Pierwsze komputery przenośne trudno byłoby nazwać małymi, lekkimi albo mobilnymi: były one de facto komputerami stacjonarnymi z uchwytem. CHIP prześledził dynamiczny rozwój notebooków, które po raz pierwszy ujrzały światło dzienne w 1968 roku. Dokładnie 27 lat po tym, jak Konrad Zuse zaprezentował Z3, czyli pierwszy (nieprzenośny) komputer.
Alan Kay z firmy Xerox stworzył w 1968 roku Dynabook – urządzenie, które można określić jako połączenie stacjonarnego komputera i dzisiejszego laptopa. Podczas gdy większość przełomowych urządzeń była pierwotnie opracowywana na potrzeby wojska albo sektora technologicznego, Dynabooka tworzono z myślą o tym, by łatwiej wprowadzać dzieci w świat elektroniki. Jednak nigdy nie trafił on do masowej produkcji.
Za to jego graficzny interfejs i kilka technicznych usprawnień zostały później wykorzystane przy tworzeniu komputera Xerox Alto i tym samym, pośrednio, Apple Macintosh.
Notebook waży 10 kg
Mija 13 lat (1981 rok) – na rynku pojawia się Osborne 1, pierwszy komputer przenośny. W rzeczywistości zupełnie nie nadawał się on na towarzysza podróży, bo ważył 10,5 kilograma i był wyposażony w malutki, 5-calowy monochromatyczny wyświetlacz CRT. Na dodatek nie miał baterii – trzeba było go podłączyć do gniazdka. Dopiero później zaczęto do niego oferować zewnętrzne baterie, pozwalające zasilać to monstrum przez godzinę. Dysk twardy był w tamtych czasach tak samo niespotykanym urządzeniem jak baterie do komputerów przenośnych, dlatego jeśli ktoś chciał go dokupić, musiał wyłożyć bagatela… 1800 dolarów. Natomiast będący sercem Osborne’a 4-megahercowy procesor Z80 był jak na tamte czasy bardzo nowoczesny i dodawał tej maszynie prawdziwego blasku.
Kolejny przełom nastąpił w 1982 roku. Wówczas Bill Moggridge zaprezentował komputer GRiD Compass 1100. Był on wyposażony nawet w monochromatyczny płaski ekran, który można było złożyć na klawiaturze podczas transportu. Dzięki lekkiej, zbudowanej z magnezu obudowie i zintegrowanej baterii stanowił wzór dla wielu kolejnych generacji laptopów. Ponieważ GRiD kosztował 10 tys. dolarów, mało który prywatny użytkownik mógł sobie na niego pozwolić. Nic więc dziwnego, że głównymi klientami firmy GRiD Systems były amerykańska armia i NASA.
W 1983 roku firma Compaq zaprezentowała komputer Compaq Portable, pierwszego laptopa kompatybilnego ze standardem IBM PC. Jednak w tym czasie rynek wciąż był zdominowany przez komputery z systemem operacyjnym CP/M. Standard IBM po raz pierwszy zyskał uznanie pod koniec lat 80., wraz z pojawieniem się systemu MS-DOS. Od tego momentu laptopy zaczęły cieszyć się coraz większą popularnością także w sektorze prywatnym – wkrótce potem CHIP zaczął je regularnie testować.
Twórcy notebooków osiągali kolejne sukcesy w zakresie miniaturyzacji, a ich urządzenia coraz częściej zyskiwały praktyczne wyposażenie, takie jak port USB czy karta WLAN. Dzięki temu przed komputerami przenośnymi otwierały się coraz to nowe sfery rynku. To nie zmieniło się do dzisiaj.
W najbliższej przyszłości zostanie rozwiązany problem dotyczący krótkiej żywotności baterii. Stanie się tak dzięki oszczędnym procesorom i technologii ogniw paliwowych. Wkrótce nieodłącznym elementem każdego notebooka będą karty sieciowe zapewniające bardzo szybki bezprzewodowy dostęp do Internetu, np. w standardzie WiMAX.
