Skuteczne usuwanie danych z telefonu komórkowego

Nieważne, czy są to zdjęcia, SMS-y czy kontakty – w telefonach znajdują się dane przeznaczone tylko dla właściciela. Kiedy oddajemy aparat, nie powinno być w nim żadnych danych, szczególnie tych kompromitujących. Niektóre wiadomości nie są przeznaczone nawet dla członków rodziny. Podobnie mają się sprawy z telefonami służbowymi, które czasami oddajemy w użytkowanie kolegom z pracy. W rodzinie czy w pracy – nikt nie chce przekazywać informacji o życiu prywatnym osobom trzecim. Możemy oczywiście skorzystać z funkcji kasowania telefonu, ale w ten sposób nie usuniemy danych całkowicie. Aby sprawdzić, co można znaleźć w pamięci telefonu po rzekomym skasowaniu, skorzystaliśmy z kryminologicznego narzędzia dla profesjonalistów –
Skuteczne usuwanie danych z telefonu komórkowego

Paraben Device Seizure 6

dostępnego na stronie www.paraben.com. Program kosztuje ok. ok. 6000 zł, ale występuje również w 30-dniowej wersji testowej.

Po instalacji podłączaliśmy do komputera popularne modele telefonów i używaliśmy narzędzi wywodzących się z informatyki śledczej. Program tworzy obraz pamięci telefonu, który następnie można otwierać za pomocą zintegrowanego Hex-Editora. Dzięki temu w niektórych telefonach natrafiliśmy na skasowane dane kontaktowe i wiadomości, które poprzedni właściciel telefonu odebrał i przecież je później skasował. Program Forensik odzyskał dane. Narzędzie nie współpracuje ze wszystkimi telefonami, jednak prace nad jego rozwojem trwają.

Dane na karcie SIM powinniśmy najpierw skasować, a później je nadpisać. W ten sposób znacznie utrudnimy albo wręcz uniemożliwimy odtworzenie kontaktów i wiadomości. Najlepiej wykorzystać do tego czytnik kart SIM, np. SIM Card Stik. Mając to urządzenie, możemy uzyskać dostęp do naszej karty SIM, za pomocą specjalnego programu skopiować zapisane na niej kontakty i wiadomości na nasz komputer i edytować znajdujące się na niej wpisy. W porównaniu z edycją przez menu telefonu jest znacząca różnica: praca okazuje się o wiele wygodniejsza, a w przypadku wielu wiadomości również szybsza. Ponadto program kasuje wszystkie znajdujące się na karcie SIM kontakty, nadpisując je nowymi danymi. Nadpisanych kontaktów nie da się już odczytać.

Usuwamy zdjęcia i wideo

W porównaniu z odczytywaniem SMS-ów odnajdowanie znajdujących się na naszym telefonie zdjęć, wideo i notatek tekstowych jest mniej skomplikowane. Nowoczesne telefony komórkowe i smartfony to małe centrale multimedialne, które dysponują nie tylko pamięcią wewnętrzną. Zdjęcia, klipy wideo i muzyka lądują wprost na kartach typu SD. Po podłączeniu telefonu do komputera pecet z reguły rozpoznaje kartę jako zewnętrzny nośnik danych i przez Eksplorator Windows umożliwia pełny dostęp do wszystkich danych. Tak samo jak dzieje się w przypadku pamięci USB lub aparatu cyfrowego.

Za pośrednictwem komputera i narzędzi takich jak

O&O DiskRecovery 8

(ok. 300 zł, www.oosoftware.com) lub bezpłatnego

PC Inspektor File Recovery 4 (www.pcinspector.de) można odzyskać nieprawidłowo skasowane fotki albo klipy z urlopu – i to bez większego nakładu pracy czy wiedzy informatycznej. Przyczyna leży w tym, że kiedy kasujemy dane z pamięci za pomocą funkcji kasowania telefonu, a nawet gdy korzystamy z drogi okrężnej przez komputer i przeniesiemy je do kosza, to pliki są kasowane tylko powierzchownie – zamiatamy je pod dywan. Wymienione wyżej narzędzia dobrze o tym wiedzą i na ogół sprawnie je odnajdują.

