W jedności siła
Właśnie… program. Tak naprawdę potrzebne są co najmniej trzy: pierwszy do przechwytywania obrazu z kamery, drugi do edycji wideo i trzeci do konwersji materiału filmowego do formatu MPEG, opracowania menu płyty DVD oraz wypalenia jej. Z punktu widzenia montażysty najważniejsze są dwa ostatnie, bo pozwalają na zapanowanie nad nagranym materiałem i uzyskanie pożądanego efektu końcowego. Wyspecjalizowane aplikacje mają jedną podstawową zaletę, która jednocześnie z pewnego punktu widzenia jest ich wadą: powiązane ze sobą funkcje skupione są w kilku narzędziach. Co to oznacza dla użytkownika? Przede wszystkim konieczność skompletowania warsztatu pracy za przeważnie wyższą cenę, a na dodatek przymus zapoznania się z interfejsem i nauczenia obsługi więcej niż jednego programu. Dla zawodowców innej drogi nie ma, ale amatorzy chętnie sięgną po narzędzie uniwersalne. Nie będzie ono doskonałe, nie zapewni tak wielkich możliwości, ale za to z pewnością kosztuje mniej, no i jest po prostu wygodne (o programie dla naprawdę leniwych wspomnimy na następnej stronie). Czas zatem przystąpić do omówienia kilku popularnych “kombajnów” do produkcji filmów DVD.
Startujemy!
Stop, stop. Zanim zainstalujemy i uruchomimy wybraną aplikację, przyjrzyjmy się naszemu pecetowi. Informacje o zalecanej konfiguracji sprzętowej zamieściliśmy w ramce “Komputer dla filmowca”, a tu zróbmy tylko jedną uwagę. Cały czas powinna nam towarzyszyć myśl: “220 MB na minutę…” Bez odpowiedniej ilości miejsca na dysku nie zrobimy niczego. Poza tym partycję sformatowaną w systemie plików NTFS (nie ma limitu 4 GB dla rozmiaru pojedynczego pliku), na której będziemy prowadzili prace, warto zdefragmentować. W czasie obróbki filmu wyłączmy wszelkie programy, które nie są absolutnie potrzebne – dotyczy to także antywirusa.
Po ewentualnych poprawkach w konfiguracji sprzętu i Windows śmiało instalujemy wybrany program. Bardzo często zostaniemy poproszeni o dokonanie nieobowiązkowej rejestracji. Chociaż zazwyczaj na takie zachęty odzew jest praktycznie żaden, to producenci software’u do obróbki wideo z jednej strony kuszą bonusami i dodatkami, a z drugiej od podania swoich danych uzależniają możliwość pobierania aktualizacji i poprawek oraz korzystania z pomocy technicznej (co często jest potrzebne podczas instalacji np. Pinnacle Studio). Uaktualnienia bywają konieczne, by aplikacja funkcjonowała prawidłowo lub nie wpływała źle na działanie innych programów. Ponadto w dodatkach i poprawkach może się pojawić obsługa nowego sprzętu.
