Pięć zamiast dwóch

Standard MP3 powstał w Instytucie Fraunhofera na początku lat dziewięćdziesiątych. Jednak dopiero po kilku latach nasze komputery stały się na tyle wydajne, by móc odtwarzać utwory zakodowane tym algorytmem. Młodszym czytelnikom przypomnę, że procesory słabsze niż Pentium 100 MHz nie dawały sobie rady ze zbiorami MP3 o współczynniku bitrate 128 kb/s. Początkowo format pomyślany został jako stereofoniczny, a o dźwięku wielokanałowym czy choćby imitującym przestrzenność można było wówczas jedynie pomarzyć.

Dwa kanały to przeżytek

W ciągu kilku ostatnich lat domowe zestawy stereo coraz powszechniej są wypierane przez instalacje wielokanałowe. Twórcy MP3 dostrzegli oczywiście ten fakt i w 2004 roku opracowali standard MP3 Surround, który pozwala umieszczać w zbiorach MP3 informacje o więcej niż dwóch kanałach (zwykle stosowany jest układ 5.1). Co ważne, pliki zapisane jako MP3 Surround są większe od tradycyjnych “empetrójek” jedynie o 10%. Według twórców formatu do zapisu dźwięku przestrzennego wystarcza bitrate rzędu 128-196 kb/s.

Zwykłe odtwarzacze MP3 bez problemów radzą sobie z tak zakodowaną muzyką, ponieważ MP3 Surround jest kompatybilny w dół i np. Winamp gra pliki “przestrzenne” w trybie stereo. Do odtwarzania “wielokanałowego” dźwięku potrzebny jest natomiast program MP3 Surround Player.

Upiększanie rzeczywistości

Chcąc słuchać muzyki przestrzennej, trzeba albo pobrać z Sieci odpowiednio nagrane zbiory, albo dysponować oryginalnymi ścieżkami dla poszczególnych kanałów i samemu zakodować muzykę za pomocą dostępnego na stronie Instytutu kodera. Czy nie ma zatem szans, by posłuchać np. Stinga “w przestrzeni”? W żadnym wypadku! Niedawno Instytut Fraunhofera ogłosił opracowanie nowej odmiany standardu MP3 – MP3 SX (Stereo eXtended), który pozwala “uprzestrzenniać” utwory streofoniczne. Podobnie jak w wypadku MP3 Surround, także i MP3 SX zajmuje niewiele więcej miejsca niż zwyczajne “empetrójki” oraz w żadnym stopniu nie wpływa na oryginalny sygnał.

Pliki zapisane jako MP3 SX mogą być odtwarzane zarówno na komputerach czy stacjonarnym sprzęcie, jak i na urządzeniach przenośnych. Te ostatnie muszą być jednak zgodne z opracowaną także w niemieckim instytucie technologią Ensonido, dzięki której dźwięk przestrzenny można usłyszeć w zwykłych, stereofonicznych słuchawkach. Oczywiście muzyka zapisana w postaci zbiorów MP3 SX może być również odtwarzana w tradycyjnych “grajkach” czy aplikacjach, wówczas jednak usłyszymy tylko zwykły sygnał stereo.

Czy próby “uprzestrzennienia” zbiorów MP3 to tylko zwykłe fanaberie? Wszak mało kto słucha tych plików inaczej niż w trybie stereo, zwykle za pomocą przenośnych odtwarzaczy. Sądzę, że niebawem ta sytuacja się zmieni. Jak wspomniałem, coraz więcej osób kupuje wielokanałowe systemy kina domowego i najprawdopodobniej wiele z nich będzie chciało posłuchać swych ulubionych utworów w bardziej “przestrzennej” postaci.

Więcej:bezcatnews