Widzenie na cztery oczy

Jednymi z ciekawszych akcesoriów przeznaczonych dla graczy są okulary 3D, umożliwiające oglądanie trójwymiarowego obrazu na ekranie monitora. Niedawno w sprzedaży pojawiły się trzy nowe modele takich urządzeń: 3D Revelator, Eye 3d i VRJoy.

Najwyższą jakością wykonania cechują się występujące w dwóch wersjach (przewodowej i bezprzewodowej na podczerwień) okulary firmy ELSA – są bardzo lekkie, wygodne i estetycznie wykończone. Jako jedyne umożliwiły obejrzenie przestrzennego obrazu w programie 3DMark 2000 – oznacza to stuprocentową zgodność ze specyfikacją Direct3D. W przypadku 3D Revelatorów wyjątkowo jako zaletę, a nie wadę należy wymienić brak przełącznika reverse stereo – nie jest on w tym produkcie po prostu potrzebny. Wspomniany przycisk służy do awaryjnej zamiany stronami wyświetlanego przez okulary obrazu, w sytuacji gdy z jakichś powodów sterowniki wysyłają na odwrót sygnały przeznaczone dla oka lewego i prawego.

3D Revelatory okazały się najbardziej “wybredne”, jeśli chodzi o wymagania sprzętowe. Okulary funkcjonują jedynie z kartami z chipsetami Nvidii. Jak się okazało, w trakcie testów nie pracowały one prawidłowo z kartami zbudowanymi na bazie układów TNT i TNT2. Nie udało się też skłonić ich do działania pod kontrolą wymienionego na liście kompatybilności Erazora III (Riva TNT2). Zadziałały dopiero z kartą graficzną Asusa wyposażoną w chipset GeForce 256. Co ciekawe, model ten figuruje na liście sprzętu niezgodnego z opisywanymi okularami 3D. Kupując więc 3D Revelatory, należy koniecznie zastrzec sobie możliwość ich zwrotu, jeżeli okaże się, że nasza karta graficzna nie będzie z nimi współpracowała.

Kolejnymi dostępnymi na polskim rynku okularami 3D są i-Art Eye 3D, które z modułem synchronizującym komunikują się za pośrednictwem podczerwieni. Do ich zalet należy z pewnością zaliczyć zamontowany w okularach przełącznik reverse stereo.

Prawidłowa konfiguracja urządzenia sprawiła nieco kłopotów, gdyż wybranie nieodpowiedniej częstotliwości odświeżania prowadziło do zawieszenia się komputera. Okulary bez problemu pracowały tylko z częstotliwościami 120 i 144 Hz. Sterowniki (również te najnowsze) są nie dopracowane, niektóre efekty 3D wyświetlane były bowiem bez zachowania odpowiedniej głębi.

Ostatnim testowanym modelem były okulary VRJoy . Obraz oglądany za ich pośrednictwem charakteryzował się bardzo wysoką jakością. Niestety, włączenie trybu 3D w grze Forsaken spowodowało spadek prędkości wyświetlania klatek z 60 do 15 FPS. W grze Incoming obraz przestrzenny odświeżany był tylko raz na dwie sekundy! Wadą był też brak prawidłowej obsługi OpenGL. Próba instalacji dołączonego GL-wrappera kończyła się za każdym razem zawieszeniem się komputera.

Opisywany sprzęt jest interesujący, ale wystarczy tylko krótki kontakt z okularami, aby dostrzec ich wady. Najbardziej irytujące jest zjawisko “prześwitywania”. Przesłony ciekłokrystaliczne nie zasłaniają całkowicie ekranu, więc użytkownik widzi podwójne kontury najjaśniejszych partii obrazu. Najbardziej było to widoczne w przypadku Revelatorów. Okulary VRJoy cechowały się nie najlepszą synchronizacją obrazu. Górna część ekranu była wyraźnie ciemniejsza od dolnej. Wszystkie modele nieprawidłowo wyświetlały niektóre tekstury w grze Forsaken.

