Płyta na rozdrożu

O potrzebie zastąpienia opracowanej w 1995 roku płyty DVD nowym, pojemniejszym nośnikiem wiadomo już od dawna. Dotychczasowe krążki, nawet te dwuwarstwowe o pojemności dziewięciu gigabajtów, są “zbyt ciasne”, by pomieścić cały długometrażowy film HDTV (High Definition TeleVision) o maksymalnej rozdzielczości dochodzącej nawet do 1920×1080 pikseli. Na dwugodzinny materiał HDTV, w zależności od wykorzystanego algorytmu kompresji i rozdzielczości, potrzeba ok. 15-27 GB przestrzeni dyskowej.

Taką lub większą pojemność oferują dwa nowe typy płyt: Blu-ray i HD DVD (High Definition DVD), nad którymi pracę rozpoczęto pięć lat temu. Oba standardy wykorzystują do zapisu i odczytu danych niebieski, półprzewodnikowy laser, emitujący światło o długości fali 405 nm. Zarówno konstrukcja krążków Blu-ray, jak i HD DVD przypomina w znacznym stopniu tę znaną z dotychczasowych płyt DVD i DVD±R/RW. Przede wszystkim znajdująca się w krążkach Blu-ray oraz HD DVD spiralna ścieżka, biegnącą od środka płyty do jej krawędzi, jest ciaśniej “nawinięta” niż dla płyty DVD. Jak pamiętamy, to na tej ścieżce znajdują się pity i landy, które zawierają zapisaną na płycie informację – szczegółową budowę płyt Blu-ray i HD DVD opisaliśmy w artykułach “$(LC68157:Gigakrążek)$” i “$(LC129263:Kolejna wojna optyczna)$”.

Kolejna wojna optyczna

Za płytami Blu-ray stoi konsorcjum Blu-ray Disc Association, które założone zostało przez pięć koncernów: Sony, Philipsa, Matsushitę, Hitachi oraz LG Electronics. Później dołączyły do niego m.in. Samsung, Pioneer, Thomson, HP, Dell, TDK i Sharp. Obecnie konsorcjum Blu-ray zrzesza ponad 150 firm. Standard HD DVD powstał zaś dzięki korporacjom Toshiba, NEC i MemoryTech, które założyły organizację AOSRA (Advanced Optical Storage Research Alliance), znaną dziś pod nazwą HD DVD Promotion Group. Grupa to liczy obecnie 62 członków, a w tym gronie znaleźć można takie firmy, jak Intel, Microsoft, Canon, Fujifilm czy Lenovo.

Niektóre firmy (np. Hitachi) należą do jednego i drugiego stowarzyszenia, ale wyraźnie widać ostro zarysowujący się podział pomiędzy producentami – nikt nie będzie chciał przecież zrezygnować z własnego rozwiązania, tym bardziej gdy chodzi tak naprawdę o zwrot zainwestowanych, niemałych przecież funduszy na badania. O tym, że dojdzie do ostrej rynkowej rywalizacji, wiadomo już było od 2002 roku, gdy oba zrzeszenia zgłosiły swoje technologie do zatwierdzenia jako przyszły standard płyt DVD. Cała sytuacja przypomina więc do złudzenia trwający do niedawna spór między producentami płyt DVD-R i DVD+R, który opóźnił rozpowszechnienie się nagrywalnych krążków DVD na rynku.

Obecny układ sił

Pierwsze seryjnie produkowane komputerowe napędy Blu-ray i HD DVD oraz nośniki do nich powinny pojawić się w sklepach w pierwszym kwartale 2006 roku. Dlatego też mijający rok obfitował w wiele zdarzeń związanych z trwającą wojną standardów pomiędzy następcami płyt DVD. Zacznijmy od przemysłu filmowego. Do dziś za formatem Blu-ray opowiedziały się takie hollywoodzkie wytwórnie, jak Sony Pictures, Twentieth Century Fox, Metro-Goldwyn-Mayer, Walt Disney Pictures, Lions Gate Home Entertainment oraz Universal Music Group. Na wydawanie filmów na konkurencyjnym nośniku HD DVD zdecydowały się New Line Cinema i Universal Picture. Dwa kolejne koncerny – Warner Home Video oraz Paramount Home Entertainment – zamierzają zaś sprzedawać filmy zarówno na płytach Blu-ray, jak i HD DVD.

Z punktu widzenia miłośnika kina domowego podział hollywoodzkich producentów na dwa obozy nie jest dobry – mało który użytkownik bez sprawdzenia dostępnych w różnych wytwórniach tytułów filmów wydanych na krażkach HD DVD i Blu-ray zdecyduje się na kupno odtwarzacza jednego bądź drugiego standardu. Najprawdopodobniej większość z nich będzie zwlekała z decyzją o kupnie nowego napędu do chwili wyjaśnienia się sytuacji i wyłonienia wyraźnego rynkowego zwycięzcy.

Użytkownicy komputerów też nie mają lepiej. Za HD DVD opowiedział się Microsoft. Odpowiednie sterowniki znajdą się w kolejnej odsłonie systemu Windows – Vista. Wbudowany napęd HD DVD będzie miała też konsola do gier Xbox 360. Intel zapowiada zaś włączenie formatu HD DVD do platformy Viiv (patrz: “$(LC154313:Rozrywkowa platforma)$”). Z kolei w konsoli Sony PlayStation 3 znajdzie się czytnik płyt Blu-ray, a komputerowe nagrywarki Blu-ray będą produkowane przez takie firmy, jak Samsung, LG, BenQ, Lite-On, Plextor, Sony i Philips. W swoich komputerach napędy Blu-ray zamierzają montować Dell i HP, a HD DVD – Lenovo i Toshiba. Można śmiało powiedzieć, że zaczyna się robić naprawdę spory bałagan!

Porównanie standardów Blu-ray, HD DVD i DVD±R
Blu-rayHD DVDDVD
Średnica krążka12 cm12 cm12 cm
Pojemność nośnika:
  płyta jednowarstwowa27 GB15 GB4,7 GB
  płyta dwuwarstwowa50 GB30 GB8,5 GB
  płyta trzywarstwowand.45 GBnd.
  płyta czterowarstwowa100 GB (od 2007 r.)nd.nd.
  płyta ośmiowarstwowa200 GB (od 2009 r.)nd.nd.
Laser (dł. fali światła)405 nm405 nm650 nm
Mninimalna długość obszaru pit0,32 mm0,34 mm0,4 mm
Odległość między ścieżkami0,14 mm0,24 mm0,74 mm
Maksymalna prędkość transmisji danych36 Mb/s36 Mb/s (72 Mb/s dla płyt 100 i 200 GB)11 Mb/s
Czas odtwarzania materiału MPEG-2 (DVD) dla płyty jednowarstwowejok. 13 godzinok. 9 godzin133 minuty
Kodowanie sygnału wideoMPEG-2/4, AVC, VC-1MPEG-2/4, AVC, VC-1MPEG-2
Kodowanie sygnału audioDolby Digital +, DTS ++Dolby Digital +, DTS ++Dolby Digital, DTS
Zabezpieczanie przed kopiowaniemAACS, DTCP, HDCP, RKB, BD+AACS, dźwiękowy znak wodnyCSS
nd. – nie dotyczy; AACS (Advanced Access Content System); HDCP (High Bandwidth Digital Control Protection); RKB (Renewal Key Block); CSS (Content Scrambling System)
Więcej:bezcatnews