Dzisiejszy sprzęt audio, czasem nabyty w cenie domu jednorodzinnego, oferuje niemal studyjną jakość dźwięku. Twórca MP3 twierdzi jednak, że urządzenia będące szczytowym osiągnięciem współczesnej techniki wkrótce mogą trafić do muzeum techniki.
Ten człowiek jest dla internautów prawdziwą legendą. Dr Karlheinz Brandenburg to ojciec standardu MP3 znanego dziś chyba wszystkim użytkownikom komputerów. Prowadził prace nad tą popularną metodą kompresji dźwięku w Instytucie Fraunhofera, a dokładniej na jego wydziale zajmującym się układami scalonymi. Teraz pracuje nad kolejnym ciekawym wynalazkiem: “inteligentnymi” zestawami muzycznymi.
Integracja zestawu hi-fi i peceta
Dźwięk uzyskiwany dzięki sprzętowi muzycznemu nowej generacji powinien przyćmić to, co oferują produkowane obecnie urządzenia, podobnie jak stereo błyskawicznie wyparło wszelkie odtwarzacze monofoniczne. Wynalazek Brandenburga ma bazować na szybkim komputerze PC, co pozwoli w ciągu najbliższych kilku lat opracować urządzenie inteligentne na tyle, że będzie ono potrafiło wyszukać – dzięki tzw. metadanym – określony rodzaj muzyki lub rozróżnić w nagraniu poszczególne instrumenty. Ważnym wymaganiem związanym z nowym sprzętem będzie podłączenie go do Internetu.
W filii Instytutu Fraunhofera w Ilmenau (Turyngia) utworzono grupę roboczą, zajmującą się elektroniczną techniką medialną (AEMT). Zespół ten, prowadzony przez doktora Brandenburga, ma się w ciągu trzech lat przekształcić w samodzielny instytut badawczy.
| “Przeskok jakościowy będzie odpowiadał temu, jaki wystąpił pomiędzy dźwiękiem stereo i mono” twierdzi wynalazca MP3, dr Karlheinz Brandenburg. |  |
“Aby uzyskać naprawdę dobrą akustykę, musimy podporządkować odtwarzaniu muzyki całe nasze mieszkanie (przestawić meble, dodać tzw. ustroje akustyczne, np. wykonane z porowatej pianki maty, umożliwiające zniwelowanie niekorzystnych dla dźwięku zjawisk – przyp. red.). Na to jednak prawie nikt nie może sobie pozwolić” – wyjaśnia naukowiec. Jego zdaniem rozwiązaniem problemu będzie projektowany obecnie sprzęt hi-fi, który zmierzy parametry akustyczne pomieszczenia i automatycznie dopasuje się do warunków.
W przypadku stosowanych dziś zestawów stereo, używanych w małych pomieszczeniach, dźwięk znacznie traci na jakości, gdy tylko oddalimy się choć trochę od optymalnego ze względu na odsłuch muzyki miejsca. Dominującą rolę odgrywa wówczas jakość zastosowanych głośników, chociaż sposób umeblowania i aranżacja wnętrza pomieszczenia mają również niebagatelne znaczenie dla jakości dźwięku.
Zamierzeniem naukowców jest umożliwienie przeciętnemu odbiorcy uzyskania w warunkach domowych dźwięku o jakości zbliżonej do tej, jaką oferują kina wyposażone w sprzęt bazujący na technologii surround. Ambicją grupy badawczej z Ilmenau jest wykorzystanie teorii, która znalazła dotychczas zastosowanie jedynie w samochodowej technice audio. Mowa tu o osiąganiu przez konstruktorów montowanego w samochodach sprzętu nagłaśniającego efektu optymalnego odsłuchu w określonym miejscu kabiny.
Naukowcy podczas swoich poszukiwań korzystają z opracowanych już rozwiązań i technologii. Wiele głośników jest sterowanych niezależnie od siebie, co prowadzi do takiej emisji dźwięku, że stają się one niemal “niewidoczne”.
Muzyka brzmi, jakby wokół nie było ścian
Symulacja pola akustycznego umożliwia ulokowanie pozornych źródeł dźwięku w dowolnych miejscach pomieszczenia, a nawet poza nim. Przykładowo wirtualne źródło dźwięku może się znajdować “za ścianą” pomieszczenia odsłuchowego. Powoduje to u słuchacza wrażenie, że ścian pokoju w ogóle nie ma. Dzięki temu muzyka brzmi, jakby była odtwarzana w większym pomieszczeniu.
Rosnąca wydajność nowoczesnych procesorów sygnałowych wraz z gwałtownie spadającymi cenami umożliwiają wszechstronne stosowanie techniki syntezy dźwięku oraz głośników opisanego wcześniej typu. Powinno to w najbliższym czasie zaowocować coraz większą liczbą rozwiązań przeznaczonych dla użytkowników domowych oraz branży rozrywkowej.
 |
| Hi-fi jutra: idealny dźwięk i najwyższy komfort 1. Dźwięk o optymalnej jakości w technologii surround zapewni w całym pomieszczeniu wrażenia, jakich dotychczas doświadczaliśmy jedynie w kinie 2. Specjalny przycisk, tzw. “hitbutton”, udostępni informacje na temat muzyki, której charakterystyka zostanie zakodowana i przesłana w postaci metadanych 3. Zestawy mikrofonów zmierzą charakterystykę akustyczną pomieszczenia w celu wykluczenia negatywnego oddziaływania otoczenia 4. Duża liczba kolumn głośnikowych umożliwi uzyskanie dźwięku, w którym żaden głośnik nie będzie się wyróżniał spośród innych. Głośniki będzie można ustawiać w pomieszczeniu w dowolny sposób 5. Wirtualne głośniki wyczarują większe pomieszczenia. Specjalna technologia pozwoli tworzyć pozorne źródła dźwięku i umieszczać je “poza” ścianami pokoju 6. Połączenie online będzie niezbędne. Dzięki formatowi MP3 w Internecie pojawi się coraz więcej muzyki 7. Cyfrowe procesory sygnałowe (DSP) odszumią sygnał i – na tyle, na ile to możliwe – wytłumią akustykę własną pomieszczenia oraz wysterują pojedyncze głośniki, tak aby uzyskać dźwięk możliwie najbardziej zbliżony do oryginału. |
Część testów prowadzonych przez grupę doktora Brandenburga jest przeprowadzana w pomieszczeniu odsłuchowym o cechach typowego pokoju mieszkalnego – z dywanem, meblami i zasłonami okiennymi. Badacze dysponują takim studiem dzięki kooperacji z Uniwersytetem Technicznym w Ilmenau. Nowy zespół wyodrębniony z Instytutu Fraunhofera współpracuje ściśle z Instytutem Technik Medialnych Uniwersytetu Technicznego w Ilmenau, w którym Brandenburg opiekuje się katedrą Elektronicznych Technik Medialnych.
W instytucie AEMT stale prowadzone są prace nad technikami kompresji danych audio, związanymi ze standardem MP3. Naukowcy rozpoczęli kolejny projekt badawczy, którego tematem jest wykorzystanie metadanych do identyfikacji obiektów multimedialnych.
—
| Info Grupy dyskusyjne Uwagi i komentarze do artykułu: # Pytania techniczne: # Sprzęt audio: # Internet Relacja z konferencji dr. Brandenburga (po niemiecku) http://www.iis.fhg.de/press/2000/aemt/index_d.html |