Komputer dla filmowca |
Każdy, kto choć raz miał do czynienia z obróbką obrazu, powinien zdawać sobie sprawę z tego, że typowe zadania z nią związane wymagają naprawdę wydajnego peceta. Podawane przez niektórych producentów wymagania minimalne – procesor taktowany zegarem o częstotliwości 800 MHz i 128 MB pamięci RAM – należy zatem z miejsca włożyć między bajki. Przy takiej niewielkiej ilości RAM-u sam system operacyjny i proste aplikacje ledwie działają i nie ma co mówić o poważnym zaangażowaniu w zadania pochłaniające więcej zasobów. Dlatego do sprawnej obróbki materiału wideo potrzebne są maszyna z procesorem taktowanym w granicach dwóch gigaherców, minimum 512 MB pamięci operacyjnej (ale tak naprawdę bez jednego gigabajta lepiej się za pewne rzeczy nie zabierać) oraz jak najbardziej pojemny i szybki dysk twardy (najlepiej z cachem o rozmiarze 8 MB). Do prac amatorskich nie ma potrzeby budowania macierzy, która jeszcze przyspieszy pracę całego systemu, ale jeśli ktoś dysponuje odpowiednimi środkami, to może się zastanowić i nad takim rozwiązaniem. |
Trudne słowo – “authoring”
Ponieważ nie jest to pierwsze nasze spotkanie z aplikacjami do nagrywania płyt DVD (patrz: “$(LC119919:Giewont Pictures prezentują…)$”), warto powiedzieć, co zmieniło się przez kilkanaście miesięcy. Najpierw ceny: spadły one nawet o jedną trzecią! W przeważającej większości wypadków za taką sumę jak rok temu dostaniemy program lepszy i zazwyczaj o większej funkcjonalności albo też za tę samą aplikację zapłacimy mniej. Bardzo dobrym przykładem jest ubiegłoroczny zdobywca wyróżnienia CHIP-Tip ECONO – MAGIX Movies on CD & DVD 2005 kosztuje 99 zł (rok temu 140 zł!). Zwiększona funkcjonalność? Proszę bardzo. Sprzedawane za tę samą cenę Roxio Easy Media Creator 8 Suite zawiera MyDVD Studio, które było samodzielną aplikacją, a teraz zostało obudowane dużą liczbą dodatkowych narzędzi. Na koniec warto wspomnieć o pierwszej jaskółce zwiastującej zmiany w produkcji filmów w wysokiej rozdzielczości, czyli High Definition (HD). Termin ten jest ostatnio modny, ale po pierwsze: trzeba pamiętać o dużych wymaganiach sprzętowych dla pracy z materiałami HD. Po drugie: nic nie uchroni nas przed koniecznością zakupu sprzętu do odtwarzania i telewizora akceptujących sygnał wysokiej rozdzielczości. Na razie najwięcej problemów powoduje właśnie prezentacja takiego dzieła HD, bo film powoli, ale jednak zostanie zakodowany, odtworzony musi natomiast zostać w odpowiednim tempie.
Zmiana związana z HD nie dotyczy wyłącznie filmów – wszak dziś mało kto dysponuje kamerą, która rejestruje materiał w rozdzielczości większej niż PAL. Dlatego w pierwszej kolejności skorzystamy z tej nowości, prezentując fotografie w lepszej rodzielczości niż dotychczas. Przecież niemal wszystkie cyfraki “produkują” pliki zdecydowanie przekraczające rozmiarami możliwości telewizyjnej prezentacji. Zawsze trzeba zredukować liczbę pikseli w pionie i poziomie, żeby zdjęcia dało się oglądać na ekranie telewizora. Dotychczas właściwie tylko drukując fotografie lub przekazując je do laboratorium, wykorzystywaliśmy pełną rozdzielczość. Od dziś mamy szansę – używając Pinnacle Studio Plus 10 lub Roxio Easy Media Creatora – wyprodukować pokaz charakteryzujący się większą rozdzielczością. Tak naprawdę obsługa HD to jedyna całkowicie nowa cecha programów authoringowych.
Czy nam się to podoba, czy nie, istnieje tendencja do upraszczania czynności edycyjnych i automatyzacji niektórych zadań. Niedoświadczonym lub nieufnie traktującym komputer użytkownikom takie właśnie podejście zapewnia możliwość korzystania z cyfrowych technologii samodzielnie, bez proszenia o pomoc bardziej wtajemniczonych. Najbardziej jaskrawym tego przykładem jest CyberLink MakeDVD 2, czyli aplikacja napisana z myślą, że będzie instalowana w systemie Windows XP Media Center Edition i obsługiwana za pomocą pilota. Siedząc na kanapie, bez problemu stworzymy krążek DVD z filmem lub pokazem slajdów. Napisy można wprowadzić, używając wyświetlanej na ekranie wirtualnej klawiatury… Jednym słowem – prezent dla leniwych.
