Władcy klatek

Od czasu premiery procesora GeForce3 znaczenie jednostek cieniujących Pixel i Vertex Shader dla wydajności przetwarzania scen 3D w grach stale rośnie. Nic więc dziwnego, że dwaj najpoważniejsi gracze na rynku układów graficznych – ATI i Nvidia – starają się w każdej kolejnej generacji swoich GPU zwiększać wydajność i liczbę tego typu jednostek przetwarzających.

Do niedawna znaczącą przewagę miał na tym polu układ GeForce 7800 GTX, wyposażony w aż 24 jednostki Pixel Shader i osiem Vertex Shaderów. Konkurent ze stajni ATI – Radeon X1800 z 16 jednostkami cieniowania pikseli i ośmioma odpowiedzialnymi za cieniowanie werteksów – dotrzymywał kroku jedynie pierwszej wersji GF 7800. Po wprowadzeniu wersji GF 7800 współpracującej z 512 MB pamięci stało się jasne, że aby dotrzymać kroku konkurencji, ATI musi przedstawić nowego lidera swojego zespołu. Tak pojawił się Radeon X1900 – układ, który swoimi parametrami pod względem cieniowania pikseli niewiele różni się od kości, jaką ATI stworzyło dla najnowszej konsoli Xbox 360 Microsoftu.

Grzejemy silniki

Porównanie wydajności najnowszych zabawek dla pasjonatów grafiki 3D rozpoczniemy od pojedynku kart pracujących w parach (2 x GF 7800 GTX 512 MB SLI i CrossFire: Radeon X1900 + X1900XT). Ironią losu jest fakt, że budując najdroższy akcelerator, Nvidia tylko na chwilę odzyskała pozycję lidera na rynku kart graficznych. W zależności od typu aplikacji testowej lub gry szala zwycięstwa przechyla się raz na stronę Radeonów, raz układów GeForce (patrz: wyniki testów na samym dole strony).

Wąskim gardłem w wypadku platform SLI i CrossFire stają się nie karty, lecz procesor. Jednordzeniowy Athlon 64 3800+ o częstotliwości taktowania 2,4 GHz, którego użyliśmy w testach, ledwie nadążał za obiema parami kart. Próbne testy przeprowadzone po wymianie procesora na dwurdzeniowego Athlona 64 X2 4800+ w najnowszym teście 3DMark06 pokazały, jak wielki potencjał drzemie w najnowszych kartach. Jeśli tylko programiści zdecydują się w pełni wykorzystać możliwości procesorów wyposażonych w więcej niż jeden rdzeń, możemy spodziewać się kolejnej rewolucji w dziedzinie przetwarzania grafiki 3D. Widać również, że po zastosowaniu szybszego procesora w rywalizacji między obiema platformami zarysowuje się przewaga Radeonów X1900 pracujących w trybie CrossFire nad GF 7800 GTX 512 MB SLI.

Biorąc pod uwagę różnicę w cenach obu akceleratorów, nikt nie powinien mieć wątpliwości, które urządzenie wybrać. Kupić na razie można jedynie parę kart GeForce 7800 GTX 512 MB. W wypadku ATI CrossFire modele Radeon X1900 XT czy nawet XTX są dostępne, ale wersje CrossFire Edition jak do tej pory nie trafiły do polskich sklepów. Równie teoretyczne są rozważania o wydajności dwóch Radeonów X1900 XTX (prezentowana konfiguracja składała się z dwóch Radeonów X1900 XT), które zapewne pokonałyby karty Nvidii. Zaletą karty ATI jest znacznie cichsza praca, zwłaszcza w trybie 2D. Co prawda po zamontowaniu kart i pierwszym uruchomieniu systemu zostajemy oszołomieni dmuchawami schładzającymi układ graficzny i pamięci, ale po instalacji sterowników oraz restarcie peceta szum ten niemal zanika i nawet pod dużym obciążeniem nigdy nie staje się dokuczliwy. Widać tu znaczny postęp w stosunku do Radeonów X1800, które o wiele bardziej hałasowały. Choć Nvidia wykorzystuje w swoich kartach ciekawszy system chłodzenia, karty bazujące na jej układach nie pracują tak cicho jak Radeony X1900 ani w 2D, ani w grach.

Pojedynek indywidualności

Wydajność Radeona X1900 XTX jest znacznie lepsza od droższego GeForce’a 7800 GTX 512 MB. Poza nielicznymi wyjątkami to układ ATI dzierży palmę pierwszeństwa w testach. Sytuacja ta pewnie nie potrwa długo, gdyż do premiery następcy układu GeForce 7800 GTX Nvidia nie pozwoli nam długo czekać (G71 ma mieć swą premierę na tegorocznym Cebicie). Dlaczego powinniśmy się z tego cieszyć? Oczywiście ze względu na związane z premierą nowego modelu obniżki cen kart bazujących na jego poprzednikach. Jeśli tylko kolejne nowości nie będą pojawiały się jedynie na papierze, możemy być niemal pewni, że prezentowane dziś modele znacznie stanieją.

Nieustanna rywalizacji obu firm sprawia, że również inne, tańsze karty ewoluują. Stają się szybsze, nowocześniejsze, zużywają mniej energii, a przez to wymagają też mniej hałaśliwego systemu chłodzenia. Oczywiście ATI i Nvidia mają swoich zagorzałych zwolenników oraz przeciwników. Jednak na ostatecznym zwycięstwie jednego z producentów żadnemu użytkownikowi zależeć nie powinno. Już prędzej powinniśmy życzyć sobie, by obu rywalom wyrosła konkurencja, która nie tylko rzuci im rękawicę na polu wydajności, ale również zaoferuje zbliżone jakość i wydajność po znacznie bardziej racjonalnej cenie.

Niestety, firmy ATI i Nvidia wywindowały ceny najpopularnieszych modeli akceleratorów niemal do granic absurdu. Za Radeona X1900 XTX trzeba zapłacić 2600 zł. Kosztujący średnio 3200 zł GeForce 7800 GTX 512 MB przekroczył już granice zdrowego rozsądku. Za taką cenę można kupić nie tylko przyzwoitego peceta z monitorem LCD czy wydajnego notebooka, ale również jedną z najnowszych konsoli do gier, choćby wspomnianego wcześniej Xboksa 360, i to z kompletem niezłych gier! Strach pomyśleć, jakie wydatki czyhają na użytkownika rozważającego zakup dwóch najnowszych akceleratorów Nvidii do platformy SLI…

Dane techniczne
ProduktGigabyte GeForce 7800 GTX 512 MB GV-NX78X512VP-BSapphire Radeon X1900 XTX 512 MB
Cena3200 zł2600 zł
Ocena ogólna (POWER)8889
Opłacalność (ECONO)2936
Zaletywysoka wydajność, bogate wyposażenie, możliwość pracy w trybie SLIbardzo wysoka wydajność, cicha praca w trybie graficznym 2D
Wadybardzo wysoka cenawysoka cena
Układ graficznyNvidia GeForce 7800 GTXATI Radeon X1900 XTX
Liczba jednostek Pixel/Vertex Shader24/848/8
Pamięć/interfejs512 MB/256-bitowy512 MB/256-bitowy
Częstotliwość taktowania GPU/pamięci550/1700 MHz650/1500 MHz
Złącza D-Sub/DVI0/20/2
Wejście/wyjście wideotak/taktak/tak
Gwarancja36 miesięcy24 miesiące
Dostawcawww.komputronik.plwww.sapphiretech.com
Więcej:bezcatnews