Zanim przejdziemy do właściwego opisu nowości AMD zapraszamy Was na mała podróż w czasie do września 2008 roku. Wtedy to właśnie zaprezentowana została jedna z pierwszych płyt głównych wyposażona w chipset AMD 790GX.
Wykonany on został w 55-nanometrowym procesie technologicznym i miał wbudowany układ GPU w postaci Radeona HD 3300 obsługujący DirectX 10, ATI Avivo HD oraz UVD (
ang. Unified Video Decode
). Wspierał on również odtwarzanie filmów w takich formatach jak MPEG-2, VC-1 czy popularny H.264 pozwalając na przekazywanie obrazu za pomocą złączy DisplayPort, HDMI czy DVI na monitor bądź telewizor. Wspomniany wyżej Radeon pracował z częstotliwością 700 MHz oraz miał 128 MB dedykowanej pamięci nazwanej przez AMD “Sideport Memory”. Do komunikacji wykorzystywała ona 128-bitową szynę danych. Jak przystało na wydajny układ, 790GX wspierał ATI Hybrid CrossFireX pozwalający na połączenie tanich Radeonów HD 3400 bądź też starszych HD 2400 ze zintegrowaną grafiką celem poprawienia ogólnej wydajności. Komunikacja pomiędzy chipsetem 790GX, a mostkiem południowym odbywała się za pomocą złącza A-Link Express II. Zadaniem układu SB750 była miedzy innymi obsługa macierzy dysków RAID (0, 1, 5 oraz 10), sześciu złączy SATA 3 Gb/s, 12 portów USB 2.0 oraz HD Audio.
Tak wygląda w dużym skrócie budowa jednego z najwydajniejszych w chwili obecnej chipsetów AMD. Dziś jednak przyszedł czas na jego detronizację i zastąpienie go układem 890GX przeznaczonym dla płyt głównych z popularnym obecnie złączem AM3.
W porównaniu do poprzednika nowy chipset wykonany został w 40-nanometrowym procesie technologicznym i wyposażony w układ graficzny ATI Radeon HD 4290. Podobnie jak i w przypadku Radeona HD 3300 stosowanego w chipsetach 790GX również jego następca dysponuje szybką autonomiczną pamięcią DDR3 SidePort. Jednak największą zmianą jaką znajdziemy w 890GX jest zastosowanie nowego kontrolera SATA 6 Gb/s. O ile AMD zwlekało z wprowadzeniem obsługi pamięci DDR3 do swojej platformy i zrobiło to chwilę po Intelu, to w przypadku nowego interfejsu SATA trzeciej generacji to właśnie AMD szybciej podąża za nowościami. Oczywiście część z Was powie, że to właśnie na płytach Intela z podstawką LGA1156 zadebiutowało szybsze złącze Serial ATA, natomiast należy również pamiętać iż wykorzystywany był tam zewnętrzny kontroler. Był on stosowany przez producentów w nielicznych modelach płyt i to w symbolicznej ilości przeważnie dwóch złączy. W przypadku chipsetu AMD 890GX mamy do dyspozycji w każdym modelu płyty co najmniej sześć złączy oraz możemy wykorzystać każdy możliwy tryb RAID, co nie jest możliwe z używanym w płytach dla platformy Intel z dodatkowym kontrolerem.
Podobnie jak miało to miejsce w starszym układzie 790GX, tak i w nowszym 890GX zaimplementowana została technologia ATI Hybrid CrossFireX. Tym razem do współpracy z grafiką zintegrowaną w chipsecie możemy wykorzystać na przykład prezentowaną niedawno kartę ATI Radeon HD 5450.
Wracając do różnic dzielących 890GX od poprzednika 790GX należy zwrócić uwagę na przystosowanie nowego chipsetu AMD do obsługi mających się wkrótce pojawić sześciordzeniowych procesorów Phenom II X6, oznaczonych kodową nazwą Thuban. Nowy chipset to także nowy mostek południowy- SB850.
W porównaniu z SB750, który współpracował z 790GX poza wspomnianym wcześniej kontrolerem SATA 6 Gb/s, zwiększono z dwunastu do czternastu liczbę dostępnych portów USB 2.0.
Płyty główne
Do naszego Laboratorium przed premierą dotarły dwie płyty główne wyposażone w mający dziś swoją premierę chipset AMD 890GX. Pierwsza z nich pochodziła od firmy Asus (M4A89GTD Pro/USB3) natomiast druga od firmy Gigabyte (GA-890GPA-UD3H). W tym miejscu pragniemy podziękować obu producentom za tak szybkie dostarczenie produktów do naszych testów.
Na pierwszy rzut oka oba modele są do siebie zbliżone pod względem budowy. Jak zapewne każdy z Was już wie, diabeł tkwi w szczegółach i to właśnie one decydują o miejscu w naszym rankingu. Przyjrzyjmy się zatem dokładnie specyfikacji oraz osiągom obu modeli.
