Nowe chipsety dla procesorów ze złączem AM3 i AM2+

Stare kontra nowe

Nowe chipsety zostały zaprezentowane przez AMD wraz z premierą nowych sześciordzeniowych Phenomów o kodowej nazwie Thuban. Jednak jest to tylko przypadkowe powiązanie. Bowiem nie od dziś wiadomo, że również poprzedniej generacji płyty z chipsetami serii siedem po aktualizacji BIOS-u będą również je wspierać. Zatem co się kryje pod oznaczeniami 890FX i 880G i czy warto się w ogóle zainteresować ewentualna wymianą “starej” płyty z układem 7xx na nowy 8xx postaramy się pokrótce przeanalizować.

Różnice pomiędzy chipsetami z serii siedem i osiem krótko odzwierciedla tabela porównawcza. Podobnie jak w 890GX również w prezentowanych dziś pozostałych chipsetach z serii 8xx główna nowa cecha to wprowadzenie mostka południowego SB850, w którym znajduje sie kontroler napędów SATA 6 Gb/s.  Wprowadzając to rozwiązanie  AMD dokonuje jako pierwsze przełomu technologicznego i pod tym względem wyprzedza swojego głównego rywala firmę Intel. O ile w przypadku zastosowania w procesorach kontrolera pamięci DDR3 AMD podchodziło do sprawy z dużą dozą ostrożności i zrobiła to dłuższa chwilę po Intelu to z kontrolerem SATA 6 Gb/s postawiło stanowczy krok na przód. Niektórzy pewnie powiedzą, że jest to wychodzenie przed orkiestrę i póki co nowy standard nic nie wnosi istotnego żeby jego brak był powodem do zmartwień. Można się z tym zgodzić w przypadku tradycyjnych dysków HDD gdzie ograniczaniem jest specyfika mechanicznej konstrukcji i wyniki testów nie pokazują wyraźnego wzrostu wydajności w przypadku takich dysków z interfejsem SATA III nad SATA II.  Jednakże wyraźnego wzrostu wydajności należy się spodziewać w momencie upowszechnienia się nowych dysków SSD z interfejsem SATA 6 Gb/s.

Wprowadzając nowy interfejs SATA III, którego kontroler znajduje się w mostku południowym SB850, AMD jednocześnie usunęło z niego kontroler IDE. Jest to posunięcie analogiczne do konkurencji z firmy Intel, która już dużo wcześniej pozbyła się obsługi tego nieco już archaicznego interfejsu ze swoich chipsetów. Flagowy układ 890FX, podobnie jak 890GX względem poprzednika zyskał dwa dodatkowe porty USB 2.0, których jest teraz czternaście zamiast dwunastu. Niestety producent jeszcze nie zdecydował się na wprowadzenie do chipsetu obsługi najnowszego standardu USB 3.0. Póki co producenci płyt głównych instalując dodatkowy kontroler USB 3.0 nadrabiają ten brak. Poza tym nowy układ 880G z wbudowaną grafiką ATI Radeon HD 4250 przyspieszył tylko poprzez podniesienie taktowania procesora graficznego względem poprzednika ATI Radeon HD 4200 z chipsetu 785G. Poza tym nic więcej się nie zmieniło. Układ graficzny posiada tyle samo jednostek przetwarzania danych oraz dysponuje tym samym dekoderem UVD 2 (Unified Video Decoder). Nowe chipsety z serii osiem komunikują się z procesorem przez to samo łącze Hyper Transport 3.0 (5,2 GT/s).

Szkoda że wraz z natywnym kontrolerem SATA III (6 Gb/s), AMD nie wprowadziło do nowych chipsetów kontrolera szybszego USB w wersji 3.0. Producenci płyt nadrabiają to stosując dodatkowy kontroler firmy NEC, który pozwala obsłużyć dwa złącza nowego typu.

