Tymczasem widać coraz mniej
W plikach tymczasowych programy zapisują informacje niezbędne im do normalnej pracy. Najczęściej pliki te są składowane w katalogach C:\Temp, C:\Windows\Temp czy folderze \Local Settings\Temp określonego użytkownika i noszą rozszerzenie TMP. Z mechanizmu tego korzysta również system Windows, który nieustannie zapisuje sobie coś na boku w celu późniejszego wykorzystania.
W normalnych warunkach aplikacje same troszczą się o produkty własnej “przemiany materii”. W sytuacjach wyjątkowych, takich jak wywrotki, nie wszystko jednak idzie tak, jak trzeba. Dlatego z biegiem dni w katalogach przeznaczonych na składowanie pośrednich wyników pracy robi się ogromny bałagan. Większość programów czyszczących porządkowanie zaczyna więc od tych właśnie miejsc.
Nie zawsze idzie tak łatwo. Wiele programów ma własne sposoby na składowanie pośrednich wyników pracy. Przykładowo: Word zapisuje je w plikach, których nazwy zaczynają się od znaczka tyldy (~). Access używa tymczasowych plików z rozszerzeniem LDB przy kompaktowaniu bazy danych, a znany program P2P, eMule, ogromne fragmenty filmów zapisuje w katalogu wskazanym przez użytkownika. Dlatego co sprytniejsi “czyściciele” mają opcje służące do tropienia resztek po najbardziej popularnych aplikacjach.
W ten sposób pracuje darmowy program CCleaner, który szuka skutków ubocznych działania takich aplikacji, jak pakiet Microsoft Office, Nero czy Windows Movie Maker. Jeszcze dalej idzie EasyCleaner 2.0, który wręcz pozwala użytkownikowi na samodzielną edycję wzorca poszukiwanych plików.
Typowe i nietypowe
Oprócz kontroli nad plikami tymczasowym sprzątanie systemu obejmuje zwykle również tropienie utrwalonych i nieusuniętych fragmentów Schowka, odnajdywanie nieużywanych skrótów, dzienników systemu Windows, zgubionych fragmentów plików (powstają one na przykład jako efekt działania polecenia chkdsk) czy wreszcie poszukiwanie i usuwanie plików inicjacyjnych oraz konfiguracyjnych nieistniejących aplikacji.
| Ostrożnie z usuwaniem |
| Manipulowanie Rejestrem systemowym ma zupełnie nieprzypadkowo złą sławę. Mniej doświadczeni użytkownicy nie powinni się zatem zabierać za modyfikacje tego ważnego elementu Windows. I właśnie tak powinno być! Programy porządkujące często jednak redukują ten lęk, dając złudne poczucie bezpieczeństwa. Nie dajmy się zwieść prostocie interfejsów i uważnie czytajmy ostrzeżenia przed możliwymi konsekwencjami dokładnego porządkowania Okien. Wybierajmy również programy, które po operacji typu general cleaning potrafią cofnąć system do stanu sprzed “czystki”. Jeśli jednak do gustu przypadnie nam akurat aplikacja, która takiej opcji nie ma, warto samodzielnie utworzyć chociaż tak zwany punkt przywracania systemu. Opcja ta (dostępna już w Windows Me), którą zrealizujemy poprzez wywołanie kreatora z menu Start | Pomoc i wsparcie, uratuje nas przez reinstalacją systemu, gdyby coś poszło nie tak. |
QuickClean – aplikacja firmy McAfee – to wielozadaniowy “kombajn”, który sprząta jeszcze dokładniej. A robi to na dwa nietypowe dla takich programów sposoby. Pierwsza opcja, Space Maker, wyszukuje pliki rzadko używane i proponuje albo ich usunięcie, albo kompresowany backup, który można w każdej chwili odtworzyć. Druga funkcja umożliwia lokalizowanie zdublowanych zasobów i pozwala odnajdywać pliki o identycznej nazwie i zawartości, a także proponuje usunięcie jednego z nich.
Prywatność, czyli Internet i okolice
To całkiem naturalne, że nie lubimy, gdy ktoś szpera w naszych rzeczach. A czym niby jest przeglądanie cudzej historii surfowania czy próba zalogowania się do nieswojej poczty na podstawie zapamiętanych w formularzach danych? Aby zapobiec takim zdarzeniom, powstało wiele programów, których głównym przeznaczeniem jest zacieranie śladów naszej bytności w Sieci.
Podstawowe zadania programów tego typu to wymazywanie cashe’u, historii odwiedzanych stron oraz kontrola nad ciasteczkami. Do tego wszystkiego dochodzi sterylizacja, czyli usuwanie autouzupełniających się zapisów w Pasku adresu, na formularzach oraz wymazywanie zapamiętanych wcześniej haseł.
Typowym przedstawicielem takich aplikacji jest History Sweeper. W czasie pracy nie tyle poszukuje on pozostałości po plikach, co raczej czyści historię. Zaciera przy tym zarówno ślady naszej bytności w Internecie, jak i w samym systemie operacyjnym. Wadą programu jest obsługa jedynie dwóch przeglądarek: Internet Explorera oraz Firefoksa. Jeśli zatem używamy najnowszej Opery, lepiej skorzystać z CCleanera czy WinCleanera.