Asus M4A89GTD Pro/USB3
M4A89GTD Pro/USB3 pod takim zagmatwanym oznaczeniem kryje się model Asusa z nowym chipsetem na pokładzie. Po wyjęciu z kartonowego opakowania uwagę przykuwa stosunkowo duży układ pasywnego chłodzenia z widocznym napisem Hybrid Technology. W ten właśnie sposób producent podkreśla obsługiwaną przez chipset technologię Hybrid CrossFireX. Oznaczenie USB3 w nazwie informuje nas natomiast, że na płycie dostępny jest dodatkowy kontroler firmy NEC przeznaczony dla urządzeń z szybkim interfejsem USB 3.0 (Super Speed). Niestety w chwili obecnej ciężko jeszcze dostać w przystępnej cenie sprzęt wyposażony w nowe złącze, natomiast dzięki wstecznej kompatybilności ze standardem USB 2.0 możemy śmiało podłączyć nasze napędy do dostępnych portów. Decydując się na ewentualny zakup takiej płyty już niedługo (miejmy nadzieję) będziemy mogli cieszyć się nawet dziesięciokrotnie wyższą przepustowością nowego standardu USB.
Nowy model płyty Asusa należy do serii Extreme Design. Dla klienta oznacza to tyle, że kupując ten produkt możemy spodziewać się wysokiej wydajności, podniesionego poziomu bezpieczeństwa oraz zwiększonej wytrzymałością komponentów na niej umieszczonych. Pierwszą z tych cech mogliśmy potwierdzić w chwilę po zakończeniu testów, gdyż M4A89GTD Pro/USB3 w naszym rankingu zajął pierwsze miejsce w kategorii Power.
Na laminacie niestety zabrakło elementów ułatwiających zabawę w podkręcanie. Stosowane w high-end’owych modelach Asusa przyciski Power, Reset oraz wyświetlacz kodów POST nie znalazły dla siebie miejsca na M4A89GTD Pro/USB3. Zapewne niedługo w sprzedaży pojawią się modele z serii ROG zaopatrzone w te dodatki.
Pisząc o podkręcaniu oraz opcjach z nim związanych nie sposób nie wspomnieć o funkcjach takich jak Core Unlocker, Turbo Key II czy też MemOK! dostępnych w testowanych przez nas modelu. Pierwsza z nich pozwala na łatwe zwiększenie wydajności “słabszych” modeli procesorów, które jak nie od dziś wiadomo powstały poprzez tzw. “kastracje” czyli wyłączenie jednego lub dwóch rdzeni. Dzięki tej funkcji na płycie Asusa możemy szybko zmienić tak przycięty procesor w pełni sprawny “wyższy” model. Turbo Key II to natomiast sposób na łatwe podkręcanie. Bardziej leniwi amatorzy zwiększania wydajności mogą oszczędzić sobie mozolnego szukania graniczących ze stabilnym działaniem ustawień poszczególnych parametrów w BIOS-ie. Wystarczy użyć przełącznika Turbo Key II i po chwili możemy cieszyć się szybszym i wydajniejszym komputerem. Funkcja MemOK! to znane już z wcześniejszych modeli płyt Asusa rozwiązanie zapobiegające problemom z kompatybilnością użytych modułów pamięci, co może doprowadzić do problemów z uruchomieniem komputera.
Asus to nie tylko jakość wykonania, ale również wysoka funkcjonalność. Zarówno liczba dostępnych złączy mających wpływ na późniejszą rozbudowę komputera jak i ich rozmieszczenie mogą stawiać konstrukcję Asusa jako wzór do naśladowania.
Zaletą płyt Asusa jest oferowany już od dłuższego czasu dodatkowy mini system operacyjny Asus Express Gate. Pozwala on błyskawicznie przeprowadzić najczęściej używane czynności jak przeglądanie stron WWW czy odtwarzanie różnego rodzaju multimedialnych plików bez konieczności uruchamiania głównego systemu Microsoft Windows. Mała rzecz a cieszy i może być nieocenionym substytutem w przypadku awarii głównego systemu.
Power miejsce (punkty): 1 (100)
Econo miejsce (punkty): 11 (52)
Cena: 569 zł
+ wydajny układ graficzny ATI Radeon HD 4290 z obsługą technologii Hybrid CrossFireX
+ zintegrowany z chipsetem kontroler SATA 6 Gb/s
+ kontroler USB 3.0
+ funkcjonalny BIOS
+ przełącznik funkcji Turbo Key II
+ przełącznik funkcji Core Unlocker
+ przycisk MemOK!
