Kronika Chip-a: Kino w domu

Wszystko zaczęło się od magnetowidu Loewe Optacord 500, sprzętu o gabarytach pokaźnej szafki zaprezentowanego szerszej publiczności podczas wystawy Radio Show odbywającej się w Berlinie w 1961 roku. Było to jedno z pierwszych urządzeń do nagrywania i odtwarzania programów telewizyjnych w domu.

Jednymi z pierwszych szczęśliwych posiadaczy Optacorda zostali John Lennon i Paul McCartney. Dlaczego właśnie oni? Z prozaicznego powodu – tylko ówczesnych celebrytów stać było na tak drogi sprzęt.

Urządzenie było bardzo drogie, co wcale nie znaczy, że łatwe w obsłudze. Korzystającym z niego Beatlesom z pewnością przydało się doświadczenie wyniesione ze studia nagraniowego. Umieszczenie w tym magnetowidzie taśmy o szerokości 5 centymetrów było bowiem równie niełatwe jak w popularnum wówczas magnetofonie szpulowym. Wykorzystana w Optacordzie technologia bardzo przypominała rozwiązanie zastosowane w urządzeniu VR 1000 wypuszczonym na rynek przez firmę Amper już w 1956 roku. Rewolucję zapoczątkowały dopiero wygodne i niedrogie kasety wideo. Wraz z ich pojawieniem się na rynku sprzedaż magnetowidów znacznie się zwiększyła – urządzenia rozchodziły się jak świeże bułeczki, bo coraz więcej osób pragnęło mieć namiastkę prawdziwego kina we własnym salonie.

Wojna formatów

W latach 70. stosowane były trzy niekompatybilne ze sobą systemy: Video Home System (VHS) firmy JVC, Betamax Sony i Video 2000 stworzony wspólnie przez firmy Philips i Grundig. W połowie lat 80. zwyciężył system VHS, który – choć mniej zaawansowany technologicznie – był od konkurentów znacznie mniej restrykcyjny, jeśli chodzi o warunki licencji.

Era cyfrowa

W 1986 roku pojawiła się płyta CD, a razem z nią funkcje, których VHS swoim użytkownikom nie oferowało. Na CD można było odtwarzać – dzięki systemowi zakładek – konkretne fragmenty filmu bez konieczności przewijania go oraz umieszczać dodatki, takie jak wycięte sceny, zapowiedzi czy komentarze. I choć przez długi czas płyta CD jako nośnik danych nie miała rywali, to wysoka cena odtwarzaczy CD oraz brak możliwości nagrywania filmów z telewizji powodowały, że płyty CD nie stanowiły zagrożenia dla technologii VHS.

Sytuacji tej nie zmieniło nawet pojawienie się w 1993 roku formatu Video-CD (VCD), który pozwalał na nagrywanie na zwykłej płycie CD do 74 minut niskiej jakości obrazu wideo. Popularność płyty CD nie dorównywała popularności kaset wideo. Zwycięstwo nad technologią VHS odniosły dopiero płyty DVD. Ta technologia pojawiła się na rynku w 1995 roku i szybko zdobyła znaczącą pozycję, która z czasem była jeszcze umacniana.

Teraz rynek zaczynają podbijać dyski Blu-ray, które oferują taką jakość dźwięku i obrazu, jakiej domowi użytkownicy wcześniej nie znali. Po drodze jednak standard Blu-ray stoczył zaciętą batalię z konkurencyjną technologią HD-DVD.

Inny równoległy trend to separowanie filmów od fizycznych nośników: dekodery Set-Top-Box (STB) i telewizory multimedialne potrafią odtwarzać filmy bezpośrednio z Internetu, sieci lokalnej, dysków twardych, a nawet pamięci USB. Granica pomiędzy klasyczną telewizją a bibliotekami oferującymi programy telewizyjne i filmy na żądanie coraz bardziej się rozmywa za sprawą rosnącej popularności telewizji IPTV, która łączy oba formaty.