Wizyta w sklepie z używanymi telefonami przekonuje, że wielu użytkowników telefonów nie pamięta o prawidłowym kasowaniu kart pamięci. Wyrywkowo przejrzeliśmy używane komórki i natrafiliśmy na zdjęcia z wesel, fotki urlopowe, mnóstwo plików MP3 oraz wiadomości tekstowych – szczegółowo dokumentujących wycinki z życia poprzednich właścicieli. Mogliśmy ustalić ich gusty muzyczne – od disco polo po Red Hot Chili Peppers. Znaleźliśmy także zdjęcia USG nienarodzonego potomka poprzedniego właściciela aparatu.

Prawidłowe czyszczenie kart pamięci

Oddając lub sprzedając nasz telefon komórkowy, musimy niejako poddać go prawdziwemu praniu mózgu. Wszystkie dane z karty pamięci należy usunąć bezpowrotnie – da się to zrobić za pomocą opensource’owego

Erasera

(eraser.heidi.de), procedury pełnego formatowania dysku w Windows 7/8 lub profesjonalnego narzędzia

O&O SafeErase 6

(ok. 120 zł, www.oo-software.com). Programy umożliwiają szybkie kasowanie i nadpisują dane zerami. To dobry sposób nie tylko na karty micro-SD z telefonu komórkowego. Te narzędzia skutecznie usuwają dane z pamięci USB, kart pamięci aparatów komórkowych i dysków twardych. To dobre rozwiązanie, ponieważ raz nadpisanych danych nie można odzyskać, nawet jeśli dysponuje się najlepszymi programami i największą wiedzą.

Jeden proces nadpisywania w zupełności wystarcza, dlatego używając programów takich jak Eraser, powinniśmy pamiętać, aby zredukować domyślną liczbę cykli zapisu. Pamięci flash mają ograniczony czas eksploatacji, mierzony w cyklach kasowania. Przesadnie ambitne procedury kasowania z wieloma cyklami spowodują przedwczesne zestarzenie się nośnika. Rozwiązaniem niewystarczającym jest kasowanie danych za pośrednictwem kosza peceta. Podczas prostego kasowania w tabeli partycji zmieniają się tylko dwa bity, inne wartości, takie jak nazwa pliku, wciąż są dostępne. Narzędzia do odtwarzania danych sprawdzają w tabeli, gdzie znajdują się dane, i odtwarzają je. Odtwarzanie danych z napędów sformatowanych okazuje się wprawdzie znacznie bardziej pracochłonne niż odzyskiwanie skasowanych dokumentów, ale również jest możliwe. Aby po sformatowaniu skutecznie odtworzyć np. zdjęcia, narzędzie do odzyskiwania danych, m.in. program O&O, musi przeskanować właściwy obszar danych. To bardzo długi proces, ale w końcu na podstawie różnych wzorców plików narzędzie rozpozna, o jaki typ plików chodzi, i dzięki tym informacjom odtworzy np. zdjęcie JPEG.

Nadpisywanie danych bez peceta

Jeśli nie mamy możliwości skasowania pamięci telefonu za pomocą peceta, np. gdy brak nam czytnika kart pamięci albo kiedy urządzenie nie montuje się jako standardowy nośnik danych, istnieje prosty sposób, w przypadku którego do wykasowania pamięci wykorzystujemy sam telefon. Aby tego dokonać, najpierw przywracamy fabryczne ustawienia telefonu tak, żeby cała pamięć była dostępna. Kierujemy aparat telefonu na neutralną powierzchnię, np. białą ścianę, i za pomocą funkcji wideo nagrywamy ten motyw aż do całkowitego zapełnienia pamięci. Jeśli telefon nie ma takiej funkcji, to zapełniamy jego pamięć zdjęciami aż po same brzegi. Stare zdjęcia i wideo zostaną bezpowrotnie skasowane. Poddane takim procedurom telefony komórkowe możemy bez obaw przekazać członkom rodziny lub kolegom bądź sprzedać je na aukcji internetowej.