Dla entuzjastów wydajności

Asus Crosshair IV Formula

Power miejsce (punkty): 1 (100)

Econo miejsce (punkty): 20 (42)

Cena: 699 zł

+ kontroler SATA 6 Gb/s

+ kontroler USB 3.0

+ dużo funkcji OC w tym Asus Core Unlocker oraz RoG Connect

+ cztery złącza dla kart graficznych

– stosunkowo wysoka cena

Asus Crosshair IV Formula to najnowsza odsłona modelu płyty dla najbardziej wymagającego użytkownika dla którego liczy się przede wszystkim wydajność. Po bliższemu przyjrzeniu się specyfikacji możemy poczuć, że konstruktorzy dosłownie upakowali na tej płycie wszystko a nawet więcej czego można oczekiwać od współcześnie produkowanych tego typu urządzeń. Szczególny nacisk położono na funkcję overclockingu. Czyli raj dla każdego kto chce wycisnąć z posiadanego sprzętu siódme poty i pobić kolejny rekord w osiągnięciu jeszcze wyższej wydajności, głównie w celu pochwalenia się bardziej mocną maszyną wśród znajomych lub całej społeczności maniaków podkręcania. Z każdą kolejną generacją płyt z serii RoG (Republic of Gamers) firma Asus stara się ulepszyć to co już zostało wcześniej opracowane lub zastosować nowsze i jeszcze lepsze rozwiązania sprzyjające entuzjastom podkręcania. Oczywiście w najnowszym modelu Crosshair-a główne ulepszenie to nowy chipset AMD 890FX. Jest to bezpośredni następca legendarnego 790FX, który przechodził dwa razy swoją młodość, za pierwszym razem gdy zastosowano mostek SB600 a następnie gdy poddano go modyfikacji w celu obsługi procesorów AM3 i połączono go z mostkiem SB750.  W nowym Asusie Croshair IV znalazła się również znana już wcześniej szczególnie z modeli dla procesorów Intela, funkcja RoG Connect, która pozwala na zdalne monitorowanie i regulowanie poszczególnych parametrów i ustawień bez konieczności wchodzenia do BIOS-u płyty. Co najważniejsze wszystko to w czasie rzeczywistym bez konieczności mozolnego zapisywania ustawień i restartowania systemu.

RoG Connect to bardzo pomocna funkcja do monitorowania i kontrolowania parametrów płyty. Dzięki aplikacji RC TweakIt, którą instalujemy na zewnętrznym komputerze, np. notebooku możemy łatwo i szybko dokonywać zmian ustawień np. taktowania czy wysokości napięć a także np. zrestartować komputer czy przywrócić domyślne ustawienia BIOS-u.

Oddzielny chip Asus iROG sterujący sprzętowym overeclockingiem, zapewnia kontrolę poszczególnych parametrów w czasie rzeczywistym bez konieczności wchodzenia do ustawień BIOS-u.

Jeszcze innymi funkcjami sprzętowego wspomagania overclockingu są Turbo Key II oraz Core Unlocker, które uruchamiane są za pomocą specjalnych przycisków znajdujących się na płycie. Nie od dziś wiadomo, że słabsze procesory AMD to nic innego jak “ograniczone fizycznie” wersje wyższych, szybszych i droższych modeli. Producent stosuje między innymi taki zabiegi jak “kastrowanie” rdzeni np. z czterech do trzech oraz stosowanie niższego i zablokowanego mnożnika w celu spowolnienia zegara. Jest to też wynik zwiększenia tak zwanego uzysku rdzeni z jednego krzemowego wafla co pozwala na obniżenie kosztów produkcji. Ograniczenia te można bardzo łatwo znieść za pomocą funkcji Core Unlocker. Wystarczy nacisnąć przycisk a elektronika Asusa przywróci do życia uśmiercone w fabryce rdzenie.  Natomiast funkcja Turbo Key II automatycznie znajdzie maksymalne wartości poszczególnych parametrów w celu maksymalnego przyspieszenia zegara procesora do wartości, która zapewni najwyższa wydajność i stabilność pracy.

Kilka dodatkowych małych przycisków na płycie sprawi wiele radości entuzjastom przyspieszania komputera.

Na płycie nie zabrakło również elementów, które docenią najbardziej doświadczenie overclockerzey, którzy nie chcą tracić frajdy z mozolnego poszukiwania górnej granicy możliwości podkręcenia podzespołów komputera, jaką odbierają wspomniane automatyczne funkcję.  Konstruktorzy pomyśleli o nich stosując bardzo rozbudowany i funkcjonalny BIOS oraz stsowane już wcześniej złącza dla czujników temperatury oraz punktów pomiarowych dla miernika uniwersalnego (ProbeIt).

