Optymalizacja BIOS-u jednym kliknięciem

Trudna do ogarnięcia otchłań niebieskich opcji, których dokładne objaśnienie może stanowić problem nawet dla specjalistów, to BIOS (Basic Input Output System, czyli podstawowy system wejścia/wyjścia) – zbiór procedur odpowiedzialnych za komunikację pomiędzy systemem operacyjnym a sprzętem. Sięgając po niebiesko-szary interfejs BIOS-u, rzucamy się na głęboką wodę.

Łatwo bowiem, zmieniając tajemnicze przełączniki i ustawienia, przemienić peceta w martwą skrzynkę, nie reagującą na nasze polecenia. Żeby zmodyfikować ustawienia BIOS-u, nie musimy być ekspertami w dziedzinie optymalizacji ustawień płyty głównej i podłączonych do niej komponentów. Skorzystajmy z narzędzi udostępnianych przez producentów sprzętu, które umożliwiają łatwe podkręcanie parametrów BIOS-u z poziomu Windows – bez odgadywania, telefonów do przyjaciela i pomocy publiczności.

CHIP przeprowadził testy na pięciu różnych konfiguracjach sprzętowych. Wybraliśmy najlepsze narzędzia, które pozwoliły nam poprawić wydajność peceta w kilku prostych krokach. Pomiarów wydajności dokonaliśmy za pomocą nowego benchmarka PCMark Vantage oraz programu do pomiaru wydajności 3D – 3DMark06. Wycisnęliśmy z testowych konfiguracji tyle, ile było możliwe. W najlepszym przypadku udało nam się poprawić wydajność o 24%.

Zanim przystąpisz do podkręcania peceta, pamiętaj o zabezpieczeniu najważniejszych plików i dokumentów. Korzystaj z naszych porad wyłącznie wtedy, gdy twój komputer przed optymalizacją działa sprawnie i stabilnie. Dobierz również odpowiednie oprogramowanie do swojej płyty głównej. Życzymy sukcesów w tuningowaniu BIOS-u… za pomocą jednego kliknięcia myszy.

ASUS AI Suite

Testowana wersja: 1.03.15
Konfiguracja: Intel Core 2 Duo E6700,
Asus Maximus (Intel X38), 2 GB RAM,
Nvidia GeForce 8800 GTS

Pakiet programów AI Suite Asusa to zbiór aplikacji do tuningu PC, wśród których znajdziemy narzędzia zarówno do podkręcania procesora, jak i kontrolowania prędkości obrotowej wentylatorów. AI Suite to jeden z programów dołączanych do nowych płyt głównych Asusa, aplikacje do tuningu możemy również pobrać ze strony www.asus.pl.

Najmocniejszą stroną AI Suite jest łatwa obsługa: dostęp do poszczególnych aplikacji wchodzących w skład pakietu (AI Gear3, AI Booster, CPU Level Up, Q-Fan) uzyskujemy, klikając przyciski widoczne po lewej stronie okna programu. Bardzo przydatna i prosta w obsłudze aplikacja Gear3 pozwala podobnie jak dzieje się podczas zmiany biegów błyskawicznie przełączać tryby pracy – od oszczędzającego energię pieszego (o 10% mniejsza wydajność) do szybkości rakiety (5% większa wydajność). Brak zmian w wydajności symbolizuje samolot (wygląda na to, że na Tajwanie to standardowy środek komunikacyjny). Oprócz ikon symbolizujących zmianę wydajności możemy wykorzystać magiczną różdżkę – opcja ta optymalizuje ustawienia na podstawie aktualnego obciążenia procesora. Dwa krańce skrzyni biegów Gear3 określają możliwości tej aplikacji: albo zyskamy o 5% lepszą wydajność (szybkość rakiety), albo zużyjemy ok. 50 watów energii mniej (tryb pieszego).

Z kolei CPU Level Up to aplikacja, która pozwala uzyskać znaczny przyrost wydajności. W opcjach programu możemy wybrać model używanego procesora, a każdy z parametrów jego pracy określamy niezależnie. W naszym wypadku mieliśmy do wyboru Core 2 Extreme X6800 oraz Core 2 Duo E6850 zamiast zainstalowanego na płycie głównej Core 2 Duo E6700. Po restarcie system operacyjny działał stabilnie z profilem E6850 i taktowaniem 3 GHz. Efekt? Pomiar dokonany programem PCMark Vantage dał wynik przekraczający 4000 punktów (wcześniej: 3697), wydajność poprawiła się o ponad 9%. Radzimy unikać opcji »Crazy« – podczas naszych testów system operacyjny nie wystartował, ponieważ parametry pracy procesora zostały ustawione na zbyt wysokim poziomie. Jeśli po tuningu nasz pecet działa szybko i stabilnie, skorzystajmy z programu Q-Fan – dzięki niemu szum wentylatora nie będzie dokuczliwy nawet podczas pracy z mocno podkręconymi parametrami.

Abit μGuru

Testowana wersja: 3.1.0.6
Konfiguracja: Intel Core 2 Duo E6700,
Abit IX38 QuadGT (Intel X38), 2 GB RAM,
Nvidia GeForce 8800 GTS

Płyty główne wyposażone w chipsety AMD siódmej serii także doczekały się aplikacji umożliwiającej podkręcanie parametrów pracy komponentów. AMD OverDrive (program można pobrać ze strony www.amd.pl) oferuje automatyczną optymalizację (opcja »Auto Clock«) oraz samodzielny dobór poszczególnych parametrów (opcja »Advanced Mode«).

