja
Możliwość modyfikacji konfiguracji serwera w dużym stopniu zależy również od układów zarządzających pracą płyty głównej. Jednym z zadań, za które odpowiadają takie układy, jest sterowanie urządzeniami zewnętrznymi. Zastosowanie takiego, a nie innego chpisetu determinuje między innymi rodzaj oraz maksymalną pojemność pamięci RAM, jaką możemy zamontować w serwerze. W przypadku nowoczesnych maszyn najczęściej wykorzystywane są DDR-y z korekcją błędów (ECC) i buforem (Registered). W dużych serwerach można zainstalować nawet kilkanaście gigabajtów pamięci operacyjnej RAM. Ma to swoje uzasadnienie zwłaszcza wówczas, gdy maszyna ma spełniać funkcję serwera aplikacji.
Jedną z ważniejszych cech chipsetów “serwerowych” jest możliwość współpracy z dwoma niezależnymi magistralami PCI: 32-bitową, standardowo taktowaną zegarem 33 MHz, oraz 64-bitową, pracującą z częstotliwością 66 MHz. Jest to jedna z cech znacznie odróżniająca serwery od zwykłego peceta. Dzięki dodatkowej magistrali o poszerzonej przepustowości możemy instalować urządzenia peryferyjne, np. kontrolery macierzowe, które wymagają dużych prędkości transmisji danych. W nowych, serwerowych płytach głównych instalowane są też złącza PCI Express o przepustowości do 16 GB/s, przeznaczone dla kontrolerów SCSI następnej generacji i kart sieciowych 10 Gb/s.
W standardowych pecetach na próżno będziemy także szukać specjalnego układu BMC (Baseboard Management Controller), odpowiadającego za monitorowanie stanu pracy poszczególnych komponentów wchodzących w skład serwera. BMC zbiera informacje pochodzące z czujników rozmieszczonych w różnych częściach płyty głównej i obudowy (np. o temperaturze procesorów, prędkości obrotowej wentylatorów, napięciach zasilania). Dzięki oprogramowaniu współpracującemu z BMC administrator może być automatycznie powiadomiony o zdarzeniach.
| Procesory stosowane w serwerach | |||||||
| AMD Opteron 2xx oraz 8xx | Intel Pentium 4 Xeon | Intel Pentium 4 Xeon | Intel Pentium 4 Xeon MP | Intel Pentium 4 Xeon MP | Intel Itanium 2 DP* | Intel Itanium 2 MP* | |
| Architektura | x86-64 (64-bit.) | x86 (32-bit.) | EM64T (64-bit.) | x86 (32-bit.) | EM64T (64-bit.) | IA64 (64-bit.) | IA64 (64-bit.) |
| Szybkość zegara | 1400-2400 MHz | 3000-3200 MHz | 2800-3600 MHz | 1400-3000 MHz | 2830-3660 MHz | 1300-1600 MHz | 1300-1600 MHz |
| Cache | 1 MB | L2: 512 KB, L3: 1-2 MB | L2: 1 MB | L2: 256-512 KB, L3: 0,5-4 MB | L2: 1 MB, L3: 4-8 MB | L1: 32 KB, L2: 256 KB, L3: 1,5-3 MB | L1: 32 KB, L2: 256 KB, L3: 3-9 MB |
| Podstawka | Socket 940 | Socket 603 | Socket 603 | Socket 604 | Socket 604 | PAC611 | PAC611 |
| * DP – zastosowania dwuprocesorowe, MP – wieloprocesorowe | |||||||