Na płycie znalazły się punkty do pomiarów napięć za pomocą miernika uniwersalnego.

Multimedialna

Gigabyte GA-880GMA-UD2H AM3

Power miejsce (punkty):  12 (91)

Econo miejsce (punkty):  4 (79)

+ wydajny układ graficzny ATI Radeon HD 4250

+ obsługa technologii Hybrid CrosFireX

+ kontroler SATA 6 Gb/s

+ kontroler USB 3.0

– tylko dwa kable SATA w wyposażeniu płyty

Cena: 300 zł

Gigabyte GA-880GMA-UD2H to mała ale funkcjonalna płyta wykonana w formacie mikroATX. Jej sercem jest układ AMD 880G. Jak już wspomniano jest to nietypowa konstrukcja w której zastosowano wydajniejszy mostek południowy SB850 zamiast SB710 jak przewidział w standardzie producent chipsetu. Na pokładzie płyty jest dostępne pięć wewnętrznych złączy SATA 6 Gb/s oraz jedno zewnętrzne złącze eSATA. Dodatkowo płyta ma również kontroler USB 3.0 Dzięki temu w przyszłości będziemy mogli cieszyć się dyskami i urządzeniami z szybkimi interfejsami do przesyłania danych. Ma to istotne znaczenie w dobie królującego wideo HD, które są zapisane w wielogigabajtowych plikach, których przenoszenie za pomocą wysłużonego już interfejsu USB 2.0 zajmuje całkiem sporo czasu. Nowy chipset to również nowy zintegrowany układ graficzny. W porównaniu do wyższego modelu 890GX z Radeonem HD 4290, 880G został wyposażony w układ Radeon HD 4250.  Co ciekawe wydajnością niewiele odbiega od “mocniejszego” brata zintegrowanego z chipsetem 890GX. Porównanie wydajności starych i nowych zintegrowanych grafik prezentują poniższe wykresy.

Jak wynika ze specyfikacji układy graficzne zintegrowane w chipsetach 785G, 880G i 880GX różnią się głównie taktowaniem rdzenia, które wynosi w kolejności 500, 560 i 700 MHz, co ma wyraźne odzwierciedlenie w wynikach testów.

Pomiary

Wyniki testów syntetycznych nie wykazują znaczących różnic. Co oznacza, że sam chipset płyty głównej nie ma większego wpływu na wydajność komputera.

Podsumowanie

Prezentowane dziś płyty z nowymi wersjami chipsetów AMD z serii “osiem” to coś więcej niż tylko odświeżenie. Po premierze 890GX mieliśmy możliwość ujrzenia co przyniesie użytkownikom nowa seria chipsetów AMD. Dziś nowe wersje 890FX i 880G a także jeszcze nie testowany przez nas 870 uzupełniają gamę produktów skierowanych do poszczególnych użytkowników o różnych wymaganiach w stosunku do wydajności i opłacalności zakupu. Oczywiście ci najbardziej wymagający, którzy w imię najwyższych osiągów nie powstrzymają się przed wydaniem dużo wyższej kwoty na zakup płyty głównej mają do dyspozycji układ 890FX np. w testowanym modelu Asus Crosshair IV Formula. O tym że jest to bardzo wydajna i funkcjonalna konstrukcja może świadczyć, że w chwili publikacji tego materiału zajęła on pierwsze miejsce w naszym rankingu w kategorii Power zdobywając 100 punktów. Nieco gorzej jest w przypadku oceny Econo, zajmuje on dopiero dwudzieste miejsce z wynikiem 42 punkty. Natomiast ci, dla których liczy się przede wszystkim korzystny stosunek ceny do funkcjonalności mogą zainteresować się niedrogimi konstrukcjami z 880G na pokładzie. Może to być  przykładowy model Gigabyte GA-880GMA-UD2H, który można nabyć za dużo mniej niż połowa ceny  wspomnianego Asusa.  O tym, że jest to opłacalny zakup świadczy wysokie, czwarte miejsce i ocena w kategorii Econo z wynikiem 79 punktów czyli prawie dwukrotnie lepszym niż w przypadku  płyty Asus z chipsetem 890FX.