Posługując się AMD OverDrive, podnieśliśmy taktowanie procesora z 2,8 GHz do 3,2 GHz. Efekt tuningu to blisko 14-procentowy wzrost wydajności. i prędkość obrotową wentylatorów. Również i ta aplikacja ma atut właściwy innym produktom firmy Abit – daje nam duże możliwości overclockingu.

Zaczynamy od kliknięcia przycisku »Options« w głównym oknie aplikacji. Następnie włączamy monitorowanie temperatur, napięć oraz prędkości obrotowych wentylatorów – podczas tuningu pomoże nam to diagnozować przyczyny niestabilnej pracy systemu. Aktywujemy automatyczne ustawienia prędkości obrotowej wentylatorów w sekcji »Fan EQ«. Najlepsze efekty w zakresie wyciszania pracy wentylatorów uzyskamy, klikając przycisk »Optimize« – aplikacja testuje, a następnie dobiera optymalne ustawienia. Gotowe profile ustawień overclockingu znajdziemy w menu »Mode select«. Po wybraniu opcji »Turbo« na naszej testowej platformie uzyskaliśmy 12-procentowy przyrost wydajności. Nie mogliśmy za pomocą jednego kliknięcia uzyskać lepszych rezultatów, jednak korzystając z zaawansowanych opcji w module »OC Guru«, możemy opracować własny profil – to jednak zadanie dla prawdziwych ekspertów.

Gigabyte EasyTune 5 Pro

Testowana wersja: B7.1101.1
Konfiguracja: Intel Core 2 Duo E6700,
Gigabyte P35T-DQ6 (Intel P35), 2 GByte RAM,
Nvidia GeForce 8800 GTS

W przeciwieństwie do konkurencyjnych rozwiązań narzędzie do tuningu płyt głównych firmy Gigabyte przypomina kierownicę bolidu F1, wyposażoną we wszystkie, niezbędne opcje. Edycje Pro programu EasyTune możemy pobrać ze strony www.gigabyte.com. Aplikacja pozwala niezależnie od siebie modyfikować częstotliwości pracy FSB, PCI, PCI Express oraz szyn AGP, a także napięcie wybranych komponetów. Radzimy zachować ostrożność – inaczej niż w wypadku pozostałych programów do tuningu, system nie wyłącza się automatycznie przy zbyt mocno podkręconych parametrach. Na szczęście zabezpieczenia wbudowane w procesor pozwalają uniknąć jego uszkodzenia.

Warto skorzystać z opcji automatycznej optymalizacji, dostępnej po wybraniu przycisku »CIA«. Opcja »Full Trust« pozwala nam uzyskać nawet 20-procentową poprawę wydajności. Po optymalnym ustawieniu parametrów pracy procesora i komponentów komputera powinniśmy zadbać również o wydajną pracę wentylatorów (opcja »Smart Fan«).

Nvidia nTune

Testowana wersja: 5.05
Konfiguracja: Intel Core 2 Duo E6700,
Asus Striker (Nvidia nForce 680i), 2 GB RAM,
Nvidia GeForce 8800 GTS

Szczęśliwi posiadacze nowych płyt głównych z chipsetami Nvidia nForce nie muszą ograniczać się do aplikacji dostarczanych przez producentów płyt głównych. Na stronach Nvidii (www.nvidia.pl) znajdą oni program nTune. Najmocniejsza strona tej aplikacji to systematyczne wyszukiwanie optymalnych ustawień komponentów (sekcja »Power | Optimize System«). Uprzedzamy jednak, że proces doboru konfiguracji jest czasochłonny. W naszym wypadku wybór opcji »Rough tuning« wymagał 20 minut oczekiwania, zaś »Fine tuning« to wyzwanie dla cierpliwych – może zająć wiele godzin.

Wyniki naszych testów pokazują, że opcja »Rough tuning« przynosi wymierne efekty – nie musimy sięgać po czasochłonny »Fine tuning«, bo wynik działania obu opcji daje podobne rezultaty. Jeśli działanie programu zostanie przerwane przez nagłe zawieszenie się systemu operacyjnego, nTune redukuje zbyt mocno podkręcone parametry i automatycznie zajmuje się tuningiem innych komponentów. Bonusem dla overclockerów, którzy obok nForce’e mają na pokładzie również kartę graficzną Nvidii, jest optymalizacja ustawień pamięci i GPU. Testowego peceta sprawdziliśmy, tym razem posługując się 3DMark06. Wydajność wzrosła o prawie 25%.

AMD OverDrive

Testowana wersja: 2.10
Konfiguracja: AMD Athlon FX 62,
MSI K9A2 Platinum (AMD 790), 2 GB RAM,
Nvidia GeForce 8800 GTS

Płyty główne wyposażone w chipsety AMD siódmej serii także doczekały się aplikacji umożliwiającej podkręcanie parametrów pracy komponentów. AMD OverDrive (program można pobrać ze strony www.amd.pl) oferuje automatyczną optymalizację (opcja »Auto Clock«) oraz samodzielny dobór poszczególnych parametrów (opcja »Advanced Mode«). Posługując się AMD OverDrive, podnieśliśmy taktowanie procesora z 2,8 GHz do 3,2 GHz. Efekt tuningu to blisko 14-procentowy wzrost wydajności.