Niektóre programy oferują również sterylizację systemu Windows, która obejmuje przeprowadzenie “czystki” w menu Start, tak że nie pokazuje ono listy ostatnio otwartych dokumentów. Możemy również usunąć wpisy z okna ostatnio uruchamianych programów i poszukiwanych w systemie plików. McAfee QuickClean i tutaj oferuje niecodzienną możliwość, a jest nią wymazywanie wysłanej poczty.
| Dane techniczne i funkcje programów do usuwania zbędnych plików | ||||||
| EasyCleaner 2.0 | WinCleaner OneClick 9 | History Sweeper 2.62 | Registry Mechanic 5.0 | McAfee QuickClean Lite | CCleaner 1.26 | |
| WWW [http://www.] | trio-software.com/ | wincleaner.com/ | itcompany.com/ | pctools.com/ | mcafee.com/ | ccleaner.com/ |
| Systemy operacyjne | Windows 98/Me/NT/2000/XP | Windows 9x/Me/NT/2000/XP/2003 | Windows 9x/Me/NT/2000/XP | Windows 9x/Me/NT/2000/XP/2003 | Windows 9x/Me/NT/2000/XP | Windows 9x/Me/NT/2000/XP/2003 |
| Cena | 24,95 USD | 39,95 USD | 29,95 USD | 29,95 USD1) | 24,99 funtów2) | freeware |
| Spolonizowany interfejs | n | n | n | n | n | t |
| System operacyjny Windows | ||||||
| Usuwanie plików tymczasowych systemu Windows | t | t | n | n | t | t |
| Usuwanie nieprawidłowych skrótów | n | t | n | n | t | t |
| Usuwanie plików tymczasowych pakietu Office | n | n | t | n | t | t |
| Filtrowanie rozszerzeń poszukiwanych plików tymczasowych | t | n | n | n | n | n |
| Tworzenie kopii zapasowej usuwanych plików | n | t | n | n | t | n |
| Usuwanie lub kompresowanie plików rzadko używanych | n | n | n | n | t | n |
| Pozostałości z Internetu | ||||||
| Obsługa przeglądarek: IE/Firefox/Opera/Netscape/Mozilla | t/n/n/n/n | t/t/t/n/n | t/t3)/n/n/n | nd. | t/n/n/n/n | t/t/t4)/t5)/t |
| Kontrola cookies | t | t | t | n | t | t |
| Usuwanie historii przeglądanych stron WWW | t | t | t | n | t | t |
| Usuwanie internetowych plików tymczasowych | t | t | t | n | t | t |
| Usuwanie historii samouzpełniających się formularzy WWW | n | t | t | n | t | t |
| Usuwanie starej poczty domyślnego klienta | n | n | n | n | t | n |
| Korygowanie i konserwacja Rejestru | ||||||
| Korygowanie nieprawidłowych rozszerzeń plików | n | t | n | t | t | t |
| Korekcja kontrolek ActiveX i klas | n | t | n | t | t | t |
| Korekcja odwołań do bibliotek współdzielonych DLL | n | t | n | t | t | t |
| Lokalizacja plików Pomocy i zasobów | n | n | n | n | t | t |
| Kontrola programów ładowanych przy starcie systemu | n | n | n | n | n | t |
| Odnajdywanie nieaktualnych skrótów w menu Start i na Pulpicie | n | n | n | t | t | t |
| Możliwość przywracania poprzedniej wersji Rejestru | nd. | t | nd. | t | t | t |
| Wbudowany deinstalator aplikacji | n | t | n | n | t | t |
| Komentarz | Bardzo prymitywny interfejs i niezbyt rozbudowane możliwości. Doskonale sprawdza się opcja filtrowania poszukiwanych plików tymczasowych według typów rozszerzeń. | Opcja sprytnego przesuwania pozwala na przemieszczanie folderów aplikacji po całym systemie bez utraty funkcjonalności tychże programów. Aplikacja zawiera też wbudowany deinstalator programów obecnych w systemie oraz tych źle odinstalowanych. | Program przeznaczony głównie do czyszczenia śladów surfowania. Możliwość zapisywania czasowego harmonogramu uruchamiania np. przy starcie, zamykaniu systemu czy o określonej porze dnia. | Oprócz backupu Rejestru potrafi wygenerować tak zwany punkt przywracania systemu (System Restore Point, SRP), na którym bazuje przywracanie systemu operacyjnego do stanu przed wygenerowaniem punktu SRP. | Prawdziwy “kombajn”, który można zaprząc praktycznie do wszystkiego. Oferuje ponadto korektor niedziałających aplikacji, a te działające program potrafi inteligentnie zarchiwizować w celu zwolnienia miejsca na dysku twardym. | Łączy rozsądnie rozbudowaną funkcjonalność z przejrzystym i przemyślanym interfejsem. Specjalna zakładka pozwala na stworzenie listy katalogów automatycznie czyszczonych przy starcie systemu. |
| t – jest; n – nie ma; nd. – nie dotyczy; 1) – program nie ma ograniczenia czasowego, jednak w wersji shareware naprawia tylko pierwsze sześć nieprawidłowych wpisów do Rejestru; 2) dotyczy wersji pełnej; jednoroczna subskrypcja wersji pełnej kosztuje 17,99 funtów za pierwszy rok i 14,99 funtów za każdy następny, 3) – brak możliwości wyboru usuwanych elementów dla Firefoksa, 4 – w wypadku Opery nie możemy wyczyścić historii samouzupełniających się formularzy, 5) – dotyczy jedynie Netscape’a 4.x | ||||||
