Najprostsza strategia tworzenia kopii zapasowych to taka, która nie wymaga od użytkownika myślenia. Czy na pewno? Bezobsługowość procesu to istotny warunek, ale nie jedyny. O bezpiecznej kopii zapasowej możemy mówić wtedy, gdy jest ona wykonywana na zewnątrz komputera. Doskonałym, dostępnym dla domowego budżetu urządzeniem spełniającym oba powyższe warunki (bezobsługowość oraz tworzenie kopii poza komputerem) jest domowy serwer NAS. Tego typu urządzenie możesz już nabyć za kwotę poniżej 300 zł (dla modeli bez wbudowanego dysku) lub za ok. 500 zł i więcej w przypadku urządzeń od razu wyposażonych w dyski twarde. W przeciwieństwie do ręcznego tworzenia kopii zapasowej na zewnętrznym dysku podłączonym do komputera, wykorzystanie serwera NAS pozwala zautomatyzować cały proces backupu. Ponadto w przypadku serwerów wyposażonych w dwa lub więcej dysków twardych, użytkownik może być dodatkowo chroniony poprzez zastosowanie sprzętowej macierzy RAID 1 lub RAID 5. Macierz RAID to nie także wyższy poziom ochrony (dane nie będą utracone nawet w przypadku fizycznej awarii dysku w komputerze i jednego z dysków macierzy). To nie wszystko. Oprogramowanie sterujące współczesnymi serwerami NAS pozwala nie tylko na automatyczne wykonywanie klasycznych kopii zapasowych, ale oferuje również możliwość automatycznego kopiowania o ustalonych porach wybranych plików z konkretnych folderów na komputerze, a także automatyczną synchronizację wybranych lokalizacji, dzięki czemu uzyskujemy coś na kształt “domowego Dropboksa”.
Oprogramowanie serwera NAS synchronizuje dane z wybranego foldera użytkownika i jednocześnie umożliwia łatwe udostępnianie synchronizowanych danych pozostałym domownikom. Zaczynamy od prezentacji popularnego na naszym rynku (choć nie najprostszego) rozwiązania lidera branży: NAS Synology, w dalszej części pokazujemy również alternatywne rozwiązanie firmy QNAP. Kolejną zaletą serwerów NAS jest możliwość ich bezpośredniego połączenia z Internetem. Takie rozwiązanie z jednej strony pozwala uprawnionej osobie dostać się do plików kopii zapasowej praktycznie z dowolnego miejsca na świecie, a z drugiej umożliwia wykonanie kopii danych, które chcemy zabezpieczyć np. będąc w podróży służbowej.
Synology:synchronizacja w chmurze
Przez interfejs webowy zaloguj się na koncie administratora serwera NAS. Zacznij od sprawdzenia czy oprogramowanie serwera jest aktualne. Rozwiń menu główne systemu serwera (DiskStation), wybierz z niego pozycję “Panel sterowania”, następnie w oknie panelu sterowania w grupie “System” wywołaj ikonę “Aktualizacja i przywracanie”. Po sprawdzeniu aktualności systemu zamknij Panel sterowania, wywołaj menu główne i wybierz z niego “Centrum pakietów”. W polu wyszukiwania wpisz “Cloud station”, następnie zainstaluj i uruchom aplikację o tej samej nazwie (nie pomyl z “Cloud Station Client”). Gdy pojawi się komunikat z prośbą o włączenie użytkownika domowego, zrób to (“Panel sterowania”, “Użytkownik”, “Włącz usługę użytkownika domowego”). Następnie włącz Cloud Station,
przejdź do “Ustawienia”. W sekcji “Ustawienia maksymalnej liczby wersji” możesz wybrać ile poprzednich wersji synchronizowanych plików ma być przechowywanych na serwerze NAS.
W aplikacji Cloud Station kliknij kolejno “Przegląd” oraz “Komputery”. W nowo otwartym oknie kliknij przycisk “Pobierz Cloud Station”, w zależności do typu komputera (PC lub Mac) aplikacja automatycznie wybierze właściwą wersję. Zapisz i zainstaluj program kliencki, dalsza konfiguracja odbywa się na ekranie komputera. Po uruchomieniu programu Synology Cloud Station możesz zmienić nazwę komputera z którego się łączysz i musisz podać dane niezbędne do zalogowania się na serwerze NAS (adres IP serwera, nazwę użytkownika serwera NAS i hasło). Zaznacz “Włącz szyfrowanie SSL…”. W następnym oknie wybierz folder na komputerze, który ma być chroniony. Wszystkie znajdujące się w nim podfoldery i pliki również będą chronione poprzez automatyczną synchronizację.