Historia mobilnych komputerów
1986
Dynabook
Alan Kay stworzył przenośny komputer, by zapoznać dzieci z elektroniką. Graficzny interfejs z ikonami
stał się wzorem dla większości współczesnych systemów operacyjnych.
1981
Osborne 1
Firma The Osborne Computer była pierwszą, która wprowadziła przenośny komputer na rynek. Ważył ponad 10 kilogramów i nie był wyposażony w baterię. Oprogramowanie można było do niego wgrać za pomocą stacji dyskietek 51⁄4 cala.
1982
GRiD Compass 1100
Mając zintegrowany ekran zamontowany w klapie na zawiasach i ultralekką obudowę z magnezu, GRiD był na rynku bezdyskusyjnym liderem. Jednak stworzony przez Billa Moggridge’a mobilny komputer kosztował 10 tys. dolarów. Na tak drogie urządzenie mogły sobie pozwolić tylko wojsko i NASA.
1983
Przenośny Compaq
Compaq wprowadził na rynek pierwszego laptopa kompatybilnego z procesorami IBM. Był ciężki i nie miał wbudowanej baterii, dlatego nie stał się hitem, nawet mimo że zainstalowano w nim system operacyjny MS-DOS.
1984
Gavilan SC
Firma Gavilan wprowadza pierwszy touchpad (był on przymocowany do klawiatury). Rozsuwany komputer został też wyposażony w wyświetlacz LCD, jak również w procesor Intel 80186 i system MS-DOS.
1985
Bondwell 2
Chociaż era systemu CP/M już się zakończyła, wyposażony w niego komputer Bondwell 2 i tak odnosi sukces. Wyposażone w 64 KB pamięci, 3,5-calowy napęd i wyświetlacz LCD urządzenie stanowiło wzór dla konkurencji na wciąż jeszcze raczkującym rynku komputerów przenośnych.
1988
Compaq SLT286
Pierwszy laptop na świecie standardowo wyposażony w baterię. Miał też dysk twardy i płaski ekran LCD o rozdzielczości VGA. Na ogół kupowali go biznesmeni, gdyż jego cena dorównywała wartości średniej klasy samochodu.
1990
CHIP 08/1990 – ZWYCIĘZCA TESTU
Sharp Multi-Color 386 8041
Procesor: Intel 80386
Częstotliwość taktowania: 20 MHz
RAM: 2 MB
Dysk twardy: 40 MB
1997
Interfejs USB
Gdy wprowadzono interfejs USB, niemal każde urządzenie peryferyjne dało się podłączyć do notebooka. Przenośne urządzenia stały się powszechne.
1999
WLAN dla wszystkich
Dzięki technologii WLAN notebooki stały się naprawdę mobilne. Hotspoty pozwalają na połączenie się z Internetem albo firmową siecią.
2001
CHIP 02/2001- ZWYCIĘZCA TESTU
Aristo FT-9550
CPU: Pentium III
Taktowanie zegara: 800 MHz
Pamięć RAM: 128 MB
Dysk twardy: 19 GB
2008
CHIP 05/2008
Apple MacBook Air
CPU: Intel Core 2 Duo
Taktowanie zegara: 1,8 GHz
Pamięć RAM: 2 GB
Dysk twardy: 64 GB SSD
PRZYSZŁOŚĆ
Ogniwa paliwowe
W ciągu ostatnich pięciu lat na każdych targach branży komputerowej prezentowano przynajmniej jednego notebooka zasilanego ogniwami paliwowymi. Mimo że nie pojawił się jeszcze produkt nadający się do sprzedaży, jasne jest, iż w najbliższej przyszłości zostanie rozwiązany problem dotyczący baterii. Niewielki zbiornik z wodorem będzie zasilać przenośny komputer całymi tygodniami.