Dane techniczne i funkcje aplikacji authoringowych | |||||||||
Program | Adobe Premiere Elements 2 | ArcSoft ShowBiz DVD 2 | CyberLink Power-Producer 3 | InterVideo WinDVD Creator 2 Platinum | MAGIX Movies on CD & DVD 2005 | MedioStream neoDVD 7 | Pinnacle Studio Plus 10 | Roxio Easy Media Creator 8 Suite | Ulead DVD MovieFactory 4 |
Producent [http://www.] | adobe.com/ | arcsoft.com/ | cyberlink.com/ | intervideo.com/ | magix.com/ | mediostream.com/ | pinnaclesys.com/ | roxio.com/ | ulead.com/ |
Cena | 293 zł | 325 zł | 227 zł | 227 zł | 99 zł | 163 zł | 299 zł | 325 zł | 149 zł |
Informacje podstawowe | |||||||||
Polska wersja | n | n | n | t | n | n | t | n | n |
Formaty wejściowe wideo: AVI/MPG/WMV/ASF/MOV/VOB/inne | t/t/t/t/t/t/3GP | t/t/t/t/t/t/DVR-MS | t/t/t/t/n/t/DVR-MS | t/t/t/t/n/n/DVR-MS | t/t/t/t/t/t/MXV1) | t/t/t/n/t/t/RM | t/t/t/n/n/t/n | t/t/t/t/t/n/DVR-MS | t/t/t/t/t/t/różne MPEG, Sony MICROMV |
Formaty wejściowe audio: MP3/WAV/WMA/OGG/inne | t/t/t/n/AIF, różne MPEG | t/t/t/n/AIF, różne MPEG | t/t/t/n/ASF | t/t/t/n/n | t/t/t/t/n | t/t/n/n/różne MPEG | t/t/t/n/AVI | t/t/t/t/FLAC | t/t/t/t/różne MPEG |
Formaty wyjściowe płyty: DVD/mDVD/VCD/SVCD | t/n/t/t | t/n/t/n | t/n/t/t | t/t/t/t | t/t/t/t | t/n/t/n | t/t/t/t | t/n/t/t | t/t/t/t |
Nagrywanie na CD/DVD w czasie rzeczywistym | n | t | t | t | t | t | t | t | t |
Zgrywanie z płyty DVD/tunera TV/kamery analogowej | t/t/t | t/t/t | t/t/t | n/t/t | n/t/t | n/t/t | t/t/t | n/t/t | t/t/t |
Ustawienia jakości pliku wyjściowego: kodek/wymiar klatki/FPS/bitrate/inne | t/t/t/t/t | t/t/t/t/audio | n/n/n/n/wybór HQ, SP, LP, EP | n/n/n/n/wybór HQ, GQ, SP, LP, EP | t/t/t/t/każdy inny parametr wideo i audio | n/n/n/n/wybór Good, Better, Best | t/t/n/t/audio | t/t/t/t/t | n/t/n/t/audio |
Obsługa dźwięku Dolby Digital | t | n | t | t | n | n | t | t | t |
Obsługa nośników DL | t | n | t | n | n | t | t | t | t |
Edycja klipów wideo | |||||||||
Wykrywanie scen: znaczniki z kamery/analiza obrazu/cyklicznie co x s/ręcznie | t/t/t/t | t/t/n/t | t/t/t/t | n/t/t/t | t/t/n/t | n/n/n/n | t/t/t/t | t/t/t/t | t/t/c/t |
Operacje na klipach: przycinanie/łączenie/dzielenie/usuwanie ze środka/spowolnienie lub przyspieszenie/odtwarzanie od tyłu | t/t/t/n/t/t | t/c2)/t/n/t/n | t/t/t/t/n/n | t/n/n/n/n/n | t/n/t/n/n/n | t/n/n/n/n/n | t/c/t/n/n/n | t/t/t/n/t/n | t/t/c/t/n/n |
Edycja materiału: scenariusz/linia czasu | n/t | t/t | t/t | t/t | t/t | n/n | t/t | t/t | t/n |
Filtry: korekcji barwnej/przejść/efektów wideo | t/t/t | t/t/t | t/t/n | t/t/n | t/t/t | n/t/n | t/t/t | n/t/t | n/t/t |
Podgląd montażu | t | t | t | t | t | n | t | t | t |
Edycja oryginalnej ścieżki dźwiękowej | t | n | n | n | t | n | t | t | n |
