Odpocznij chwilę

Kiedy surfujemy w Sieci albo pracujemy z Wordem, komputer wykorzystuje tylko część mocy obliczeniowej procesora. Jednak CPU i tak pracuje na pełnych obrotach, pobierając tyle samo prądu i nagrzewając się w tym samym stopniu co wtedy, gdy uruchamiamy najnowszą “strzelankę” 3D. Po uaktywnieniu instrukcji HLT procesor będzie zużywał tylko tyle energii, ile naprawdę potrzebuje. Oczywiście, gdy tylko zwiększy się obciążenie, układ zacznie pracować na pełnych obrotach.

W artykule opisujemy, jak zmusić starsze Athlony albo Durony do korzystania z rozkazu HLT. Nie jest to wcale zadanie skomplikowane – wszystko sprowadza się do zmiany zawartości odpowiednich rejestrów mostka północnego płyty głównej. Są one zazwyczaj ustawiane przez BIOS w czasie startu komputera, ale używając kilku programów, zmodyfikujemy je z poziomu Windows.

Opisywana metoda przeznaczona jest dla wszystkich płyt do procesorów AMD zbudowanych na bazie chipsetów:

VIA: KT133/133A, KX133, KL/KLE133, KM/KN133, KX133, KM266/KM266A, KM333, KM400/KM400A, KT266/KT266A, KT333/KT333CF, KT400/KT400A, KT600, KT880; SiS: 730/733/735 (oprócz ECS K7S5A)/745; AMD: 751/760/761/762 (oprócz AMD 760MP); Nvidia: nForce/nForce2.

Przedstawiony w naszym artykule sposób postępowania sprawdza się w przypadku dowolnego procesora firmy AMD należącego do serii K7: Athlon, Athlon XP, Athlon XP z rdzeniem Barton, Athlon XP-M, Duron, Duron z rdzeniem Morgan i Applebred oraz Sempron.

Kto cię zrobił?

Zanim uaktywnimy instrukcję HLT, musimy się dowiedzieć, jaki chipset mamy zamontowany na płycie głównej. Zajrzymy do instrukcji albo skorzystamy z programu CPU-Z, który pobierzemy z Sieci (patrz: ramka “Więcej informacji”) lub skopiujemy z CHIP-CD. Po uruchomieniu aplikacji przechodzimy na zakładkę

Mainboard

– właśnie tu w polu Chipset odczytujemy nazwę układu, na bazie którego skonstruowano naszą płytę (patrz: rysunek po lewej). Jak widać, opisywana w artykule płyta ma chipset VIA KT400A.

Zaglądając do środka

Zamykamy aplikację

CPU-Z

(nie będzie nam ona już potrzebna). Teraz sięgniemy po dwa inne programy:

WCPREDIT

oraz WPCRSET wraz z dodatkowymi bibliotekami. Właśnie za ich pomocą dokonamy modyfikacji ustawień mostka północnego. Aplikacje oraz biblioteki skopiujemy z CHIP-CD lub pobierzemy wprost z Sieci (patrz: ramka “Więcej informacji”).

Przenosimy pliki CPR.EXE, WPCRE12A.EXE oraz WPCRS120.EXE np. do folderu C:\CPU i dwukrotnie klikamy każdy zbiór. W efekcie nastąpi rozpakowanie archiwów, a ich zawartość znajdzie się we wspomnianym wcześniej katalogu. Oczywiście wolno nam skorzystać z jakiegokolwiek innego folderu, ale proponuję, aby zawsze umieszczać go właśnie na dysku oznaczonym symbolem C:.

Odnajdujemy zbiór INSTDD.EXE, klikamy go dwukrotnie i naciskamy przycisk Install. Po chwili na dysku zostanie zainstalowany program WPCREDIT. Zanim go uruchomimy, musimy jeszcze zresetować komputer. Gdy już to zrobimy, startujemy narzędzie WPCREDIT. Zapoznamy się dzięki niemu z ustawieniami rejestrów mostka północnego, a wybrane wartości zmodyfikujemy (patrz: rysunek obok).

Interesują nas tylko te rejestry, za pomocą których włączymy instrukcję HLT. Przede wszystkim musimy się zorientować, które spośród bitów zapisanych w rejestrach są odpowiedzialne za uaktywnienie rozkazu HLT. Przydadzą się teraz informacje uzyskane dzięki programowi CPU-Z oraz tabela “Ustawienia rejestrów mostka północnego”, zamieszczona poniżej. Zapewne nie obędzie się bez kilku zdań wyjaśnienia.

Ustawienia rejestrów mostka północnego
WierszKolumnaModyfikacjaZnaczenie
AMD 751/760/761/762 chipset (oprócz AMD 760MP)
6002bit 1 – enableStop Grant Disconnect (S1:POS, S3:STR)
6002bit 2 – enableHalt Disconnect (C1)
VIA KT133/133A, KX133, KL/KLE133, KM/KN133
5002bit 7 – enableDisconnect Enable When STPGNT Detected
VIA KT266/266A/333, KM266/266A/333
9002bit 7 – enableDisconnect Enable When STPGNT Detected
9005bit 1 – enableHALT Command Detect
VIA KT333CF/KT400/KT400A/KM400/KM400A/KT600
D002bit 7 – enableDisconnect Enable When STPGNT Detected
D005bit 1 – enableHALT Command Detect
VIA KT880
8002bit 7 – enableDisconnect Enable When STPGNT Detected
8005bit 1 – enableHALT Command Detect
SiS 730/733
600Bbit 0 – enableHalt disconnect
SiS 735 (nie działa na ECS K7S5A)
600Abity 4-0 enableACPI S3/S1/C3/C2/C1 Disconnect Enable
SiS 745
600Abity 4-0 enableACPI S3/S1/C3/C2/C1 Disconnect Enable
600Bbit 0 – enableHalt disconnect
Nvidia nForce
E007bity 2-1 enableStop Grant Disconnect/HALT Disconnect
Nvidia nForce2
600Fbit 4 – enableStop Grant Disconnect
Więcej:bezcatnews