Trudno polecić z czystym sumieniem zakup któregokolwiek opisywanego modelu – każdy ma jakieś wady. Jakość wykonania i niska cena przemawiają za okularami ELSY, jednak będą mogli z nich korzystać wyłącznie posiadacze kart graficznych z chipsetami Nvidii. Reszta musi zdecydować, czy wybrać model z nie dopracowanymi efektami 3D (Eye 3D) czy też bez obsługi OpenGL (VRJoy).

Zasada działania okularów 3D

Obraz generowany na ekranie monitora przez kartę graficzną 3D jest dwuwymiarowy. Realistyczne złudzenie oglądania “prawdziwej” trójwymiarowej przestrzeni dają dopiero okulary 3D. Zasada działania tych urządzeń jest bardzo prosta. Na monitorze na przemian wyświetlane są z dużą częstotliwością dwa różne obrazy, postrzegane raz przez jedno, a raz przez drugie oko. W ten sposób u widza wywoływane jest wrażenie widzenia przestrzennego. Każde oko musi widzieć tylko “swoje” klatki animacji. Przesłanianiem pola widzenia zajmują się ciekłokrystaliczne szkła okularów, które “mrugają” na przemian, zasłaniając w odpowiednich momentach jedno z oczu. Aby uniknąć szkodliwego migotania ekranu, monitor musi charakteryzować się wysoką częstotliwością odświeżania. Absolutnym minimum jest 120 Hz, lecz o komfortowych warunkach można mówić dopiero przy 150 Hz (2×75 Hz dla każdego oka). Kolejnym wymogiem jest posiadanie akceleratora grafiki z minimum 8 MB (wskazane 16 MB) pamięci RAM. Należy pamiętać, że na każdą ramkę animacji 3D przypadają dwa “płaskie” obrazy, więc Z-bufor i bufor ramki będą zdublowane. Niezbędny jest też szybki i wydajny komputer z odpowiednim zapasem mocy obliczeniowej, gdyż wydajność gier 3D spada najczęściej do 20-30% wartości wyjściowej.

3D Revelator
Złącze: VGAVESA, Mini-DIN, podczerwień (tylko wersja bezprzewodowa)
Oprogramowanie: sterowniki DirectX, OpenGL, ELSA Stereo3D Screenshot Viewer
Gwarancja: 1 rok
Cena: wersjaprzewodowa -300 zł, bezprzewodowa – 420 zł
+ bardzo dobra jakość wykonania
+ pełna zgodność z Direct3D i OpenGL
– współpraca wyłącznie z chipsetami Nvidii
– wyraźne “prześwitywanie” obrazu
Producent: ELSA, Niemcy
http://www.elsa.com/
Dostarczył: TCH Components, Warszawa
tel.: (0-22) 868 22 25, faks: 868 22 52
e-mail: [email protected]
http://www.e-comp.pl/

Eye 3D
Złącze: podczerwień, VGA (D-Sub)
Oprogramowanie: 3DShowcase CD
Gwarancja: 1 rok
Cena: 390 zł
+ przełącznik reverse stereo
+ komunikacja bezprzewodowa
– nie dopracowane sterowniki
– problemy z częstotliwością odświeżania
Producent: i-Art Corp., Tajwan
http://www.iart3d.com/
Dostarczył: Com Impex – Giga Multimedia, Warszawa
tel./faks: (0-22) 822 75 31
e-mail: [email protected]
http://www.comimpex.de/

VRJoy
Złącze: podczerwień, VGA (D-Sub)
Oprogramowanie: Stereoscopic Image Converter, VRCaddy 2.02
Gwarancja: 1 rok
Cena: 480 zł
+ przełącznik reverse stereo
-brak obsługi OpenGL
Producent: VR Standard, USA
http://www.vrstandard.com/
Dostarczył: Bestcom Plus, Poznań
tel.: (0-61) 875 02 40, faks: 875 74 72
e-mail: [email protected]
http://www.bestcom.com.pl/
Więcej:bezcatnews