Dodawanie innej ścieżki dźwiękowej (z pliku) | t | t | t | t | t | t | t | t | t |
Nagrywanie własnego komentarza | n | t | t | t | t | n | t | t | t |
Tworzenie dysku wideo | |||||||||
Start płyty (menu czy start filmu) | n | n | n | n | n | n | n | n | t |
Tworzenie czołówki | n | t | t | n | t | n | n | t | t |
Tworzenie głównego/podrzędnych menu | t/t | t/t | t/t | t/n | t/t | t/t | t/t | t/t | t/t |
Tworzenie i edycja layoutu menu | t | t3) | t3) | t | t | n | t | t | t |
Wybór rozdziałów i zarządzanie nimi | t | t | t | c4) | t | t | t | t | t |
Wybór klatki reprezentującej scenę/odtwarzanie w podglądzie | t/t | t/t | t/t | t/n | t/t | t/t | t/t | n/t | t/t |
Wybór obrazu tła/podkładu muzycznego | t/t | t/t | t/t | t/t | t/t | t/t | t/t | t/t | t/t |
Biblioteki: tła/menu/przyciski | n/t/n | t/t/n | t/t/t | t/t/t | t/t/n | t/t/n | t/t/t | n/t/n | t/t/t |
Animowane menu/przyciski | t/n | t/n | t/n | t/n | t/n | n/n | t/n | t/n | t/n |
Nakładanie napisów na film | t | t | t | t | t | n | t | t | t |
Wprowadzanie polskich znaków w menu/napisach | t/t | n/n | n/n | t/t | t/t | t/n | t/t | t/t | t/t |
Podgląd autorski | t | t | t | t | t | t | t | t | t |
Edycja on-disc | n | t | t | t | t | t | n | n | t |
Tworzenie pokazu slajdów | t | t | t | t | t | t | t | t | t |
Tryb Fit-To-Disk | t | n | t | n | n | n | t | t | n |
Komentarz | Młodszy brat znanego Premiere’a to narzędzie o dużych możliwościach edycyjnych, produkujące dobre jakościowo filmy. O dziwo nie jest to najdroższy program w zestawieniu. | Duże możliwości, jakość nieznacznie odbiegająca od ideału, bardzo dobra ergonomia – niestety, kosztuje równowartość 100 dolarów. | Na sporą funkcjonalność tej aplikacji kładzie się cieniem nie najlepsza jakość obrazu. Szkoda, bo PowerProducer ma naprawdę duży potencjał. | Zaawansowana wiekowo aplikacja, wyraźnie ustępująca konkurencji pod względem funkcjonalności i jakości obrazu. Jej atutem jest polskojęzyczny interfejs. | Tanio, ale szybko i dobrze – to maksyma przyświecająca twórcom Movies. Mimo że jest to ta sama wersja co przed rokiem, broni się możliwościami. | Prosty, niewymagający dużych zasobów i łatwy w obsłudze program. Nie jest jednak najtańszy i dlatego stoi raczej na straconej pozycji. | Rozbudowana aplikacja, pozostawia konkurencję w tyle, jeśli chodzi o jakość produkowanych filmów. | “Kombajn” do authoringu DVD, wypalania płyt audio i krążków z danymi, backupu i katalogowania plików multimedialnych. | Program niedrogi, łatwy w obsłudze i charakteryzujący się przejrzystym interfejsem. |
t – jest; n – nie ma; c – częściowo; 1) – własny format programu; 2) – tylko wcześniej podzielone klipy; 3) – nie ma możliwości swobodnego rozłożenia elementów menu; 4) – brak możliwości tworzenia rozdziałów jako elementów w menu |