Podwójny express
Pierwszą nową magistralą systemową, która ma szanse zagościć wkrótce w naszych komputerach, jest druga odsłona szyny PCI Express – PCI Express 2. Prace nad tym standardem rozpoczęły się na początku 2005 roku i już pod koniec sierpnia przedstawiciele Intela poinformowali, że tworzenie kolejnej generacji interfejsu PCI Express zbliża się ku końcowi.
Obecnie funkcjonujące robocze określenie PCI Express 2 prawdopodobnie zostanie zastąpione oficjalną nazwą NCV Express Train II. Oczywiście standard ten będzie kompatybilny z obecnie funkcjonującą wersją szyny PCI Express. W stosunku do poprzednika nowe rozwiązanie magistrali systemowej ma być znacznie bardziej elastyczne – pozwalać ma m.in. nie tylko na podłączanie kart rozszerzeń (w tym akceleratorów 3D), ale również zewnętrznych urządzeń peryferyjnych, np. skanera czy drukarki. Druga wersja PCI Express będzie też miała większą wydajność. Obecna generacja pozwala na transmisję danych z prędkością 2,5 Gb/s, ale NCV Express Train II ma być dwa razy szybszy.
Dłubanie w procesorze
Wąskim gardłem dla procesorów dwu- i wielordzeniowych bardzo szybko stanie się obecnie wykorzystywana szyna systemowa. Dlatego firma AMD postanowiła poprawić stosowaną w układach Athlon 64 magistralę HyperTransport. Jej nowa wersja pojawi się najprawdopodobniej w drugiej połowie 2006 roku wraz z następcami dwurdzeniowej kości o nazwie kodowej Windsor.
HyperTransport-2 umożliwi przesłanie danych w jednym kierunku z prędkością dochodzącą do 12,8 GB/s i do 25,6 GB/s dwukierunkowo, podczas gdy obecnie jest to zaledwie 12,8 GB/s w obu kierunkach. Przy opracowywaniu specyfikacji HT-2 założono nieznaczne przyspieszenie prędkości działania zegara. Nowa specyfikacja HyperTransportu przewiduje trzy częstotliwości pracy: 1; 1,2 i 1,4 GHz, a obecna dwie: 800 oraz 1000 MHz. Oprócz zwiększenia szybkości pracy HyperTransport-2 jest w stanie bezpośrednio współpracować z szyną PCI Express. Dzisiaj do tego celu potrzebny jest odpowiedni układ tłumaczący sygnały.
Szeregowiec SCSI
Także w świecie dysków czeka nas mała magistralowa rewolucja. Do sklepów, na razie tylko w Japonii, zaczęły już bowiem trafiać pierwsze dyski z serii Maxtor Atlas 15K II, wyposażone w interfejs szeregowy SCSI – Serial Attached SCSI (SAS). Technologia ta jest następcą interfejsu Ultra320 SCSI, który umożliwia przesyłanie danych z prędkością do 320 Mb/s. SAS zapewnia dużo wyższy transfer. Według aktualnej specyfikacji kształtuje się on na poziomie 3 Gb/s, lecz przewiduje się, iż jego wartość wzrośnie do 12 Gb/s.
Podstawową zaletą technologii SAS jest stosowanie tych samych rozkazów, jakie używane są w przypadku dzisiejszych urządzeń SCSI. Dzięki temu zachowano kompatybilność wsteczną. Co ciekawe, dyski SAS da się też bezpośrednio podłączyć do interfejsu Serial ATA (odwrotna operacja nie jest możliwa). Daje to wręcz niesamowitą elastyczność konstrukcji – praktycznie do każdego nowego komputera będzie można podłączyć dysk SAS choćby tylko po to, by przegrać dane!
Technologia SAS, podobnie jak SATA, wykorzystuje topologię typu punkt-punkt. Mimo to standard Serial Attached SCSI w przeciwieństwie do Serial ATA umożliwia przy wykorzystaniu multiplikatorów sygnału podłączenie do jednego kanału nie jednego, a 128 różnych dysków. Według twórców standardu SAS ma sprostać wszystkim wymaganiom stawianym współczesnym dyskom serwerowym, pracującym w zaawansowanych macierzach RAID.