– ubogie wyposażenie dodatkowe
Gigabyte GA-890GPA-UD3H
GA-890GPA-UD3H przyjechała od firmy Gigabyte chwilę po prezentowanym wyżej Asusie. Podobnie jak konkurent dysponuje ona dwoma złączami dla kart graficznych PCI-E z tą jednak różnicą, że jeden slot ma szesnaście a drugi tylko osiem linii do przesyłania sygnału. W przypadku Asusa obydwa złącza oferują pełną przepustowość. Różnice są również w liczbie złączy PCI Express dla kart rozszerzeń. Gigabyte oferuje trzy złącza PCI Express x1, natomiast Asus jedno x1 oraz jedno x4. Poza tym obydwie konstrukcje mają po dwa tradycyjne złącza PCI dla starszych kart. W przypadku złączy dla urządzeń zewnętrznych Gigabyte oferuje dwanaście portów USB 2.0 oraz dwa USB 3.0 obsługiwane przez kontroler firmy NEC. Płyta Gigabyte’a nie oferuje tak wyrafinowanych systemów sprzętowego wspomagania podkręcania jak Asus, ale nadrabia to łatwym w obsłudze oprogramowaniem Easy Tune 6, które posiada funkcje automatycznego podnoszenia wydajności procesora. W konstrukcji Gigabyte na uwagę zasługuje również podwójny BIOS, który skutecznie zabezpiecza użytkownika w razie problemów z ustawieniami bądź awarią. Zaletą płyty jest również wysoka jakość oraz staranność wykonania.
Power miejsce (punkty): 5 (94)
Econo miejsce (punkty): 7 (60)
Cena: 457 zł
+ wydajny układ graficzny ATI Radeon HD 4290 z obsługą technologii Hybrid CrossFireX
+ zintegrowany z chipsetem kontroler SATA 6 Gb/s
+ kontroler USB 3.0
+ funkcjonalny BIOS
– ubogie wyposażenie dodatkowe
Wydajność
Platforma testowa:
Procesor: AMD Phenom II X4 955 3,2 GHz
Pamięć: GoodRAM Pro 2×2 GB DDR3 2000 MHz
Karta graficzna: MSI ATI Radeon HD 4870 1GB GDDR5, Sapphire ATI Radeon HD 5450 512 MB GDDR3
HDD: Seagate Barracuda 7200.11 750 GB, Seagate Barracuda ES.2 750 GB, Seagate Barracuda XT 2 TB (SATA 6 Gb/s)
Zasilacz: Chieftec CFT-560-A12C 560W
System operacyjny: Microsoft Windows Vista Ultimate 32 bit
Testy graficzne
W trakcie przeprowadzania pomiarów graficznych nie mogło zabraknąć również wykresu ilustrującego wydajność Hybrid CrossFireX. W tym celu postanowiliśmy wykorzystać znajdującego się w Labie Radeona HD 5450.
Pobór prądu
W trakcie tych testów zmierzyliśmy pobór prądu całej platformy testowej w trybie idle (pulpit systemu Windows Vista) oraz w czasie obciążenia benchmarkiem graficznym.
W trybie bezczynności nowy platforma z 890GX zużywa ponad 10 W mniej energii niż ta wyposażona w 790GX, natomiast do wyniku osiągniętego przez płytę główną z 785G jeszcze mu daleko…
Interfejs SATA II vs SATA III
Odczyt na dysku z interfejsem SATA IIwypada podobnie na obydwu platformach.
W przypadku zapisu na dysku z interfejsem SATA II widać wyraźną przewagę platformy z chipsetem AMD 890GX.
Podsumowanie
Prezentowany dziś chipset AMD 890GX z mostkiem południowym SB850 należy zdecydowanie traktować jako odświeżenie układu 790GX aniżeli jego całkowitą metamorfozę. Dodane zostały bardzo przydatne funkcje jak UVD2, obsługa DirectX 10.1 a także nowy, zintegrowany kontroler SATA III (6 Gb/s).
Pod względem wydajności grafiki nowy 890GX niczym nie odbiega od poprzednika co sprawia lekki zawód. Jedynym pocieszeniem możne być bardzo dobre skalowanie się HD 4290 z niedrogą zewnętrzną grafiką w trybie Hybrid CrossFireX. Uzyskamy wtedy w zależności od tytułu nawet 100-procentowy przyrost wydajność.
Co do ogólnej wydajności testowanych płyt głównych to na uwagę zasługuje Asus M4A89GTD Pro/USB3. W chwili obecnej zajmuje ona pierwsze miejsce w ocenie Power. Gigabyte GA-890GPA-UD3H uplasował się dopiero na piątym miejscu w kategorii Power lecz wykazał się zdecydowanie wyższym współczynnikiem opłacalności względem Asusa i zajął ostatecznie siódme miejsce w rankingu ECONO.