Jeżeli chcesz dokładnie określić, które dane w wybranym folderze mają podlegać synchronizacji, możesz to zrobić wybierając w oknie aplikacji klienckiej ten folder, a następnie klikając przycisk “Reguły synchronizacji” (rys. 3a). Z kolei aby zapobiec sytuacji, że pliki usunięte na dysku lokalnym będą automatycznie przywracane z powrotem z serwera NAS wybierz “Ustawienia ogólne”, a następnie zaznacz opcję “Lokalnie usunięte pliki będą usuwane z serwera NAS” i kliknij “Zastosuj”.
Synchronizacja działa również przez internet, jednak wymaga to utworzenia identyfikatora QuickConnect ID. Z Panelu sterowania serwera NAS wybierz “Łączność”, “Quick-Connect”, następnie kliknij “Zaloguj się na koncie MyDS lub je zarejestruj”. Gdy zarejestrujesz konto w usłudze Synology MyDS zaznacz “Włącz QuickConnect”. Od tej pory będziesz mógł za pomocą uzyskanego identyfikatora łączyć się z serwerem NAS z dowolnego miejsca na świecie, dotyczy to również ustawień synchronizacji.
Tradycyjny backup
Pobierz z internetu aplikację Data Replicator, zainstaluj ją i uruchom. Za pomocą interfejsu webowego serwera NAS utwórz na serwerze folder do przechowywania kopii zapasowej, następnie wybierz ten folder jako lokalizację docelową w programie Data Replicator. Z drzewa katalogów wybierz również elementy, których kopie chcesz mieć zapisane na serwerze.
czasowe planowanej kopii, dobierając taki termin, kiedy komputer będzie włączony.
3. Przywracanie danych
Kliknięcie przycisku “Restore” widocznego z lewej strony okna programu Data Replicator uaktywnia procedurę przywracania danych z kopii zapasowej. Kreator przywracania pozwala przywrócić wszystkie zabezpieczone dane, albo tylko wybrane foldery czy nawet pojedyncze pliki. Kreator udostępnia również możliwość przywrócenia konkretnych wersji plików, jeżeli ich kopie były wykonywane wielokrotnie (np. po wprowadzonych zmianach).
Time Backup dla ekspertów
W znanym ci już Centrum Pakietów Synology dostępna jest aplikacja o nazwie “Time Backup”, działa ona podobnie do popularnego na platformie Apple OS X rozwiązania “Time Machine”. Za pomocą Time Backup tworzone są tzw. migawki folderów. W poszczególnych migawkach wszystkie pliki są dokładnie tak zapisane, w jakim stanie się znajdowały w momencie wykonania danej migawki. Time Backup w kolejnych migawkach zapisuje kopie tylko tych plików, które zostały w jakikolwiek sposób zmodyfikowane od czasu ostatniej migawki. Natomiast zbiór plików niezmienionych jest zapisywany tylko raz – podczas pierwszego zapisu kopii zapasowej. Taka metoda wykonywania kopii (tzw. kopie różnicowe) pozwala zaoszczędzić sporo miejsca na nośniku backupowym (serwerze NAS) i jest bardzo wydajna – nowe migawki są wykonywane bardzo szybko.
QNAP – wykonywanie kopii i serwowanie multimediów
Synology to lider rynku serwerów NAS, ale nie oznacza to wcale, że w sprzedaży nie znajdziesz innych interesujących rozwiązań. Przykładem może być testowane w naszej redakcji urządzenie firmy Qnap. Serwer NAS model Qnap TS-231. Wewnątrz urządzenia można zainstalować do dwóch dysków twardych o maksymalnej pojemności do 6 TB każdy. Od strony funkcjonalnej urządzenie oferuje interesujący zestaw możliwości nie tylko w zakresie ochrony danych użytkowników domowej sieci poprzez wykonywanie automatycznej kopii zapasowej danych. Tego typu sprzęt z powodzeniem może pełnić również rolę domowego serwera multimediów. Mając do dyspozycji maksymalnie 12 TB danych miejsca wystarczy i na wykonywanie kopii zapasowych danych z wszystkich komputerów w domowej sieci i na dane multimedialne. Serwer NAS może pełnić również rolę serwera DLNA, a to oznacza, że urządzenie jest zgodne z większością usieciowionych urządzeń multimedialnych: telewizory smartTV, konsole, kamery, odtwarzacze DVD i Blu-rady, zestawy kina domowego, domowe zestawy stereo z obsługą sieci WiFi, a także oczywiście smartfony, tablety itp. Każdy tego typu sprzęt znajdujący się w zasięgu domowej sieci wyposażonej w serwer NAS może korzystać z umieszczonych na serwerze danych multimedialnych – zdjęć, filmów, muzyki itp.