Ognista “osiemsetka”
Dobrą wiadomością dla osób, które zajmują się montażem własnoręcznie wykonywanych filmów, jest to, że w tym roku w sprzęcie komputerowym i audio-wideo rozpowszechni się obecna do tej pory w śladowej liczbie urządzeń, szybsza wersja interfejsu FireWire – FireWire 800, znana też jako IEEE-1394b. Jak sama nazwa wskazuje, maksymalna prędkość, z jaką możemy przesyłać dane, wynosi już nie 400, a 800 Mb/s (około 100 MB/s).
Możliwości interfejsu FireWire 800 zależą od użytego rodzaju okablowania. Jeżeli skorzystamy ze zwykłego miedzianego przewodu, to urządzenia wymieniające między sobą dane nie powinny być oddalone o więcej niż 4,5 metra. Światłowód wydłuża zaś ten dystans do 100 m. Pamiętajmy też, że urządzenia FireWire 400 wykorzystują sześcio- lub czteropinowe złącza, “osiemsetka” korzysta natomiast z gniazda dziewięciopinowego.
Bezprzewodowa wolność
Znacznie większą swobodę działania da nam konkurencyjna do interfejsu FireWire, nowa wersja uniwersalnej magistrali szeregowej (USB – Universal Serial Bus). Na rok 2006 planowana jest wreszcie rynkowa premiera bezprzewodowej odmiany tego standardu – Certified Wireless USB. Magistrala Wireless USB bazuje na szerokopasmowej technologii radiowej, wykorzystując pasmo od 3,1 do 10,6 GHz. Uzyskiwana prędkość transmisji zależy od odległości między nadajnikiem a odbiornikiem. Deklarowany transfer to 480 Mb/s, jeśli tylko dystans nie przekracza trzech metrów. Przepustowość spada do 110 Mb/s przy odległości nie większej niż 10 metrów.
W tej chwili trudno ocenić, które z wymienionych magistral systemowych zawojują rynek. Większość z nich trafi do naszych pecetów dopiero pod koniec 2006 roku. Podejrzewam, że furorę zrobi Wireless USB. Specjaliści od pamięci masowych wróżą też karierę standardowi SAS. Być może wyprze on, jak przewidują niektórzy, z rynku nawet dyski Serial ATA.
SCSI w wersji szeregowej i równoległej | ||
SCSI | SAS (Serial Attached SCSI) | |
Architektura | Równoległa, wszystkie urządzenia podłączone do wspólnej szyny | Szeregowa, Point-to-Point |
Wydajność | 320 Mb/s (Ultra320 SCSI), osiągi spadają wraz z liczbą urządzeń dołączonych do magistrali | 3Gb/s, w przyszłości do 12 Gb/s, osiągi rosną wraz z liczbą podłączonych urządzeń |
Skalowalność | 15 urządzeń | Ponad 16 000 urządzeń |
Zgodność | Niekompatybilny z innymi interfejsami | Kompatybilny z SATA |
Maksymalna długość kabla | Całkowita długość kabla 12 m (rozłożona na wszystkie urządze-nia podłączone do magistrali) | 8 metrów dla osobnego podłączenia |
Funkcja Hot Swap | Opcjonalnie | Tak |
Identyfikacja urządzenia | Ustawiana ręcznie, użytkownik musi być pewny, że nie podłącza urządzenia o takim samym numerze ID | Ogólnoświatowy unikatowy system znakowania urządzeń podczas produkcji |
Porównanie różnych wersji interfejsów USB i FireWire | |||||
USB 1.0 | USB 2.0 | Wireless USB | FireWire 400 (IEEE-1394a) | FireWire 800 (IEEE-1394b) | |
Maks. transfer | 12 Mb/s | 480 Mb/s | 480 Mb/s | 393 Mb/s | 786 Mb/s |
Typ transmisji | przewodowa | przewodowa | bezprzewodowa | przewodowa | przewodowa |
Maks. długość połączenia | 5 m | 5 m | 3 lub 10 m1) | 4,5 m | 4,5 lub 100 m2) |
Liczba obsługiwanych urządzeń | 127 | 127 | 127 | 63 | 63 |
Typ magistrali | szeregowa | szeregowa | szeregowa | szeregowa | szeregowa |
Plug and Play | t | t | t | t | t |
Typ komunikacji | klient-host | klient-host | klient-host | peer-to-peer | peer-to-peer |
Topologia sieci | łańcuchowa | łańcuchowa | hubowa, hierarchiczna | hubowa | hubowa |
Zasilanie z magistrali | t | t | n | t | t |
t – tak n – nie; 1) – zasięg dla transferu 480 i 110 Mb/s; 2) – w przypadku wykorzystania kabli miedzianych lub światłowodowych |