Historia nagrywarek wideo
1956
Amper VR 1000

Szafa pełna rurek i wielki panel sterowania – tak wygląda pierwsze urządzenie do nagrywania filmów.

1961

Loewe Optacord 500

To urządzenie skonstruowane z myślą o prywatnych użytkownikach było wyjątkowo nieporęczne.

1963
Transmisja wideo

Program rozrywkowy “Dinner for one” był jednym z pierwszych, które wyemitowano

z taśmy.

1971

DiscoVision

Stworzone na długo przed pierwszymi płytami CD-Audio krążki DiscoVision to przodkowie dzisiejszych dysków DVD i Blu-ray. Musiało minąć aż 15 lat, zanim coś podobnego pojawiło się na rynku.

1975

Betamax

Sony stworzyło własny system nagrywania i odtwarzania wideo. Branża filmowa źle przyjęła ten format, który ostatecznie musiał ustąpić pola zwycięskiemu VHS.

1976

Video Home System (VHS)

Firma JVC zaprezentowała w Japonii swój system VHS, który szybko zyskał dużą popularność dzięki mało restrykcyjnym warunkom opłat licencyjnych.

1979

Video 2000

Firmy Grundig i Philips opracowały własny system zapisu wideo, który pod względem technologicznym był zdecydowanie lepszy od VHS. A mimo to doznał porażki w batalii formatów.

1986

Laser Disc (LD)

Optyczne nośniki danych w formie dysku o średnicy 30 centymetrów przechowywały materiały audio i wideo.

1993
Video-CD

Płyty w formacie VCD oferowały jakość porównywalną z jakością kaset VHS. Zyskały popularność głównie wśród piratów, którzy nagrywali na nich nielegalnie skopiowane filmy.

1995
DVD podbija świat

Po niemal dwudziestu latach panowania VHS na rynku pojawia się płyta DVD i w końcu wypiera przestarzałe kasety.

1999

Odbiornik streamingu

Hakerzy zainstalowali system operacyjny Linux w odbiorniku płatnej telewizji, który pojawił się w 1999 roku. W ten sposób pudełko, które miało możliwość połączenia się z Siecią, stało się urządzeniem pozwalającym na oglądanie filmów przesyłanych strumieniowo.

2000

Panasonic DMR-E10

Pierwsza nagrywarka DVD zapisuje dane w formacie MPEG-2 na  wówczas wciąż jeszcze bardzo drogich płytach DVD RAM.

2005

Blu-ray

Sony BDP-S1e należał do generacji odtwarzaczy Blu-ray, które jako pierwsze umożliwiały odtwarzanie w domu filmów o rozdzielczości HD.

HD-DVD

Krótko po debiucie płyt Blu-ray pojawił się konkurencyjny format HD-DVD. Po trzech latach oficjalnie zaprzestano produkcji urządzeń oraz płyt w tej technologii.

2006

Apple TV jako odtwarzacz sieciowy

Do urządzenia Apple TV nie można włożyć żadnej płyty – odtwarza ono materiały pobrane z Sieci albo z wbudowanego dysku twardego.

2007

T-Home Entertain

Widz może dobrać sobie program telewizyjny i zassać go przez szybkie łącze internetowe VDSL.

2008

Western Digital TV

Odtwarzacz WD TV HD zamiast z płyt odtwarza na telewizorach HD wysokiej jakości filmy z pamięci USB.

PRZYSZŁOŚĆ

Trend: HD w 3D

Krystalicznie czysty obraz HD w 3D będzie standardem. Nowe urządzenia są wyposażone w coraz rozliczniejsze funkcje. W jednym pudełku dostajemy odbiornik HD, odtwarzacz Blu-ray i klienta streamingu. Głośniki odbierają sygnał bezprzewodowo, podobnie telewizor HD. Philips HDMI SWW 1800 już to potrafi!