Ponieważ zależało mi na tym, aby komputer pomimo pracy na “zwiększonych obrotach” nadal pozostawał cichy, zdecydowałem się na chłodzenie procesora powietrzem za pomocą Zalmana CNPS7000A-Cu. Ogromny, wykonany w całości z miedzi radiator z cichym wentylatorem wymaga do montażu odpowiednich otworów w okolicy podstawki procesora, więc nie na każdej płycie głównej można go zamontować. Na szczęście w przypadku użytego w testach Asusa A7N8X-Deluxe nie stanowiło to problemu. Przy standardowych ustawieniach procesora obciążonego przez ponad 30 minut za pomocą programu Prime95 temperatura nie przekroczyła nawet 43°C. Po podkręceniu Bartona na 3200+ przy takim samym obciążeniu temperatura odczytywana za pomocą czujnika umieszczonego pod procesorem oscylowała w pobliżu 49°C. Warto przy okazji zauważyć, iż używając programu Motherboard Monitor na wspomnianej płycie Asusa, możemy również pobierać dane o temperaturze bezpośrednio z diody termicznej w procesorze. Temperatura ta nie powinna być jednak wyższa niż 10°C od tej podawanej przez czujnik płyty. Jeśli różnice są większe, należy niezwłocznie sprawdzić, czy radiator przylega dobrze do rdzenia procesora! Przy tak ciężkiej konstrukcji jak testowany Zalman trzeba zwrócić szczególną uwagę na dokładny montaż radiatora.
| Wydajność chłodzenia z obciążeniem i bez | Model coolera (chłodzony procesor) | bez obciążenia | z obciążeniem |
| Gigabyte 3D Cooler-PRO (Athlon XP 2500+) | 35°C | 43°C |
| Gigabyte 3D Cooler-PRO (Athlon XP 2500+@3200+) | 43°C | 51°C |
| Zalman CNPS7000A-Cu (Athlon XP 2500+) | 34°C | 43°C |
| Zalman CNPS7000A-Cu (Athlon XP 2500+@3200+) | 40°C | 49°C |
| ThermalRight SP-97 (Athlon XP 2500+) | 34°C | 41°C |
| ThermalRight SP-97 (Athlon XP 2500+@3200+) | 41°C | 47°C |
| Pomiary wykonano przy zamkniętej obudowie, w otoczeniu o temperaturze 21°C, przy maksymalnych obrotach wentylatora. Odczytu z rdzenia układu (Barton) dokonywano za pomocą Motherboard Monitora z czujnika płyty głównej Asus A7N8X-Deluxe | ||
Nieco mniej masywny jest model ThermalRight SP-97, jednak podobnie jak konstrukcja Zalmana wymaga on do montażu odpowiednich otworów w płycie głównej. SP-97 wyróżnia się zastosowaniem rurek wypełnionych gazem, poprawiających transport ciepła (tzw. heat-pipe). Pozbawiony jest on także wentylatora, sami więc musimy dokupić wiatrak o średnicy 92 mm. Dostarczony nam do testów egzemplarz został wyposażony w szybkoobrotowy wentylator Delta FFB0912SHE o prędkości 4400 obr./min.
Zupełnie nowatorską konstrukcją jest Gigabyte 3D Cooler-PRO, w którym również użyto przewodów cieplnych, jednak wyróżnia się on nietypowym, okrągłym kształtem oraz podświetlonym na niebiesko wentylatorem. Zaletą coolera jest także łatwy montaż przy użyciu standardowej zapinki. Zazwyczaj wentylatory, które ciekawie wyglądają, niekoniecznie dobrze chłodzą procesor. W tym przypadku jest jednak inaczej. Konstrukcje Gigabyte’a oraz Zalmana są standardowo wyposażone w regulator obrotów. Ponieważ chciałem jak najskuteczniej schłodzić podkręcony procesor, ustawiłem obroty wentylatora na maksimum, czyli 4000 obr./min w wypadku 3D Cooler-PRO i 2500 obr./min dla CNPS7000A-Cu.
Wyniki pomiarów wykazały, iż SP-97 jest najskuteczniejszym radiatorem spośród przetestowanych, jednak również najgłośniejszym. Nie tak hałaśliwy, choć nadal uciążliwy, okazał się model Gigabyte’a, który cechował się jednak całkiem przyzwoitą wydajnością. Nieco bardziej skuteczny niż 3D Cooler-PRO był Zalman CNPS7000A-Cu – niemal bezgłośny w porównaniu z pozostałymi.
| Produkt | Gigabyte 3D Cooler-PRO | ThermalRight SP-97 | Zalman CNPS7000A-Cu |
| Zastosowanie: | procesory Intel Pentium 4, AMD Athlon XP, Athlon 64 | procesory AMD Athlon XP | procesory Intel Pentium 4, AMD Athlon XP, Athlon 64 |
| Budowa: | miedziana podstawa, aluminiowe ożebrowanie, 4xheat-pipe, podświetlony wentylator | miedziana podstawa, miedziane ożebrowanie, 3xheat-pipe | typu orb, miedziana podstawa, miedziane ożebrowanie |
| Prędkość obr.: | 2000-4000 obr./min | 4400 obr./min (Delta) | 1350-2500 obr./min |
| Waga: | 430 g | 565 g | 774 g |
| Cena: | ok. 180 zł | 269 zł + 55 zł (wentylator) | 219 zł |
| Gwarancja: | 24 miesiące | 24 miesiące | 24 miesiące |
| Dostawca WWW: | www.gigabyte.pl | www.proline.com.pl | www.4max.pl |
| Zalety i wady: | + skuteczne chłodzenie, ale przy maksymalnych obrotach + łatwy montaż – głośny przy maksymalnych obrotach | + bardzo skuteczne chłodzenie + możliwość instalacji dowolnego wentylatora 8 lub 12 cm – trudny montaż | + skuteczne chłodzenie przy cichej pracy + możliwość regulacji obrotów + montaż na dowolnym typie CPU – bardzo trudny montaż na Socket A |
